امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إيّاكَ وَالكَسَلَ وَالضَّجَرَ؛ فَإِنَّهُما مِفتاحُ كُلِّ سوءٍ؛ إنَّهُ مَن كَسِلَ لَم يُؤَدِّ حَقّا، ومَن ضَجِرَ لَم يَصبِر عَلى حَقٍّ؛
از تنبلى و بى حوصلگى بپرهيز ؛ كه آن دو كليد هر زشتى اند . هر آينه هر كس تنبلى ورزد ، حقّى را ادا نمى كند ؛ و هر كس بى حوصلگى كند ، بر حقّى صبر نمى ورزد .
بحار الأنوار: 78 / 175 / 31
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنّي أركَبُ فِي الحاجَةِ الَّتي كَفاهَا اللّه ، ما أركَبُ فيها إلاَّ التِماسَ أن يَرانِيَ اللّه أضحى في طَلَبِ الحَلالِ ، أما تَسمَعُ قَولَ اللّه عز و جل: «فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَوةُ فَانتَشِرُواْ فِى الْأَرْضِ وَ ابْتَغُواْ مِن فَضْلِ اللَّهِ » ؟!
من در پى حاجتى راه مى پيمايم كه خداوند آن را تأمين فرموده است ؛ و چنين نمى كنم جز بدين نيّت كه خدا مرا ببيند كه در طلب حلال حركت مى كنم . آيا سخن خداى را نشنيده اى: «پس چون نماز گزارده شد ، در زمين پراكنده شويد و از فضل خدا [با كسب و كار ، روزى ]بجوييد» ؟
الجمعه: 10 . 2. بحار الأنوار: 89 / 129
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
أنّي لَأَعمَلُ في بَعضِ ضِياعي حَتّى أعرَقَ ، وإنَّ لي مَن يَكفيني ؛ لِيَعلَمَ اللّه ُ عز و جل أنّي أطلُبُ الرِّزقَ الحَلالَ ؛
هر آينه من در املاك خود كار مى كنم تا عرق ريزم ـ هر چند كسانى دارم كه به جاى من كار كنند ـ تا خداوند بداند كه در جست و جوى روزى حلال هستم .
الكافی: 5 / 77 / 15
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إيّاكَ وَالكَسَلَ وَالضَّجَرَ ؛ فَإِنَّهُما يَمنَعانِكَ مِن حَظِّكَ مِنَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ ؛
از تنبلى و بى حوصلگى دورى كن ؛ كه آن دو ، تو را از بهره دنيا و آخرتت باز مى دارند .
الكافي: 5 / 85 / 2.
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
لا تَكسَلوا في طَلَبِ مَعايِشِكُم ؛ فَإِنَّ آباءَنا قَد كانوا يَركُضونَ فيها ويَطلُبونَها ؛
در جستجوى اسباب گذران زندگى تان تنبلى مكنيد ؛ كه همانا پدران ما در طلب آن مى دويدند و آن را مى جُستند .
من لا يحضره الفقيه: 3 / 157 / 3576.
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
المُؤمِنُ مَن طابَ مَكسَبُهُ ؛
مؤمن آن است كه كسبش حلال باشد .
بحار الأنوار: 67 / 293 / 6.
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إذا كانَ الرَّجُلُ مُعسِرا ، فَيَعمَلُ بِقَدرِ ما يَقوتُ بِهِ نَفسَهُ وأهلَهُ ولايَطلُبُ حَراما ، فَهُوَ كَالمُجاهِدِ في سَبيلِ اللّه ِ ؛
هر گاه مردى تنگدست باشد و به اندازه نياز خود و خانواده اش كار كند و در پى حرام نرود ، همانند مجاهدِ در راه خدا است .
الكافی: 5 / 88 / 3
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنَّ رَجُلاً سَأَلَهُ [ أي عَلِيّا عليه السلام ] أن يَدعُوَ اللّه َ لَهُ أن يَرزُقَهُ في دَعَةٍ ، فَقالَ: لا أدعو لَكَ ، اُطلُب كَما اُمِرتَ . وقالَ: يَنبَغي لِلمُسلِمِ أن يَلتَمِسَ الرِّزقَ حَتّى يُصيبَهُ حَرُّ الشَّمسِ ؛
مردى از او [= حضرت على عليه السلام] خواست كه براى وى از خداوند روزى در عين رفاه را طلب كند . امام فرمود: «برايت دعا نمى كنم . همان گونه كه خداوند فرمانت داده ، در پى روزى برآ» . و فرمود: «مسلمان را سزاوار نيست كه روزى بخواهد ، مگر آن كه گرماى آفتاب بر وى بتابد» .
دعائم الإسلام: 2 / 14 / 3 ، عوالي اللآلي: 3 / 193 / 3 و4 .
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنَّ الأَرزاقَ تُقسَمُ قَبلَ طُلوعِ الشَّمسِ ، وإنَّ اللّه تَعالى بارَكَ لِهذِهِ الاُمَّةِ في بُكورِها ؛
همانا روزى ها پيش از سر برزدن آفتاب ، تقسيم مى شوند و خداوند ـ تعالى ـ براى اين امّت در سحرخيزى اش بركت قرار داده است .
الأمالي للمفيد: 54 / 16
امام صادق علیه السّلام فرمودند:
إنّي لاَحِبُّ أن أرَى الرَّجُلَ مُتَحَرِّفا في طَلَبِ الرِّزقِ ؛ إنَّ رَسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله قالَ: اللّهُمَّ بارِك لاُِمَّتي في بُكورِها ؛
هر آينه من دوست مى دارم كه مرد در پى روزى ، به اين سو و آن سو روان شود . همانا پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: «بار خدايا! براى امّت من در سحرخيزى اش بركت قرار ده» .
من لا يحضره الفقيه: 3/157/3573.