واژه ي«رادار» از حروف اول چند كلمه ي انگليسي به معناي آشكارسازي و فاصله يابي راديويي درست شده است. پس، رادار به دستگاهي مي گويند كه بتـواند وجـود چيزي را كشف و فاصله آن را نيز تعيين نمايد. البته چنين كاري بايد به وسيله امواج راديويي انجام پذيرد تا بتوان نام آن دستگاه را رادار نهاد. براي آشنايي با كار رادار بهتر است كه آن را با يك چراغ قوه مقايسه كنيم. مثلاً شما در جاي تاريكي هستيد و چراغ قوه اي هم در دست داريد. همين كه آن را روشن مي كنيد مي بينيد امواج نور به صورت يك تابه، فضاي تاريك را مي شكافد و در جهتي متمركز مي شود كه شما چراغ را به آن سو نگاه داشته ايد. آيا مي دانيد در آن شب تار چه چيزي روي داده تا شما را قادر به ديدن كرده است؟ در زماني كمتر از يك ميليونيم ثانيه، نور چراغ قوه شما به درخت يا جسم ديگري برخورد مي كند، دوباره نور برمي گردد و به چشم شما مي رسد. در اين صورت شما قادر به ديدن آن ها مي شويد. البته در آن منطقه درختان ديگر يا اجسام ديگري هم هستند، ولي چون تابه نور چراغ به آن ها نرسيده است، شما نمي توانيد آن ها را هم ببينيد. دستگاه رادار نيز عيناً همين گونه كار مي كند، با اين تفاوت كه به جاي«امواج نور» كه از چراغ قوه بر مي خيزد، از رادار امواج راديويي پخش مي گردد. «امواج نور» را مي توان با چشم ديد، ولي«امواج راديويي» نامرئي مي باشند. موج نور و موج راديويي هر دو از امواج برقاطيس به شمار مي روند. اختلاف امواج نور با امواج راديويي، فقط در طول موج شان است. رادار امواج بسيار كوتاهي دارد كه طول شان فقط به چند سانتي متر مي رسد. از اين رو آن ها را مايكرويو يعني امواج بسياركوتاه، مي خوانند. از آن جا كه طول اين دو نوع موج با هم فرق دارد؛ پس هر كدام به گونه اي خاص عمـل مي كنند. براي مثال، امواج راديويي رادار از ابرهاي نزديك افق ما نيز عبور مي كند، ولي امواج نور هرگز نه. هم چنين ما نمي توانيم با چشم، گوش يا ساير حواس خود و بدون به كار گرفتن دستـگاه خاصي امواج راديويي را درك كنيم. اما نور را با چشم هم مي توان ديد. دانشمندان براي گرفتن امواج راديويي به دستگاه مخصوصي نياز دارند. ضمناً با اندكي چرخاندن تابه رادار مي توان وجود چيزهاي ديگر را نيز كه در اطراف آن جسـم قرار گرفته اند، دريافت.
زمان بازگـشت موج رادار با واحد يك ميليونيم ثانيه تعيين مي شود. پس بايد حساب كنيم و ببينيم كه موج، پس از برخورد با جسم مورد نظر، در چه مدتي به سوي دستگاه رادار بازگشته است. با تعيين اين مدت مي توان فاصله ي مكاني آن جسم را نسبت به خودمان نيز محاسبه كنيم. آيا به وسيله ي رادار مي توان بزرگي يا كوچكي جسم را نيز تعيين كرد؟ بلي. زيرا هر چه جسم، بزرگ تر باشد؛ رادار امواج بيشتري را بازتاب مي نمايد. رادار در راهنمايي هواپيماها و كشتي ها نقش مهمي بازي مي كند. به وسيله رادار است كه هواپيما يا كشتي غول پيكري راه خود را در ميان ابر و مه به خوبي مي يابد و از برخورد با موانع خطرناك به موقع مي گريزد.
.
-
یک شنبه 15 فروردین 1389
7:02 AM
نظرات(0)
مي دانيد كه ما امروز در عصري زندگي مي كنيم كه نام عصر فضا به خود گرفته است تسخير فضا نشان دهنده اين واقعيت است كه خداوند توانا و حكيم در سرنوشت انسان ها نيروي خلاقه اي به وديعت گذارده كه نه تنها تمام نقاط زمين را از صحاري و كوه ها گرفته تا اعماق اقيانوس ها كشف نموده بلكه با منتهاي شهامت و جسارت به فكر تسخير فضاي لايتناهي نيز افتاده است و در زمان كوتاهي موفق شده كه همه موانع طبيعي را از پيش پاي خود برداشته و مثلا دركره ماه پياده شود.
