سخن وسخنوری

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (60)

بیان مقام ممتاز اهل‌البیت علیهم‌السلام در نهج‌البلاغه

در نهج‌البلاغه علاوه بر مسئله خلافت و زعامت امور مسلمین در مسائل سیاسی، مسئله امامت به مفهوم خاصی که شیعه تحت عنوان «حجت» قائل است عنوان‌شده و به نحو بلیغ ورسایی بیان‌شده است. برخورداری اهل‌بیت از یک معنویت فوق‌العاده که آنان را در سطحی مافوق سطح عادی قرار می‌دهد و در چنین سطحی احدی با آنان قابل‌مقایسه نیست. همچنان که در مسئله نبوت مقایسه کردن افراد دیگر با پیغمبر غلط است، در امر خلافت و امامت نیز باوجود افرادی در این سطح، سخن از دیگران بیهوده است.

نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ وَ الرِّسالَةِ وَ مُخْتَلَفُ الْمَلائِکةِ وَ مَعادِنُ الْعِلْمِ وَ ینابیعُ الْحِکمِ «1».

ما درخت نبوت و فرودگاه رسالت و محل آمدوشد فرشتگان و معدن‌های علوم و سرچشمه‌های حکمت‌هاییم.

(1). نهج‌البلاغه، خطبه 106

حکمت 449 نهج‌البلاغه،راه مبارزه با هواپرستی

 (اخلاقی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام: مَنْ کرُمَتْ عَلَیهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَیهِ [شَهْوَتُهُ] شَهَوَاتُه

و درود خدا بر او، فرمود: کسی که خود را گرامی دارد، هوا و هوس را خوار شمارد

نکته‌ها

1-در این حکمت امام اشاره به تضادی می‌کنند که در میان شخصیت و شهوت‌پرستی وجود داردوبا وجود شهوت‌پرستی، حاکمیت عقل کنار می‌رود و شهوت همان جنبه افراطی و ناپسند خواسته دل است

2-هوی پرستی و شهوت‌پرستی علاوه بر کاستن از شخصیت فرد نزد خود و جامعه پیامدهای خطرناک‌تری هم دارد مثل ضلالت از راه خدا (سوره ص آیه 26)، قرار گرفتن جزو گمراه‌ترین مردم (سوره قصص آیه 50)، غیرقابل‌جبران بودن لغزش‌های فرد، بازداشتن از راه حق (بحارالانوار ج 67 ص 75 ح 3 و 11)،

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 555

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 547، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 463

________________________________________

اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (59)

مسئله اهل‌بیت و خلافت در نهج‌البلاغه

یکی از مسائلی که مکرر در این کتاب مقدس درباره آن سخن رفته است مسئله اهل‌بیت و خلافت است، این مبحث که مربوط است به مسئله خاص خلافت بعد از پیغمبر و مقام اختصاصی اهل‌بیت در میان امت درمجموع مسائلی که در این زمینه طرح‌شده است عبارت است از:

الف. مقام ممتاز و فوق عادی اهل‌بیت و اینکه علوم و معارف آن‌ها از یک منبع فوق بشری سرچشمه می‌گیرد و آن‌ها را با دیگران و دیگران را با آن‌ها نتوان قیاس کرد.

ب. احقیت و اولویت اهل‌بیت و از آن جمله شخص امیرالمؤمنین علیه‌السلام به امر خلافت، هم به‌حکم وصیت و هم به‌حکم لیاقت و فضیلت و هم به‌حکم قرابت.

ج. انتقاد از خلفا.

د. فلسفه اغماض و چشم‌پوشی علی علیه‌السلام از حق مسلّم خود و حدود آنکه نه از آن حدود تجاوز کرده نه در آن حدود از انتقاد و اعتراض کوتاهی کرده است.

