آگاه ساختن انسانهای غفلت زده و خفته

برانگیختن نیروهای در درون نهفته

متزلزل کردن کاخ ستم

آموختن شیوه خوب مردن، و نه تنها خوب زیستن

آموزش درس "شهادت" به عنوان بهترین وسیله افشاگری

آموزش اینکه شهادت خود یک "حکم" است نه یک وظیفه

آموختن راه اصلاح مجتمعهای ستمزده و به فساد کشیده شده

نقش انقلابی یاد و یادآوران را به جهانیان آموختن

زنده نگاه داشتن دین اسلام

رهنمود درست دادن به انقلابها

چرا نهضت عاشورا چنین دامنگستر شده است؟

پیش از پرداختن به "پیامها و دستاوردهای نهضت عاشورا ..." که عنوان اصلی مقاله است، به عنوان مقدمه به این پرسش پاسخ خواهم داد که چرا نهضت عاشورا چنین در جنبشهای سیاسی حق طلبانه و حتی غیر حق طلبانه، جنبشهای اصلاحی، نهضتهای آزادیبخش ضداستعماری و ضداستبدادی و گوناگون، دامنگستر شده، بر آنها تاثیر گذارده و اثرش بر همه نهضتها و قیامها همچنان می تواند باقی و پایدار باشد، و بر زنده نگاه داشتن تشیع و حتی به گفتاری درست تر، زنده نگاه داشتن اسلام، تا این اندازه موثر بوده است؟

قیام امام حسین علیه السلام در روز عاشورا، چه نتایج و پیامدهایی را به دنبال داشت؟

قیام عاشورا، مهم ترین رویداد تاریخی پس از ظهور اسلام بود. این قیام، پیامدهای مهمی در برداشت که نتایج ثمربخش آن تا قیامت، به عنوان حماسه ای بزرگ و جاوید، باقی خواهد ماند که به برخی از آنها اشاره می شود:

شهادت مظلومانه سیدالشهداء و یارانش در کربلا ، تأثیر بیدارگر و حرکت آفرین داشت و خونی تازه در رگهای جامعه اسلامی دواند و جو نامطلوب را شکست و امتدادهای آن حماسه ، در طول تاریخ ، جاودانه ماند . حتی در همان سفر اسارت اهل بیت نیز تأثیرات سیاسی این حادثه در اندیشه های مردم آشکار شد . گروهی از اسرا را که به شام می بردند ، چون به تکریت رسیدند ، مسیحیان آنجا در کلیساها جمع شدند و به نشان اندوه بر کشته شدن حسین (ع) ، ناقوس نواختند و نگذاشتند آن سربازان وارد آنجا شوند . به شهر « لینا » نیز رسیدند . مردم آنجا همگی گرد آمدند و بر حسین و دودمانش سلام و درود فرستادند و امویان را لعن کردند و سربازان را از آنجا بیرون کردند . چون خبر یافتند که مردم « جُهینه » هم جمع شدند تا با سربازان بجنگند وارد آن نشدند . به قلعه « کفر طاب » رفتند ، به آنجا نیز راهشان ندادند . به حمس که وارد شدند ، مردم تظاهرات کردند و شعار دادند : « اَکفْرا بَعدَ ایمانٍ وَ ضَلالا بَعدَ هُدی ؟ » ( آیا کفر پس از ایمان و گمراهی بعد از هدایت ؟ ) و با آنان درگیر شدند و تعدادی را کشتند . (7) برخی از تأثیرات حماسه عاشورا از این قرار است :

به گزارش جهانبین‌نیوز به نقل از زنگ خبر، نشست رابطه ميان ظهور امام زمان (عج) و واقعه عاشورا شب گذشته با حضور علي اکبر رائفي پور کارشناس مسائل سياسي در کانون حکمت بن توسط هيئت محبان فاطمه الزهرا (س) برگزار شد.

رائفي پور در اين نشست گفت: امام زمان عليه السلام در هنگام ظهور، خود را با پنج جمله معرفي مي کند که در هر پنج جمله از سيدالشهدا و معرفي جد بزرگوارشان استفاده مي کنند.

