خوش آمدید

امام علی علیه السّلام فرمودند:

هَلَكَ فِيَّ رَجُلَانِ مُحِبٌّ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ؛

دو گروه در باره من به هلاكت رسند: دوستدار نادان كه خدايم خوانَد، و دشمن كينه توز.

نهج البلاغه، حکمت 113

امام علی علیه السّلام فرمودند:

 

هيچ ثروتي سودمندتر از عقل نيست و هيچ تنهايي وحشتناك تر از خودبيني و خودپسندي، و هيچ عقلي چون مديريّت، و هيچ بزرگواري و بخششي چون پرهيزكاري، و هيچ همنشيني چون اخلاق نيكو، و هيچ ميراثي چون تربيت و حُسن معاشرت، و هيچ راهبري چون توفيق الهي، و هيچ تجارتي چون عمل صالح، و هيچ سودي چون بهره هاي آخرت، و هيچ پارسايي چون باز ايستادن در برابر شبهه، و هيچ زهدي چون ترك حرام، و هيچ دانشي چون تفكّر، و هيچ عبادتي چون انجام واجبات، و هيچ ايماني چون حيا و صبر، و هيچ تباري چون تواضع، و هيچ شرافتي چون دانش، و هيچ عزّتي چون بردباري، و هيچ پشتيباني محكم تر از مشورت.

نهج البلاغه، حکمت 109

امام علی علیه السّلام فرمودند:

إِذَا اسْتَوْلَى الصَّلَاحُ عَلَى الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ ثُمَّ أَسَاءَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ لَمْ تَظْهَرْ مِنْهُ خِزْيَةٌ فَقَدْ ظَلَمَ وَ إِذَا اسْتَوْلَى الْفَسَادُ عَلَى الزَّمَانِ وَ أَهْلِهِ فَأَحْسَنَ رَجُلٌ الظَّنَّ بِرَجُلٍ فَقَدْ غَرَّرَ؛

آنگاه كه جوّ خوبي و خيرخواهي بر زمانه و مردم آن سايه گسترَد، اگر كسي به ديگري گمان بد برَد در حالي كه خلافي از او نديده، ستم كرده است؛ و اگر فساد بر زمانه و مردم آن حاكم گردد و انسان به كسي خوش گمان باشد، فريب خورده است.

نهج البلاغه، حکمت 110

امام علی علیه السّلام فرمودند:

شَتَّانَ بَيْنَ عَمَلَيْنِ عَمَلٌ تَذْهَبُ لَذَّتُهُ وَ تَبْقَى تَبِعَتُهُ وَ عَمَلٌ تَذْهَبُ مَئُونَتُهُ وَ يَبْقَى أَجْرُهُ؛

چقدر تفاوت است بين دو كار: كاري كه لذّت آن به پايان رسد ولي آثار تلخ آن بر جاي مانَد، و كاري كه رنج و زحمت آن تمام شود ولي اجر آن ماندگار باشد.

نهج البلاغه، حکمت 117

از امام علی عليه السّلام درباره قريش پرسيدند، حضرت فرمودند:

أَمَّا بَنُو مَخْزُومٍ فَرَيْحَانَةُ قُرَيْشٍ تُحِبُّ حَدِيثَ رِجَالِهِمْ وَ النِّكَاحَ فِي نِسَائِهِمْ وَ أَمَّا بَنُو عَبْدِ شَمْسٍ فَأَبْعَدُهَا رَأْياً وَ أَمْنَعُهَا لِمَا وَرَاءَ ظُهُورِهَا وَ أَمَّا نَحْنُ فَأَبْذَلُ لِمَا فِي أَيْدِينَا وَ أَسْمَحُ عِنْدَ الْمَوْتِ بِنُفُوسِنَا وَ هُمْ أَكْثَرُ وَ أَمْكَرُ وَ أَنْكَرُ وَ نَحْنُ أَفْصَحُ وَ أَنْصَحُ وَ أَصْبَحُ ؛

امّا فرزندان «مخزوم» گل قبيله قريش اند كه گفتگو با مردانشان و ازدواج با زنانشان دوست داشتني است، و امّا فرزندان «عبد شمس» دورانديش تر و نسبت به خاندانشان حمايت كننده ترند، ولي ما نسبت به داراييمان بخشنده تر، و هنگامه جانفشاني سخاوتمندتريم آنان بيشتر و مكّارتر و بد عمل ترند، و ما فصيح تر و نصيحت كننده تر و زيباتريم.