حکمت 448 نهج‌البلاغه، راه برخورد با مصیبت‌ها

(اعتقادی، اخلاقی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام: مَنْ عَظَّمَ صِغَارَ الْمَصَائِبِ ابْتَلَاهُ اللَّهُ بِکبَارِهَا

و درود خدا بر او، فرمود: کسی که مصیبت‌های کوچک را بزرگ شمارد خدا او را به مصیبت‌های بزرگ مبتلا خواهد کرد

نکته‌ها

1-حضرت در این گفتار کوتاه حکیمانه به تمام کسانی که گرفتار پاره‌ای از مسائل می‌شوند هشدار می‌دهد که ناشکری نکنند تا گرفتار مصیبت‌های بزرگ‌تر نشوند چه‌بسا خداوند مصیبت کوچک‌تری را برای جلوگیری از مصیبت بزرگ‌تر قرار داده است به‌علاوه امکان سایر حکمت‌های که خداوند برای حوادث قرار داده همچون امتحان یا زنگ بیدارباش وجود دارد

2-هر شخص عاقل و دارای روح بزرگ و فکر بلند عظیم‌ترین مصائب را در خود هضم می‌کند و با آن کنارمی آید و برای خود زندگی جدید و ارام بخشی می‌سازد چه برسد به مصائب کوچک

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 555

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 543، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 458

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

شبی با نهج البلاغه سعید بهشتی درگروه بیان معنوی تلگرام

حكمت 217

(اخلاقى، علمى)

دگرگونى روزگار و شناخت انسان‏ها

وَ قَالَ علی علیه السلام

فِي تَقَلُّبِ الْأَحْوَالِ عِلْمُ جَوَاهِرِ الرِّجَال‏

و درود خدا بر او، فرمود: در دگرگونى روزگار، گوهر شخصيّت مردان شناخته مى‏شود

نکته ها

(1) به قول شاعر رودكى در مفهوم این حکمت :

اندر بلاى سخت پديد آيد    فضل و بزرگ مردى و سالارى.

(2)طریق شناخت افراد وشخصیت انسانها در این گفتار سراسر از حکمت بیان  شده است

(3)جواهر جمع جوهر، به این معنا،اشیای گرانبهایی که از معدن استخراج می شود وبه ذات وطبیعت هر چیزی نیز اطلاق می شود که منظور این حکمت است

(4)شناخت ظاهر وباطن متفاوت انسانها،بهترین راه ان در این حکمت ذکر شده،همان تجربه وازمایش  وامتحان است که در دگرگونیهای اجتماعی نشان داده می شود،سوره ال عمران ایه 140 و141 مرتبط به این حکمت است

________________________________________

پیام امام شرح نهج البلاغه استاد مکارم شیرازی جلد13 صفحه663،انتشارات امام علی بن ابی طالب علیهما السلام

________________________________________

شريف الرضى، محمد بن حسين، نهج البلاغة (للصبحي صالح)، 1جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص507

________________________________________

شريف الرضى، محمد بن حسين - دشتى، محمد، نهج البلاغة / ترجمه دشتى، 1جلد، مشهور - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1379ش.ص675

________________________________________

رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ

«سوره قصص ایه 24»

(موسى علیه السلام گفت )پروردگارا! همانا من به هر خيرى كه تو برايم بفرستى نيازمندم.