تحریفات وآسیبها در فرهنگ عاشورا . یزدان دوست
 

آسیب شناسی فرهنگ عاشورا

1- تحليل تكوين و ساختاري و كاربردي و آينده نگر فلسفه قيام عاشورا در ابعاد فرهنگي، تاريخي، اجتماعي و سياسي تعميق، بسط و گسترش آن.2- استفاده متناسب از تكنولوژي آموزشي در مراكز آموزشي اعم از متوسطه و عالي و رسانه هاي جمعي خصوصا صدا و سيما و مطبوعات به گونه اي كه هم متضمن ارتقاي سطح معلومات مخاطبين و هم حداكثر بهره گيري از منابع غني و مستند باشد.3- اتخاذ سياست هاي تشويقي و انگيزش در چهارچوب هدفهاي برنامه توسعه چهارم اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در زمينه «توسعه مشاركتهاي مردمي در عرصه فرهنگ ديني» برنامه ريزي و اقدام هاي لازم براي حمايت از هيئتهاي مذهبي و تشكلهاي ديني با رويكرد بهبود كيفيت فعاليت ها و پرهيز از خرافات و انحرافات باشد.4- ايجاد زنجيره اي همگون از گروه هاي مرجع تاثيرگذار و تاثيرپذير كه در تعامل با يكديگر بدون بوجود آوردن بحران ناشي از حساسيت در جهت گسترش فرهنگ اصيل عاشورا و «پرهيز از خرافات و بدعت ها» رهنمون شوند.

فرهنگ عاشورا در طول تاريخ همواره براي جامعه اسلامي و مومنين الهام بخش بوده و به تعبير روايت ،حرارتي در دلهاي مومنين ايجاد كرده كه هرگز به سردي نمي گرايد.جلوه هاي اين الهام بخشي را در دوران اخير در پيروزي انقلاب اسلامي، حماسه آفريني هاي هشت سال دفاع مقدس، و پيروزي جنگ 33 روزه حزب الله لبنان در مصاف با اسراييل غاصب و... به وضوح مي توان مشاهده نمود. اما به رغم تمامي آثار ايجابي و خيرات و بركاتي كه فرهنگ عاشورا داشته است، در مقام عمل جهت پاسداشت و بزرگداشت حماسه هاي حسيني و عاشورايي از يك سو بعضي اعمال و آيين هايي كه در اين راستا توسط عزاداران اجرا مي گردد ما را از فرهنگ واقعي عاشورا دور كرده و خداي ناكرده موجب وهن اسلام مي شود از طرف ديگر دشمنان اسلام كه آثار و كاركرد والاي اين فرهنگ را ديده اند با تمامي وجود تلاش مي كنند تا از قدرت حقيقي و نقش سازنده مجالس و آيين هاي عزاداري بكاهند كه در اين رابطه بحث مهندسي فرهنگ عاشورا مي تواند مانعي بزرگ بر سر راه دشمنان قسم خورده اسلام باشد و توطئه هاي آنان را نيز خنثي نمايد. مقاله حاضر در مقام تبيين اين بحث برآمده و در پايان راهكارهاي برون رفت از آسيب ها و آفات اين فرهنگ را نيز ارائه مي دهد. با هم آن را از نظر مي گذرانيم.¤

امروزه دشمنان اسلام و اهل بیت(ع) با بهره گیری از همه اهرم ها از جمله فیلم کتاب سینما و ... در صدد تضعیف باورهای دینی و جدایی جوانان از اهل بیت(ع) برآمده اند.

برقراری ارتباط عاطفی بین جوانان و ائمه(ع) آنان را از لغزش ها و آسیب ها حفظ می‌ کند ضمن این که با بهره گیری از تعالیم اهل بیت(ع) می ‌توانند مسیر صحیح زندگی را انتخاب نمایند.

در این میان امام حسین(ع) و فرهنگ عاشورا در حفظ کردن نسل جوان از انواع مختلف آسیب ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند.

