آیا خداوند توبه می کند ؟
آیا خداوند توبه می کند؟
اگر توبه می کند چگونه ؟
برای چه ؟
به خاطر چه کسی ؟
به خاطر بنده ی حقیر و مسکین و مستکین ؟
آیا می دانستید واژه ی توبه بین بنده و خداوند مشترک است؟
فکر نمی کنم تا حالا به این موضوع فکر کرده باشید ! اگر تا حالا هیچ مطلبی در مورد توبه نخوانده اید این را از دست ندهید و تا آخر بخوانید !
چه رب مهربانیست این رب بی نهایت !
« الّا الّذين تابوا و اصلحوا بيّنوا » (آیه ی ۱۶۰ بقره) ، خداوند در آيه قبل ، تمامى كتمان كنندگان حق را سزاوار لعنت مىشمارد و آنان را به عذاب سهمگين هشدار مىدهد و
اينك در اين آيه شريفه كسانى را كه از كار ناشايست خويش بازگردند و نيّت و عمل خود را اصلاح كنند و به بيان حقيقت بپردازند ، از آن اصل كلّى خارج مىسازد ،
چرا كه چنين كسانى ديگر درخور لعنت نيستند .
درباره مفهوم واژه « بيّنوا » ميان مفسّران بحث هست :
1. بيشتر آنان بر اين اعتقادند كه منظور آيه شريفه اين است كه : آنچه را در مورد رسالت پيامبر اسلام (ص) در كتابهاى پيشين يافته و كتمان كردهاند ، همه را بروشنى بيان كنند .
2. برخى معتقدند مقصود اين است كه ندامت خويش را آشكار سازند چرا كه وقتى انسان گناهى را در نهان انجام دهد ، توبه نهانى نيز كافى است ولى گناه آشكار ، توبه آشكارترى را مىطلبد .
3. پارهاى نيز مىگويند منظور اين است كه توبه خويش را با اخلاص در عمل و جدّيت در انجام دادن كارهاى شايسته و حقگويى و حقپويى ، اظهار كنند و به اثبات برسانند .
« فاولئك اتوب عليهم » ، واژه « اتوب » هرگاه بهتنهايى بكار رود به اين معناست كه « من توبه مىكنم و بازمىگردم » امّا هنگامى كه با « على » متعدّى شود ، به مفهوم پذيرش توبه است .
بنابراين واژه « توبه » ميان توبه كننده و توبهپذير مشترك است آنگاه كه گناهكار با نيّت توبه و ندامت از گناه بهسوى خدا روى مىآورد، پروردگار پرمهر نيز لطف و فضل خويش را نثار وى مىكند تا همگان دريابند كه توبه و بازگشت بهجانب خدا نه تنها عيب و عار نيست كه بسى مايه افتخار نيز است تا آنجا كه واژه « توبه » هم در مورد بندگان بكار رفته است و هم درمورد خداى توبهپذير .
« و انا التّوّاب الرّحيم » ، « توّاب » از واژههايى است كه معناى مبالغه دارد و بكار گرفتن اين معنا در اين آيه شريفه يا بدان جهت بوده است كه خداوند توبههاى بسيار و مكرّر را از توبهكنندگان مىپذيرد و يا بدان علّت كه پروردگار توبه كننده واقعى را نااميد نمىسازد و وصف خدا با واژه « رحيم » پس از « توّاب » نشانگر آن است كه وقتى انسانى از در توبه به بارگاه او روى مىآورد ، ديگر كيفر و عذاب ، از روى تفضّل و لطف ، از پرونده عمل او حذف مىشود و مورد بخشايش قرار مىگيرد .
منبع : تفسیر مجمع البیان
