برخی اصول و قوانین ساده دادوستد
بخشی از اساسی ترین اصول و قوانین بازی اوراق بهادار و نقش بسیار موثر آنها در بهبود دادوستد در زیر ترسیم شده است:
۱) پیش از پرش یاد بگیرید.
یكی از رایج ترین اشتباهاتی كه اكثر سرمایه گذاران و معامله گران تازه كار مرتكب می شوند این است كه بدون آنكه در مورد كاری كه می خواهند انجام دهند، بیاندیشند وارد بازار می شوند. به بیان دیگر بدون هیچ برنامه و تصمیمی آغاز به فعالیت و دادوستد می كنند. اینگونه افراد پیش از آنكه دارایی خود را به خطر بیاندازند سعی نمی كنند تا مدتی را صرف یادگیری كنند. آنها در پی یافتن چگونگی عملیات بازار نیستند. اگر می خواهید برای تجارت خود سیستمی داشته باشید ابتدا آن را روی كاغذ پیاده كنید و نقاط ضعف و قدرت خود را تشخیص دهید. می توانید سیاست و استراتژی خود را آزمون كنید. آزمایش كنید و با سیاست گذاری و استراتژی تجاری خود روراست و امین باشید. هر دادوستدی قواعد و قوانین خاص خود را دارد و نیاز است كه پیش از پرش فرا گیرد!
۲) انضباط بسیار حیاتی است.
معامله گران و سرمایه گذاران منضبط كه همواره با سیستم و نقشه های تجاری آزمایش شده فعالیت می كنند سود بیشتری را نسبت به آنهایی كه براساس احساسات وارد بازار می شوند، خواهند برد. این گفتار به ما می گوید كه همواره یك سیستم صحیح و نقشه تجاری را سرلوحه كار خود قرار دهیم.
۳) سود را افزایش دهید و جلوی زیان را بگیرید.
مدتهاست ضرب المثل مشهوری وجود دارد كه از گفته بسیاری از معامله گران شنیده می شود: «زیان های خود را كاهش دهید و اجازه دهید تا سودهایتان زیادتر شود.»
اشتباه رایجی كه معامله گران و سرمایه گذاران تازه كار انجام می دهند آن است كه در بازار كاهشی و بازنده به مدت زیادی باقی می مانند، به این امید كه روند بازار دوباره باز خواهد گشت. همین طور، هرگاه در حالت برنده شدن هستند تمایل دارند، ناگهان و خیلی زود سود بدست آمده را نقد كنند. این حالتهای افراطی معمولا به زیان معامله گران خواهد بود.
۴) روی تغییرات تمركز كنید.
شاید به نظر برسد كه دقت كردن روی تغییرات بجای سود كردن حقیقی كار درستی نباشد، ولی معامله گران حرفه ای عقیده دارند این كار بسیار حیاتی است؛ چرا كه زیان كردن در بازارهای مالی جزء اجتناب ناپذیر تجارت است. كسانی كه فقط به فكر پول ساختن هستند بیشتر زیان خواهند دید، زیرا مواقعی كه سرمایه آنها در یك روند رو به پایین غیر قابل اجتناب (بر خلاف روند مورد انتظار) قرار می گیرد، نمی توانند به طور موفقیت آمیزی آنرا هدایت كنند. شما نمی توانید هر بار مسیر ارقام بازار را تصحیح كنید و یا به دلخواه خود تغیر دهید. به خاطر داشته باشید كه هیچ گاه یك سیستم عالی و مطلق وجود ندارد.
۵) زمان خروج خود را بشناسید.
پیش از ورود به هر بازاری سرمایه گذار بایستی بداند كه چه وقت و در كجا از بازار خارج شود. این موضوع كمك خواهد كرد كه حدس دومی در ذهن بوجود نیاید و شانس دخالت احساسات در دادوستد، كم شود. دانستن این كه در كجا جلوی ضرر را بگیریم و در كجا سود خود را نقد كنیم یكی از مهمترین بخش های دستگاه سیاست هر معامله گری می باشد.
۶) پولتان را مدیریت کنید.
معامله گران حرفه ای پیشنهاد می کنند که درصد مشخصی از سرمایه خود را به خطر بیاندازید. هرگز این درصد را تغییر ندهید. در هنگام دادوستد، مدیریت می تواند به صورت موفقیت آمیزی بر روی زیان ها صورت گیرد. این بخش مهمی از سیاست تجاری شما است. با دارایی خود آن طور که واقعا هست دادوستد کنید و در این راه منتظر بدترین حالتها و سناریوها باشید. برای باقی ماندن در قدرت و افزایش دادوستدهای سودآور تمركز خود را از دست ندهید و در هنگام خطر از تمام تمرکز خود بهره گیرید. خود را كنترل كنید. معامله گران تازه کار پس از این که بخشی از نقشه های تجاری خود را وارونه می بینند به سرعت کنترل و تمرکز خود را از دست می دهند. خطر بزرگی آنها را تهدید می کند و در این هنگام مدیریت صحیح سرمایه، نجات دهنده خواهد بود. زنده بمانید تا یک روز دیگر بجنگید.