روشهایی را که برای گسترش فرهنگ عاشورا می‌ توان استفاده کرد شامل موارد زیر است:

-1 الگو سازی

-2 تنظیم و تکریم امام حسین(ع) و یارانش

-3 بیان جایگاه جوانان در عاشورا و نزد امام حسین(ع)

-4 زیارت امام حسین(ع)

-5 بیان جایگاه امام حسین(ع)

-6 شبهه زدایی

روش هایی که برای گسترش فرهنگ عاشورا می توان استفاده کرد عبارتند: از

نهضت پرافتخار حسینى، منبع لایزال معارف الهى و معنوى است که در پرتو مصباح هدایت وجود مقدس سید الشهداء ع و در سایة سفینة نجات حضرت، تشنگان حقیقت و پویندگان طریقت را به ساحل سعادت رهنمون است.نهضت امام حسین ع قضیه‌ای شخصی نیست و هیچ گاه در محدودة زمان و مکان خاصی محصور نمانده است، بلکه همانند سایر اولیای بزرگ الهی، جریانی تاریخی است که سنت الهی محسوب می‌شود، از این رو یقیناً دارای پیام است؛ زیرا سنت‌های الهی بر همگان و در همه عصر‌ها و نسل‌ها جاری است و محدود به زمان و مکان مخصوص و افرادی خاص، نیست.کلام خود آن حضرت به صراحت بیانگر "فراگیر بودن پیام نهضت عاشورا" است؛ آنجا که می‌ فرماید: "مثلی لا یبایع مثله؛ کسی که مانند من فکر می‌کند با کسی که مانند یزید فکر می‌کند، بیعت نمی‌کند". این سخن حضرت نشان می‌دهد که نهضت عاشورا، یک سنت الهی بوده است نه جریان شخصی؛ چراکه آن حضرت سخن از "مثل خود" و "مثل یزید" دارد نه از "شخص خود" و "شخص یزید".

در طول تاریخ افرادی بوده اند که برای مبارزه با بی عدالتی جانفشانی کرده و گاه حتی موفق هم بوده اند اما فقط نام و نشانی از آنان در تاریخ باقی مانده و به مرور زمان خاطره رشادت های آنان از اذهان مردم پاک شده است ولی به راستی چه اتفاقی می تواند سبب شود تا قیام عاشورای امام حسین(ع) پس از این همه سال زنده و جاوید بماند و بهترین و مناسب ترین الگوی عملی و اخلاقی دیگرقیام ها در طول تاریخ تا به امروز علیه ظلم و ستم و بیدادگری باشد؟ ما برای اینکه چنین درختی را خواستند قطع کنند و بریدند، اشک می ریزیم و ناله می کنیم... در جریان سیدالشهدا، در حقیقت انسان برای مظلومیّت عدل و عقل اشک می ریزد.با این حال باید اذعان کرد بیداری اسلامی که اینک اغلب کشورهای اسلامی را در برگرفته است نشأت یافته از انقلاب اسلامی ایران است که سرچشمه حقیقی خود را از نهضت عاشورای امام حسین(ع) اخذ کرده است. این اعتقاد اگرچه در بدو آغاز تظاهرات های مردمی منطقه دور از ذهن بسیاری از دولتمردان آن بود اما بسیاری از کارشناسان سیاسی و افرادی اعم از نخست وزیر رژیم صهیونیستی به این مساله اشاره و اعتراف کردند که احتمال وقوع انقلاب اسلامی و مردمی، مشابه انقلاب ایران محتمل است.

بستر تحرکات اسلام گرایانه در روز عاشورا و توسط امام حسین (ع) پایه ریزی شده است. پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تظاهرات های مردمی نشان دهنده این بود که مردم چقدر به اعتقاداتشان پایبندند مخصوصا نهضت امام حسین(ع) نه تنها در ایران بلکه در کشورهای شیعی و مسلمانی که به ائمه معصومین اقتدا می کنند به عنوان الگو پیش روی مردم قرار دارد و به همین علت حزب الله لبنان و گروه های جهادی دیگر شکل گرفته است. فداکاری و از خودگذشتگی که امام حسین و یاران وفادارایشان داشتند الگوی خوبی بود و این که همه موجودی خود را به صحنه نبرد بردند و تا از ارزش های اسلامی و الهی که پیامبر اعظم(ص) مبنای آن را در جامعه گذاشته بودند محافظت کنند که مهم ترین آن امر به معروف و نهی از منکر بود، باید مورد احترام و اقتدا قرار گیرد.

