برگزاري عزاداري براي سرور و سالار شهيدان از رسوم مردم جاجرم است که به گفته مسئولان قدمتي 400 ساله دارد و البته مراسم نخل گرداني هم در اين شهر اجرا مي شود که قدمتي 200 ساله دارد.
مراسم نخل گرداني يکي از آيين هاي ويژه عزاداري در اين شهر براي تکريم امام حسين(ع) است که همه ساله در جاجرم برگزار مي شود.
اين مراسم که از ديرباز وجود داشته و نسل به نسل در بين پدران و اجداد مردم اين ديار چرخيده است، هر ساله در ظهر عاشورا برگزار مي شود.
نخل به منزله تابوت امام حسين(ع) است که از چهارچوب هايي به شکل خيمه ساخته شده و با پارچه هاي سبز و مشکي و کلاه خود و شمايل معصومين(ع) تزيين شده است که توسط هيئت هاي عزاداري شهرستان در روز عاشورا به حرکت درآورده مي شود.
عزاداران جاجرم نخل را به سمت ميدان حسينيه اين شهر حمل مي کنند و چون در گذشته براي تزيين تابوت از برگ هاي درخت خرما استفاده مي شد، اين مراسم نيز با نام «نخل گرداني» جاودانه شده است.
نخل که بدنه اصلي آن تابوت است و معمولاً در ساخت آن از چوب استفاده مي شود، از جنس چوب و يا فلز است و به شکل خيمه اي ساخته شده و در زير آن تيرهاي چوبي به شکل افقي نصب شده است تا عزاداران بتوانند از اين تيرها که تعداد آن در نخل هاي بزرگ به 5 تا 7 عدد مي رسد، براي بلند کردن نخل استفاده کنند.
اين نخل روي تيرهاي چوبي سوار مي شود و روي آن را با پارچه هاي سبز يا سياهرنگ که نوشته هايي با مضامين مذهبي روي آن دوخته شده، مي پوشانند.
در نوک نخل علم هايي شبيه نيزه جنگي نصب شده است که در اصطلاح محلي به آن تيغه گفته مي شود و نوشته ها و اشعار مذهبي روي آن حکاکي شده است.
هنگام اجراي مراسم، 2 نفر سوار بر نخل، سيب يا انار که نمادي از سرهاي بريده شهداي کربلاست را روي اين تيغه ها مي گذارند.
نوعي نخل مرسوم به نخل بزرگ يا نخل عمومي و نيز نخل دهقان در اين شهرستان براي مراسم سوگواري مورد استفاده قرار مي گيرد.
مسئوليت کنترل و هدايت هر نخل بر عهده يک نفر است و حرکت نخل به سوي سيل عزاداران بر عهده افرادي است که نخل را بر دوش دارند.
هر يک از افراد به ترتيب، ستون هايي که به شکل افقي در زير نخل ها کار گذاشته شده را بر دوش خود قرار مي دهند که حدود 40 تا 50 نفر، در حمل کردن نخل مشارکت دارند و جايگاه استقرار در ان ستون ها نيز موروثي است.
بيش از 35 هيئت عزاداري در اين شهرستان با نوحه سرايي و مداحي نخل ها را به سمت ميدان حسينيه به حرکت در مي آورند.وي اضافه مي کند: نخل ها پس از گذراندن از خيابان اصلي وارد ميدان حسينيه جاجرم شده و به دنبال آن نماد گهواره حضرت علي اصغر(ع)، طبل کوب ها و علم گردان ها وارد ميدان مي شوند.
پس از ورود نخل ها به ميدان حرکت آن ها سرعت گرفته و سوگواران نيز حرکت خود را تندتر کرده و به دنبال نخل ها مي دوند.
در دور سوم نخل اول و دور چهارم نخل دوم بر زمين گذاشته مي شود اما چرخيدن علم ها هنوز ادامه دارد و چند بار ديگر دور ميدان حسينيه حرکت مي کنند و به عزاداري مي پردازند.
پس از آن مردم به صورت حلقه دور هم به سينه زني و تعزيه خواني مي پردازند که مدت آن با اجراي شبيه خواني حدود 3 تا 4 ساعت به طول مي انجامد.وي خاطر نشان مي کند: سپس نخل ها در جاي خود قرار مي گيرند و مردم به سوي مزار شهدا واقع در آرامگاه مهزيار رهسپار مي شوند.
نوشته شده در : یک شنبه 3 آبان 1394 ساعت :12:44 AM | توسط :هادی نظرات (0)
