مهدی علیه السلام در میان سایر ادیان
باید گفت: عقیده به مهدی و مصلح بزرگ جهانی از حوزهی اعتقادات مسلمین نیز فراتر رفته و در ادیان قدیم مانند: آیین زرتشتی، هندی، بودایی، یهود، مسیحیت و... به عنوان یک اصل مسلم و قطعی مطرح است و هریک از انبیای سلف و رهبران مذهبی گذشته به پیروانشان از آمدن مصلح غیبی و تشکیل دهندهی حکومت واحد جهانی بشارت داده و به مظلومان، ستمدیدگان، مستضعفان و بیچارگان، از سپری شدن فصل چپاولگران بین المللی و غارتگران حرفهای و ستمپیشگان بیرحم و فرارسیدن فصل شکوفایی عدالت و پیاده شدن قانون مقدس الهی در سراسر گیتی نوید دادهاند.
ادامه مطلب
اعتراف 40 عالم اهل سنت به ولادت امام زمان(عج)
یکی از شبهاتی که با هدف سست کردن اعتقادات شیعه از سوی برخی رسانههای فارسی زبان ماهوارهای به خصوص رسانههایی که از طرف وهابیت راه اندازی شده است، مطرح میشود، اصل تولد حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) است.به همین جهت گفتوگوی مشروحی با «علی اصغر رضوانی» استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم و نویسنده کتابهای مختلف درباره امام زمان مانند «علایم ظهور»، «هنگامه ظهور»، «حکومت حضرت مهدى علیهالسلام در عصر ظهور»، «وظایف ما در عصر غیبت»، «بررسى دعاى ندبه» و «دکترین مهدویت تنها راه نجات بشر» انجام دادیم که بخش اول آن از نظر میگذرد.
ادامه مطلب
ملل جهان در انتظار مصلح موعود جهانی
همان طور كه اشاره شد، مسألهی عقیده به ظهور مصلحی جهانی امری عمومی و همگانی است و مختص مكاتب و ادیان مذكور نبوده، بلكه چنین اندیشهای با شكلهای مختلف، در میان همهی اقوام و ملل متمدن و غیر متمدن جهان و حتی قبایل بدوی وجود داشته و دارد.
در اینجا به فهرست مختصری از بازتاب این عقیده در میان اقوام و ملل مختلف جهان اشاره میکنیم:1
1- ایرانیان باستان معتقد بودند كه: «گرزاسپه» قهرمان تاریخی آنان زنده است و در «كابل» خوابیده، و صد هزار فرشته او را پاسبانی میكنند تا روزی كه بیدار شود و قیام كند و جهان را اصلاح نماید.
2- گروهی دیگر از ایرانیان میپنداشتند كه: «كیخسرو» پس از تنظیم كشور و استوار ساختن شالودهی فرمانروایی، دیهیم پادشاهی را به فرزند خود داد و به كوهستان رفت و در آنجا آرمیده تا روزی ظاهر شود و اهریمنان را از گیتی براند.
3- نژاد اسلاو، بر این عقیده بودند كه از مشرق زمین یك نفر برخیزد و تمام قبایل اسلاو را متحّد سازد و آنها را بر دنیا مسلّط گرداند.
4- نژاد ژرمن معتقد بودند كه یك نفر فاتح از طوایف آنان قیام نماید و «ژرمن» را بر دنیا حاكم گرداند.
5- اهالی صربستان انتظار ظهور «ماركو كرالیهویچ» (Markokralyevic) را داشتند.
6- ساكنان جزایر انگلستان، از چندین قرن پیش آرزومند و منتظرند كه: «آرتُور» روزی از جزیرهی «آواكون» ظهور نماید و نژاد «ساكسون» را در دنیا غالب گرداند و سعادت جهان نصیب آنها گردد.
ادامه مطلب
موعود در آیین مسیحیّت
كتاب مقدّس مسیحیان دو بخش دارد: عهد جدید و عهد عتیق. علت این نامگذاری آن است كه مسیحیان معتقدند خدا با انسان دو پیمان بسته است: یكی پیمان كهن، به وسیلهی پیامبران پیش از عیسی مسیح، و دیگری پیمان نو، توسط خدای متجلی یعنی عیسی مسیح.
مجموع كتابهای عهد عتیق و عهد جدید 66 كتاب است، كه 39 كتاب آن، همان عهد عتیق و 27 كتاب از آن عهد جدید میباشد.
