معرّفي آثار برگزيده اقتصاد اسلامي
مجله اقتصاد اسلامي در نظر دارد به پاس قدرداني از مؤلّفان و محقّقان نمونه و براي اطلاعرساني به خوانندگان ارجمند، در هر شماره به معرّفي يكي از آثار برگزيده اقتصاد اسلامي بپردازد و چكيدهاي از محتواي آن را ارائه كند. در اين جهت از محقّقان و مؤلّفان ارجمند اقتصاد اسلامي كه آثارشان در يكي از محافل علمي برگزيده شده است، دعوت ميشود با ارسال خلاصه و اصل كتاب، مجلّه را در تحقّق اين هدف ياري كنند.
براي اين شماره، كتاب مباني فقهي اقتصاد اسلامي نوشته حججاسلام آقايان: محمدمهدي كرمي و محمد پورمند (نبيزاده)، در نظر گرفته شده كه در سومين كنگره سالانه دينپژوهان كشور، پژوهش فرهنگي و كاربردي برگزيده سال شناخته شد و لوح تقدير گرفت.
نام كتاب: مباني فقهي اقتصاد اسلامي
مؤلّفان: محمدمهدي كرمي، محمد پورمند(نبيزاده)
ناشر: پژوهشكده حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوين (سمت)
ادامه مطلب
قرآن و تجلّى توحيد در اقتصاد
اقتصاد اسلامى مبتنى بر وحى است. وحى بر توجه انسان به مبدأ و معاد تأكيد دارد و با ايجاد ارتباط بين انسان و خالق از يك سو و انسان و معاد از سوى ديگر، در مقام آن است كه انسان را به نامتناهى وصل نمايد; با ازليّت پيوند دهد و او را ابدى كند تا با مشاهده نتايج فعاليت ها و رفتارهاى خويش و يقين به ثمربخشى آن ها در جهان پس از مرگ، راه تكامل را بپيمايد. انسان در اين مكتب، با نگرشى كاملا متفاوت نمايان مى گردد و اين نگرش رفتارهاى اقتصادى او را تحت تأثير قرار مى دهد. انسان اقتصادى در اين مكتب، در مصرف، به رزّاقيت الهى و در توليد، به توحيد افعالى معتقد است. قبض و بسط رزق را از ناحيه خداوند مى داند و به توزيع تكوينى الهى نيز معتقد است و در يك جمله، در سراسر رفتارهاى او توحيد تجلّى مى كند. برخلاف اين، در نظام سرمايه دارى واژه هايى همچون تدبير الهى، توحيد ربوبى، مشيّت الهى، رزاقيت خداوند، توحيد افعالى و توزيع تكوينى بى معنا بوده، انسان محدود و بريده از مبدأ و معاد است.
البته انتساب دست ساخته هاى انسان به خداوند به معناى نفى تأثير عوامل طبيعى و مادى نيست.
ادامه مطلب
فعاليت اقتصادي شمس پهلوي
خواستگاه طبقاتي و وضعيت مالي خانواده پهلوي قبل از كودتاي 1299 باعث شد كه به محض كسب قدرت به دنبال جمع آوري مال و ثروت باشند. اين ميل كه در عصر رضاشاه با غصب املاك و اموال مردم صورت گرفت، پس از شهريور 1320 و ورود نيروهاي بيگانه كه منجر به استعفاي رضاشاه و ترك ايران شد، به امور اقتصادي و تجمع ثروت مبدل گشت. در اين بين خواهر بزرگ شاه، شمس پهلوي فعاليت چشمگيري نمود. اولين اقدام او تجارت الماس بود كه در زمان حضور او در افريقاي جنوبي (زمان تبعيد پدرش) انجام شد. بدين ترتيب كه الماس و سنگهاي قيمتي مرغوب در افريقاي جنوبي شناسايي شده و با قيمت ارزان خريداري مي گشت و سپس با واسطه به ايران ارسال مي شد تا به چندين برابر به فروش برسد. اسناد زيادي درباره تجارت الماس در سال 1320 در آرشيو مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر موجود است. 1 از اين اسناد برمي آيد كه رضاشاه نيز خود با اين اقدام دخترش موافق بوده. و حتي در نامه اي كه براي شمس نوشت قول داد كه الماس درخواستي او را توسط اشرف به دست او برساند. 2 )
ادامه مطلب