مسکن در سراشیبی اقتصاد
گرانی فزاینده مصالح ساختمانی چون سیمان و آهن، بازار داغ دلالی وام خرید مسکن و شایعات، موجب رشد قیمت مسکن در کشور شده است. این شایعات و تاثیرات تصمیمات دولت در موارد یاد شده به حدی بود که در اواخر سال ۸۵ قیمت مسکن در عرض دو هفته رشد فوق العاده یی داشت.
طی دوران یاد شده قیمت متری ساختمان ها چنان صعود کرد که آمار خرید و فروش مسکن را تحت تاثیر قرار داد. در زمان یاد شده یعنی زمستان که فصل خرید و فروش و جا به جایی نیست، در حرکتی وارونه تمایل به داد و ستد خانه زیاد شد.
به طوری که در دو ماه آخر سال گذشته دفاتر مشاوران املاک با سیل فروشندگان و خریداران روبه رو شد.این وقایع در حالی اتفاق افتاد که در طرح های عمرانی کشور پیش بینی برای آن نشده بود و تقریباً درصد زیادی از متقاضیان خرید که توسط وام مسکن اقدام به خرید کردند بدون پاسخ ماندند. این بر هم خوردن تعادل و ترس از گران تر شدن مسکن، تعادل بازار را بر هم زد و همچنان آمار تقاضاهای خرید تا شب عید بالا رفت.
البته در این میان نیز باید به این نکته اشاره کرد که یکی دیگر از دلایل این گرانی امکان خرید و فروش وام مسکن بود. کسانی که ۶ میلیون تومان خود را به مدت یک سال در بانک پس انداز می کردند، پس از یک سال می توانستند وام خود را که ۱۲ میلیون بود دریافت کنند، اما بعد از اعلام این موضوع که امکان فروش وام مسکن وجود دارد، اوراق وام مسکن به قیمت ۹ میلیون تومان در بازارهای آزاد معامله شد و این موضوع نیز در گرانی مسکن دخیل بود.
براساس کند و کاوها و تحقیقات یکی دیگر از علل گرانی دخالت مستقیم مشاوران املاک بود.آنها که رونق را در بازار باز دیدند تصمیم گرفتند از آب گل آلود ماهی بگیرند و برای دستیابی به حق کمیسیون بیشتر و نهایتاً درآمد بالاتر، قیمت های کارشناسی خود را اعلام می کردند. کاهش قدرت خرید متقاضیان مسکن از یک سو و تغییر شیوه پرداخت وام مسکن از سوی دیگر موجب شده تا بازار مسکن وارد دوره جدیدی از رکود شود.
کارشناسان معتقدند که رشد بیش از حد قیمت مسکن در سال گذشته موجب کاهش قدرت خرید متقاضیان در سال جاری شده است بنابراین کاهش قدرت خرید متقاضیان موجب خواهد شد تا بخش مسکن تنها پس از یک سال رونق مجدداً در ادامه وارد رکود شود. رکود کنونی مسکن اگر چه موجب شده تا قیمت مسکن ثابت باقی بماند اما همین ثبات قیمت ها نیز ساخت و ساز مسکن را تحت تاثیر خود قرار داده است.
سازندگان مسکن می گویند؛ طرح ها و لوایح ارائه شده از سوی دولت و مجلس هنوز بازار مسکن را در یک حالت بلاتکلیفی قرار داده است بنابراین برای ساخت و ساز نباید عجله کرد. دبیر انجمن شرکت های ساختمانی در خصوص رکود مسکن می گوید؛ رکود کنونی بازار مسکن حاکی از کاهش قدرت خرید متقاضیان مسکن نسبت به سال گذشته است.
جواد خوانساری با بیان اینکه تبلیغات گسترده به عدم خرید مسکن از سوی متقاضیان برای آرام شدن بازار مسکن می تواند یکی از دلایل رکود بازار مسکن باشد اظهار داشت؛ همه نیک می دانند که رکود کنونی بازار مسکن حاکی از کاهش قدرت خرید متقاضیان پس از افزایش ناگهانی قیمت ها نسبت به سال گذشته بوده است.
