دندان بهترین نقش و سخت ترین ساختار را در فك انسان و بسیاری از جانوران مهره دار دارد. عمده ترین كاربرد دندان، تكه تكه و آسیاب كردن غذا ها می باشد. علاوه بر این، در انسان ها، دندان نقش بسیار مهمی در تكلم و ادای صحیح كلمات ایفا می كند. هر فرد در دوره زندگی اش دارای دو سری دندان می شود: 1- دندان های شیری تعداد دندان های شیری بیست عدد بوده كه به طور مساوی در هر فك جای می گیرد. پس از مدتی سی و دو دندان اصلی به مرور جایگزین دندان های شیری می گردند. از آن جا كه دندان های شیری پایه و اساس دندان های اصلی و دائمی هستند، مراقبت از آن ها و رعایت اصول بهداشت دهان ضروری می باشد. سی و دو دندان دائمی، به شرح ذیل تقسیم بندی و نام گذاری شده اند:
2- دندان های دائمی.
دندان های پیش: به چهار دندان جلویی در فك بالا و پائین(جمعا هشت دندان)، دندان های پیش گفته می شود. دندان های پیش بزرگ، تخت و دارای لبه تیز و باریك هستند كه برای بریدن لقمه كاربرد دارند. دندان های پیش تك ریشه ای هستند.
دندان های نیش: در طرفین دندان های پیش، دندان های نیش قرار دارند. شكل و ساختار آن ها ضخیم و برجسته است كه منتهی به یك سر تیز و برنده می شوند. این دندان ها برای بریدن قطعات گوشت بسیار مناسبند.
دندان های آسیای كوچك: كنار هر دندان نیش، دو دندان آسیای كوچك(جمعا هشت عدد) قرار دارند كه فاصله بین دندان های نیش تا آسیای بزرگ را پر می كنند. سطح روی آن ها پهن و تخت و لبه های آن ها تیز و عاج دار می باشد. دندان های آسیای كوچك كنار نیش ها، دو ریشه ای و دندان های آسیای كوچك كنار آسیاهای بزرگ، تك ریشه ای هستند. در فك پائینی، تمامی دندان های آسیای كوچك، تك ریشه ای می باشند.
-
دوشنبه 2 فروردین 1389
7:06 AM
نظرات(0)
اسیدها مواد معدنی را از بین می برند. هنگام تماس اسیدها با مینای دندان، بخش کوچکی از فسفات کلسیم دندان از بین می رود که به آن دمینرالیزاسیون(از دست رفتن مواد معدنی) می گویند. در صورتی که این عمل ادامه یابد دندان نسبت به غذاها و نوشابه های بسیار گرم و سرد یا حتی نسبت به هوای سرد حساس می شود. در صورت ادامه از دست رفتن مواد معدنی، روزنهای میکروسکوپی در لایه مینا بوجود میآید. باکتری ها از همین روزنه وارد دندان شده و روی قسمت مرکزی دندان اثر می گذارند.
منابع اسیدی در دهان:
اسیدها بطور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارند، وقتی پرتقال، لیموترش، آناناس می خوریم اسید موجود در آن ها را احساس می کنیم. اما سایر میوه ها و سبزی ها نیز دارای اسید هستند. موادی از قبیل خیارشور، سرکه و نوشابه های دارای کربنات، اسید بیشتری دارند. از دست رفتن مواد معدنی زمانی اتفاق می افتد که غذاها و نوشابه های اسیدی مصرف می کنیم. اسیدها در نتیجه فرایندهای شیمیایی که بوسیله باکتری های موجود در پلاک دندانی بوجود می آیند نیز در دهان ایجاد می شوند. کربوهیدرات ها و شکرهایی که مصرف می کنیم به وسیله باکتری ها به اسید تبدیل می شوند. هر قدر مصرف این مواد بیشتر و بهداشت دهان که می تواند اسیدهای تشکیل دهنده پلاک را از بین ببرد، رعایت نشود، میزان از دست رفتن مواد معدنی هم بیشتر می شود. اسیدهای بسیار قوی بطور طبیعی و به هنگام هضم غذا در معده بوجود می آیند. هنگامی که غذاهای هضم نشده به دهان برگردانده شوند، بخشی از این اسیدهای قوی را هم به همراه می آورند و چنان چه این عمل به دفعات تکرار شود دندان ها به شدت آسیب می بینند.
