1- نهاد بنگاههاي منفرد اقتصادي

گروهي از مردم كه صاحب كار و سرمايه متناسب هستند بدون اينكه در سرمايه يا درآمد و ريسك فعاليت اقتصادي، فرد ديگري را شريك كنند، به فعاليت اقتصادي مي‏پردازند. فعاليت اين گروه در قالب نهاد بنگاههاي منفرد اقتصادي انجام مي‏شود. بنابراين يكي از نهادهاي بخش خصوصي بنگاههاي منفرد اقتصادي مي‏باشند.

2- نهادهاي مشاركت سرمايه‏ها

صاحبان كار و سرمايه متناسب و صاحبان سرمايه نقدي و غير نقدي مي‏توانند با استفاده از عقد شركت سرمايه‏هاي خود را با يكديگر تركيب نموده و به فعاليت اقتصادي در قالب نهاد مشاركت سرمايه‏ها بپردازند.

3- نهاد مشاركت كار و سرمايه

صاحبان سرمايه غير نقدي و نقدي مي‏توانند از طريق يكي از عقود، مزارعه، مساقات، مضاربه، جعاله و صلح با صاحبان نيروي كار مشاركت نمايند و در سود و ريسك فعاليت اقتصادي شريك شوند و در قالب نهاد مشاركت كار و سرمايه به فعاليت اقتصادي بپردازند.

4- نهاد بازار كار

عملكرد اين نهاد بر اساس عقد اجاره مي‏باشد. عرضه كنندگان در اين بازار صاحبان نيروي كار و تقاضا كنندگان صاحبان پول و بنگاههاي منفرد اقتصادي و نهاد مشاركت سرمايه‏ها و مشاركت كار و سرمايه مي‏باشند.

5- نهاد بازار سرمايه غير نقدي

عملكرد اين نهاد بر اساس عقد اجاره و خريد و فروش ( نقد و نسيه و سلف) مي‏باشد. صاحبان سرمايه غير نقدي با استفاده از اين دو عقد مي‏توانند سرمايه خود را اجاره داده و اجرت ثابت دريافت نمايند و يا اينكه آن را بفروشند و از پول به دست آمده استفاده كنند.

پنج نهاد فوق را كه از عقود مربوط به قبل از بازار كالا به دست آورديم، نهادهاي قبل از بازار كالا مي‏ناميم. شكل حقوقي اين نهادها و فرصتهاي هر يك از صاحبان عوامل توليد طي دو نمودار نشان داده مي‏شود.

شكل حقوقي نهادهاي قبل از بازار كالا و ارتباط بين آنها

بنابر آنچه كه تاكنون گفته شد هر يك از نهادهاي پنجگانه در قبل از بازار كالا بر اساس عقودي عمل مي‏نمايند كه مخصوص به آن مي‏باشد. در ادامه، شكل حقوقي هر يك از نهادهاي مزبور ترسيم مي‏شود.

«نمودار شماره (3-3): شكل حقوقي نهادهاي قبل از بازار كالا»

عقد صلح و عقد جعاله

بازار سرمايه غير نقدي

نهاد بازار كار