نکته ها

 اين دعاكه در بحرانى‏ترين لحظات زندگى حضرت موسی علیه السلام بود بقدرى مؤدبانه و توأم با آرامش و خونسردى بود كه حتى نگفت خدايا نيازهاى مرا بر طرف گردان، بلكه تنها عرض كرد: من محتاج خير و احسان توام.بيشتر مفسرين اين دعا ی حضرت موسی علیه السلام را حمل بر درخواست طعام كرده‏اند، تا سد جوعش شود، بنا بر اين بهتر آن است كه بگوييم مراد از" ما" در جمله‏" لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ". نيروى بدنى است، كه بتواند با آن اعمال صالح و كارهايى كه موجب رضاى خداست انجام دهد، مانند دفاع از اسرائيلى، و فرار از فرعون به قصد مدين، و آب دادن به گوسفندان شعيب، و" لام" بر سر كلمه" ما" به معناى" الى" است.و اين اظهار فقر و احتياج به نيرويى كه خدا آن را به وى نازل كرده و به افاضه خودش به وى داده، كنايه است از اظهار فقر به طعامى كه آن نيروى نازله و آن موهبت را باقى نگهدارد.از اين بيان روشن مى‏شود كه موسى (ع) در اعمال خود مراقبت شديدى داشته، كه هيچ عملى انجام نمى‏داده، و حتى اراده‏اش را هم نمى‏كرده، مگر براى رضاى پروردگارش، و به منظور جهاد در راه او، حتى اعمال طبيعى‏اش را هم به اين منظور انجام مى‏داده، غذا را به اين منظور مى‏خورده كه براى جهاد، و تحصيل رضاى خدا نيرو داشته باشد. در الدر المنثور است كه: ابن مردويه از انس بن مالك روايت كرده كه گفت:رسول خدا (ص) فرمود: وقتى موسى براى آن دو دختر آب كشيد و سپس به طرف سايه رفت، و گفت:" رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ" آن روز موسى به يك مشت خرما محتاج بود « الدر المنثور، ج 5، ص 125».

پیام ها

1-همه چيز را از خداوند درخواست نماييم.

2-در دعا، براى خداوند تكليف و مصداق معيّن نكنيم. «رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ» (حضرت موسى با اين كه گرسنه بود؛ ولى از خدا، مصداقى از نان و غذا طلب نكرد.)

منابع

تفسير نور ج‏7 ص 38،تفسير نمونه ج‏16ص 62 ،ترجمه تفسيرالميزان ج‏16ص 34  

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (58)

وظایف حکمرانان از دید نهج‌البلاغه

برای شناخت بیشتر این وظایف بیشتر باید به سراغ نامه‌های علی علیه‌السلام به فرماندارانش برویم، مخصوصاً آن‌ها که جنبه بخشنامه دارد. در این نامه‌هاست که شأن حکمران و وظایف او در برابر مردم و حقوق واقعی آنان منعکس‌شده است. در این بخشنامه‌ها حساسیت عجیبی نسبت به عدالت و مهربانی به مردم و محترم شمردن شخصیت مردم و حقوق مردم مشاهده می‌شود که راستی عجیب و نمونه است.

در نامه‌ای که به عامل آذربایجان می‌نویسد چنین می‌فرماید:

وَ انَّ عَمَلَک لَیسَ لَک بِطُعْمَةٍ وَ لکنَّهُ فی عُنُقِک امانَةٌ وَ انْتَ مُسْتَرْعی لِمَنْ فَوْقَک. لَیسَ لکان تَفْتاتَ فی رَعِیةٍ ... «1».

مبادا بپنداری که حکومتی که به تو سپرده‌شده است یک شکار است که به چنگت افتاده است؛ خیر، امانتی بر گردنت گذاشته‌شده است و مافوق تو از تو رعایت و نگهبانی و حفظ حقوق مردم را می‌خواهد. تو را نرسد که به استبداد و دلخواه در میان مردم رفتار کنی. (2)

(1). نهج‌البلاغه، بخش‌نامه‌ها، نامه 5.

(2). نهج‌البلاغه، نامه 25، ایضاً رجوع شود به نامه‌های 26 و 27 و 46 و 50 و 51 و 53

حکمت 447 نهج‌البلاغه، ضرورت فقه در تجارت و هشدار به بازرگانان

 (اقتصادی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام: مَنِ اتَّجَرَ بِغَیرِ فِقْهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ فِی الرِّبَا

 و درود خدا بر او، فرمود: کسی که بدون آموزش فقه اسلامی تجارت کند، به رباخواری آلوده شود

نکته‌ها

1-امام در این گفتار به تجار هشدار می‌دهد که احکام فقه اسلامی رامخصوصا در مسائل مربوط به ربا فراگیرند تا گرفتار رباخواری نشوند

2-تأکید اسلام درباره تحریم رباخواری تا جایی است که به رباخواران از سوی خدا اعلام جنگ شده است (سوره بقره آیه 279) تبعات رباخواری در جامعه و مفاسدان جامعه را به فقیر و غنی تقسیم کرده و ثروتمندان بدون کار کردن به ثروت می‌رسند و زحمت زحمت کشان در جیب رباخواران می‌ریزد

