تلوریم → ید ← گزنون Br ↑ I ↓ At 53I جدول تناوبی
ظاهر
Lustrous metallic gray, violet as a gas
ویژگی‌های کلی
نام، نماد، عدد	ید، I، 53
تلفظ به انگلیسی	/ˈaɪ.ɵdaɪn/ EYE-o-dyne, /ˈaɪ.ɵdɨn/ EYE-o-dən, or /ˈaɪ.ɵdiːn/ EYE-o-deen
نام گروهی برای عناصر مشابه	halogen
گروه، دوره، بلوک	۱۷, ۵, p
جرم اتمی استاندارد	126.90447 g·mol−۱
آرایش الکترونی	[Kr] 4d10 5s2 5p5
الکترون به لایه	2, 8, 18, 18, 7 (تصویر)
ویژگی‌های فیزیکی
حالت	جامد
چگالی (نزدیک به دمای اتاق)	4.933 g·cm−۳
نقطه ذوب	386.85 K, 113.7 °C, 236.66 °F
نقطه جوش	457.4 K, 184.3 °C, 363.7 °F
نقطه سه‌گانه	386.65 K (113°C), 12.1 kPa
نقطه بحرانی	819 K, 11.7 MPa
گرمای هم‌جوشی	(I2) 15.52 kJ·mol−1
گرمای تبخیر	(I2) 41.57 kJ·mol−1
ظرفیت گرمایی	(I2) 54.44 J·mol−۱·K−۱
فشار بخار (rhombic)
فشار (پاسکال) ۱ ۱۰ ۱۰۰ ۱k ۱۰k ۱۰۰k دما (کلوین) 260 282 309 342 381 457
ویژگی‌های اتمی
وضعیت اکسید شدن	7, 5, 3, 1, -1 (strongly اسیدic oxide)
الکترونگاتیوی	2.66 (مقیاس پاولینگ)
انرژی‌های یونش	نخستین: 1008.4 kJ·mol−1
	دومین: 1845.9 kJ·mol−1
	سومین: 3180 kJ·mol−1
شعاع اتمی	140 pm
شعاع کووالانسی	139±3 pm
شعاع واندروالانسی	198 pm
متفرقه
ساختار کریستالی	orthorhombic
مغناطیس	دیامغناطیس[۱]
مقاومت الکتریکی	(0 °C) 1.3×107Ω·m
رسانایی گرمایی	(300 K) 0.449 W·m−1·K−1
مدول حجمی	7.7 GPa
عدد کاس	7553-56-2
پایدارترین ایزوتوپ‌ها
مقاله اصلی ایزوتوپ‌های ید
ایزوتوپ NA نیم‌عمر DM DE (MeV) DP 123I syn 13 h ε, γ 0.16 123Te 127I 100% 127I ایزوتوپ پایدار است که 74 نوترون دارد 129I trace 15.7×106 y β− 0.194 129Xe 131I syn 8.02070 d β−, γ 0.971 131Xe
ن ب و

 

ید (انگلیسی: Iodine) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن I و عدد اتمی آن ۵۳ است.

خواص فیزیکی عنصر ید

• عدد اتمی: ۵۳
• جرم اتمی: ۱۲۶٫۹۰۴۴۷
• نقطه ذوب : C° ۱۱۳٫۵
• نقطه جوش : C° ۱۸۵٫۴
• شعاع اتمی : Å ۱٫۳۲
• ظرفیت: ۱٬۵٬۷
• رنگ: بنفش-خاکستری تیره شفاف
• حالت استاندارد: جامد
• نام گروه: ۱۷

اطلاعات اولیه

ید، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی دارای نشان I و عدد اتمی 53 می‌باشد. عنصری است حل نشدنی که مقدار بسیار کم آن برای موجودات زنده لازم است. واکنش پذیری ید از تمامی هالوژنها کمتراست و الکترون دهنده ترین هالوژن شبه فلز می‌باشد. از ید عمدتاً" در پزشکی، عکاسی و رنگ استفاده می‌شود.

تاریخچه

ید ( واژه یونانِ iodes به معنی بنفش) در سال 1811 توسط Barnard Courtois کشف شد.