این روزها با تحولات خاورمیانه شاهدیم که چه جوامع شیعه و چه اهل تسنن در منطقه خاورمیانه ایثار و فدارکاری و از خود گذشتگی که نشأت گرفته از نهضت عاشورا بود را الگو قرار داده اند و با نثار جانشان به دنبال کوتاه کردن دست استکبار و ظلم و جور حاکمان در کشورشان هستند. الگو گرفتن از نهضت عاشورا را برای جاری کردن خواست خدا و آیین اسلام در جوامع مختص مسلمانان نمی داند. انقلاب امام حسین (ع) و یاران وفادار ایشان پیامی فراگیر و بسیار شفاف و روشن برای همه ملت های مسلمان و همچنین ملت های آزادیخواه و تحت ستم جهان داشت.الگوپذیری قیام عاشورای حسینی فقط به کشورهای اسلامی اختصاص ندارد بلکه بسیاری از ملت های آزادیخواه و غیر مسلمان جهان نیز از قیام حسینی الگو گرفته اند.

قیام عاشورا و حماسه کربلا از آن طیف رویدادهای تاریخی است که محدود به زمان و مکان خاصی نیست و هر جا که ظلم و بی عدالتی و حق ستیزی باشد، همان جا می تواند صحنه کربلا و ظهر عاشورا نیز باشد.‏عاشورا نماد و تبلور جاودانه حق طلبی، ظلم ستیزی و آزادیخواهی است. قیام امام حسین(ع) و یاران وفادار ایشان صرفا برای نه گفتن به طاغوت زمان صورت نمی گرفت؛ در واقع قیام عاشورا، طلایه دار یک نهضت جهانی و به الگویی برای همه آدمیان در تمامی دوران تبدیل شده است. در طول تاریخ اسلام پس از حماسه عاشورا، هر گاه مسلمانان با تاسی به آن حماسه همیشگی، دربرابر ظلم و بی عدالتی قد علم کرده و پایمردانه ایستاده اند، توانسته اند بزرگترین نیروهای مادی جهان را مقهور خود سازند؛ از این گونه جنبش های عاشورایی در تاریخ اسلام و بویژه ایران نمونه های بسیاری وجود دارد؛ نهضت های آزادیخواهانه و استقلال طلبانه ایران معاصر بهترین مثال از این گونه جنبش های عاشورایی به شمار می آیند. انقلاب شکوهمند اسلامی را می توان مظهر و نقطه اوج تعالی نهضت های عاشورایی برشمرد. این قیام مردمی با آموزه های اسلامی و عاشورایی و به رهبری امام بت شکن و امتی حق طلب توانست بزرگ ترین جباران روزگار را از سریر غرور و نخوت طاغوتی به خاک مذلت فرو بنشاند. در واقع مهم ترین عامل پیروزی انقلاب اسلامی را می توان موج زدن روح قیام عاشورا در همه ارکان آن نام برد.
البته تاثیر قیام عاشورا در نهضت اسلامی مردم ایران صرفا منحصر به دوران مبارزه با رژیم پیشین نبوده است؛ بلکه این فقط آغاز راه بود؛ مطمئنا نهضتی که با پیام عاشورا شروع شده بود، در ادامه راه خود نیاز بیشتری به عاشورایی ماندن پیدا می کند؛ چرا که تمامی طواغیت زمان و جباران و مستکبران روزگار با همه نیروهای اهریمنی خود دربرابر آن می ایستادند و البته این گونه نیز شد.‏ در ادامه مسیر انقلاب، اوج تعالی و جلوه گری روح عاشورایی را در دفاع جانانه رزمندگان اسلام و در کربلاهای ایران شاهد بودیم. آری "کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا". در این دوران، بارها شاهد خلق حماسه عاشورا به گونه ای دیگر بودیم. در جنگی نابرابر که در یکسوی آن رزمندگان اسلام به رهبری حسین زمان خمینی کبیر حضور داشتند، در سوی دیگر تمامی قوای کفر و الحاد با همه نیروهای دنیوی خود، به جنگ فرهنگ عاشورا آمدند و با آن همه اسباب دنیوی خود، تنها مقهور یک چیز شدند: روح حماسه جاوید کربلا . از این روست که کربلا قیامی برای همه دوران و همه تاریخ است. پیام عدالت طلبی،حق گویی و آزادیخواهی کربلا عرصه تاریخ را درنوردیده و هم اینک در جای جای این کره خاکی شاهد برافراشته شدن پرچم عدالت خواهی و ظلم ستیزی هستیم.