3- در روایات ربا در میان امت پنهان تر از رفتن مورچه بر سنگ سخت بیان‌شده (اصول کافی ج 5 ص 150 ح 1) وز مانی بر مردم می‌رسد که همه ربا خوارشده و اگر کسی رباخوار نباشد گرد وغبارربا بر دامن او می‌نشیند (مستدرک الو سائل ج 13 ص 333 ح 18)

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 555

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 537، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 452

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (57)

واژه رعیت و مفهوم زیبا و انسانی ان درنهج البلاغه

واژه «رعیت» علیرغم مفهوم منفوری که تدریجاً در زبان فارسی به خود گرفته است، مفهومی زیبا و انسانی داشته است. استعمال کلمه «راعی» را در مورد «حکمران» و کلمه «رعیت» را در مورد «توده محکوم» اولین مرتبه در کلمات رسول اکرم صلی‌الله علیه و اله و سپس به‌وفور در کلمات علی علیه‌السلام می‌بینیم.

این لغت از ماده «رعی» است که به معنی حفظ و نگهبانی است. به مردم ازآن‌جهت کلمه «رعیت» اطلاق شده است که حکمران عهده‌دار حفظ و نگهبانی جان و مال و حقوق و آزادی‌های آن‌هاست.

حکمت 446 نهج‌البلاغه، ضرورت پرداخت دیون مردم

(اقتصادی، حقوقی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام لِغَالِبِ بْنِ صَعْصَعَةَ أَبِی الْفَرَزْدَقِ فِی کلَامٍ دَارَ بَینَهُمَا- مَا فَعَلَتْ إِبِلُک الْکثِیرَةُ قَالَ [ذَعْذَعَتْهَا] دَغْدَغَتْهَا الْحُقُوقُ یا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ علی علیه السلام ذَلِک أَحْمَدُ سُبُلِهَا

و درود خدا بر او، فرمود: (امام به پدر فرزدق، غالب بن صعصعه فرمود) «1» شتران فراوانت چه شده‌اند؟ (پاسخ داد، ای امیر مؤمنان، پرداخت حقوق آن‌ها را پراکنده ساخت امام فرمود) این بهترین راه مصرف آن بود

نکته‌ها

(1) غالب بن صعصعه پیرمرد باشخصیتی بود روزی با فرزندش، همام (فرزدق) خدمت امام رسید که این سؤال و جواب مطرح شد، امام پرسید این کودک تو است؟ گفت آری، به او ادبیات عرب و روش شعر سرودن آموختم چنانکه دارد شاعر لایقی می‌شود. امام فرمود، اگر به او قرآن می‌آموختی بهتر بود، فرزدق می‌گوید این رهنمود امام همواره در گوش من بود تا آنکه کل قرآن را حفظ کردم.

(2) در اهمیت زکات که به موارد نه‌گانه تعلق می‌گیرد اینکه برخلاف خمس اگر حدنصاب برای سال بعد با همان اعیان باقی بماند باز به آن‌ها زکات تعلق می‌گیرد و حضرت به مصداق آیه 96 سوره نحل انرا بهترین مصرف در ذخیره آخرت می‌دانند

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 554

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 531، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 450

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾  🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج البلاغه سعید بهشتی درگروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه(56)

امام و حكمران،امين و پاسبان حقوق مردم

در نهج البلاغه با آنكه اين كتاب مقدس قبل از هر چيزى كتاب توحيد و عرفان است و در سراسر آن سخن از خداست و همه جا نام خدا به چشم مى‏خورد- از حقوق واقعى توده مردم و موقع شايسته و ممتاز آنها در برابر حكمران و اينكه مقام واقعى حكمران امانتدارى و نگهبانى حقوق مردم است غفلت نشده، بلكه سخت بدان توجه شده است.

