وظايف امروز 

توجه به نيازهاي عقيدتي امت اسلامي؛ 
توجه به نيازهاي فقهي جامعه؛ 
توجه به نيازهاي اخلاقي فرزندان اسلام؛ 
توجه به شبهه پراکنيهاي دشمن. 
توجه به اقدامات سياسي، اقتصادي و فرهنگي اردوگاه يزيدي امروز، از مهم ترين وظايف مبلّغان در شرايط کنوني است. گزارش دقيق و عميق حوادث عاشورا، تحليل منطقي و قرآني اقدامات حسيني، آفت زدايي از تاريخ عاشورا و مقابلۀ علمي با تحليلهاي نادرست، بخشي از رسالت مبلغان امروز است. جذب جوانان به مساجد، بيان زيبائيهاي قرآن و احاديث معصومين عليهم السلام ، برگزاري جلسات صميمانۀ پاسخ به سؤالات ديني نسل جوان، ايجاد ارتباط بين حوزه و مردم، ارائه الگوي رفتاري، اخلاقي از روحانيت شيعه، از ديگر فعاليتهاي سربازان جبهه فرهنگي اسلام است. 
روحانيت در محرم و ده روز عاشورا فرصت آن را ندارد که تمام پيامها و معارف اسلامي و قرآني را به مردم انتقال دهد؛ از اينرو بايد به جاي «ماهي دادن» ماهيگيري را به مردم بياموزيم و با پايه ريزي جلسات قرآني، جلسات حديث شناسي، جلسات پاسخ به سؤالات ديني، دادن نشاني و تلفن دفاتر پاسخ گويي به مسائل ديني و معرفي کتابها، مجلات، سايتها و وبلاگهاي مطمئن و دفاتر مراجع بزرگوار تقليد، راههاي مورد اعتماد براي دست يابي به معارف و احکام دين را به فرزندان اسلام نشان دهيم. 
برگزاري جلسات پاسخ به سؤالات ديني در مساجد و مدارس، يکي از بهترين روشها براي شناخت نيازهاي فرهنگي هر منطقه است. 

دردها و بيماريهاي فرهنگي هر شهر و روستا و هر نهاد و کارخانه و مجموعه را بايد با مشاوره و گفتگوي نزديک با عالمان و مديران متدين و دلسوز آن به دست آوريم و طبيبانه به درمان آن اقدام کنيم. 
امروز روحانيون و مبلغان گرامي بيش از هميشه زير ذرّه بين و نگاه نظارتي پير و جوان خارج و داخل کشور قرار دارند، از همين جهت لغزشهاي علمي و عملي آنان زمينه اثرگذاري و هدايت گري را کاهش مي دهد و گاهي موجب بدبيني و انحراف هميشگي افراد و گروههايي مي گردد. 
مبلّغان که با پرچمداري دين و به عنوان منادي انديشه و اخلاق حسيني در صحنه اجتماع قدم مي زنند، بايد خود در صدرِ عاملان و راهيان اخلاق و رفتار حسيني باشند و مردم را با عمل خويش به سوي قرآن و عترت عليهم السلام دعوت کنند. 
مبلغ تنها يک گوينده مذهبي نيست. هم خطيب است، هم واعظ، هم معلّم است هم مربي اخلاق، هم کارشناس دين است و هم مشاور امين مذهبي، هم مدّاح ابي عبدالله عليه السلام است هم مفسر قرآن و راوي حديث، هم روضه خوان و ذاکر عاشورايي است هم مورّخ و تحليل گر تاريخ اسلام و تشيع. 
مبلّغ طبيب روح است که بايد هم دردها را با دقت و ظرافت بشناسد، هم راهکارهاي درمان و معالجه را با لطافت و محبّت نشان دهد. 
شناخت اولويتهاي فرهنگي و پرداختن به مسائل مهم تر، ضروري تر، فراگيرتر، از اولين وظايف مبلغان گرامي است. 
مهم ترين خطر در کمين بشريت و جامعه اسلامي هميشه و همه جا سلطۀ کفر و شرک جهاني بر سرنوشت انسانهاست. سلطه شرک و کفر جهاني به معناي نفي توحيد و امامت است. 
ناآگاهي و بي تفاوتي مبلغان نسبت به نقشه هاي استکبار و صهيونيزم جهاني و اقدامات آنان در قالبهاي شيطان پرستي، وهابيت، بهائيت و تصوف و ... هرگز قابل پذيرش و قابل دفاع نيست. مبلّغ يک واعظ وارسته و آگاه است که بايد موعظه را از لقمان بياموزد. قرآن لقمان حکيم را به عنوان يک الگوي حکمت و موعظه معرفي مي کند. 
قرآن مهم ترين موعظه هاي لقمان را شامل امور ذيل مي داند: 
1. هشدار به نسل جوان نسبت به خطر شرک و اينکه شرک ظلم بزرگ است؛ 
2. دعوت به معاد و ايمان به حسابرسي اعمال و قيامت باوري و اينکه ريز و درشت اعمال انسانها، مورد محاسبه الهي قرار مي گيرد؛ 
3. دعوت به اقامۀ نماز و ارتباط انسان و خدا در قالب نيايش و مناجات؛ 
4. دعوت به امر به معروف و نهي از منکر؛ 
5. دعوت به صبوري و مقاومت در برابر مصائب و مشکلات اجتماعي؛ 
6. دعوت به مردم داري، فروتني، نرم خوئي، ميانه روي و نرمي در گفتار. ⁽1) 
بايدها و نبايدهاي گفتار و رفتار مبلغان را در چهار بخش به شرح زير مي توان دسته بندي کرد. 
1. محتواي تبليغ؛ 2. قالب کلام؛ 3. رفتار مبلغان؛ 4. انگيزه هاي تبليغي. 

