خوش آمدید

امام على علیه السلام در نامه خود به عبدا للّه بن عباس فرمودند:

أمّا بَعدُ ، فاطلُبْ ما یَعنیکَ واترُکْ ما لا یَعنیکَ ؛ فإنّ فی تَرکِ ما لا یَعنیکَ دَرکَ ما یَعنیکَ .

امّـا بعد ، چیزى را بجوى که سودمند است و آنچه را که بیهوده است فرو گذار ؛ زیرا فرو گذاشتن چیزهاى بیهوده ، باعت رسیدن به کارهاى سودمند است .

تحف العقول: 218 منتخب میزان الحکمه: 502

امام علی علیه السّلام فرمودند:

لِقَنْبرٍ وقد رامَ أن يَشتِمَ شاتِمَهُ: مَهْلاً يا قَنبرُ! دَعْ شاتِمَكَ مُهانا تُرْضِ الرَّحمنَ وتُسخِطِ الشَّيطانَ وتُعاقِبْ عَدُوَّكَ ، فَوَالذي فَلَقَ الحَبَّةَ وبَرَأ النَّسَمَةَ ما أرضَى المؤمنُ رَبَّهُ بِمِثلِ الحِلْمِ ، ولا أسخَطَ الشَّيطانَ بِمِثلِ الصَّمتِ ، ولا عُوقِبَ الأحمَقُ بمِثلِ السُّكوتِ عَنهُ .

امام على عليه السلام - خطاب به قنبر- كه مى خواست به كسى كه بدو ناسزا گفته بود ، ناسزا گويد- فرمودند: آرام باش قنبر ! دشنامگوى خود را خوار و سرشكسته بگذار تا خداى رحمان را خشنود و شيطان را ناخشنود كرده و دشمنت را كيفر داده باشى . قسم به خدايى كه دانه را شكافت و خلايق را بيافريد ، مؤمن پروردگار خود را با چيزى همانند بردبارى و گذشت خشنود نكرد و شيطان را با حربه اى چون خاموشى به خشم نياورد و احمق را چيزى مانند سكوت در مقابل او كيفر نداد .

أمالي المفيد: 118 / 2 منتخب ميزان الحكمه: 264

امام على علیه السلام در فرمان استاندارى مصر به مالک اشتر فرمودند:

وَلْیَکُنْ أبعَدَ رَعِیَّتِکَ مِنکَ ، وأشنَأهُم عِندَکَ ، أطلَبُهُم لِمَعایِبِ النّاسِ ؛ فإنَّ فی النّاسِ عُیوبا ،الوالی أحَقُّ مَن سَتَرَها ، فلا تَکشِفَنَّ عَمّاغابَ عَنکَ مِنها .

باید دورترین افراد ملت از تو و دشمن ترین آنها نزد تو ، عیبجوترین آنها از مردم باشد ؛ زیرا مردم (خواه ناخواه) عیبهایى دارند و زمامدار سزاوارترین کس به پوشاندن آنهاست . بنابراین ، درباره آن دسته از عیبهاى مردم که بر تو پوشیده است ، پى جویى و کنجکاوى مکن .

نهج البلاغة: الکتاب 53 منتخب میزان الحکمه: 420

امام على عليه السّلام فرمودند:

لا تَستَحِ مِن إعطاءِ القَليلِ ؛ فإنَّ الحِرمانَ أقَلُّ مِنهُ .

از عطاى اندك شرم مكن ؛ زيرا محروم كردن اندكتر (و بدتر) از آن است .

نهج البلاغة: الحكمة 67 منتخب ميزان الحكمه: 264

امام على عليه السّلام فرمودند:

مَن نَظَرَ في عُيوبِ النّاسِ فأنكَرَها ثُمَّ رَضِيَها لِنَفسِهِ ، فذلكَ الأحمَقُ بِعَينِهِ .

هر كس عيبهاى مردم را ببيند و آنها را زشت شمارد و همان عيبها را در خودش بپسندد ، احمق واقعى است!.

نهج البلاغة: الحكمة 349 منتخب ميزان الحكمه: 418

امام على عليه السّلام فرمودند:

لا تَرُدَّ سائلاً ولَو مِن شَطرِ حَبهِ عِنَبٍ أو شِقِّ تَمرَةٍ .

سائل را دست خالى بر مگردان ، بلكه حتّى اگر شده نيمدانه اى از انگور يا خرما به او بده .

تحف العقول: 172

امام على عليه السّلام فرمودند:

اِحذَرْ مَن يُطرِيكَ بما لَيسَ فيكَ فيُوشَكَ أن تَنهَتِكَ بما لَيسَ فيكَ .

از كـسى كه تـو را بـى جهت مدح و ستايش مى كند ، پرهيز كن ؛ زيرا زود باشد كه بى جهت نيز (توسط او) بى حرمت و بى آبرو شوى .

تنبيه الخواطر: 2 / 17 منتخب ميزان الحكمه: 508

امام على علیه السلام در بخشى از نامه خود به مالک اشتر فرمودند:

اِلصَقْ بأهلِ الوَرَعِ والصِّدقِ ، ثُمّ رُضهُمْ على ألاّ یُطروکَ ، ولا یُبَجِّوکَ بباطِلٍ لَم تَفعَلْهُ ؛ فإنَّ کَثرَةَ الإطراءِ تُحدِثُ الزَّهوَ ، وتُدنی مِن العِزَّةِ (الغِرَّةِ ) .

به اهل پارسایى و راستى بپیوند و آنها را چنان تربیت کن که در ستایش تو اغراق نکنند و با ستودن کار بیهوده اى که نکرده اى دلشادت نسازند ؛ زیرا که ستایش زیاد ، خودپسندى آرَد و به سرکشى و تکبّر کشانَد .

نهج البلاغة: الکتاب: 53 منتخب میزان الحکمه: 508

امام على عليه السّلام فرمودند:

أيُّها النّاسُ ، اعـلَـموا أنّهُ ليسَ بعاقِلٍ مَنِ انزَعَجَ مِن قَولِ الزُّورِ فيهِ ، ولابحَكيمٍ مَن رَضِيَ بثَناءِ الجاهِلِ علَيهِ .

اى مردم ، بدانيد كه هر كس از سخن دروغ و ناحقّ درباره خود رنجيده شود ، خردمند نيست و هر كس از مدح و ثناى نادان درباره خود خوشحال شود ، فرزانه نيست .

تحف العقول: 208 منتخب ميزان الحكمه: 506

امام على عليه السّلام فرمودند:

إذا مَدَحتَ فاختَصِرْ ،إذا ذَمَمتَ فاقتَصِرْ .

هرگاه ستودى، مختصر كن . هرگاه نكوهيدى كوتاه كن .

غرر الحكم: 3983ـ3984 منتخب ميزان الحكمه: 506