خوش آمدید

امام علی (علیه السّلام) درباره صفات فرومایگان فرمودند:

فِی صِفَةِ الْغَوْغَاءِ هُمُ الَّذِینَ إِذَا اجْتَمَعُوا غَلَبُوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا لَمْ یُعْرَفُوا وَ قِیلَ بَلْ قَالَ علیه السلام هُمُ الَّذِینَ إِذَا اجْتَمَعُوا ضَرُّوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا نَفَعُوا فَقِیلَ قَدْ عَرَفْنَا مَضَرَّةَ اجْتِمَاعِهِمْ فَمَا مَنْفَعَةُ افْتِرَاقِهِمْ فَقَالَ یَرْجِعُ أَصْحَابُ الْمِهَنِ إِلَى مِهَنِهِمْ فَیَنْتَفِعُ النَّاسُ بِهِمْ کَرُجُوعِ الْبَنَّاءِ إِلَى بِنَائِهِ وَ النَّسَّاجِ إِلَى مَنْسَجِهِ وَ الْخَبَّازِ إِلَى مَخْبَزِهِ؛

آنان کسانی اند که وقتی گرد آیند چیره شوند، و چون پراکنده شوند شناخته نشوند. گویند که امام چنین فرموده اند: آنان کسانی اند که وقتی کنار هم آیند ضرر رسانند، و آنگاه که متفرّق شوند سود بخشند. پرسیده شد: زیان اجتماعشان را شناختیم ولی سود جدایی شان چیست؟ حضرت فرمودند: پیشه وران سر کارشان باز گردند پس مردم سود برند، چون بنّا به بنّایی، و بافنده به کارگاه، و نانوا به نانواییش باز می گردد.

نهج البلاغه، حکمت 190

جنایتکاری را می آوردند و فرومایگان دور او را گرفته بودند، امام علی علیه السلام فرمود:

لَا مَرْحَباً بِوُجُوهٍ لَا تُرَى إِلَّا عِنْدَ کُلِّ سَوْأَةٍ ؛

آفرین مباد بر روی هایی که تنها به هنگام زشتی دیده شوند.

نهج البلاغه، حکمت 191

امام علی علیه السّلام فرمودند:

إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ كَمَا تَمَلُّ الْأَبْدَانُ فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ الْحِكْمَةِ؛

دلها نيز چونان بدنها مي ميرند، پس براي زنده ماندنشان سخنان حكمت آميز و نغز جستجو كنيد.

نهج البلاغه، حکمت 188

طلحه و زبیر به امام علی علیه السلام عرض کردند: ما با تو بیعت کنیم بدین شرط که در خلافت شریکت باشیم. آن حضرت فرمودند:

لَا وَ لَکِنَّکُمَا شَرِیکَانِ فِی الْقُوَّةِ وَ الِاسْتِعَانَةِ وَ عَوْنَانِ عَلَى الْعَجْزِ وَ الْأَوَدِ ؛

نه، شما در نیرو و کمک شریک باشید، و نه در ناتوانی و کاستی یاور باشید.

نهج البلاغه، حکمت 193

امام علی علیه السّلام فرمودند:

لَا يُزْهِدَنَّكَ فِي الْمَعْرُوفِ مَنْ لَا يَشْكُرُهُ لَكَ فَقَدْ يَشْكُرُكَ عَلَيْهِ مَنْ لَا يَسْتَمْتِعُ بِشَيْ ءٍ مِنْهُ وَ قَدْ تُدْرِكُ مِنْ شُكْرِ الشَّاكِرِ أَكْثَرَ مِمَّا أَضَاعَ الْكَافِرُ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ؛

ناسپاسي ديگران شما را در كار خير دل سرد نكند، زيرا كسي از شما تشكّر كند كه از آن بهره اي نبرَد، تازه از سپاس سپاسگزار بيش از ناسپاسي ناسپاس دريافت خواهيد كرد، و خداوند نيكوكاران را دوست دارد.

نهج البلاغه، حکمت 195

امام علی علیه السّلام فرمودند:

لَتَعْطِفَنَّ الدُّنْیَا عَلَیْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ الضَّرُوسِ عَلَى وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِیبَ ذَلِکَ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ؛

دنیا پس از مهربانیش به ما، مهربان خواهد شد همان گونه که ماده شتر تندخو به فرزندش. و آنگاه این آیه را تلاوت فرمودند: «اراده ما بر این است که بر مستضعفان زمین منّت گزاریم و آنان را پیشوایان و وارثان قرار دهیم».

نهج البلاغه، حکمت 200

امام علی علیه السّلام فرمودند:

أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِنْ قُلْتُمْ سَمِعَ وَ إِنْ أَضْمَرْتُمْ عَلِمَ وَ بَادِرُوا الْمَوْتَ الَّذِي إِنْ هَرَبْتُمْ أَدْرَكَكُمْ وَ إِنْ أَقَمْتُمْ أَخَذَكُمْ وَ إِنْ نَسِيتُمُوهُ ذَكَرَكُمْ؛

اي مردمان، از خدا پروا كنيد، همو كه اگر سخن گوييد شنود، و اگر نهان داريد داند. به سوي مرگ و زندگي جاويد پيشي گيريد كه اگر از آن گريزيد شما را دريابد، و اگر بايستيد دستگيرتان كند، و اگر آن را از ياد بريد فراموشتان نكند.

نهج البلاغه، حکمت 194

امام علی علیه السّلام فرمودند:

مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ وَ مَنْ خَافَ أَمِنَ وَ مَنِ اعْتَبَرَ أَبْصَرَ وَ مَنْ أَبْصَرَ فَهِمَ وَ مَنْ فَهِمَ عَلِمَ؛

آن كه به حساب خويش رسد سود برَد، و آن كه غفلت ورزد زيان كند، و آن كه از گناه ترسد در امان باشد، و آن كه با ديده عبرت نگرد بينا گردد، و آن كه ديدگان خود را گشايد دريچه فهم به رويش گشوده شود، و آن كه از فهم برخوردار گردد به سرزمين دانش درآيد.

نهج البلاغه، حکمت 199

امام علی علیه السّلام فرمودند:

أَغْضِ عَلَى الْقَذَى وَ إِلَّا لَمْ تَرْضَ أَبَداً؛

ناملايمات را ناديده بگير، و گر نه هرگز خشنود نخواهي زيست.

نهج البلاغه، حکمت 204

امام علی علیه السّلام فرمودند:

 

بخشندگي پاسدارِ آبروست و بردباري دهانبندِ نادان و عفو، زكاتِ پيروزي و فراموشي و كناره گيريت پاداشِ آن كه به تو نامردمي كرده. و مشورت چشمه جوشان هدايت است، و آن كه به رأي خود مغرور شود به استقبال خطر شتافته است، و صبر، سختي ها را از پا در آورَد، و بي تابي و ناشكيبايي از عوامل نابودي است، و ارزنده ترين بي نيازي، تركِ آرزوهاست، و چه بسيار عقلها كه در اسارت هوسهاي توفنده اند، و كسب تجربه از موفقيّتهاست، و دوستي نوعي خويشاوندي است، و از مردم رنجديده در امان مباش.

نهج البلاغه، حکمت 202