عهد جدید از نظر موضوع به چهار بخش تقسیم میشود:
2- اعمال رسولان، نوشتهی لوقا؛
3- نامههای رسولان كه مشتمل بر 21 نامه است؛
4- مكاشفهی یوحنّای رسول.
2- انجیل مُرقس (قدیمترین و كوتاهترین كتاب سیره و مواعظ مسیح)؛
3- انجیل لوقا (سیره و مواعظ مسیح با تكیه بر جزئیات)؛
4- انجیل یوحنّا (متأخرترین كتاب سیره و مواعظ مسیح با تأكید بر مافوق بشر بودن او).
بنابر اعتقاد مسیحیان، آخرین نجاتدهنده و تسلی دهنده همان عیسی مسیح است كه بار دیگر زنده خواهد شد و جهان سراسر فساد و تباهی را نجات خواهد داد:
«لیكن شنیده و دانستهایم كه این مرد به راستی مسیح است و خلاص كنندهی عالم.»2
و در رسالهی چهاردهم از نامههای رسولان كه به عبرانیان (یهودیان) بوده است چنین آمده:
«همچنین مسیح نیز چون یك بار قربانی شد تا گناهان بسیاری را رفع نماید، بار دیگر بدون گناه برای كسانی كه منتظر او میباشند، ظاهر خواهد شد به جهت نجات.»3
ادامه مطلب
موعود در آیین زرتشت
دین زرتشت، دین غالب ایرانیان ـ تا قبل از ظهور اسلام ـ بوده است و هنوز پیروانی در ایران و هند دارد. زرتشت پیامبر این مذهب حدود 660 سال قبل از میلاد، متولد شده است.1
كتاب زرتشتیان اوستا نام دارد كه به معنای اساس و بنیان است. اوستای كنونی پنج بخش دارد:2
1- یَسنا (= جشن و پرستش): قسمتی از این بخش گاتها نامیده میشود (به معنای سرود). این بخش كه مشتمل برادعیه و معارف دینی است، معروفترین قسمت اوستاست و به خود زرتشت نسبت داده شده است، در حالی كه سایر قسمتهای اوستا را به پیشوایان دین زرتشت نسبت میدهند؛
2- ویسپِرَد (= همهی سروران): مشتمل بر نیایش؛
3- وِندیداد (= قانون ضد دیو): دربارهی حلال و حرام و نجس و پاك؛
4- یَشتها (= نیایش، سرود و تسبیح)؛
5- خرده اوستا (= اوستای كوچك): دربارهی اعیاد و مراسم مذهبی و تعیین سرودهای آنها.
زرتشتیان، علاوه بر اوستا، تفسیری به نام زَند اوستا و كتب مقدّس دیگری به زبان پهلوی دارند. در این دین، یك قدرت كیهانی به نام «اهورا مزدا» مشخص است و در مقابل وی، یك قدرت كیهانی متضاد به نام «اهریمن» یا روح بزرگ شرّ، خودنمایی میكند. این مطلب نشاندهندهی دوری مذهب زرتشت از توحید است.3
در آیین زرتشت سه اصل عملی گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک وجود دارد و احترام به آتش به عنوان یکی از مظاهر خدای روشنایی و افروخته نگهداشتن آن در معابدی به نام آتشکده، مشخصترین ویژگی این آیین است.
ادامه مطلب
موعود در آیین هندو
اصول دین هندو عبارت است از: 1- اعتقاد و احترام به كتابهای باستانی و سنتهای دینی بِرَهمَنان، 2- پرستش خدایانی كه به ظهور آنها در دورههای قدیم عقیده داشتهاند، 3- اعتقاد به تناسخ و رعایت مقررات طبقات اجتماعی در معاشرت و ازدواج، 4- احترام به موجودات زنده، مخصوصاً گاو، 5- تقدس لفظ «اُم» (om) به معنای آمین که اسم اعظم الهی به شمار میرود.