محتواي تبليغ 
راستي امروز، در جوّ فرهنگي کشور مبلغان در چه زمينه هايي بايد سخن بگويند و کدام موضوعات را به عنوان محور سخن انتخاب نمايند؟ 
بدون ترديد مؤثرترين و مفيدترين موضوع در ايام عاشورا، بيان فلسفه قيام امام، فداکاريهاي امام و ياران، اخلاق و رفتار اردوگاه حسيني عليه السلام و نقل دقيق حوادث کربلا و رساندن پيامهاي امام به نسلهاي امروز است. معرفي انديشه ها و اعمال و رفتار اردوگاه يزيديان بخش عبرت آموز تاريخ عاشوراست که نبايد از نگاه مبلغ دور بماند. 
امام حسين عليه السلام نماد اسلام و قرآن است و هيچ هدف و پيامي جز اسلام و قرآن ندارد. اگر مجموعه گفتار و رفتار آن بزرگوار به طور کامل در اختيار ما قرار ندارد، مي دانيم تمام تلاش و جهاد مقدس آن حضرت براي فهم قرآن، نشر انديشه هاي قرآني و اجراي احکام و حدود الهي در جامعه بشري است. 
امام حسين عليه السلام چيزي جز قرآن و سنت نمي خواهد و محتواي تبليغات عاشورا بايد با قرآن و سيره و سخنان معتبر و قطعي اهل بيت عليهم السلام هماهنگ باشد و هر گزارش تاريخي و تحليل اجتماعي از قيام حسيني که فرهنگ قرآن و اهل بيت عليهم السلام آن را تأييد نکند، فاقد اعتبار است. اشعار و مراثي، روضه ها و نقلهاي تاريخي، رؤياها و زبان حالها در صورتي شايسته طرح و بيان در مجالس حسيني است که با قرآن و فقه مسلّم اسلام در تضاد و تعارض نباشد. 
مبلّغ عاشورايي به اصلاح انديشه ها، اصلاح عواطف، اصلاح رفتار جامعه ها و افراد براساس قرآن وسنت نبوي و معيارهاي علوي مي انديشد و به خرافات و سرگرميهاي دروغين و يا دنياطلبي مشغول نمي گردد. واجبات را فداي مستحبات نمي کند، به جاي مبارزه با منکرات ريشه اي و بنيادي، سرگرم مبارزه با معلولها و لغزشهاي فرعي و شخصي نمي شود. 
به تعبير مقام معظم رهبري حضرت آيۀ الله العظمي خامنه اي در زندگي ابي عبدالله عليه السلام و در قيام باشکوه عاشورا سه عنصر وجود دارد: 
1. عنصر منطق و عقل؛ 2. عنصر حماسه و عزت؛ 3. عنصر عاطفه. ⁽2) 
مبلغان عاشورايي در تحليل زندگي و قيام حسيني بايد به هر سه عنصر توجه داشته باشند و چهره اي ناقص و تک بعدي از قيام امام ترسيم نکنند. 
واعظ عاشورايي محتواي تبليغي و تربيتي خويش را از قرآن فرا مي گيرد و مواعظ الهي را فراتر از تشخيصهاي انساني مي داند. 
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي الْقُرْبى وَ يَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»؛ ⁽3) «به راستي خداوند دستور عدل و احسان و نيکي به خويشاوندان مي دهد و از فحشا و منکر و بغي باز مي دارد، شما را بدين گونه موعظه مي کند، باشد که يادآور شويد.» 

