مزایای خصوصی سازی در بخشهای تولید و توزیع
با اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی در صنعت برق كشور، موضوع خصوصی سازی و تقویت بخش های غیردولتی در این صنعت از اهمیت خاصی برخوردار می شود. وزیر نیرو در سفر اخیر خود به اصفهان ضمن تاكید بر مساله خصوصی سازی نیروگاهها و تعیین اولویتهای اصلی در این زمینه خاطرنشان كرد كه اجرای این مساله باید با تدبیر و برنامه ریزی مشخص توام باشد.
از چند سال پیش تاكنون روند تجدید ساختار در صنعت برق كشور وجود داشته و اصولاً كارشناسان بر این مساله تاكید داشته اند كه یك سازمان به عنوان یك موجود دینامیك و زنده نیازمند تحول و دگرگونی برای سازگاری بیشتر خود با محیط است. به همین دلیل شركتهای برق كشور برای حركت هرچه بهتر در جهت پویایی نیازمند تغییر ساختار و ایجاد فضای سالم رقابتی و برون سپاری وظایف خود و خصوصی سازی و ... بوده اند. مقوله خصوصی سازی نیروگاهها در این ارتباط از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در حال حاضر با تاكیدی كه بر اجرای اصل ۴۴قانون اساسی در كشور و به ویژه در صنعت برق می شود حضور موثر و سازنده بخش های غیردولتی نیز در این صنعت مسلماً مدنظر قرار خواهد گرفت.
در دیدگاهی كلی تامین برق مطمئن و پایدار و به روش اقتصادی از اساسی ترین و ضروری ترین مبحث مربوط به شكوفایی اقتصادی و رشد و تولید صنعتی است. بدیهی است كه برای ایجاد فضای مناسبی كه تولیدكننده با خیال و تفكر راحت به تولید بپردازد مساله ایجاد فضای رقابتی سالم بسیار مهم خواهد بود. ایجاد فضای رقابتی امكان پذیر نخواهد بود؛ مگر آنكه سرمایه گذاران بخش خصوصی و تعاونی در فعالیتهای متعدد مربوط به صنعت برق كار و فعالیت كنند.
بارها در این ستون به مساله مزایا و فواید خصوصی سازی اشاره شده كه مهمترین مزیت خصوصی سازی به ویژه در بخش تولید نیروگاهی بحث كاهش تصدی و انحصارگری دولت است. خصوصی سازی – همانگونه كه قبلاً نیز اشاره شد باعث ایجاد فضای سالم برای رقابت بین تولیدكنندگان و توزیع كنندگان انرژی الكتریكی شده و بهبود كیفیت خدمات آنها را به دنبال خواهد داشت. با موضوع خصوصی سازی در صنعت برق فعالیتهای بخشهای مختلف تولید، انتقال و توزیع به طور دقیق روشن شده و هزینه های این بحثها تفكیك پیدا می كند.
زمانی كه تعداد تولیدكنندگان انرژی الكتریكی افزایش پیدا كنند و روند فضای رقابتی سالم توسعه یابد افزایش بهره وری و كاهش ضایعات را نیز به دنبال خواهد داشت و این فرآیندهای مهم سبب كاهش هزینه های تولید واحد انرژی الكتریكی می شود.
با ایجاد فضای رقابتی و با حضور موثر تولیدكنندگان بخش خصوصی به ویژه در بخش نیروگاهی، بحث بسیار مهم حق انتخاب، به مشتری نهایی داده می شود و در نهایت مشترك می تواند از بین عرضه كنندگان انرژی بهترین عرضه كننده را بیابد و از آن برق مورد نیاز خود را خریداری كند. هر قدر فضای رقابتی گسترده باشد و تا هر میزان كه امكان حضور به بخش خصوصی داده شود و برق تولیدی نیروگاهی به قیمت مناسب از سوی مشتركان خریداری شود، ایجاد امكانات لازم برای انجام معامله مستقیم بین فروشندگان و خریداران برق و بهره برداری از شبكه های انتقال و فوق توزیع به عنوان شبكه های ترانزیت به وجود خواهد آمد. در این ارتباط انگیزه های زیادی برای بخش خصوصی به وجود می آید كه هرچه بیشتر به ویژه در تولید نیروگاهی سرمایه گذاری كنند.
خصوصی سازی در معنای دیگر سبب رشد و توسعه ظرفیت های مدیریتی چه در بخش دولتی و چه خصوصی شده و علاوه بر آن ظرفیت های پیمانكاری و مشاوره ای داخلی را تقویت می كند.
خصوصی سازی بخشی از نیروگاههای موجود و سپردن بسیاری از امور در بخشهای توزیع و تولید به بخش های خصوصی و تعاونی، مشاركت عمومی جامعه را در تامین انرژی الكتریكی پایدار و مطمئن به دنبال خواهد داشت و علاوه بر آن توسعه ظرفیت ساخت داخل تجهیزات نیروگاهی و شبكه های انتقال و توزیع را به همراه خواهد داشت.
ماهنامه پیک برق