وی افزود؛ رونق بازار مسکن در گذشته را باید مربوط به ورود گروه خاصی به بازار مسکن که تعدادشان زیاد هم نبود دانست اما باید اذعان داشت که متقاضیان مسکنی که تا حدودی قدرت خریدشان رشد پیدا کرده بود و آماده برای خرید مسکن بودند، پس از رشد ناگهانی قیمت ها در سال گذشته قدرت خریدشان کاهش یافت. وی در خصوص راهکارهای موجود دولت برای بخش مسکن گفت؛ واگذاری زمین به شرکت های تعاونی مسکن بدون مطالعه بوده و به دلیل اینکه مشخص نیست این زمین ها به چه شکل واگذار خواهد شد موجب جنجال در بخش مسکن می شود، بنابراین باید اذعان داشت که این برنامه چیزی جز تنش و جنجال وارد بخش مسکن نکرده و قیمت ها را افزایش خواهد داد.
به گفته وی برنامه های این چنینی تنها موجب سوء استفاده برخی از فروشندگان مسکن برای رشد قیمت ها خواهد بود. رئیس اتحادیه مشاوران املاک گفت؛ کاهش قدرت خرید متقاضیان مسکن موجب شده تا بازار مسکن با رکود مواجه شود. مصطفی قلی خسروی اظهار داشت؛ رکود حاکم بر بازار مسکن به دلیل رشد قیمت ها در گذشته و کاهش قدرت خرید است اما این رکود به این معنی نیست که تقاضا در بازار وجود ندارد بلکه در حال حاضر بازار با یک تقاضای پنهان بالقوه مواجه شده است.
وی ادامه داد؛ کمبود تقاضا که به دلیل کاهش قدرت خرید برخی از متقاضیان به دلیل رشد قیمت ها در گذشته بوده موجب شده تا تقاضا برای خرید مسکن در بازار به شکل قابل توجهی کاهش یابد. قلی خسروی اظهار داشت؛ قیمت مسکن پس از یک دوره جهش در حال حاضر و طی دو ماه گذشته ثابت باقی مانده است، بنابراین به نظر می رسد این رکود و کمبود تقاضا قیمت مسکن را در ماه های آتی باز هم ثابت نگه دارد. وی تاکید کرد؛ رکود حاکم بر بازار مسکن شرایطی را فراهم کرده که برخی از فروشندگان به دلیل نیاز مبرم به پول مجبور به فروش مسکن خود با قیمت پایین تر هستند.
قلی خسروی گفت؛ همواره سابقه نشان داده زمانی که قیمت کالایی بی اختیار افزایش می یابد متقاضی هم برای آن کالا به شکل قابل توجهی رشد پیدا می کند، بنابراین متقاضیان مسکن باید توجه داشته باشند که هجوم برای خرید کالای گران شده نمی تواند به ثبات بازار کمک کند. البته مصطفی قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، این موضوع ها را رد کرد و در گفت وگو با اعتماد عنوان کرد؛ مشاوران املاک در این جریان مقصر نیستند و تنها به عنوان مشاور سعی دارند مساکن و املاک را به قیمت منطقی به فروش برسانند.
وی در ادامه گفت؛ چرا همواره انگشت اتهام به سوی مشاوران املاک است در حالی که سیاستگذار بازار مسکن، وزارت مسکن است و مشاوران املاک نقش چندانی در این قضایا نداشته اند. خسروی از خبرنگاران و مردم جامعه خواست که دید خود را نسبت به مشاوران املاک اصلاح کنند، اما با توجه به سوابق و تاثیرات سوئی که مشاوران املاک دارند اعتماد به او پیشنهاد کرد که بهتر است مشاوران املاک عملکرد شفاف تری در بازار مسکن داشته باشند.
روزنامه ایران