وظايف مبلغان عاشورايي 
عالم بزرگوار ميرزا حسين محدث نوري، استاد محدث قمي و مؤلف کتاب گرانقدر مستدرک وسائل الشيعه و دهها اثر ارزشمند ديگر در کتاب لؤلؤ و مرجان، مهم ترين وظايف مبلغان را در دو نکته خلاصه مي کند: اوّل اخلاص در نيت و دوم صداقت در گفتار. او کتاب خويش را در دو بخش فوق تدوين و تنظيم کرده است. وي در اين اثر انگيزه هاي ناسالم و روشهاي نادرست در روضه خواني و مرثيه سرايي را نقد کرده است. 

شخصيت اخلاقي مبلغ 
مرحوم شيخ محمدباقر بيرجندي از پيشگامان عرصه تبليغ و منبر حسيني در کتاب ارزشمند، «الکبريت الاحمر في شرائط المنبر» بيست شرط براي مبلغان عاشورايي بر مي شمارد، شرائط ياد شده در کتاب مرحوم بيرجندي بيش تر به ويژگيهاي عقيدتي، اخلاقي و مخاطب شناسي مربوط است 

. 
بايدهاي رفتاري مبلغان و آداب و اخلاق تبليغ در نگاه عالمان اسلام بيش از اصل موضوع و محتوا و قالب گفتار اهمّيت دارد. نويسنده اين اثر که از پيشگامان منبر حسيني محسوب مي شود، بيست شرط لازم براي مبلغان را با توضيحات فراوان آورده است که ما بعضي از سرفصلهاي سخن ايشان را به مبلغان گرامي تقديم مي داريم. ⁽4) 
1. قصد قربت در بيان مطالب داشته باشد نه آنکه غرض اشتهار يافتن و خودنمائي و ترفع بر ديگران باشد، چنانچه خداوند عزوجل فرمود: «وَ ما أُمِرُوا إِلاَّ لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّين»؛ ⁽5) 
2. مدارا کند با مستمعين و چيزي را که متحمل نخواهند شد نگويد. زيرا که نبايد عمارت بنا کرد بر ديوار آن قدر که بار بر ندارد و بچه شتر را به قدر شتر بزرگ نبايد بار نهاد. طفل را اگر نان دهي در جاي شير/ طفل مسکين را از آن نان مرده گير؛ 
3. ملاحظه اهل مجلس نمايد در آنچه مهم باشد و براي ايشان نافع تر باشد و آنها را در غير اهم معطل نکند که ظلم خواهد بود؛ 
4. کلام را خالي از تقيد و اشکال و ابهام ادا کند و مرتبه فهم مخاطب را منظور داشته در خور آن اداي کلام کند و در مخاطبه بازاريان و روستائيان و صحراگردها از استعمال الفاظي که فهمش به «صحاح و قاموس» احتياج داشته باشد، احتراز فرمايد؛ 
5. افتتاح کلام به نام حضرت علاّم نموده، نخست کميت زبان را مضمار بيان به حمد و ثناي الهي و ذکر آلاء بي قياس نامتناهي متحلّي سازد. و بعد از آن به درود و صلوات بر سرور عالميان و آل امجادش پردازد؛ 
6. فصيح و واضح اداء مطب کند که اسباب اشتباه بر مستمعين نشود؛ 
7. مرد باشد کسي که بر منبر موعظه و ذکر مي رود، نه زن؛ ⁽6) 
8 . از اخبار يهود و مخالفين نخواند، مگر آنچه محتاج به آن شود، به جهت ردّ بر اهل آن؛ 
9. واعظ ميان خوف و رجاء صحبت کند و بشير و نذير باشد؛ 
10. مجاز باشد از خبير نقاد ماهر از علما و اگر اخبار را قرائت بر استاد ماهر و محدث کاملي کرده باشد بهتر خواهد بود؛ 
11. تا ممکن شود نقل بر معني نکند؛ 
12. احوط بلکه متعين است که شرط اجرت ننمايد؛ 
13. غنا نخواند چه آن از اکبر کبائر است؛ 
14. دروغ وضع نکند؛ 
15. در مجالس غير امکنه وقف بي اذن صاحب مجلس بر منبر نرود. و در آنچه متولي شرعي دارد، نيز اذن متولي باشد. 



 

1) لقمان/13و 16و17و18. 
2) بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار با روحانيون، 5/11/84؛ همشهري، 25//8/1389. 
3) نحل./90. 
4) الکبريت الاحمر في شرائط المنبر، اسلاميه، چاپ دوم، 1347 ق، ص9 تا 47. 
5) بينه/5. 
6) البته بعيد است مورد نظر ايشان سخنراني بانوان در جمع اختصاصي خود ايشان باشد.