البته اگر ابزارهای رفع رکود را به کار گیریم، نگرانی ها کاهش می یابند و مشکلات اقتصادی واحدهای صنعتی تا حد زیادی مرتفع می شوند. در این خصوص، اِعمال سیاست های پولی و مالی از مهمترین راهکارها به حساب می آید. اما از آنجا که رکود موجود در ایران با تورم همراه است، بهتر است به جای استفاده از سیاست های انبساطی پولی، سیاست های مالی انبساطی مورد استفاده قرار گیرند.

مهمترین سیاست های مالی هم مشخص اند و در حوزه های سرمایه گذاری، نظام مالیاتی و مخارج دولت تعریف شده اند. پیشنهاد ما این است که ابزار افزایش مخارج دولت جهت برون رفت از وضعیت رکودی استفاده نشود، چرا که عمدتاً افزایش مخارج دولت در کشور ما به افزایش کسری بودجه منجر شده و به دنبال آن، دولت برای جبران این کسری به جای استفاده از اوراق مشارکت به انتشار پول بدون پشتوانه اقدام کرده و تورم داخلی را تشدید کرده است. با توجه به این موضوع، استفاده از دو سیاست دیگر یعنی افزایش سرمایه گذاری و کاهش مالیات، کارایی بیشتری خواهد داشت.

جهت رشد سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار خارجی در گام اول باید با سیاست خارجی کارآمد، محیطی امن را برای سرمایه گذاران خارجی فراهم نمود. در گام بعدی، به دلیل رقابت شدیدی که در منطقه بر سر جذب سرمایه گذار خارجی وجود دارد، باید با نوآوری، شرایط تازه و وسوسه انگیزی را برای سرمایه گذاران خلق کرد.

راه حل دیگر، افزایش مشوق ها و یارانه های مالیاتی است. البته با توجه به آن که نظام مالیاتی کشور ما بیش از هر چیز نیاز به اصلاح دارد، پیشنهاد ما، اصلاح نظام مالیاتی است که با این اقدام بسیاری از مشکلات موجود در فضای اقتصادی کشور مرتفع می گردند.

راهکار بعدی که نتیجه نسبتاً خوبی هم دربرخواهد داشت، اجرای توأمان سیاست انبساطی تولید انقباضی مصرف است. این راهکار بدین ترتیب خواهد بود که منابع و تسهیلات بانکی برای بنگاه های تولیدی افزایش یابند و همزمان، دولت با تبلیغ گسترده به فروش اوراق مشارکت اقدام نماید تا منابع مالی در دست مردم، جمع آوری شوند.

در این خصوص، برای آن که مشکلی در ورود و خروج منابع نظام بانکی به وجود نیاید، بانک مرکزی هم باید با استفاده از ابزار غیرمستقیم، همزمان نسبت سپرده قانونی و سپرده ویژه بانک ها را کاهش دهد. اتخاذ سیاست فوق، علاوه بر آن که راه حلی برای برون رفت از رکود است، می تواند از تورم جلوگیری کند و از این بابت بنگاه های تولیدی نگران افزایش هزینه های خود نمی شوند.



● الگو گیری از کشورهای موفق

استفاده از تجربه کشورهای موفق، می تواند چشم انداز روشنی برای توسعه به ما بدهد. در این خصوص، کشور برزیل مثال خوبی به شمار می آید. در دهه ۹۰ میلادی، به دلیل نوسانات زیاد برابری دلار و واحد پولی برزیل، واحد پولی جدیدی به نام رئال در این کشور به وجود آمد تا وضعیت اقتصادی برزیل را به ثبات برساند. توفیقات رئال آنچنان زیاد بوده که علاوه بر ثبات داخلی، کمک زیادی به رشد صنایع برزیل کرده است، به طوری که یکی از نقاط اتکای برزیل در سال های اخیر، منزلت بالای صنایع این کشور در میان کشورهای دنیا است.

الگوی توسعه اقتصادی چین هم خوب است. راز موفقیت چینی ها برای در اختیار گرفتن اقتصاد امروز جهان، بکار گیری چند ابتکار ساده است که توسعه مبتنی بر صنعت، یکی از آنها است. چینی ها برای توسعه صنعت خود، طرح توسعه بنگاه های شهر و روستا (TVE) را که برگرفته از Township and Village Enterprise است، مطرح کرده اند و با بسط آن بر اساس شرایط بومی کشورشان، امروز حتی مشکل اشتغالزایی خود را حل کرده اند.

حرکت آرام و تدریجی به سمت اقتصاد آزاد و مبتنی بر قیمت های بازار، اقدام بعدی این کشور بوده است. در نهایت بکار گیری مدیران کار آفرین، تراز اول داخلی و خارجی در صنعت که همین اقدام آنها برگرفته از کشورهای ژاپن و آلمان بوده راه توسعه را برای آنها سهل کرده است. قطعاً ما هم می توانیم با یادگیری از چنین تجربه هایی به توسعه صنعتی که مادر توسعه اقتصادی است، دست یابیم.

       
   

   


            ماهنامه اقتصاد ایران ( www.iraneconomics.net )