فنگ شویی (به چینی: 風水) که به معنای باد و آب است، یک فلسفه و فن باستانی در چین است و برای پیدا کردن دکوراسیون مناسب و چیدمان درست اشیا در ساختمانهای مسکونی، تجاری، باغ و غیره استفاده میشود تا بهترین اثر را بر سلامتی، شادی، موفقیت، هماهنگی و به طور کلی انرژی مثبت چی داشته باشد. مهمترین چیزهایی که باید رعایت کرد، پرهیز از بی نظمی و هرگونه انباشتگی، استفاده از رنگهای مناسب، خطوط منحنی، در نظر گرفتن جهتهای مناسب است. البته امروزه به طور رسمی در چین آن را خرافات میدانند
چی
در فلسفه فنگ شوی، چی (Qi یا chi) نوعی انرژی است که اگر در حالت مثبت باشد شنگ چی (Sheng chi) یا (دَم کیهانی) یا (انرژی حیاتی) نامیده میشود و شانس خوب را به انرژی فیزیکی، روابط عاطفی و رفاه مادی تبدیل میکند و جریان داشتن درست و مناسب چی در خانه بسیار مهم است.
اما اگر چی راکد بماند و نتواند جریان آزادانهای داشته باشد به انرژی مخربی تبدیل میشود که شا چی (Sha Chi) یا همان شا نامیده میشود.
انباشتگی و بی نظمی (مثلا اتاق نامرتب و کپههای لباس، یا وسایل بی مصرف در کیف، یا در راهرو و تراس ساختمان) موجب میشوند چی نتواند آزادانه به حرکت درآید و به شا چی تبدیل شود.
برای جریان داشتن چی باید از خطوط نوک تیز اجتناب کرد. مثلا اثاثیهای که لبه گرد دارند بهتر از وسایل نوک تیز است. زیرا چی در خطوط منحنی حرکت میکند و شاچی در خطوط تیز و شکسته
یین و یانگ نیز در فلسفه فنگ شویی کاربرد دارد و سعی در به تعادل رساندن آنها میشود
پنج عنصر
در فلسفه چینی عناصر اربعه نداریم بلکه پنج عنصر (Wu shing یا Wu xing) داریم! این پنج عنصر چوب، آتش، خاک، فلز، آب هستند. عدد ۵ در چین عدد بخت است. بر خلاف عناصر اربعه چینیان معتقد نبودند که جهان از عناصر پنجگانه ساخته میشود بلکه معتقدند این عنصرها نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند. چرخه سازنده با فلشهای سیاه (به شکل پنج ضلعی) و چرخه مخرب با فلشهای صورتی (به شکل ستاره) نشان داده شده است.
چرخه سازنده: این عنصرها نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند یعنی: آب، چوب را تغذیه میکند. –> چوب، سوخت آتش است. –> آتش، خاک را (به شکل خاکستر) به وجود میآورد. –> فلز از خاک بدست میآید. –> فلز میتواند مانند آب جاری شود.
چرخه مخرب: اگر این عنصرها نادرست استفاده شوند (یکی در میان استفاده شوند) خطرناک میشوند و چرخه مخربی ایجاد میکنند. زیرا: آب، آتش را خاموش میکند. آتش فلز را ذوب میکند. فلز، چوب را میبرد. چوب، خاک را می فرساید. خاک، آب را آلوده میکند.
چرخه تحلیل برنده: برعکس چرخه سازنده است زیرا آتش چوب را تحلیل میبرد. چوب آب را ضعیف میکند. آب فلز را، فلز خاک را، و خاک آتش را تحلیل میبرد. چرخه تحلیل برنده با چرخه مخرب فرق دارد زیرا چرخه مخرب “شا چی” تولید میکند ولی چرخه تحلیل برنده انرژی منفی ایجاد نمیکند فقط عنصر مورد نظر را کمی ضعیف میکند و اگر عنصری بیش از حد وجود داشته باشد میتوانیم از چرخه تحلیل برنده استفاده کنیم تا بدون ایجاد انرژی مخرب تعادل را در محیط به وجود بیاوریم. هشت جهت
در فنگ شویی باستانی بر اساس شرایط جوی و محیطی زمین هر یک از عناصر پنج گانه را به یکی از جهات جغرافیایی اختصاص می دادند که تا به امروز در کلیه متون فنگ شویی به جای خود باقی است . جهتهای قطب نما نیز در فنگ شویی مهم هستند. هر جهت (شمال-جنوب-شرق-غرب-شمال شرقی-شمال غربی-جنوب شرقی-جنوب غربی) با یکی از عناصر پنجگانه در ارتباط است و بر هم تاثیر دارند. هنگام دکوراسیون یا حتی هنگام ساختن ساختمان به این جهتها دقت میکنند.
آب –> شمال
چوب –> شرق، جنوب شرقی
خاک –> مرکز، شمال شرقی، جنوب غربی
فلز –> غرب، شمال غربی
مربع لوشو (Lo Shu Square) :
نوعی مربع جادویی ۳ در ۳ است که احتمالا باستانیترین روش استفاده از فنگ شویی است و طبق افسانههای چینی، امپراتور یو آن را بر لاک یک لاکپشت غول پیکر پیدا کرد! به هر خانه این مربع یک عدد تعلق دارد. از هر طرف که این اعداد را جمع کنیم حاصل آن ۱۵ میشود. کل خانه یا ساختمان، اتاق، دفتر کار، میز و هر چیزی را میتوان بر اساس مربع لوشو و با در نظر گرفتن جدول بالا چید تا بهترین نتیجه را بدهد و هر بخش از خانه به یک حوزه زندگی انسان (مثلا روابط، سلامتی، حرفه، …) مربوط میشود. البته از مربع لوشو به چند روش مختلف می توات استفاده کرد.
روش رایج: ۱=دورنمای کاری-شغلی، منزلت شما از دیدگاه خودتان ، ۲=ارتباطات از هر نوع به خصوص ارتباط عاطفی، ازدواج، شراکت و همراهی طولانی مدت ، ۳= روابط خانوادگی، گذشته، نیاکان شما ، ۴= خوشبختی و سعادت ، ۵= سلامتی جسمی ۶= خدایان و ارواح، آنهایی که قادر به کمک به شما هستند ۷=کودکان، باروری، خلقت، علایق و اوقات فراغت، هدیههای جالب ۸= دانش و تحصیلات، نوآوری و خلاقیت ، ۹=شهرت، نام نیک، احترام برای شما
خرافات
دولت جمهوری خلق چین فنگ شویی را «اعمال خرافه ای فئودالی» و «شرّ اجتماعی» نامید و در طول انقلاب فرهنگی چین کوشیدند اعتقادات مردم به فنگ شویی را کنترل کنند. هر چند که هنوز کمتر از یک سوم جمعیت این کشور (بیشتر در میان افراد مسن تر) اسیر این باور هستند