ادعیه و آیینهای هندوان در مجموعهای به نام «وداها» (Vedas) به معنای دانش، به زبان سانسكریت گرد آمده است و به آن شروتی (Sruti) یعنی وحی و الهام و علوم مقدّس موروثی لقب میدهند. در كتاب مشهور اوپانشاد یا وِدانتا (به معنای پایان وداها)، خدایان سهگانهی هندوان این گونه معرفی شدهاند:1
1- برهما (Brahma)، خدای ایجاد كننده،
2- شیوا (Siva)، خدای فانی كننده،
3- ویشنو (Vishnu)، خدای حفظ كننده. جلوههای دهگانهی این خدا برای مردم در طول تاریخ عبارت است از: ماهی، لاكپشت، گراز، موجود نیمه آدم و نیمه شیر، كوتوله، راما (Rama)، رامای تبر به دست، كریشنا (Krishna)، بودا (Buddha) و كالكی (Kalki).
ادامه مطلب
موعود در آیین یهود
عهد عتیق نامی است كه مسیحیان در مقابل عهد جدید خود به كتاب یهودیان دادهاند كه البته به هر دو عقیده دارند. عهد عتیق 39 كتاب دارد و از نظر موضوع به سه بخش تقسیم میشود:
2- حكمت، مناجات و شعر مانند كتاب ایوب و كتاب مزامیر؛
3- پیشگوییهای انبیا مانند كتاب یونس، كتاب زكریا و كتاب حَبَـقوق؛
كتاب مقدّس یهودیان یعنی تورات در آغاز عهد عتیق قرار دارد و هر بخش آن به نام «سفر» و هر سفر به چند باب و آیاتی چند تقسیم شده است، و تفسیری كه علمای یهود بر آن نوشتهاند «تلمود» نام دارد.
یهودیان پس از نخستین ویرانی شهر قدس، همواره در انتظار یك رهبر الهی فاتح بودهاند كه اقتدار و شكوه قوم خدا را به عصر درخشان داوود و سلیمان برگرداند.
آنان معتقدند نجات دهندهی آخرالزمان، مسیح (ماشِیَح) به معنای مسح شدهی خداوند است كه جهان مطلوب و درخشان آینده را میسازد.
به اعتقاد همهی یهودیان، نجاتدهنده (مسیح) انسانی است همانند دیگران؛ اما برخوردار از جلوه و جبروت خدایی. او جهان را با نور خویش كه جلوهای از نور خداست روشن خواهد كرد.
در زبور داوود كه تحت عنوان مزامیر در عهد عتیق آمده، تقریباً در هر بخش از آن، اشاره به ظهور منجی آخرالزمان و نوید پیروزی صالحان بر شریران، و بالأخره تشكیل حكومت واحد جهانی و تبدیل ادیان و مذاهب گوناگون به دینی واحد و جهان شمول دیده میشود:
ادامه مطلب
درباره واژه مهدویت
پرسش: منظور از مهدویت چیست؟
پاسخ: برای پاسخ لازم است در آغاز این واژه را از نظر لغوی مدنظر قرار دهیم و سپس ببینیم منظور از این کلمه یا به عبارت دیگر اصطلاح مهدویت چیست.
الف) تعریف مهدویت در لغت
مهدویت از نظر لغوی یا مصدر جعلی است و یا صفتی منسوب از مهدی است. یعنی؛ مهدویت، که یک کلمه عربی است و از واژه مهدی گرفته شده است؛ دو گونه استعمال می شود. یکی به صورت مصدر جعلی است با این توضیح این که هر وصفی که «یای» مشدد و «تا» (یّت) به آن اضافه شود، تبدیل به مصدر می شود مثل عالمیّت، حاکمیّت. مهدویت هم همان کلمه مهدی است که یای مشدد و تا به آن اضافه شده است و به صورت مصدر جعلی به کار می- رود. یعنی مهدوی بودن.
کاربرد دیگر مهدویت به صورت نسبت و صفت منسوب است. در این حالت، «ی» آخر آن، مصدری نیست بلکه «یا»ی نسبت است و «ت» هم، تای تأنیث است که به صورت وصفی برای موصوف محذوف به کار می رود یعنی طریقه مهدویه یا نسبت مهدویه. بنابراین صفاتی نظیر حسنه، سیئه و خطیئه، صفاتی است که موصوفش محذوف یا فراموش شده است.