این نیست مگر جهانگیر شدن پیام حماسه مظلومانه حسین ع. آری حسین (ع) با قیام خود راهی را پیش روی بشریت نهاد که تا ابد ضامن سربلندی انسان خواهد بود: آزادگی، حق طلبی و عدالتخواهی. نهضت عاشورا پایان کار نبود؛ بلکه در واقع آغاز راهی بود به وسعت تاریخ؛ ابلاغ پیامی بود برای همگان در همه اعصار و دوران و در همه نقاط این کره خاکی. در واقع امام حسین(ع) با نهضت جاودان خود به آیندگان این پیام را داد که هیچ گاه در برابر ظلم و بی عدالتی ساکت ننشینند و اگر شده با فدا کردن همه داشته های خود، عدالت و آزادگی و حق را پیروز سازند. این همان رمز جهانگیر شدن قیام عاشوراست که در رگ های تاریخ جریان داشته و بخشی جدا ناشدنی از حافظه تاریخی بشریت بوده و همواره و در همه جا، ضامن پیروزی حق بر باطل خواهد بود.‏

قیام امام حسین(ع) برای برپایی نماز و روزه و زکات و امر به معروف و نهی از منکر بوده است. حضرت قیام کرد تا اسلامِ ساخته و پرداخته امویان را به مردم معرفی کرده و بدعت های آنان را برای مردم نمایان سازد و مردم با این کشتی نجات بخش، به سوی سنت واقعی و سیره و روش پیامبر(ص) حرکت کنند، نه برای آنکه بدعتی نو دوباره ایجاد شود و شریعت رسول خدا(ص) منسوخ شده و به بوته فراموشی سپرده شود. حضرت قیام کرد تا دین زنده بماند و با عمل به احکام الهی، بساط گناه و منکرات از جامعه برچیده شده و روحیه تقوا ودین محوری در بین امت اسلامی زنده شود. او قیام کرد تا مردم از نافرمانی خدا بیشتر بترسند واز آثار گناه که در دنیا وآخرت دامنگیر گنهکاران می شود، برحذر باشند. از این رو گریه و عزاداری برای سالار شهیدان برای نگه داشتن اساس اسلام است تا مردم با تأسی به آن امام همام، به یاد خداوند باشند و به برپایی فرایض و حدود الهی، هر چه بیشتر اهتمام ورزند. گریستن ها و گریاندن ها در عزای حسین(ع) خود هدف نهضت عاشورا قلمداد شده و هدف اصلی فراموش شود. و مردم برای آنکه بهتر و بیشتر گریه کنند و دامن خود را از هرگونه گناه و پلیدی شستشو دهند، به این ترتیب شور و حرکتی که در این حادثه وجود دارد، به خمودی و سکوت می گراید و نهضتی که می خواهد برای جباران تاریخ خطرساز باشد، عاملی برای تخدیر جوامع شده و ستمگران یزیدی در طول تاریخ از خطر عاشورا وخاطره جان فشانی امام حسین (ع) مصون می مانند. این دیدگاه یکی از بدترین نوع تحریف ها در زمینه هدف نهضت عاشوراست.

قیام عاشورا و پیامدهای آن، مؤثرترین و ماندگارترین رخدادی است که منشأ تحولاتی بنیادین در تاریخ اسلام شده است . آثار و نتایج این قیام منحصر به زمان وقوع حادثه و سالهای نزدیک به آن نیست. ریخته شدن خون پاک حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و اصحاب باوفایش در روز دهم محرم سال 61 هجری در یکی از بی نظیرترین صحنه های دردناک تاریخ بشریت، چنان جریانی نیرومند در مسیر تحولات تاریخ جهان اسلام پدید آورد که آثار عمیق،گسترده و ماندگار و تحول زای آن از«روز واقعه» تاکنون که بیش از 13 قرن می گذرد، همچنان پابرجاست و نه تنها گذر زمان بر ابعاد و پیامدهای آن سایه فراموشی نیفکنده، بلکه تأثیر واقعه عاشورا بر حیات بخشی مهم و تعیین کننده از امت اسلام و آزاداندیشان اقصی نقاط جهان دامنه ای بسیار گسترده تر از گذشته نیز یافته است.