نهج البلاغه، حکمت 116

امام علی علیه السّلام فرمودند:

لَأَنْسُبَنَّ الْإِسْلَامَ نِسْبَةً لَمْ يَنْسُبْهَا أَحَدٌ قَبْلِي الْإِسْلَامُ هُوَ التَّسْلِيمُ وَ التَّسْلِيمُ هُوَ الْيَقِينُ وَ الْيَقِينُ هُوَ التَّصْدِيقُ وَ التَّصْدِيقُ هُوَ الْإِقْرَارُ وَ الْإِقْرَارُ هُوَ الْأَدَاءُ وَ الْأَدَاءُ هُوَ الْعَمَلُ؛

اسلام را چنان توصيف كنم كه هيچ كس تاكنون وصف نكرده باشد: اسلام يعني تسليم حق شدن، و تسليم حق شدن همان يقين است، و يقين يعني تصديق و پذيرفتن همه باورهاي راستين، و تصديق جز با اقرار و اعتراف شكل نگيرد، و حقيقت اقرار، انجام مسئوليّتهاست و آن جز عمل نيست.

نهج البلاغه، حکمت 120

امام علی علیه السّلام جنازه ای را تشییع می کردند، شنیدند مردی می خندد، چنین فرمودند:

 

گویی مرگ برای همسایه است، و گویی مسئولیّتها و حق گزاریها هم به عهده آنان نهاده شده است ولی ما از هر دو برکناریم، و گویی مردگان را مسافرانی می بینیم که به زودی به سویمان باز می گردند. آنان را به خاک می سپاریم و میراثشان را می خوریم و می انگاریم که پس از آنان دفتر مرگ بسته می شود و ما جاودانه خواهیم ماند هر نصیحت گری را از یاد می بریم و خود را به هر دام چاله ای می افکنیم خوشا آنان که رام و فروتن اند، و پیشه ای پاکیزه و حلال، و نیّتی خیر و اخلاقی خوش دارند، ثروت افزوده خویش را انفاق کنند، و از زیادگویی خودداری ورزند، و مردم را از شرّ خود دور دارند، و در گستره «سنّتها» زیست کنند، و از «بدعتها» گریزانند.

نهج البلاغه، حکمت 118

امام علی علیه السّلام فرمودند:

غَيْرَةُ الْمَرْأَةِ كُفْرٌ وَ غَيْرَةُ الرَّجُلِ إِيمَانٌ؛

غيرتمندي بي جاي زن كفر است و غيرتمندي راستين مرد، ايمان.

نهج البلاغه، حکمت 119

امام علی علیه السّلام فرمودند:

مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ الْحَيَّةِ لَيِّنٌ مَسُّهَا وَ السُّمُّ النَّاقِعُ فِي جَوْفِهَا يَهْوِي إِلَيْهَا الْغِرُّ الْجَاهِلُ وَ يَحْذَرُهَا ذُو اللُّبِّ الْعَاقِلُ؛

دنيا چون مار خوش خط و خالي است كه ظاهرش نرم و زيباست و باطنش پر از زهر كشنده. نادان فريب خورَد و بدان روي آرد، ولي عاقلِ فهميده از آن گريزد.

نهج البلاغه، حکمت 115

امام علی علیه السّلام فرمودند:

مَنْ قَصَّرَ فِي الْعَمَلِ ابْتُلِيَ بِالْهَمِّ وَ لَا حَاجَةَ لِلَّهِ فِيمَنْ لَيْسَ لِلَّهِ فِي مَالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصِيبٌ؛

خداوند را به آن كس كه در مال و جانش بهره اي ندارد، نيازي نيست.

نهج البلاغه، حکمت 122