پیدایش

ید بسیار خالص را می توان از واکنش یدید پتاسیم با سولفات مس تهیه کرد.البته روشهای دیگری نیز برای جداسازی این عنصر وجود دارد.

خصوصیات قابل توجه

ید عنصر جامد درخشانی است به رنگ آبی مایل به سیاه که در دماهای استاندارد به بخاری بنفش رنگ و بد بو تبدیل می‌گردد.این هالوژن همچنین با بسیاری از عناصر، ترکیباتی را می‌سازد اما از سایر عناصر گروه هالوژنها فعالیت کمتری داشته و دارای خصوصیاتی شبیه فلزات است.ید به راحتی در کلروفرم، تتراکلرید کربن یا دی سولفید کربن حل شده و محلولهای ارغوانی رنگی بوجود می‌آورد( تنها به مقدار کمی در آب قابل حل است) .رنگ آبی سیر با محلول نشاسته ویژگی ید آزاد می‌باشد.

کاربردها

در مناطقی که غذای آنها حاوی مقدار کم ید می‌باشد – مثلاً" مناطق دور افتاده از دریا که هیچگونه غذای دریایی مصرف نمی‌شود- کمبود ید ابتلا به بیماری گواتر اصطلاحاً" گواتر محلی را افزایش می‌دهد.در بیشتر ( نه تمامی) این مناطق با افزودن مقدار کم یدید سدیم به نمک طعام از ابتلا به این بیماری جلوگیری شده‌است.این محصول به نام نمک ید دار نیز معروف است.کاربردهای دیگر این عنصر: یکی از هالوژنها است که وجود آن به مقدار کم برای موجودات زنده حیاتی است؛ هورمون های تیروئید(تیروکسین و تری یدوتیرونین) حاوی اتمهای ید می‌باشد. تنتور ید ( 3% ید عنصری در پایه آب / اتانول) از اجزاء مهم تمامی وسایل کمکهای اولیه می‌باشد که هم برای ضد عفونی کردن زخمها و هم برای پاکسازی آبهای شرب سطحی مورد استفاده قرار می‌گیرد( 3 قطره در هر لیتر، پس از 30 دقیقه تاثیر می‌کند).

ترکیبات ید در رشته شیمی آلی مهم و در پزشکی بسیار سودمند هستند. از یدیدها و تیروکسین که حاوی ید هستند در پزشکی داخلی و در ترکیب با الکل ( بعنوان تنتور ید) برای ضد عفونی نمودن زخمهای بیرونی استفاده می‌شود.

• یدید پتاسیم در عکاسی کاربرد دارد.
• یدید تنگستن برای تقویت افروزه لامپها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• تری یدید نیتروژن برای کاربردهای تجاری بسیار انفجاری و ناپایدار است اما جزو شوخیهای معمول دانشگاهی به حساب می‌آید.

اثرات کاتالیزوری

ید علاقه زیادی به ایجاد زنجیرهایی با خود دارد و از این خاصیت در ترکیبات آلی که حاوی ید هستند استفاده‌های فراوانی می‌شود.^{[نیازمند منبع]}

ایزوتوپها

برای ید 30 ایزوتوپ وجود دارد که تنها یکی از آنها I-127 پایدار است.از ایزوتوپ رادیواکتیو مصنوعی I-131 ( ساطع کننده بتا) که دارای نیمه عمر 8 روز است برای درمان سرطان و دیگر بیماریهای غده تیروئید استفاده می‌گردد.معمول ترین ترکیبات ید عبارتند از یدیدهای سدیم و پتاسیم ( KI) و یدیتها ( KIO3).

ید فقط یک ایزوتوپ پایدار I-127 دارد.با این همه ایزوتوپهای رادیواکتیو ید کاربردهای وسیعی دارند.I-129 با نیمه عمر 17 میلیون سال محصولی از پراش Xe-129 در اتمسفر است اما نتیجه فروپاشی U-238 نیز می‌باشد.چون U-238در خلال فعالیتهای مربوط به انرژی هسته‌ای تولید می‌شود، وجود آن ( به نسبت I-129/I) می‌تواند فعالیتهای در حال انجام در هر مکان را مشخص کند.به همین علت از I-129 در مطالعات آب باران بعد از حادثه چرنوبیل استفاده شد.از آن همچنین بعنوان ردیاب آبهای زیر زمینی و نشان دهنده پراکندگی فضولات در محیط زیست استفاده می‌گردد.سایر کاربردها ممکن است بوسیله تولید I-129 در پوسته زمین ازطریق تعدادی مکانیسم فروپاشی مختل شود.