۷) روند دوست شماست.
بسیاری از معامله گران حرفه ای توصیه می كنند كه حركت با جریان روند بازار بهتر از آن است كه افزایش كاهش بازار را حدس بزنید. برخی از سرمایه گذاران ترجیح می دهند تا در هنگام تغییر روند، خرید یا فروش انجام دهند كه پیدا نمودن این نقاط نیاز به صرف زمان زیاد دارد و شاید گاهی در عمل نتوانیم آن را به اجرا درآوریم. معامله گران تازه كار تلاش می كنند كه در نقاط پایین و كف قیمت به خرید بپردازند. گرچه این طرز عمل ممكن است در مواردی مناسب به نظر آید اما ماهیت بازارهای كارا تصمیم گیری بدین صورت را با مشكل مواجه می سازد. بهتر است سوار بر موج شوید و از روندها سود بگیرید. زمان را از دست ندهید. روند دوست شماست.
۸) احساسی دادوستد نكنید.
داشتن یك فكر آرام برای ایفای نقش صحیح در بازار، بسیار حیاتی است. این گفته به نظر آشنا می آید. به خاطر داشته باشید كه نقشه تجاری منسجم با خیال آسوده شكل می گیرد. در این حالت به نقشه ای كه كشیده اید تكیه كنید و هرگز اجازه ندهید فكر دوم یا حدس و گمان دیگری بر احساسات شما غلبه كند. اغلب احساسات ما گول زننده هستند. با فكری آسوده نقشه های خود را دنبال كنید.
۹) متوجه باشید كه چه فردی زیان می كند.
بازار بورس به واسطه ماهیت خود صحنه یك نبرد است. دشمن خود را شناسایی كنید. در برابر هر برنده ای به نظر بایستی بازنده ای وجود داشته باشد و كاملاً مشهود است كه همه می خواهند برنده باشند. اگر در بازار وارد شدید و در موقعیتی چه كوتاه مدت و چه بلند مدت قرار گرفتید، بررسی كنید كه چه كسی در طرف مقابل شما در همان موقعیت تصمیم گیری می كند.
گاهی روند دادوستد می تواند با ایجاد مداخله در بازار تغییر كند و چه بسا افرادی برای كسب سود در این جریانات نقش ایفا می كنند. آنها معمولاً برای ایجاد روندكاهشی بازار به فروشهایی دست می زنند و برای تغییر روند به سمت بالا به خریدهای خود می افزایند.
۱۰) فروتن باقی بمانید.
افرادی كه تصور می كنند از بقیه هوشیارتر و زرنگتر هستند و در بازار، شانس را جایگزین مهارت می كنند، به احتمال زیادی در بلندمدت پابرجا نخواهند ماند. همواره فروتن بمانید و به موفقیتهای زودگذر چشم ندوزید.
۱۱) مانند یك چریك بجنگید.
بایستی یاد بگیرید كه موضع خود را در برخی موارد سریع عوض كنید. اگر طرف برنده در حال تغییر است در پیوستن به گروه جدید تردید به خود راه ندهید و تمامی نیروی خود را در این طرف بكار گیرید و تا زمانی كه شرایط بازار تغییر كند، منتظر شوید. نیروهای شما شامل سرمایه، فكر و اندیشه، عقل و احساس می باشند. با معاملاتی كه انجام می دهید ازدواج نكنید و برای مدت طولانی با هر معامله ای پیوند برقرار نكنید.
۱۲) به اصول و سیستم تجاری خود پایبند باشید.
دادوستد تنها قرار گرفتن در یك موقعیت خرید و فروش نیست. دلایل رفتن در وضعیت دادوستد و نیز مشخص نمودن سطوح خروج از بازار نیز جزو معاملات محسوب می شود. در یك مبارزه طولانی و در زمانی كه بازار شرایط متلاطم و سختی دارد، انضباط و اصول پایه ای تجارت، نجات دهنده شما خواهد بود. به نقشه و اصولی كه طراحی كرده اید پایبند بمانید.
۱۳) بر روی موجها سوار شوید.
هنگامی كه فكر می كنید روند را شناخته اید شناور شوید و از نوسانات بازار استفاده كنید. بر طبق قوانین پیشین كه فرا گرفته اید روند دوست شماست. بهترین وضعیت دادوستد همواره خرید در پایین ترین و فروش در بالاترین سطح نیست. سعی نكنید كه گیرنده ماهی در عمق یا در سطح باشید.
۱۴) زمینه های فكری خود را گسترش دهید و مانند یك تحلیلگر معامله كنید.
در آنسوی زمینه های فكری خود برای سرمایه گذاری می بایست كه تحلیلهای بنیادی و تكنیكی را كاملا فهمیده باشید. زمانی كه ادراك بنیادی با ادراك تكنیكی یك سمت را نشان می دهد شانس زیادی برای یك معامله موفق خواهید داشت. همسویی بینش تحلیل بنیادی و تكنیكی تضمین كننده نیست اما اطمینان در ساختن یك دادوستد سودآور را افزایش می دهد.