در منطق اين كتاب شريف، امام و حكمران، امين و پاسبان حقوق مردم و مسؤول در برابر آنهاست؛ از ايندو (حكمران و مردم) اگر بناست يكى براى ديگرى باشد، اين حكمران است كه براى توده محكوم است نه توده محكوم براى حكمران.

سعدى همين معنى را بيان كرده آنجا كه گفته است:

گوسفند از براى چوپان نيست‏                       بلكه چوپان براى خدمت اوست‏

حكمت 445نهج البلاغه،پیوند اخلا ق نیک با یکدیگر

 (اخلاقى)

وَ قَالَ علی علیه السلام: إِذَا كَانَ فِي رَجُلٍ خَلَّةٌ [رَائِعَةٌ] رَائِقَةٌ فَانْتَظِرُوا [مِنْهُ‏] أَخَوَاتِهَا

 و درود خدا بر او، فرمود: اگر در كسى خصلتى شگفت ديديد، همانند آن را نيز انتظار كشيد

نکته ها

1-دراین حکمت به نکته ای اشاره شده که مربوط به شناخت باطن اشخاص است که برای شناخت افراد غالبا میتوان روی یک صفت خوب یا بد تکیه کرد وان را نشانه ای برای بقیه صفات دانست

2-کارهایی که انسان مکرر انجام می دهد از لحاظ صفات خوب یا بد ریشه باطنی در نهاد او دارد وسبب می شود که مشابهات ان از او ظاهر گردد

3-در تهذیب نفس مواظب باشیم که با پیداشدن یک صفت زشت انتظار نفوذ بقیه زشتی ها هم هست ودرصفت خوب هم انتظار رویش صفات خوب دیگری هم می رود

4- بعضی صفات اخلاقی جنبه کلیدی داشته وبا همجنس خود پیوند محکمی دارند که در روایات به انها اشاره شده است مثل دروغ که سرچشمه بسیاری از گناهان است ومسکرات وشراب،غضب،بخل،حب افراطی به دنیاطلبی،درصفات خوب هم چنین است مثل حب اخرت وعشق به پروردگار،ترس از نافرمانی خداوند،زهد دردنیا

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحي صالح)، 1جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص554

نهج البلاغة / ترجمه دشتى، 1جلد، مشهور - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1379ش.ص737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد15 صفحه525،انتشارات امام علی بن ابی طالب علیهما السلام

مجموعه‏آثاراستادشهيدمطهرى، ج‏16، ص: 449

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (55)

منطق نهج‌البلاغه در باب حق و عدالت

این منطق بر این اساس است که اعتقاد و ایمان به خداوند پشتوانه عدالت و حقوق مردم تلقی می‌شود در حقیقت ایمان به خداوند از طرفی زیربنای اندیشه عدالت و حقوق ذاتی مردم است و تنها با اصل قبول وجود خداوند است که می‌توان وجود حقوق ذاتی و عدالت واقعی را به‌عنوان دو حقیقت مستقل از فرضیه‌ها و قراردادها پذیرفت و از طرف دیگر بهترین ضامن اجرای آن‌هاست.

حکمت 444 نهج‌البلاغه، ارزش تداوم کار

(علمی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام: قَلِیلٌ مَدُومٌ عَلَیهِ خَیرٌ مِنْ کثِیرٍ مَمْلُولٍ مِنْه

و درود خدا بر او، فرمود: چیز اندک که با اشتیاق تداوم یابد، بهتر از فراوانی است که رنج‌آور باشد

نکته‌ها

1-در این گفتار حکیمانه امام به یک اصل اساسی در همه فعالیت‌های فردی و اجتماعی اشاره می‌کنند که در حکمت 278 با تفاوت مختصری ذکرشده است، عاقلان و هشیاران، کار سبک‌تر و مستمر را بر کارهای پرفشار و ملامت خیز ترجیح می‌دهند

2-این حکمت در مورد عبادات و مسائل اخلاقی و کمک‌های اجتماعی و فراگیری علم و دانش و مانندان صادق است که خطری بزرگ برای پویندگان راه حق می‌باشد

3-شاعر می‌گوید:

رهرو ان نیست گهی تند و گهی خسته رود

رهرو ان است که آهسته و پیوسته رود

منابع

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 554

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 737

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 521، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 446

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾  🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج البلاغه سعید بهشتی درگروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه(54)

مسائل مربوط به حكومت و عدالت درنهج البلاغه

از جمله مسائلى كه در نهج البلاغه فراوان درباره آنها بحث شده است، مسائل مربوط به حكومت و عدالت است.

