همچنین باید با راه اندازی یك برنامهء بازاریابی از نظرات مشتری و نحوهء رفتار وی با خبر بوده تا بتوانید به اقدامی مناسب دست بزنید. جار و جنجال و هیاهوی تبلیغاتی و تكرار ویژگی های محصول یا خدمات تان جز هزینه های اضافی حاصلی برایتان نخواهد داشت. باید خود و سازمان تان را تامین كنندهء چیزی كنید كه مشتریان نیازمند آن هستند. این به آن معنی است كه باید با هر وسیلهء ممكن از پرسشنامه، صندوق پیشنهادات و انتقادات، ارسال نامه یا پست الكترونیك، مصاحبهء حضوری و تلفنی و یا... در یك ارتباط مستمر از نظرات مشتریان و آنچه به دنبال آن هستند با خبر باشید تا بتوانید به موقع عكس العمل متناسب داشته باشید.در شرایط ركود اقتصادی، برنامهء بازاریابی خود را بر معرفی كالا و حتی اطلاع رسانی و تبلیغات در مورد ویژگی های آن به مشتریان متمركز نكنید. در عوض به فكر دو ویژگی فوق یعنی رفع نیاز مشتری و قیمت رقابتی باشید. از همه مهم تر این كه به هر حال لازم است كه ارتباط خود را با مشتریان موجود حفظ كنید، زیرا پس از این ركود، همین دسته از مشتریان هستند كه دوباره مخاطبان پر و پا قرص شما خواهند بود.

علاوه بر این ها می توانید در چنین موقعیت هایی به فعالیت های صنفی به خصوص فعالیت هایی كه نیازمند صرف هزینه نیست و بر طرف كردن مسایلی بپردازید كه در حوزهء منافع مشترك گروهی برایتان حادث شده بود. زیرا این گونه اقدامات كه خود از تكنیك های بازاریابی بوده، اگرچه به غلط ولی در شرایط اوج و شلوغی كار، معمولا امكان پذیر نیست.

در شرایط بد اقتصادی، مردم عموما به دنبال بهانه ای برای شادی می گردند. از خلاقیت های خود استفاده كنید و عرضهء كالا و خدمات خود را با شادی عجین كرده، لبخند را بر لب مشتریان خود بنشانید. فراموش نكنید كه شما نه تنها می خواهید نیاز مردم را برآورده كنید، بلكه آنان برای خرید از شما باید دلایل محكمی داشته باشند.

       
   

   



            محمد سالاری   


            روزنامه سرمایه