از تاريخ فرستادن نخستين قمر مصنوعي ( به نام اسپوت نيك اول )
(Spot-Nik-1) توسط شوروي در 4 اكتبر 1957 ميلادي تاكنون كه حدود 30 سال مي گذرد تاكنون صدها فضا پيما بدون سرنشين يا با سرنشين به فضا فرستاده شده است. البته رفتن به فضا كار آساني نيست پس بايد در اين مورد عميقانه بررسي و تحقيق كنيم تا بدانيم يك موشك چگونه به فضا پرتاب مي شود؟ و براي جدا كردن موشك از زمين چه مشكلاتي وجود دارد. و اين موشك چگونه در سايه تلاش مداوم دانشمندان برطرف شده و باز هم بدانيم كه يك قمر مصنوعي چگونه مدت هاي طولاني در فضا معلق مي ماند. يك سفينه يا قمر مصنوعي براساس سرعت زياد براي خنثي كردن اثر نيروهاي جاذبه زمين بايد تنظيم شود يعني حداقل سرعت يك سفينه بايد در حدود 28000 كيلومتر در ساعت باشد. همانطوري كه قبلا گفتيم براي بلند كردن يك شي بسيار سنگين از زمين كه لازمه اش خنثي كردن نيروي جاذبه زمين و همچنين سرعت دادن به آن شي به نيروي بسيار زياد احتياج است، هيچ موشك به تنهائي قدرت انجام اين دو كار (بلند كردن و سرعت دادن) را يك جا ندارد، به همين جهت بود كه مهندسين از موشك هاي مركب چند مرحله اي براي اين كار استفاده نمودند. بدين نحو كه موشك انتهائي كه به نام موشك مرحله اول (بوستر Booster) معروف است، نيروي كافي به موشك هاي ديگر مي دهد و آنها را از زمين جدا مي سازد و با سرعت زياد آنها را به حركت در مي آورد.
اين سرعت نسبت به سرعت تندروترين هواپيماي جت جنگنده كه امروزه كمي بيش از 3000 كيلومتر در ساعت مي باشد قابل ملاحظه است.
اگر كسي سوال كند كه چطور مي توان موشك را به چنين سرعت حيرت انگيز رساند؟ جواب اين سوال در ساختمان موتورهاي موشك نهفته است. بلي، اين تنها موتور نيرومندي است كه تاكنون قادر به حمل و پرتاب اقمار مصنوعي با آن عظمت و سنگيني مي باشد، مهمتر آنكه تنها اين موتور است كه مي تواند در فضا به خوبي كار كند، كه كيفيت آن را درزير بيان مي كنيم:
1- موشك هاي مرحله اي
-
یک شنبه 15 فروردین 1389
7:01 AM
نظرات(0)
14-مرحله برخاستن موشك از زمين
معمولا پنج روز از بلند شدن موشك از زمين شمارش معكوس توسط متخصصين شروع مي شود. همه قسمت هاي مختلف دستگاه ها با دقت هر چه تمام تر آزمايش مي گردند، ويك روز قبل از ساعت حركت (شماره صفر) مخازن بزرگ و حجيم موشك ها سوخت گيري مي شوند، چند ساعت قبل از پرواز فضانوردان بايك آسانسور به داخل مدول فرمان، داخل مي شوند،آنها هم بررسي هاي لازم را انجام داده آماده پروازمي گردند.
15- مرحله رسيدن به ماه
درمدار توقف، تمام سيستم هاي اصلي آزمايش مي شوند، در صورت حصول اطمينان از خوب كار كردن آنها، موشك مرحله سوم دوباره روشن مي شود و به مدت پنج دقيقه سرعت فضاپيما را به ( 38000 كيلومتر در ساعت) مي رساند. اين سرعت فضاپيما ي آپولو را در مدرا ماه قرار مي دهد.