I-129 از جهات زیادی شبیه Cl-36|chlorine است. این ایزوتوپ، هالوژنی قابل حل و نسبتاً" واکنش ناپذیر است که بیشتر بصورت آنیونی non-sorbing یافت شده و بوسیله واکنشهای کیهانزاد، حرارت اتمی و ثابت تولید می‌شود. درمطالعات آب شناسی چگاله‌های I-129 معمولاً" به نسبت I-129 به مقدار کلی I گزارش می‌شود( که عملاً" I-127 است).چون نسبتهـــــــــای Cl-36/Cl,I-129/I در طبیعت تقریباً" کم می‌باشد ( 14-10تا 10-10) اوج حرارت اتمی I-129/I در طول دهه 70 و 80 تقریباً" به 7-10رسید.I-129 با Cl-36 در بعضی موارد فرق دارد؛ نیمه عمر آن طولانی تر است ( vs6/1 ، 3/0 میلیون سال)، به شدت biophilic است و به اشکال یونی چندگانه وجود دارد ( معمولاً" I- و یودیت) که دارای رفتار شیمیایی متفاوتی هستند.

هشدارها

تماس مستقیم آن با پوست ممکن است آسیبهایی را به همراه داشته باشد پس هنگام کار با ید باید بسیار احتیاط نمود.بخار ید باعث دردناک شدن چشم و غشاء مخاطی می‌شود.حداکثر مقدار مجاز ید در هوا نباید از 1 میلی گرم در هر متر مکعب فراتر رود.

هیوسین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(–)-(S)-3-hydroxy-2-phenylpropionic acid(1R,۲R,4S,۷S,9S)-۹-methyl-3-oxa-9-azatricyclo[3.3.1.0۲٬۴]non-7-yl ester
داده‌های بالینی
نام تجاری	Transdermscop
AHFS/Drugs.com	monograph
رده بارداری	C(US)
تجویز	transdermal, ocular, oral, subcutaneous, intravenous, sublingual, rectal, buccal transmucousal, intramuscular
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	۱۰–۵۰٪[۱]
نیمه‌عمر	۴٫۵ hours[۱]
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	۵۱–۳۴-۳
کد ATC	A04AD01 N05CM05, S01FA02
پاب‌کم	CID ۵۱۸۴
IUPHAR ligand	۳۳۰
بانک‌دارو	DB00747
کم‌اسپایدر	۱۰۱۹۴۱۰۶
UNII	DL48G20X8X
KEGG	D00138
ChEBI	CHEBI:۱۶۷۹۴
ChEMBL	CHEMBL۱۲۰۱۰۶۹
داده‌های شیمی
فرمول	C۱۷H۲۱N۱O۴
وزن مولکولی	۳۰۳٫۳۵۳ g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

هیوسین(اسکوپولامین) (به انگلیسی: HYOSCINE)

رده درمانی: آنتی کولینرژیک(آنتی‌موسکارین).

اشکال دارویی: قرص، آمپول

محتویات

موارد مصرف

هیوسین برای تسکین دردهای روده‌ای و درد شکمی کولیک مصرف می‌شود. درمان کمکی در اسهال و سندرم روده تحریک پذیر. هیوسین در درمان دردهای ناشی از انقباض عضلات صاف مانند کولیک کلیوی نیز استفاده می‌شود.

مکانیسم اثر

ضد اسپاسم دستگاه گوارش. این دارو با مهار گیرنده‌های استیل کولین موجب رفع انقباض عضلات صاف جداره روده می‌شود.