1- آزادگی: آزادی و آزادگی دو خصلت بارز امام حسین(ع) است. ایشان در برابر انواع روشهای استعماری (خواهش، تطمیع، تهدید و...)با عزمی راسخ و با تشخیص شرایط سیاسی اجتماعی عصر خود، به مبارزه با یزید می پردازد.کافی بود تا یک تصمیم از ده ها تصمیم حضرت(ع) در این حادثه بی بدیل، نادرست از آب درآید، آن وقت کل این حادثه بزرگ تحریف می شد و اثر خود را از دست می داد.

2- علم: بی شک امام حسین(ع) دقیق ترین و عالمانه ترین روش را اتخاذ کرد و همواره تا لحظه های شهادت از مسیر علم، درایت و تدبیر خارج نشد. خروج او از مدینه، انتخاب مسیر، توقف در منزلگاه های مختلف، انتخاب سرزمین نینوا، سخنرانی ها و همه و همه از روی حکمت و درایت بود .

۳- صبر: صبر در شرایطی برای انسان حاصل می شود که او چاره ای بر تحمل کردن ندارد. اما نوع برخورد با صبر مهم است. گاهی آدم ها از شرایط به وجود آمده گلایه و شکایت می کنند اما اولیاء الهی آن را با روئی گشاده می پذیرند. اما حلم بر عکس آن است. یعنی می تواند اقدام کند، ولی به دلائلی و یا به خاطر مصلحت اقوایی آن شرایط سخت را تحمل می کند و راضی و خشنود از مواجهه با سختی ها می باشد. حسین(ع) با حلم، صبر و استقامت بی نظیر خود و یاران، توانست پایه های کجی که به نام دین در جامعه رواج پیدا کرده بود را دوباره به مسیر اصلی برگردانده و همان سبب فروپاشی نظام نالایق بنی امیه شد

4- معنویت: حضرت در اوج جنگ و مبارزه از توجه به معنویت، اخلاق، انسانیت، تلاوت قرآن و نماز باز نمی ایستد. اساسا جنگ حسین(ع) با یزید بر سر همین اخلاق و معنویت و پرده برداری از چهره تزویر و ریای بنی امیه است که غاصبانه به نام دین و حکومت دینی، ریاست میکنند و کسی جز حسین(ع) نمیتواند این رسوایی را عیان کند،همان گونه کسی جز علی(ع) نتوانست چهره خوارج، آن جاهلان متنسک مقدس مآب را برملا کند

5- تصمیم قاطع:تصمیم قاطع برای انسان های بزرگ خیلی حائزاهمیت است. زیرا با کوچک ترین حرکت نابجا، برای همیشه بازنده می شوند. اما اگر قبل از تصمیم قاطع عناصری چون معنویت و تقوی، علم، درایت، تدبیر، شناخت دقیق شرایط جامعه وجود داشته باشد، جایی برای نگرانی وجود نخواهد داشت و حسین(ع) کسی است که همه آن شرایط را چون آئینه می دید و برایش از روز روشن تر بود. او با تصمیماتی که می گیرد افراد کوته بین زمان خود را متحیر و آیندگان تیزهوش را از دوراندیشی خود به ستایش وامی دارد.

6- دلسوزی: یکی از صفات بارز امام حسین(ع) دلسوزی است. نه فقط برای دوستان، بلکه برای دشمنان هم، دل می سوزاند. او همچون جدش(ص) رحمه للعالمین است. آب را بر دشمن نمی بندد. اگر چه بین آنان، زن و کودک نبود! و به قاتل خود لبخند می زند و او را موعظه و نصیحت می کند

7 - ایثار: مقام ایثار، مقام فنا شدن برای معبود است. ایثارگر، بیش از جان، چیز دیگری ندارد و آن را در طبق اخلاق گذاشته و گوید:جان چه باشد که فدای قدم دوست کنم این متاعی است که هر بی سروپایی دارد.در«ایثار» جای استدلال و دلیل نیست تا ثابت کند کی چه باید بکند. جای عشق و عرض ارادت است.