16- مرحله تجسس در سطح ماه
اولين وظيفه يكي از فضانوردان جمع آوري نمونه هائي از خاك و سنگ اطراف خود در ماه مي باشد، بعد هم وسايلي علمي خود را از داخل مدول به سطح ماه آورده، آنها را در نزديكي مدول مستقر و آماده كار مي كنند. همچنين وسيله نقليه مخصوص ماه را از مدول جدا ساخته آن را آزمايش مي كنند. اين وسيله مخصوص به نام Moondagg طوري طراحي شده كه بتواند دو فضا نوردي را با وسايل آنها با سرعتي معادل 15 كيلومتر در ساعت حمل نمايد.
آسانسور از موشك جدا مي شود، آخرين لحظات مي گذرد، موشك روشن مي شود، شعله دود از انتهاي موشك زبانه مي كشد، غول عظيم الجثه بالا مي رود، اولين مرحله سوخت موشك دو دقيقه طول مي كشد، كه در هر ثانيه پانزده تن سوخت مصرف مي نمايد.
دراين دو دقيقه موشك به شصت و پنج كيلومتري زمين رسيده (از زمين 65 كيلومتر فاصله گرفته) و سرعتش معادل ده هزار كيلومتر در ساعت مي باشد. مرحله دوم شروع مي شود و به مدت دو دقيقه ديگر فضا پيما را به اعماق فضا مي راند و بالاخره با جدا شدن برج قرار از موشك اصلي مرحله سوم فضا پيما را به ارتفاع 185 كيلومتري مي رساند. دراين حال سرعت فضاپيما معادل 2800 كيلومتر در ساعت مي باشد. با اين سرعت در مدار توقف (پاركينگ) قرار مي گيرد.
پس از حركت و مانور، سه مدول را براي نشستن به طور ترتيب در روي سطح ماه تنظيم مي كنند، در اين هنگام مدول فرمان، و مدول سرويس، از مدول مه نورد جدا مي شود، و مدول فرمان پس از زدن يك دور به مدول ماه نشين متصل مي گردد. دراين موقع قسمت بالاي مدول فرمان، با مدول ماه نشين متصل است. در آن هنگام، موشك مرحله سوم جدا مي شود، و مدول ها به طرف ماه مي روند.
و براي كنترل مسير صحيح از اين پس موتورهاي جانبي مدول سرويس روشن مي شوند. و به محض رسيدن آپولو به ماه فضانوردان فضاپيما را 180 درجه گردانده، موتورهاي ترمز كننده را روشن مي كنند كه سرعت را به 5800 كيلومتر در ساعت، برسانند. در اين سرعت است كه دو نفر فضانوردان به مدول مه نشين مي روند،پس از آزمايش دستگاه ها، مدول ماه نشين از مدول مادر جدا مي شود و با همان موتورهاي كاهش دهنده سرعت (موتورهاي ترمز كننده) مدول ماه نشين را به سطح ماه فرود مي آورند.
پس از نشستن درماه و چند ساعت استراحت، اولين ماموريت خود را با استفاده از وسايل محركه اضافي E.V.A شروع مي كنند. آن وسايلي ايمني را از قبيل لباس فضائي، كپسول اكسيژن، دستگاه ارتباطي راديوئي و غيره را آزمايش مي كنند و پس از آن فشار داخل مدول را تخليه مي نمايند و از مدول پياده شده به سطح ماه قدم مي گذارند.
روي اين وسيله نقليه يك دوربين تلويزيوني سوار شده كه تصاوير بسيار روشني از كار ها و عمليات فضانوردان را به زمين و به كنترل كنندگان زميني مي فرستند. سفر فضانوردان در سطح ماه طبق يك مسير تعيين شده و توقف هاي پي درپي پيش بيني شده،كه براي جمع آوري نمونه هاي رسوبات و سنگ هاي معدني جهت آزمايش انجام مي گيرد.
لازمه نمونه برداري خوب آن است كه يك لوله توخالي كه فضانوردان با خود حمل مي كنند، به سطح ماه فرود مي برند، تا خاك و مواد نسبتا عميق تري نسبت به لايه خارجي در آن جمع شوند، در همين اثناء فضانورد ديگر، مرتبا عكس برداري كرده، چيزهاي جالب و ديدني را گزارش مي نمايد.
-
یک شنبه 15 فروردین 1389
7:01 AM
نظرات(0)