بزاق:
بزاق نه تنها دهان را مرطوب می سازد بلکه ذرات غذا را از سطح دندان می شوید (خاصیت خود تمییزکنندگی)، و دارای پروتئین، آنتی بیوتیک های طبیعی و سایر موادی است که برای سلامتی و جلوگیری از پوسیدگی دندان لازم است. بزاق دهان، کلسیم و فسفات مورد نیاز دندان را به مراه دارد. بزاق یکی از بخش های اساسی مکانیزم طبیعی بدن است که موجب نگهداری و ترمیم دندان ها می شود. برقراری تعادل بین از دست رفتن مواد معدنی و بازسازی آن ها: مشکلات دندانی زمانی بروز میکنند که یا از دست رفتن مواد معدنی شدید می شود و یا بازسازی آن ها به حدلازم صورت نمی گیرد. عدم رعایت بهداشت دهان، عادات غذایی، مصرف بیش از حد نوشابه های دارای کربنات، خطرات شغلی و حتی برگرداندن غذای هضم نشده به دهان می توانند میزان از دست رفتن مواد معدنی را افزایش دهند. هنگامی که جریان بزاق کاهش می یابد، باز سازی مواد معدنی به اندازه کافی صورت نمی گیرد. کاهش بزاق با افزایش سن صورت می گیرد و امری است طبیعی، با این حال خشکی دهان در هر سنی و بر اثر استفاده از داروهای خاص یا در نتیجه پرتودرمانی و جراحی اتفاق می افتد. در مورد درمان های ارتودنسی جریان بزاق می تواند حالت عادی داشته باشد، اما پلاکت ها از رسیدن بزاق به سطح دندان جلوگیری می کنند و در نتیجه بازسازی مواد معدنی صورت نمی گیرد.
انتخاب مسواك و نخ دندان مناسب
بسیاری از مردم بیش از آن كه در پی یادگیری صحیح مسواك زدن باشند، به دنبال خرید مسواك های گران قیمت و پر زرق و برق هستند. خوب است بدانیم مسواك به خودی خود معجزه نمی كند بلكه معجزه گر واقعی روش مسواك زدن می باشد. برداشتن پلاك از روی سطوح داخلی، خارجی و سطوح جونده دندان ها از اهداف اصلی مسواك زدن می باشد.
-
دوشنبه 2 فروردین 1389
7:06 AM
نظرات(0)
در سن مدرسه پوسیدگی دندان ها بسیار شایع بوده و مربیان در پیشگیری از بروز آن نقش بسیار مهمی دارند، حفظ و مراقبت از دندان ها ضامن تغذیه مناسب و رشد طبیعی کودک خواهد بود. پوسیدگی دندان ها فرایندی است که با سه عامل اصلی زیر در ارتباط می باشد: الف- ضخامت مواد در تماس با دندان ها؛ با از بین رفتن مینای دندان که در نتیجه فعالیت باکتری ها در اثر تخمیر مواد قندی رخ می دهد به تدریج لکه های سفید رنگی به وجود آمده که در نهایت به فقدان پیشرونده بافت دندان و ایجاد پوسیدگی در آن می انجامد. جهت پیشگیری از پوسیدگی و فساد دندان موارد زیر پیشنهاد می گردد: استفاده از مواد غذائی مناسب - به اولیاء محترم توصیه می شود که به کودک خود در هنگام رفتن به مدرسه یک عدد میوه پوست نکنده بدهند.
ب- مواد قندی دریافتی در رژیم غذایی؛
ج- باکتری های اختصاصی دهانی.
۱- شستشوی مرتب دهان پس از هر وعده غذا خوردن؛
۲- استفاده از خمیردندان مناسب؛
۳- مسواک زدن به روش صحیح پس از هر وعده غذا؛
۴- استفاده از غذاهای دریایی؛
۵- استفاده از آب لوله کشی بهداشتی؛
۶- استفاده متناوب از آب های معدنی سالم؛
۷- خودداری از مصرف غذاهای گرم و سرد به طور هم زمان؛
8 - مراجعه به دندان پزشک هر ۶ ماه یک بار.
- یک لیوان شیر در غذای کودک بگنجانند.
- قبل از رفتن به مدرسه به کودک صبحانه کامل بدهند.
- مواد غذایی از نظر بهداشتی با نظارت مسئولین استفاده شود.
- به کودکان بیاموزید قبل از صرف غذا دست های خود را با صابون و آب جاری بشویند.
- در مدرسه هر کودکی لیوان و قاشق مخصوص خود را همراه داشته باشد.
منبع: سایت صدا و سیما
-
دوشنبه 2 فروردین 1389
7:05 AM
نظرات(0)