عوارض جانبی

خشکی دهان، تپش قلب، بی خوابی، سرگیجه، خستگی، تاری دید، یبوست و اتساع شکم. عوارض جانبی

جستارهای وابسته

• هیوسین ان بوتیل بروماید
• آنتی کولینرژیک

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

آلومینیوم هیدروکسید
نام‌گذاری آیوپاک[نهفتن] Aluminium(III) hydroxide
دیگر نام‌ها[نهفتن] Aluminium hydroxide Hydrated alumina
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	21645-51-2
خصوصیات
فرمول مولکولی	Al(OH)3
جرم مولی	78.00344 g/mol
شکل ظاهری	White جامد آمورف powder.
چگالی	2.4 g/cm³ solid.
دمای ذوب	300 °C
انحلال‌پذیری in water	Insoluble.
خطرات
MSDS	External MSDS
طبقه‌بندی ئی‌یو	Irritant (I)
کدهای ایمنی	R۳۶, R۳۷, R۳۸
شماره‌های نگهداری	S26, S۳۶
نقطه اشتعال	Non-flammable.
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها	None.
ترکیبات مرتبط	سدیم اکسید آلومینیوم اکسید هیدروکسید.
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

آلومینیوم هیدروکسید(به انگلیسی: Aluminium hydroxide) نوعی باز است.

محتویات

کاربرد دارویی

• اشکال دارویی: شربت، قرص
• موارد مصرف: اولسر پپتیک، هایپرفسفاتمی در نارسایی کلیه

مکانیسم اثر

خنثی کردن اسید معده، پیوند با فسفات غذا در روده

عوارض جانبی

عارضه جانبی مهم آن یبوست است.

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

هیوسین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(–)-(S)-3-hydroxy-2-phenylpropionic acid(1R,۲R,4S,۷S,9S)-۹-methyl-3-oxa-9-azatricyclo[3.3.1.0۲٬۴]non-7-yl ester
داده‌های بالینی
نام تجاری	Transdermscop
AHFS/Drugs.com	monograph
رده بارداری	C(US)
تجویز	transdermal, ocular, oral, subcutaneous, intravenous, sublingual, rectal, buccal transmucousal, intramuscular
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	۱۰–۵۰٪[۱]
نیمه‌عمر	۴٫۵ hours[۱]
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	۵۱–۳۴-۳
کد ATC	A04AD01 N05CM05, S01FA02
پاب‌کم	CID ۵۱۸۴
IUPHAR ligand	۳۳۰
بانک‌دارو	DB00747
کم‌اسپایدر	۱۰۱۹۴۱۰۶
UNII	DL48G20X8X
KEGG	D00138
ChEBI	CHEBI:۱۶۷۹۴
ChEMBL	CHEMBL۱۲۰۱۰۶۹
داده‌های شیمی
فرمول	C۱۷H۲۱N۱O۴
وزن مولکولی	۳۰۳٫۳۵۳ g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

هیوسین(اسکوپولامین) (به انگلیسی: HYOSCINE)

رده درمانی: آنتی کولینرژیک(آنتی‌موسکارین).

اشکال دارویی: قرص، آمپول

محتویات

موارد مصرف

هیوسین برای تسکین دردهای روده‌ای و درد شکمی کولیک مصرف می‌شود. درمان کمکی در اسهال و سندرم روده تحریک پذیر. هیوسین در درمان دردهای ناشی از انقباض عضلات صاف مانند کولیک کلیوی نیز استفاده می‌شود.

مکانیسم اثر

ضد اسپاسم دستگاه گوارش. این دارو با مهار گیرنده‌های استیل کولین موجب رفع انقباض عضلات صاف جداره روده می‌شود.

عوارض جانبی

خشکی دهان، تپش قلب، بی خوابی، سرگیجه، خستگی، تاری دید، یبوست و اتساع شکم. عوارض جانبی

جستارهای وابسته

• هیوسین ان بوتیل بروماید
• آنتی کولینرژیک

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

هیدروکینون
نام‌گذاری آیوپاک[نهفتن] Benzene-14-diol
دیگر نام‌ها[نهفتن] Hydroquinone Idrochinone Quinol/1-4 dihydroxy benzene/1-4 hydroxy benzene
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	123-31-9
کم‌اسپایدر	764
UNII	XV74C1N1AE
KEGG	D00073
ChEBI	CHEBI:17594
ChEMBL	CHEMBL537
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	MX3500000
کد اِی‌تی‌سی	D11AX11
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES [نمایش]
InChI [نمایش]
خصوصیات
فرمول مولکولی	C6H6O2
جرم مولی	۱۱۰٫۱۱ g mol−1
شکل ظاهری	white solid
چگالی	1.3 g cm−3 solid
دمای ذوب	۱۷۲ درجه سلسیوس (۳۴۲ درجه فارنهایت; ۴۴۵ کلوین)
دمای جوش	‎287 °C, 560 K, 549 °F
انحلال‌پذیری in water	5.9 g/100 mL (15 °C)
ساختار
لحظهٔ دوقطبی	0 D
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	Harmful (Xn) کارسینوژن Muta. Cat. 3 Dangerous for the environment (N)
کدهای ایمنی	R۲۲ R40 R۴۱ R۴۳ R50 R68
شماره‌های نگهداری	S۲ S26 S36/37/39 S61
لوزی آتش	1 2
نقطه اشتعال	165 °C
ترکیبات مرتبط
مرتبط با benzenediol	پیرو کاته‌شول رزورسینول
ترکیبات مرتبط	1،4-بنزوکينون
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
(بررسی) (چیست: /؟)
Infobox references

هیدروکینون (به انگلیسی: Hydroquinone)

رده درمانی: عوامل موضعی پوستی .

اشکال دارویی: کرم

محتویات

مکانیسم اثر

مهار سنتز ملانین . هیدروکینون با مهار اکسیداسیون آنزیمی تیروزین و تضعیف سایر رونده‌های متابولیکی ملانوسیت‌ها باعث مهار تشکیل ملانین و موجب بی رنگ شدن پوست می گردد.

موارد مصرف

برای درمان کک و مک و لک موضعی و کلواسمای حاملگی، ملاسما و لکه‌های تیره و قهوه ای ناشی از نور آفتاب در سوختگی (تغییر رنگ پوست صورت)

احتیاط: این دارو باید شبها استفاده شود.شایع‌ترین عارضه درماتیت تماسی است.

جستارهای وابسته

• کلواسما
• مونوبنزون

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

کورتیزول

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(11β)-​11,​17,​21-​trihydroxypregn-​4-​ene-​3,​20-​dione
داده‌های بالینی
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a682206
Licence data	US FDA:link
رده بارداری	C
تجویز	Oral tablets, intravenous, topical
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	50-23-7
کد ATC	A01AC03 A07EA02 C05AA01 D07AA02 H02AB09 S01BA02 S01CB03 S02BA01
پاب‌کم	CID 5754
بانک‌دارو	DB07886
کم‌اسپایدر	5551
UNII	WI4X0X7BPJ
KEGG	D00088
ChEBI	CHEBI:17650
ChEMBL	CHEMBL389621
داده‌های شیمی
فرمول	C21H30O5
وزن مولکولی	362.460 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

کورتیزول یا هیدروکورتیزون (به انگلیسی: hydrocortisone) معروفترین گلوکوکورتیکوئید بدن است که از غده فوق کلیوی ترشح می‌شود.

کورتیکواستروئیدها به استروئیدهایی گفته می‌شود که در بخش قشری غده فوق کلیوی ساخته می‌شوند. استروئیدها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند . کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده مینرالوکورتیکوئیدها ( mineralocorticoids ) مانند آلدوسترون و گلوکوکورتیکوئیدها ( glucocorticoids ) مانند کورتیزول (۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می‌شوند.

گلوکوکورتیکوئیدها مانند کورتیزول نقشهای مختلفی از جمله کاهش التهاب، تخفیف واکنشهای ایمنی، تاثیر بر متابولیسم و افزایش قند خون در بدن دارند.

محتویات

فیزیولوژی

کورتیزول بوسیله هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH)، تولید شده توسط غده هیپوفیز در پاسخ به استرس، سنتز می‌شود. مکانیسم اصلی آن این است که باعث افزایش قند خون یا گلیسمی می‌گردد. این افزایش با تحریک گلوکونئوژنز کبدی، با پشتیبانی اسیدهای آمینه حاصل از کاتابولیسم پروتئین، به ویژه در سطح عضلات اسکلتی، و چربی، در سطح بافت چربی ایجاد می‌گردد.

مکانیسم اثر

جایگزینی کورتیکواستروئیدها، کورتیکواستروئیدها از عرض غشای سلولی عبور کرده و با گیرنده های اختصاصی سیتوپلاسمی کمپلکس شده، وارد هسته سلول می شوند و به DNA ( کروماتین ) متصل و موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت پروتئین های مختلف آنزیمهای خاصی را تحریک می کنند.

موارد مصرف

برای درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می شود.به علاوه در ترشح سورفاکتانت که در کودکان زودرس کم است موثر است این دارو همچنین در درمان علامتی التهاب و آلرژی در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی، حساسیت‌های معمول مانند کهیر و آنافیلاکسی کولیت اولسراتیو و ادم مغزی نیز مؤثر است.

تنظیم ترشح

این هورمون در بدن پاسخ به استرس و التهاب یا کاهش سطح گلوکوکورتیکوئید خون ترشح می‌شود. تنظیم ترشح آن با هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین (CRH) است که از هیپوتالاموس ترشح و موجب افزایش ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) از هیپوفیز می‌شود این هورمون موجب افزایش ترشح کورتیزول می‌شود.

در بیماریهای گوناگونی مانند سندرم کوشینگ و بیماری آدیسون ترشح گلوکوکورتیکوئیدها افزایش یا اختلال پیدا می کند.

عوارض جانبی

افزایش فشار خون، آکنه، پوکی استخوان، مشکلات گوارشی، سرکوب محور آدرنال - هیپوفیز.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Cortisol»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۳ بهمن ۱۳۹۲).
• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

هیدروکلروتیازید

هیدروکلروتیازید
نام آیوپاک	۶-chloro-۱٬۱-dioxo-۳٬۴-dihydro-۲H-۱٬۲,۴-benzothiadiazine-۷-sulfonamide
شمارهٔ CAS	۵۸-۹۳-۵
فرمول شیمیایی	C7H8ClN3O4S۲
گروه دارویی	داروهای قلبی عروقی
طبقه بندی درمانی شیمیایی تشریحی	C03AA۰۳
PubChem	۳۶۳۹
جرم مولی (گرم بر مول)	۲۹۷٫۷۴
فارماکوکینتیک	جذب هیدروکلروتیازید پس از مصرف خوراکی نسبتاً سریع است و طول اثر آن ۱۲-۶ ساعت است
نیمه عمر	نیمه عمر هیدروکلروتیازید ۸/۱۴-۶/۵ ساعت می‌باشد و اثر مدری آن پس از ۲ ساعت شروع می‌شود
دفع	کلیوی
عوارض جانبی	کاهش فشار خون وضعیتی، اختلالات خفیف گوارشی، کاهش توانایی جنسی
موارد مصرف	درمان خیز
راه استعمال	دهانی
اشکال دارویی	قرص ۵۰ میلی‌گرمی
بیشینه غلظت	۴ ساعت

هیدروکلروتیازید از دستهٔ مدرهای تیازیدی است.

این دارو در درمان زیادی فشار خون (به تنهایی یا به عنوان درمان کمکی)، خیز (ناشی از نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبدی همراه با آسیت) درمان با کورتیکوستروئید و استروژن و نیز بعضی از حالات عیب کار کلیه ( از جمله سندرم نفروتیک، گلومرولونفریت حاد ونارسایی مزمن کلیه) مصرف می‌شود.

محتویات

هشدارها

1. این دارو در صورت وجود بی‌ادراری یا عیب کار کلیه و نوزادان مبتلا به یرقان باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
2. اندازه‌گیری فشار خون در طول درمان با این دارو در فواصل منظم ضروری است.
3. این دارو زیادی فشار خون را درمان نمی‌کند، بلکه آن را کنترل می‌نماید، از این رو مصرف این دارو ممکن است تا آخر عمر ضروری باشد.
4. اثر کاهنده فشار خون این دارو پس از ۴-۳ روز ممکن است ظاهر شود، ولی برای رسیدن به اثر مطلوب ممکن است تا ۴-۳ هفته زمان لازم باشد.
5. احتمال بروز کمی پتاسیم خون وجود دارد. بنابراین ممکن است مصرف پتاسیم اضافی در رژیم غذایی لازم باشد، بدون مشورت پزشک، رژیم غذایی نباید تغییر یابد.
6. از مصرف سایر داروها، به خصوص داروهای مقلد سمپاتیک که نیاز به نسخه ندارند باید خودداری شود.
7. در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شود، مگر این که تقریباً نوبت مصرف بعدی فرا رسیده باشد. در این صورت مقدار مصرف بعدی نباید دو برابر گردد.

عوارض جانبی

 

کاهش فشار خون وضعیتی، اختلالات خفیف گوارشی، کاهش توانایی جنسی، کمی پتاسیم، منیزیم وسدیم خون، زیادی کلسیم خون، آلکالوز همراه کمی کلرور خون، زیادی اسیداوریک خون، نقرس، افزایش قند خون و کلسترول پلاسما با مصرف دارو گزارش شده‌است.

تداخل دارویی

مصرف همزمان کلستیرامین با هیدروکلروتیازید ممکن است جذب آن را مهار کند. مصرف همزمان گلیکوزیدهای دیژیتال با هیدروکلروتیازید، به علت بروز کمی پتاسیم خون، ممکن است احتمال مسمومیت با دیژیتال را افزایش دهد. مصرف همزمان این دارو با لیتیم، به علت کاهش همزمان این دارو با لیتیم، به علت کاهش کلیرانس کلیوی لیتیم، ممکن است سبب بروز مسومیت با لیتیم شود. مصرف همزمان داروهای مهارکننده ACE، سیکلوسپورین و سایر داروهای مدر نگهدارنده پتاسیم، مکمل‌های پتاسیمی و داروهای حاوی پتاسیم با هیدروکلروتیازید ممکن است سبب تجمع پتاسیم به ویژه در بیماران مبتلا به بی‌کفایتی کلیه شود.

مقادیر مصرف

بزرگسالان

به عنوان مدر و دیورتیک در بزرگسالان ۱۰۰-۲۵ میلی‌گرم ۱ یا ۲ بار در روز، یک روز در میان یا یک بار در روز به مدت ۵-۳ روز در هفته مصرف شود. به عنوان کاهنده فشار خون mg/day۱۰۰-۲۵ به صورت مقدار واحد یا در ۲ مقدار منقسم مصرف می‌شود که این مقدار بر اساس پاسخ بیمار تنظیم می‌گردد.

کودکان

مقدار mg/kg/day۲-۱ به صورت مقدار واحد یا در ۲ مقدار منقسم مصرف می‌شود که این مقدار بر اساس پاسخ بیمار تنظیم می‌گردد.

منابع

هیدروکسی کلروکین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(RS)-2-[{4-[(7-chloroquinolin-4-yl)amino]pentyl}(ethyl)amino]ethanol
داده‌های بالینی
نام تجاری	Plaquenil
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a601240
رده بارداری	D (Au), C (U.S.)
تجویز	Oral
داده‌های فارماکوکینتیکی
نیمه‌عمر	1–2 months
دفع	Renal
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	118-42-3
کد ATC	P01BA02
پاب‌کم	CID 3652
بانک‌دارو	DB01611
کم‌اسپایدر	3526
UNII	4QWG6N8QKH
KEGG	D08050
ChEMBL	CHEMBL1535
داده‌های شیمی
فرمول	C18H26ClN3O
وزن مولکولی	335.872 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

هیدروکسی کلروکین (به انگلیسی: Hydroxychloroquine)

رده درمانی: داروهای ضد مالاریا .

اشکال دارویی: قرص

محتویات

موارد مصرف

برای درمان مالاریا و آرتریت روماتوئید استفاده می شود.

عوارض جانبی

اختلالات بینایی (آسیب به شبکیه)، سرگیجه، اختلالات خونی و ضعف عضلانی.

