پارادایم ها و چشم انداز پژوهشی

مطالعه برنامه درسی در سطح بین المللی می تواند در قالب سنت های مختلف پژوهشی صورت پذیرد((THOMAS.1990 .

1-    مطالعات توصیفی که مؤلفه های یک نظام آموزشی را تعریف و همبستگی میان مؤلفه های آن  نظام را به تصویر می کشد(برای مثال مطالعه ساختار سازمانی برنامه درسی غیر رسمی در امریکای مرکزی)

2-    مطالعه تجزیه تحلیلی که نه تنها مؤلفه های یک نظام آموزشی را تشریح می کند بلکه روابط علت و معلولی را جستجو و توضیح می دهد. بدان معنی که در خصوص اینکه چرا نظام به شکل فعلی عمل می کند. قضاوت و داوری به عمل می آورد( برای مثال مطالعه بقایای آموزشی دوران استعمار در یک مستعمره ی قبلی).

3-    مطالعات تفسیری که در صدد نشان دادن روابط ناشناخته قبلی هستند( بررسی نقش نظریه های تربیتی دیویی و ون هومبولت در توسعه مدارس آلمان)

4-    مطالعات ارزیابی که هدف های رسمی و میزان تحقق این هدف ها توسط نظام های آموزشی را مورد سنجش قرار می دهد(مطالعه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضیات در چند کشور جهان).

5-    مطالعات پیش بینانه که توصیف یا تجزیه و تحلیل عوامل علّی و سنجش روند های گذشته و حال به منظور کاربرد در انجام پیش بینی در خصوص آنچه که در آینده ممکن است رخ دهد را انجام می دهد(مطالعه تغییرات قیمت نفت بر توسعه آموزش و پرورش کشور های عربی).

6-     الگوی برنامه ریزی یا طرح سازمانی که عناصر اصلی عملیات آموزشی مورد انتظار را تصریح می کند(طراحی برنامه های سواد آموزی در کشور های در حال توسعه)

7-    مطالعات نظری که برنامه درسی را بر حسب نتایج و پیامد های سیاسی، اقتصادی، نژادی، جنسیتی، تاریخی و یا اجتماعی آن تجزیه و تحلیل می کند( بررسی رقابت موجود در طبقات اجتماعی برای ورود به مؤسسات آموزش عالی در آرژانتین)

منبع:  فتحی واجاره گاه، کورش، برنامه درسی به سوی هویت جدید، تهران: 1384