۱۵) در بازار رو به رشد می توانید دیدگاه بلند مدت داشته باشید.
بسیاری از مردم این اصل مهم را فراموش می كنند كه وضعیت روندهای كوتاه مدت متغیر هستند و در دادوستد همواره نوسانات كوتاه مدت وجود خواهد داشت. این امر باعث از دست دادن تعادل روحی سرمایه گذاران می شود كه اغلب زیان به همراه خواهد داشت. وقت بیشتری برای شناسایی نقاط مناسب ورود صرف كنید و به نقاط ضرر تكیه نكنید. صبور باشید و كمی بازار را به حال خود بگذارید.
۱۶) صبور باشید.
هر چه عقاید، نظرات و تحلیلهای شما عمیق تر باشد برای دیگران زمان بیشتری می برد كه از آن آگاه شوند و همین طور برای بازار بیشتر طول خواهد كشید كه مسیری را كه شما در نظر دارید انتخاب كند و به حركت در آن ادامه دهد. صبور باشید و به خود و دادوستدی كه قصد انجام آن را دارید مجال و فرصت بیشتری دهید.
۱۷) روشنفكر و صادق باشید.
هرگاه اشتباهی را مرتكب می شوید آنرا بپذیرید. از آن درس بگیرد و آماده دادوستد بعدی شوید. بازار پاسخ روشنفكران خودخواه را با زیان جبران می كند و این برای كسانی روی خواهد داد كه تنها به نقطه نظرهای خود وابسته باشند و به هیچ قیمتی حاضر نباشید كه از فرضیات و نظرات خود دست بكشند؛ حتی اگر شواهد، عكس آن را نشان دهد.
۱۸) به زیانهای خود اضافه نكنید.
افزودن به ضررها یك فاجعه است؛ مخصوصا هنگامی كه بازار تغییر مسیر داده است. از زیانهای پیشین خود درس بگیرید و تلاش كنید كه با فكر آرام زیانهای خود را كاهش دهید. برخی معامله گران در باقی ماندن در بازارهایی كه به زیان آنها می افزاید اصرار می ورزند. در این حالت تنها به كاهش زیان و خروج از بازار بیاندیشید.
۱۹) یك معامله برنده را بازنده نسازید.
در جایی كه پیش از این برای خروج و گرفتن سود مشخص كرده اید، دادوستد خود را متوقف كنید و بیاموزید كه سود ببرید. تغییر مسیرهای ناگهانی و شدید موجب درهم ریختگی فكری سرمایه گذاران می شود و گاهی به زیانها منجر می شود. هرگز طمع نكنید و در بازاری كه برنده هستید سود خود را خارج سازید. در شرایطی برخی معامله گران سعی می كنند كه سود بیشتری نصیب خود سازند، اما در همین راه یك دادوستد سودآور را با زیان به پایان می برند. سعی كنید كه عادت در سود گرفتن را تقویت كنید.
۲۰) به قوی ترین روند بازار، وارد شوید.
در موقعیتهایی كه روند بازار به حد كافی قوی نیست، متمركز نشوید. همچنین در نوسانات بیش از حد بالا و پایین بازار، احتمال شكست افزایش می یابد. نیروی خود را بیشتر روی روندهای قوی تر بكار گیرید.
۲۱) زیان ها را بپذیرید.
خود را از نظر ذهنی و احساسی آماده هرگونه رویداد كنید. در بازار امكان هر حادثه ای وجود دارد. اگر ضربه ای سخت به شما وارد شد استراحت كنید و با روحیه ای تازه برگردید . این بخشی از بازی است.
۲۲) با دادوستدهایی كه انجام می دهید، نجنگید.
كلمات تاسف بار بكار نبرید. در هنگامی كه برخی سرمایه گذاران مرتكب اشتباه می شوند تمركز خود را از دست می دهند و خود را بطور مداوم سرزنش می كنند. بهتر است برای خود چند معامله صوری انجام دهید تا به شرایط روحی پیشین بازگردید. خود را با ذهنیت مثبت آماده سازید و آنگاه موفقیت بیشتری در انتظار شماست. می توانید در معاملات واقعی همچون معاملات صوری با آرامش سود بگیرید. مثلا در اینگونه معاملات تمرین می كنید كه اگر به این قیمت برسد آنرا خریداری می كنم.
۲۳) اصرار به معاملات زودگذر نداشته باشید.
روندها معمولا از نظر بنیادی درست عمل می كنند. صبور باشید و منتظر برگشت روند بمانید. وقتی كه تحلیلهای تكنیكی و بنیادی به سمت دیگری برمی گردند، كمی صبر كنید و سپس وارد بازار شوید. در برابر معاملات زودگذر مقاومت كنید و شرایط را دقیق بررسی نمایید.
مؤسسه آموزش و پژوهش های اقتصادی