ادامه مطلب
اعتقادات ادیان الهی دیگر به مهدی موعود(عج)
همه پیروان ادیان الهی و برخی از پیروان غیر ادیان الهی عقیده دارند که در یک عصر بحرانی جهان که فساد و ظلم بیداد میکند، نجات دهنده بزرگ و مصلح جهانی ظهور میکند و اوضاع آشفته جهان را اصلاح نموده و عدل را گسترش میدهد.(1) گرچه در این که مصلح جهانی کیست، دارای چه ویژگیهایی است، نام او چیست و منسوب به کدام ملت و دین است، اختلاف نظر دارند.(2) هر ملتی او را با لقب مخصوص و ویژگیهایی میشناخته و او را از خودشان میدانند. زرتشتیان او را ایرانی و از پیروان زرتشت میدانند.(3) جهودان، از بنی اسرائیل و عیسویان او را مسیح موعود میخوانند .
در این جا به برخی از ادیان اشاره میشود که در آنها از مصلح جهانی سخن گفته شده است:
1 - آیین زرتشت
در آیین زرتشت سه منجی به نامهای هوشیذر، هوشیذر ما و سوشیانس (نجات دهنده مرگ) از نسل زرتشت مطرح است. گویند:آنان پس از دیگری جهان را پر از عدل خواهند کرد. از جمله، مهمترین آنان، آخرین ایشان است که او را سوشیانس پیروز گر میخوانند(4) که پس از ظهور، دین را به جهان رواج خواهد داد؛ فقر و تنگدستی را ریشه کن کرده و مردم جهان را هم فکر، هم گفتار و هم کردار میگرداند.(5)
2 - آیین هندی
در آیین هندو نیز از نجات دهنده و موعود، به نام "آواتا" سخن به میان آمده و در منابع هندوها در کتاب اوپانیشا مطرح شده است.(6) مظهر ویشنو (مظهر دهم) که در انقضای کلی یا عصر آهن، سوار بر اسب سفید ظاهر میشود، درحالی که شمشیر برهنه درخشانی به صورت ستاره دنباله دار در دست دارد. شریران را تماماً هلاک میسازد و خلقت را از نو تجدید میکند و پاکی را رجعت خواهد داد. مظهر دهم در انقضای عالم ظهور خواهد کرد.(7) در یکی از کتابهای دیگر هندوها آمده است:گردش دنیا به پادشاه عادلی در آخرالزمان تمام شود که پیشوای ملائکه و پریان و آدمیان باشد. حق همراه او است و آنچه در دریاها و کوهها پنهان شده باشد، همه را به دست میآورد. از آسمانها و زمین، آنچه باشد، خبر دهد و از او کسی بزرگتر به دنیا نیاید.(8) در آیین بودایی که یکی از شاخههای کشین هندویی است، مسئله انتظار مطرح شده و شخصیت مورد انتظار بودای پنجم میباشد.(9)
ادامه مطلب
مهدویت در ادیان

|
|
« گفت و گو از موعود ادیان و منجی آخرالزمان گفت و گویی است دیرین با عمری به درازای خلقت انسان و سكنای او در عرصه خاك. این تاریخ بلند و اشتراك آن در میان همه اقوام و ملل حكایت از فطری بودن این معنا در نوع انسان دارد.
موعود ادیان نه یك پندار و یا خرافه و نه محصول دوران سخت زندگی بلكه واقعیتی است كه ریشه در جان انسان دارد. از یك سو عقل آدمی و از دیگر سو بیان مشترك همه پیامبران الهی، تمامی حكیمان فرزانه، قدیسان آزاده و ادبیات همه اقوام و ملل این نكته را تایید كرده و بدان صحه می گذارد.
اگر بخواهیم چكیده تمام آرای موجود درباره منجی و موعود ادیان و آنچه را كه جملگی منتظران موعود برآن متفق اند در چند كلمه خلاصه كنیم، جز این سه امر به دست نمی آید:
رویكرد معنوی به عالم
عدالت فراگیر
كوتاه شدن دست ابلیس از همه ساحت های فكری،فرهنگی و مادی حیات انسان.
بنابراین بر ما و بر همه كسانی كه به نوعی مشتاق گفت و گو از موعود ادیان و منجی آخرالزمانیم، ضروری است كه بدانیم در كجای تاریخ به سر می بریم و خود را برای آمدنش مهیا كنیم، مبادا كه بیاید و ما را خفته ببیند. » 1
در ادامه مطالب به بررسی مساله مهدویت از دیدگاه دین مقدس اسلام، دین مسیحیت، دین یهودیت و ... می پردازیم.
ادامه مطلب