هر كسى كه يك دوره نهج البلاغه را مطالعه كند، مى‏بيند على عليه السلام درباره حكومت و عدالت حساسيت خاصى دارد، اهميت و ارزش فراوانى براى آنها قائل است. قطعاً براى كسانى كه با اسلام آشنايى ندارند و برعكس با تعليمات ساير اديان جهانى آشنا مى‏باشند، باعث تعجب است كه چرا يك پيشواى دينى اينقدر به اين گونه مسائل مى‏پردازد! مگر اينها مربوط به دنيا و زندگى دنيا نيست؟ آخر يك پيشواى دينى را با دنيا و زندگى و مسائل اجتماعى چه كار؟!.

و برعكس، كسى كه با تعليمات اسلامى آشناست و سوابق على عليه السلام را مى‏داند كه در دامان مقدس پيغمبر مكرم اسلام پرورش يافته است، پيغمبر او را در كودكى از پدرش گرفته، در خانه خود و روى دامان خود بزرگ كرده است و با تعليم و تربيت مخصوص خود او را پرورش داده، رموز اسلام را به او آموخته، اصول و فروع اسلام را در جان او ريخته است، دچار هيچ گونه تعجبى نمى‏شود بلكه براى او اگر جز اين بود جاى تعجب بود.

حكمت 443نهج البلاغه،ويژگى‏هاى مالك اشتر

(اخلاقى)

وَ قَالَ علی علیه السلام:‏ وَ قَدْ جَاءَهُ نَعْيُ الْأَشْتَرِ رَحِمَهُ اللَّهُ- مَالِكٌ وَ مَا مَالِكٌ وَ اللَّهِ لَوْ كَانَ جَبَلًا لَكَانَ فِنْداً- [أَوْ] وَ لَوْ كَانَ حَجَراً لَكَانَ صَلْداً لَا يَرْتَقِيهِ الْحَافِرُ وَ لَا يُوفِي عَلَيْهِ الطَّائِرُ

[قال الرضي [رحمه الله تعالى‏] و الفند المنفرد من الجبال‏]

و درود خدا بر او، فرمود: (وقتى خبر شهادت مالك اشتر كه رحمت خدا بر او باد، به امام رسيد فرمود) مالك! چه مالكى؟ به خدا اگر كوه بود، كوهى كه در سرفرازى يگانه بود، و اگر سنگ بود، سنگى سخت و محكم بود، كه هيچ رونده‏اى به اوج قلّه او نمى‏رسيد، و هيچ برنده‏اى بر فراز آن پرواز نمى‏كرد!

(فند،كوهى است از ديگر كوه‏ها ممتاز و جدا افتاده باشد)

نکته ها

1-حضرت در توصیف فشرده وپرمعنا شخصیت مالک اشتر،سنگ تمام گذاشته است واوج افکار بلند وهمت عالی واستقامت وپایداری اش دربرابر دشمنان دو وصف مهم اوست وزندگی پر افتخار مالک اشتر نیز شاهد بر گفتار حضرت است

2-درمواردی دیگر از نهج البلاغه،حضرت به مدح وبیان منزلت مالک پرداخته است مثل نامه 13 درزمان فرستادن مالک به لشکر صفین چنین او را  می ستاید که سستی در عزمش ندارد وبیم لغزش او نمی رود

3-در شخصیت مالک اشتر همین بس که انچه حضرت در وصف او می گوید درمورد هیچ یک از اصحاب ویارانش نفرمودند ومالک نیز بسیار به حضرت عشق می ورزید و به یاری امام علاقه مند بود

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحي صالح)، 1جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص554