8- حرکت از مجرای طبیعی:

امام حسین (ع) به دلائلی (ان الله شاء ان یراک قتیلا) و برای جاودانه شدن حماسه اش، می بایست از راه اسباب و مسببات طبیعی این نهضت را به آخر برساند. که اهم این حکمتها بدین قرار است:

الف: حرکت از راه های عادی و طبیعی و بدون استفاده از راه های میان بر و غیر متعارف.

ب: عدم پذیرش کمک از امدادهای غیبی و پیشنهاد پیشوای اهل«جن» دال برنابود کردن لشکر یزید به کمک همه جن های متدین.

ج : عدم خروج از شیوه جوانمردی

9- فرصت به دشمن: درخواست امام حسین(ع) برای به تاخیر افتادن جنگ، سه علت عمده داشت: یک: خالص کردن یاران خود و برداشتن بیعت از آنان تا هر کس ذره ای غش و ناخالص در او هست جدا شود دوم: رفتار عبادی و معنوی امام حسین(ع)و یاران در شب عاشورا بیانگر تدین واقعی آنان به دین اسلام می باشد و شاید اثر مقطعی خود را بر دشمن بگذارد که این چنین شد اگرچه اثر دراز مدت آن تحقق پیدا کرد.سوم: شاید فرصتی باشد برای کسانی که درخواب هستند که در نتیجه آن افراد بسیاری شبانه از سپاه یزید به جمع یاران حسین آمدند که به دلیل شهرت «حر »، بسیاری از آنان از دید مورخان حادثه، مغفول مانده اند. اما در بعضی از کتب که آمار شهدای کربلا را تا 140نفر ذکر کرده اند، بعید نیست که افراد اضافه شده همان پناهندگان به لشکر حسین (ع) باشند.

10 :دوری از ذلت:

شعار جاودانه حسین (ع) هیهات منا الذله، پـرچمی شد برای همه آزادی خواهان که تا امروز این شعار؛ خون تازه به کالبد مجاهدان در راه خدا می دهد. من کان یرید العزه فلله العزه جمیعا، عزت فقط نزد خداست. حسین (ع) با خدا معامله کرد و ما ثمره اش را بعد از 14قرن هنوز می بینیم و ادامه خواهد داشت.

11- نوع نگاه به مرگ:

بررسی شعارهایی که حضرت اباعبدالله(ع) ایراد می فرمود نیازمند واکاوی شرائط آن زمان است. یکی از آن شعارها، شعار لااری الموت الاسعاده و الحیاه مع الظالمین الابرما است که می فهماند جامعه آن روز بی تفاوت و بی انگیزه شده بود. هرکس به فکر زندگی شخصی خود بود. حاضر به مبارزه و ایثار نبود. ارکان بنی امیه با ظلم و شکنجه های فراوان و به شهادت رساندن یاران علی (ع) هرگونه نشاط عمومی را از مردم سلب کرده بودند و آنها در برابر همه چیز، دیگر بی انگیزه شده بودند. برایشان فرق نمی کرد که یزید حاکم آنها باشد یا کس دیگر. امام حسین (ع) این سیاهی و ظلمت را می درد و در برابر حکومت ظالم و فساد یزید می خروشد و کاخ بی بنیان و پوشالی او را رسوا می کند و نوع نگاه به مرگ را از حالت ننگ، به سعادت و خوشبختی تغییر می دهد. و ده ها موضوع دیگر که هر کدام خود کتابی است برای هدایت و الگوپذیری از حادثه کربلا.

همه کسانی که خود را از منتظران واقعی حضرت می دانند، بایستی ضمن تبیین دین، فرهنگ عاشورا و بسیج را تبیین کنند و با الگوسازی؛ اقدام به جذب نیرو و تبلیغ نمایند. باید با توجه به عامل تنش زدایی، جامعه را آماده حرکت به سمت شناخت و معرفت امام کرد.: