توکل امام حسین علیه السلام

امام حسین(علیه‏السلام) در طول سفر كربلا خدا را تنها تكیه‏گاه خودش می‏داند و همواره این مطلب توحیدی را اعلام می‏كند. در دومین سخنرانی خود در روز عاشورا، پس از آن كه هر دو سپاه آمادهٴ نبرد شدند، خطاب به سربازان عمرسعد فرمود: «…إسمعوا قولى ولا تعجلوا… «فأجمعوا أمركم وشركائكم ثمّ لایكن أمركم علیكم غُمّة ثمّ اقضوا إلی ولا تنظرون»؛ «إنّ ولیی الله الذی نزل‏الكتاب وهو یتولّی الصالحین»»(1)؛ دست در دست همفكرانتان دهید و با دوستانتان همداستان شوید تا كارها بر شما اشتباه نشود و آن‏گاه تصمیم نهایی خود را دربارهٴ من بگیرید و به من مهلت ندهید كه سرپرست من خدایی است كه قرآن را فرستاده و دوست‏دار و سرپرست صالحان است. پس از نفرینی كه دربارهٴ ناكثان عهدشكن كرد به خداوند عرضه داشت: «أنت ربّنا علیك توكّلنا وإلیك أنبنا وإلیك المصیر»(2)؛ خدایا! تو پروردگار ما هستی، بر تو توكّل می‏كنیم و صیرورت ما به سوی توست.

و در همان روز عاشورا دستش را به سوی آسمان بلند كرد و عرضه داشت: «أللّهمّ أنت ثقتى فى كلّ كرب»(3)؛ خدایا در هر مصیبتی تكیه‏گاه من تو هستی.

در موقع وداع با اهل بیت خود به آنان فرمود: «واعلموا أنّ الله تعالی حامیكم وحافظكم وسینْجیكم منْ شرّ الأعداء ویجعل عاقبة أمركم إلی خیر»(4)؛ بدانید كه خدا حامی و حافظ شماست و به زودی شما را از شرّ دشمنان حفظ می‏كند و عاقبت كار شما را خیر می‏گرداند.

در واپسین لحظات عمر شریف خود وقتی كه سر بر بالین شهادت گذاشت، در مناجات خود با قاضی‏الحاجات عرضه داشت: «أللّهمّ متعالى المكان عظیم الجبروت… أستعین بك ضعیفاً وأتوكّلُ علیك كافیاً… »(5)؛ ای خدای بلندمرتبه و دارای قدرت و جبروت… در حالی كه ضعیفم از تو كمك می‏خواهم و استعانت می‏جویم و بر تو توكّل می‏كنم و همین مرا كافی است….

(1) . مقتل مقرم، ص 227. برگرفته از آیهٴ 196 اعراف و آیهٴ 71 یونس.

(2) . مقتل خوارزمی، ج 2، ص 8.

(3) . بحار، ج 45، ص 4.

(4) . مقتل مقرم، ص 276.

(5). همان، ص 282.