نهج البلاغة / ترجمه دشتى، 1جلد، مشهور - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1379ش.ص735

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد15 صفحه513،انتشارات امام علی بن ابی طالب علیهما السلام

مجموعه‏ آثاراستادشهيدمطهرى، ج‏16، ص: 430

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه (53)

نهج‌البلاغه و گناه زدایی به‌وسیله نماز

ازنظر تعلیمات اسلامی، هر گناه اثری تاریک کننده و کدورت‌آور بر دل آدمی باقی می‌گذارد و درنتیجه میل و رغبت به کارهای نیک و خدایی کاهش می‌گیرد و رغبت به گناهان دیگر افزایش می‌یابد.

متقابلاً عبادت و بندگی و در یاد خدا بودن وجدان مذهبی انسان را پرورش می‌دهد، میل و رغبت به کار نیک را افزون می‌کند و از میل و رغبت به شر و فساد و گناه می‌کاهد، یعنی تیرگی‌های ناشی از گناهان را زایل می‌گرداند و میل به خیر و نیکی را جایگزین آن می‌سازد.

در نهج‌البلاغه خطبه‌ای هست که درباره نماز، زکات و اداء امانت بحث کرده است. پس از توصیه و تأکیدهایی درباره نماز، می‌فرماید:

وَ انَّها لَتَحُتُّ الذُّنوبَ حَتَّ الْوَرَقِ وَ تُطْلِقُها اطْلاقَ الرِّبَقِ وَ شَبَّهَها رَسولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله بِالْحَمَّةِ تَکونُ عَلی بابِ الرَّجُلِ فَهُوَ یغْتَسِلُ مِنْها فِی الْیوْمِ وَاللَّیلَةِ خَمْسَ مَرّاتٍ، فَما عَسی انْ یبْقی عَلَیهِ مِنَ الدَّرَنِ «2»؟

نماز گناهان را مانند برگ درخت می‌ریزد و گردن‌ها را از ریسمان گناه آزاد می‌سازد. پیامبر خدا نماز را به چشمه آب گرم که بر در خانه شخص باشد و روزی پنج نوبت خود را در آن شستشو دهد تشبیه فرمود. آیا با چنین شستشوها چیزی از آلودگی بر بدن باقی می‌ماند؟

(2) خطبه 190.

حکمت 442 نهج‌البلاغه، راه انتخاب شهرها برای زندگی

(اجتماعی)

وَ قَالَ علی علیه‌السلام: لَیسَ بَلَدٌ بِأَحَقَّ بِک مِنْ بَلَدٍ خَیرُ الْبِلَادِ مَا حَمَلَک

 و درود خدا بر او، فرمود: هیچ شهری برای تو از شهر دیگر بهتر نیست، بهترین شهرها آن است که پذیرای تو باشد

نکته‌ها

1-نکته مهمی که در این حکمت برای پیشرفت انسان‌ها ذکرشده است، آن است که عشق و علاقه به وطن نباید چنان افراطی باشد که انسان را در وطنش نگه دارد هرچند به فقر و ذلت و عقب‌ماندگی کشیده شود و یا دینش از دست برود، چه‌بسا اسباب پیشرفت انسان با هجرت از وطن حاصل می‌شود، آیه 56 سوره عنکبوت، در رابطه با این مبحث مسئله هجرت را مطرح می‌کند

2-حدیث حب وطن از ایمان بودن(حب الوطن من الایمان)، در منابع معتبر یافت نشد، هرچند بعضی مثل محدث قمی درسفینه البحار به‌صورت روایت مرسل ذکر کرده‌اند ولی این علاقه، علاقه‌ای طبیعی است ودرروایات به همین مضمون در آبادی شهرها ذکرشده است و ازنظر اسلام پسندیده است،

منابع

________________________________________

نهج البلاغة (للصبحی صالح)، 1 جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص 554

نهج البلاغة / ترجمه دشتی، 1 جلد، مشهور - ایران؛ قم، چاپ: اول، 1379 ش.ص 735

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 507، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‌آثاراستادشهیدمطهری، ج 16، ص: 424

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