جستارهای وابسته

آرتریت روماتوئید

مالاریا

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی

هیدروکسی‌زین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
(±)-2-(2-{4-[(4-chlorophenyl)-phenylmethyl]piperazin-1-yl}ethoxy)ethanol
داده‌های بالینی
نام تجاری	Vistaril
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a682866
رده بارداری	C(US)
تجویز	Oral, IM
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	High in-vivo
پیوند پروتئینی	93%
متابولیسم	گرده (کالبدشناسی)
نیمه‌عمر	20.0 ± 4.1 hours[۱]
دفع	ادرار, مدفوع
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	68-88-2
کد ATC	N05BB01
پاب‌کم	CID 3658
بانک‌دارو	DB00557
کم‌اسپایدر	3531
UNII	30S50YM8OG
KEGG	D08054
ChEBI	CHEBI:5818
ChEMBL	CHEMBL896
داده‌های شیمی
فرمول	C21H27ClN2O2
وزن مولکولی	374.904 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

هیدروکسی زین (به انگلیسی: Hydroxyzine)

رده درمانی: آنتی‌هیستامین‌ها.

اشکال دارویی: قرص، شربت

محتویات

موارد مصرف

کاربرد اصلی هیدروکسی زین برای درمان خارش و آلرژی می‌باشد. همچنین در درمان اضطراب و تنش عصبی، به عنوان آرام بخش قبل از بیهوشی عمومی، کاهش عوارض قطع مصرف مواد مخدر و الکل، کنترل خارش‌های آلرژیک از جمله کهیر مزمن و کنترل تهوع نیزاستفاده می‌گردد.

مکانیسم اثر

بلوک گیرنده‌های هیستامین یک در بافتها. اثر ضد اضطراب این دارو احتمالاً ناشی از اثر آن بر نواحی زیر قشری CNS است. اثرآرام بخش و خواب آوری و ضدخارش آن نیز احتمالاً به دلیل خاصیت ضد هیستامینی می‌باشد . اثر ضد استفراغ نیز احتمالاً به اثر ضد موسکارینی آن مربوط می‌شود.

عوارض جانبی

آثار تضعیف عصبی مانندخواب آلودگی و آثار ضدموسکارینی مانند خشکی دهان از عوارض شایع این دارو هستند.

جستارهای وابسته

کهیر

خارش

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی
• سایت دارویاب

هیدرالازین

سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
1-hydrazinylphthalazine
داده‌های بالینی
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a682246
رده بارداری	C Commonly used to treat severe PIH
تجویز	Oral, intravenous
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی	26-55%
متابولیسم	Hepatic
نیمه‌عمر	2-4 hours
دفع	Renal
شناسه
شماره سی‌ای‌اس	86-54-4
کد ATC	C02DB02
پاب‌کم	CID 3637
بانک‌دارو	DB01275
کم‌اسپایدر	3511
UNII	26NAK24LS8
KEGG	D08044
ChEBI	CHEBI:5775
ChEMBL	CHEMBL276832
داده‌های شیمی
فرمول	C8H8N4
وزن مولکولی	160.176 g/mol
SMILES	eMolecules & PubChem
InChI[نمایش]
(what is this?)  (verify)

هیدرالازین (به انگلیسی: Hydralazine)

رده درمانی: داروهای کاهنده فشار خون .

اشکال دارویی: قرص، آمپول

محتویات

موارد مصرف

هیدرالازین برای درمان پرفشاری خون تجویز می‌شود. چون این دارو در زنان حامله قابل استفاده‌است در اکلامپسی نیز مصرف می‌شود.

مکانیسم اثر

اثر عمده این دارو گشاد کردن شریانچه‌ها (به وسیله شل کردن عضلات صاف جدار عروق)است، ولی اثر کمی نیز بر وریدها دارد. این دارو موجب‌کاهش مقاومت محیطی می‌گردد و همچنین‌موجب افزایش برون ده قلبی، کاهش‌مقاومت سیستمیک و کاهش بار قلب‌می‌شود.

عوارض جانبی

تاکی کاردی، احتباس‌مایعات، تهوع و استفراغ، سردرد، سندرم‌لوپوس اریتماتوز سیستمیک (با مصرف‌مقادیر بیش از mg/day ۱۰۰ به مدت‌طولانی)، بثورات جلدی، تب، تغییر درشمارش سلولهای خونی، نوریت محیطی واختلالات خونی با مصرف این داروگزارش شده‌است.

جستارهای وابسته

اکلامپسی

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی