پيغام مدير :
با سلام خدمت شما بازديدكننده گرامي ، خوش آمديد به سايت من . لطفا براي هرچه بهتر شدن مطالب اين وب سايت ، ما را از نظرات و پيشنهادات خود آگاه سازيد و ما را در بهتر شدن كيفيت مطالب ياري کنبد.
 
 
معاوضه داراييها:
نوشته شده در پنج شنبه 21 بهمن 1389 
ساعت : 10:52 AM
نويسنده : فرزانه ج.ک

در معاوضه دارايي ها توجه به يک نکته الزامي است چنانچه دو دارايي که با هم معاوضه مي شوند مشابه باشند براي تعويض آنها با يکديگر شناسايي سود غير منطقي است اما بر اساس اصل احتياط کل زيان شناسايي مي گردد اما در معاوضه دارايي هاي غير مشابه کل سود و زيان معامله شناسايي مي گردد

معاوضه دارايي هاي غير مشابه:

ثبت زير انجام مي پذيرد:

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

فرمول زير

 

استهلاک انباشته دارايي واگذار شده

 

**

 

بانک(درصورت دريافت سرک نقدي)

 

**

 

 

بهاي تمام شده دارايي واگذار شده

 

**

 

سود

 

فرمول زير

 

نکته:در ثبت بالا فرض بر دريافت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي پرداخت شده باشد ثبت بانک بستانکار خواهد شد همينطور فرض بر سود است چنانچه زيان در ميان باشد به جاي سود بستانکار , زيان بدهکار خواهيم داشت

 

سرک نقدي پرداخت شده

+

ارزش متعارف دارايي واگذار شده

=

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

سرک نقدي دريافت شده

-

 

ارزش دفتري دارايي واگذار شده

-

ارزش متعارف دارايي واگذار شده

=

سود يا زيان معاوضه

 

معاوضه دارايي هاي مشابه:

ابتدا با استفاده از فرمول زير سود يا زيان معاوضه را مشخص ميکنيم سپس بر اساس سود يا زيان ثبتهاي متفاوتي خواهيم داشت

ارزش دفتري دارايي واگذار شده

-

ارزش متعارف دارايي واگذار شده

=

سود يا زيان معاوضه

 

1-زيان:

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

فرمول زير

 

استهلاک انباشته دارايي واگذار شده

 

**

 

زيان

 

فرمول بالا

 

بانک(درصورت پرداخت سرک نقدي)

 

 

**

 

بهاي تمام شده دارايي واگذار شده

 

**

 

نکته:در ثبت بالا فرض بر پرداخت سرک نقدي گذاشته شده بديهي است چنانچه سرک نقدي دريافت شده باشد ثبت بانک بدهکار خواهد شد

سرک نقدي پرداخت شده

+

ارزش متعارف دارايي واگذار شده

=

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

سرک نقدي دريافت شده

-

 

2-سود:

الف-بودن سرک نقدي: سودي شناسايي نمي شود

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

ارزش دفتري دارايي واگذارشده

 

استهلاک انباشته دارايي واگذار شده

 

**

 

 

بهاي تمام شده دارايي واگذار شده

 

**

 

ب-پرداخت سرک نقدي:سودي شناسايي نمي شود

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

فرمول زير

 

استهلاک انباشته دارايي واگذار شده

 

**

 

 

بهاي تمام شده دارايي واگذار شده

 

**

 

بانک

 

**

 

سرک نقدي پرداخت شده

+

ارزش دفتري دارايي واگذار شده

=

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

ج-دريافت  سرک کمتر از25% از ارزش مبادله:سود به تناسب بخش نقدي مبادله شناسايي مي شود

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

فرمول زير

 

استهلاک انباشته دارايي واگذار شده

 

**

 

بانک

 

**

 

 

بهاي تمام شده دارايي واگذار شده

 

**

 

سود

 

فرمول زير

 

سود قابل شناسايي

+

سرک نقدي دريافتي

-

ارزش دفتري دارايي واگذار شده

=

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده

 

سرک نقدي دريافت شده

*

کل سود حاصل از معاوضه

=

سود قابل شناسايي

سرک نقدي دريافت شده

+

ارزش متعارف دارايي تحصيل شده

             

 

نکته:کل سود حاصل از معاوضه از تفاوت ارزش دفتري و ارزش متعارف دارائي واگذار شده بدست مي آيد

د-دريافت سرک نقدي بيشتر از 25% ارزش مبادله: در اين حالت ديگر دو دارايي از حالت مشابه خارج مي شوند و ثبتهاي حسابداري ماند تعويض دارائي هاي غيرمشابه انجام مي شود

 

مثال1:يک دارايي به لرزش دفتري 600 ريال با دارايي مشابه ديگري به ارزش متعارف 800 ريال معاوضه و مبلغ 200 ريال وجه نقد دريافت مي شود دارايي تحصيل شده معادل چند ريال در دفاتر ثبت مي شود

پاسخ:

ارزش دارايي واگذاري                                                                            1000=200+800

سود مبادله                                                                                            400=600-1000

با توجه به اينکه سود مبادله کمتر از25% است و سرک نقدي دريافت شده است

سود قابل شناسايي                                                                          80=(200+800)/200*400

ارزش دارايي تحصيل شده                                                                 480=800+200-600

مثال2:يک شرکت فروشنده اتومبيل ,اتومبيل خود را با يک دستگاه رايانه معاوضه کرد ساير اطلاعات در تاريخ31 خرداد 1377 در ارتباط با اين رويداد به شرح زير است:

ارزش دفتري اتومبيل                                                  30000

قيمت فروش اتومبيل بر اساس سياهه                        45000

ارزش متعارف رايانه                                                     43000

سرک نقدي پرداخت شده                                            5000

سود ناشي از معاوضه را محاسبه کنيد

پاسخ:

ارزش متعارف اتومبيل                                                                           38000=5000-43000

سود ناشي از معاوضه                                                                           8000=30000-38000

چون معاوضه غير مشابه است ملاک ارزش متعارف دارايي واگذار شده است

مثال3:تجهيزاتي به ارزش دفتري150 ريال و ارزش متعارف 170 ريال همراه با پرداخت30 ريال سرک نقدي واگذار و در عوض ماشين الاتي به ارزش روز 210 ريال دريافت گرديد بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده چند ريال است:

پاسخ:معاوضه دارايي غير مشابه

سود معاوضه                                                                                   20=150-170

بهاي تمام شده ماشين آلات                                                           200=20+30+150

ثبت روزنامه:

ماشن الات                                                    200

               تجهيزات                                                     150

               نقد                                                              30

                سود معاوضه                                              20

مثال4:شرکتي ماشين الاتي به ارزش دفتري125 ريال و ارزش متعارف100 ريال با يک قطعه زمين به ارزش متعارف230ريال معاوضه کرد در اين معاوضه مبلغ 120 ريال نيز نقدا پرداخت نمود ثبت حسابداري:

 زيان معاوضه                                                                       25-=125-100

بهاي تمام شده زمين                                                         220=25-120+125

 

زمين                                              220

زيان معاوضه                                     25

                  ماشين الات                           125

                   نقد                                       120

مثال5: در معاوضه دارايي هاي ثابت مشابه ارزش دفتري دارايي واگذار شده 11000 سرک نقدي دريافت شده 3000ارزش روز دارايي تحصيل شده7000 ريال است ثبت حسابداري:

پاسخ:

زيان معاوضه                                           1000-=11000-3000+7000

بهاي تمام شده دارايي تحصيل شده                  7000=1000-3000-11000

 

داراي ثابت جديد                          7000

نقد                                            3000

زيان معاوضه                                1000

                  دارايي ثابت قديم                         11000

 




 



حسابداری استهلاک
نوشته شده در شنبه 16 بهمن 1389 
ساعت : 9:55 AM
نويسنده : فرزانه ج.ک

 


استهلاک : از نظر حسابداری به معنی سرشکن کردن بهای تمام شده یک دارائی به طریقی معقول و منظم به دوره های استفاده از دارائی
مبنای استهلاک : 
1. بهای تمام شده 
2. عمر مفید 
3. ارزش اسقاط 
که ردیف دو وسه براوردی و قضاوتی میباشد
در محاسبه ارزش اسقاط باید هزینه برچیدن و پیاده کردن دارائی نیز مد نظر قرار گیرد
ماخذ استهلاک عبارت از مابه التفاوت بهای تمام شده و ارزش اسقاط depreciation base 
اغلب در عمل از محاسبه ارزش اسقاط صرف نظر میکنند
این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که برای متجانس شده ارزش اسقاط مبلغی که به عنوان ارزش اسقاط سالها قبل از تحقق ان براورد میشود از لحاظ نظری می بایست به ارزش فعلی تنزل یابد و زمانی که چنین روش اعمال شود مبلغ ارزش اسقاط بسیار ناچیز خواهد شده وشاید این یکی از دلایل صرف نظر نمودن ازمحاسبه ارزش اسقاط در محاسبه استهلاک در عمل باشد
روشهای استهلاک به دو دسته تقسیم میشوند :
1. استهلاک با روش ثابت سالیانه مانند خط مستقیم و روش مجموع سنوات
2. روش شتابدار که میزان استهلاک در سالهای نخست بیش از سالهای پایانی خواهد بود مانند روش مانده نزولی , روش نزولی دوبل و 

در روش نزولی چون هر زمان که میخواهیم استهلاک را محاسبه کنیم از ارزش دفتری همان سال استفاده میکنیم به همین دلیل به ان روش نزولی میگویند و نیز چون در روش نزولی هیچگاه به مانده صفر نمیرسیم به همین دلیل در این روش ارزش اسقاط در محاسبات اعمال نمیشود
در روش نزولی محاسبه تا جائی انجام میشود که در یک سال به ارزش اسقاط برسیم و در زمانی که ارزش اسقاط برابر با صفر باشد محاسبه استهلاک را تا زمانی که به یک ریال برسیم ادامه میدهیم

درمواردی که شرایط زیر برقرار باشد استفاده از روش مستقیم نتیجه مطلوب میدهد

1. در مواردی که میزان کاهش در خدمات بالقوه اقتصادی در هر دوره یکسان باشد
2. درمواردی که میزان کاهش در خدمات بالقوه اقتصادی با گذشت زمان ارتباط مستقیم داشته باشد نا با میزان کارکرد ان
3. در مواردی که اصولا میزان استفاده از خدمات بالقوه اقتصادی در هر دوره یکسان باشد
4. در مواردی که هزینه نگهداری از دارائی در دوره های استفاده از ان یکسان باشد
معایب:
1. در این روش معمولا استهلاک ناشی از عامل زمان محاسبه میشود و ربطی به کارکرد ان ندارد درحالی که در بیشتر مواقع زمان وگذشت آن در تحصیل درامد موثر نیست 


روش ساعات کارکرد:

این روش بر این فرض استوار است که اصولا عمر مفید دارائی در نتیجه کاربرد آن در عملیات یک موسسه تولیدی کاهش می یابد نه بر اثر گذشت زمان ، استفاده از این روش مستلزم این است که فایده و کارکرد یک دارائی تا زمان از کار افتادن و اسقاط آن برحسب تعداد ساعات کل کار براورد و انگاه نرخ استهلاک برای هرساعت کارمحاسبه شود

نقد روش ساعات کارکرد:
این روش را به دلیل مقابله درامد با هزینه ای که صرف میشود تا درامد تحصیل شود منطقی دانسته اند ولی چنانچه با توجه به استفاده از دارائی محصولی بدست نیاید رابطه مذکور ( مقابله درامد با هزینه ) مختل میشود
این روش را درمواردی توصیه کرده اند که نابابی های ناشی از پیشرفت دارائی عامل اصلی استهلاک نباشد و خدمات بالقوه مال در اثر استفاده از دارائی کاهش یابد ، همچنین در مواردی که میزان استفاده از مال و دارائی در دوره های مختلف تفاوت زیاده با هم داشته باشد کاربرد این روش موثر خواهد بود ولی استفاده از این روش در مواردی مانند ساختمان ، اثاثه ، مبل و ماشین تحریر اگر ناممکن نباشد عملی نیست ، بر عکس استفاده از این روش در مورد بعضی از اقلام مانند وسایل تحویل کالا و ماشین الات و دستگاهها ی حفر چاه مفید خواهد بود
روش میزان تولید :
این روش بر این فرض استوار است که استهلاک در درجه اول به میزان محصول تولید شده بستگی دارد ، در این روش بهای تمام شده دارائی را پس از کسر ارزش اسقاط بر تعداد محصولی که براورد به تولید ان میشود تقسیم میکنند و در نتیجه نرخ استهلاک یک واحد محصول به دست می اید ، در این روش و روش ساعات کارکرد نرخ استهلاک برای هر واحد محصول ثابت خواهد بود در حالی که در روش خط مستقیم استهلاک هر واحد محصول متغییر میباشد 
نقد روش میزان تولید
این روش زمانی مطلوب خواهد بود که :
1. میزان تولید واقعی را بتوان اندازه گرفت
2. قدرت ومیزان تولید یک دارائی را بتوان با دقت قابل قبولی اندازه گیری نمود
3. کهنگی یا نابابی های ناشی از پیشرفت تکنولوژی عامل اصلی استهلاک نباشد
روش تعدیل میزان تولید

در این روش با تلفیق روش میزان تولید و خط مستقیم و با جرح و تعدیلاتی در ان روشی را ابداع نموده اند که به ان روش تعدیل میزان تولید میگویند ، در این روش چندین با توجه به سطوح مختلف تولید چندین براورد از عمر مفید دارائی میشود و سپس مقدار تولید هر دوره نشان میدهد که از کدام براورد عمر مفید باید برای محاسبه استهلاک استفاده نمود 
در این روش با توجه به میزان تولید استهلاک هر سال محاسبه و از ارزش دفتری کسر میشود تا به ارزش اسقاط برسیم ، دلیل نامگذاری این روش به این جهت است که استهلاک هر سال با توجه به میزان تولید محاسبه میشود در حالیکه عمر مفید مال برحسب سال تعیین شده است 

نقد روش تعدیل میزان تولید 
در این روش اگر میزان تولید در هر سال ثابت بماند ، اثر استفاده از این روش مانند روش خط مستقیم خواهد بود ولی با افزایش تولید هزینه استهلاک نیز افزایش و باکاهش ان هزینه استهلاک کاهش می یابد، استفاده از این روش زمانی بهترین نتیجه را میدهد که عمر مال به میزان فعالیت تولیدی ان بستگی دارد و در عین حال براورد میزان جمع توان تولید دارائی در طول عمر ان دقیق و قابل اعتماد نباشد
 



 



نكته هاي حسابداري موجودي مواد وكالا
نوشته شده در شنبه 16 بهمن 1389 
ساعت : 9:39 AM
نويسنده : فرزانه ج.ک

 موجودي كالا در واحدهاي توليدي شامل:

 1- مواد اوليه
 2- كالاي در جريان ساخت  كه معمولا براي ارزشيابي كالاي در جريان ساخت هزينه هاي مواد اوليه (مستقيم ) ؛ دستمزد مستقيم و سربار كارخانه واقع شده تا تاريخ ارزشيابي به كالاي در جريان ساخت تخصيص مي يابد.
3- كالاي ساخته شده : موارد تشكيل دهنده كالاي ساخته شده همان موارد تشكيل دهنده كالاي در جريان ساخت ميباشد با اين تفاوت كه كليه هزينه هاي ان تحقق يافته است 4- ملزومات ( مواد غير مستقيم )كه موادي است كه به طور غير مستقيم در توليد كالا نقش دارند
 
درمورد شركتهاي بازرگاني در ترازنامه يك حساب موجودي كالا وجود دارد كه نمايانگر كالا فروش نرفته ميباشد در حاليكه در ترازنامه شركتهاي توليدي دست كم سه دسته حساب موجودي كالا وجود دارد كه عبارت از مواد اوليه ؛ كالاي در جريان ساخت و كالاي ساخته شده ميباشد
 
ازانجائي كه انتظار ميرود موجودي هاي كالا و مواد طي مدتي كمتر از يك سال به فروش رود يا به وجه نقد تبديل شود بنابراين اين گونه اقلام در طبقه بندي دارائيهاي جاري طبقه بندي ميگردد و بعد از حسابهاي دريافتني قرار ميگيرد و ان دسته از موجودي هاي كه انتظار ميرود در سال مالي اتي مصرف شود يا به فروش برسد تحت عنوان ساير دارائيهاي جاري طبقه بندي ميشود
بهاي تمام شده كالاي اماده براي فروش عبارت از جمع بهاي تمام شده كالا در ابتداي سال و بهاي تمام شده كالاي تحصيل شده يا خريداري شده طي سال
cost of goods available for sale
 
بهاي تمام شده كالاي فروش رفته عبارت از تفاوت بين بهاي تمام شده كالاي اماده براي فروش و موجودي كالا پايان دوره مالي
مواردي كه براي تعيين ارزش موجودي كالاي پايان دوره بايد انجام گيرد :
1- شناسائي و اندازه گيري اقلام تشكيل دهنده موجوديها
 2- تعيين اقلامي كه در بهاي تمام شده موجوديهاي مواد وكالا بايد منظور گردد( تعيين ارزش حسابداري موجوديها)
 3- فرض جريان هزينه ( اقلام بهاي تمام شده ) كه بايد انتخاب و بكار گرفته شود
 
مواردي كه براي تعيين ارزش موجودي كالاي پايان دوره بايد انجام گيرد :
 1- شناسائي و اندازه گيري اقلام تشكيل دهنده موجوديها
2- تعيين اقلامي كه در بهاي تمام شده موجوديهاي مواد وكالا بايد منظور گردد( تعيين ارزش حسابداري موجوديها)
 3- فرض جريان هزينه ( اقلام بهاي تمام شده ) كه بايد انتخاب و بكار گرفته شود
كالاهاي خريداري شده در صورتي كه مالكيت انها به خريدار انتقال يافته باشد ؛ اگر چه هنوز توسط خريدار دريافت نگرديده باشد بايد جزء موجودي كالاي خريدار منظور گردد؛ وبراي تعيين انتقال مالكيت بايد شرايط قرار داد خريد را مورد توجه قرارداد ؛ همچنين كالاي در راه و كالاي اماني نيز بايست در صورت انتقال مالكيت جزء موجوديها اورده شود
حق مالكيت از فروشنده به خريدار زماني انتقال ميابد كه مخاطرات و مزاياي مالكيت و مسئوليت قانوني كالا از يك طرف معامله به طرف ديگر منتقل گردد
 
اصولا خريد بايست زماني ثبت گردد كه مالكيت به خريدار انتقال يافته باشد ولي عملا خريد زماني در حسابها ثبت ميگردد كه كالا توسط خريدار دريافت گردد زيرا تعيين زمان دقيق انتقال مالكيت در اكثر موارد مشكل ميباشد
 
فوب به معني تحويل كالا توسط فروشنده در بندري كه در قراردادفروش ذكر شده است در روي عرشه كشتي ميباشد ؛ خطرات و خسارات وارده  كالا از زماني كه كالا بارگيري شده و روي عرشه كشتي قرار ميگيرد از فروشنده به خريدار انتفال مي يابد ؛  طبق شرايط فوب هزينه هاي مربوط به بررسي كالا شامل بررسي كيفيت كالا واندازه گيري وشمارش و بسته بندي ؛ صدور پروانه و هر گونه مجوز صادرات به عهده فروشنده ميباشد و هزينه هاي كرايه حمل به عهده خريدار ميباشد بنابراين مزايا و مخاطرات پس از بارگيري روي عرشه كشتي به خريدار منتقل ميگردد
FOB
سيستم ثبت ادواري موجودي كالاومواد
در اين روش موجودي كالادر پايان دوره اي كه صورتهاي مالي تهيه ميشود بطور عيني شمارش ميگردد؛ در سيستم ثبت ادواري ثبتهاي بستن حسابها براي الف  -  انتقال موجوديهاي ابتداي دوره به خلاصه حساب سود و زيان  و ب -  ثبت موجوديهاي شمارش شده پايان دوره در حساب موجوديهاي مواد وكالا و خلاصه حساب سود و زيان انجام ميگيرد  و براي محاسبه بهاي تمام شده موجوديهاي پايان دوره هر گروه از موجوديها شمارش شده در بهاي تمام شده يك واحد ضرب ميگردد
اقلام موجودي كالا در پايان دوره مالي بر اساس اصل بهاي تمام شده ارزشيابي ميگردد مگردر مواردي كه ارزش انها به دليل فاسد شدن ؛ اسيب ديدگي ؛ كاهش قيمتهاي جايگزيني كاهش يافته باشد كه در اينصورت طبق اصل محافظه كاري از روش اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار استفاده ميشود
اندازه گيري موجوديهاي مواد وكالا معمولا با دوهدف تقريبا متضاد صورت ميگيرد ؛ هدف اول به منظور انعكاس در ترازنامه كه در اين حالت بهتر است كه موجودي كالابه بهاي تمام شده يا سودمندي اتي انها براي واحد تجاري ؛ هر كدام كمتر است گزارش شود . هدف دوم كه مستقيما در ارتباط با سود و زيان به دليل اندازه گيري مناسب سود و زيان دوره هاي مختلف حسابداري است كه در سالهاي اخير هدف دوم هدف اول را تحت شعاع قرارداده است
 
مبناي اصلي ارزشيابي موجودي ها
1 - اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار
2- ارزش خالص بازيافتني
3 - ارزش جايگزيني يا ارزش جاري
4- قيمت فروش
 
جريان موجوديها : عبارت از انتخاب يكي از روشهاي مربوط به جريان موجوديهاست يعني انتخاب جريان فرضي مناسب (پذيرفته شده ) براي بهاي تمام شده اقلامي كه مصرف ميشوند يا به فروش ميرسند
روشهاي اصلي جريان موجوديها :
1- روش شناسائي ويژه
2- روش ميانگين
3- روش اولين صادره از اولين وارده
4- روش اولين صادره از اخرين وارده
 
 
 
مهمترين مراحل حسابداري موجوديهاي مواد و كالا عبارت از تعيين مقدار كالاهاي كه بايد به عنوان موجودي منظور شود و تعيين بهاي تمام شده اين موجوديها
 
مخارجي كه وقوع انها براي تحصيل يا توليد كالا لازم است اما انتظار نميرود منافعي ازانها در اينده تحصيل شود يا مبلغ انها با اهميت نيست ؛ معمولا در محاسبات بهاي تمام شده موجودي منظورنميگردد
اين هزينه ها هزينه هاي دوره تلقي ميگردد و از درامد دوره جاري كسر ميشود
 
به طور كلي مخارجي در بهاي تمام شده موجوديهاي مواد و كالا منظورميشود كه ارتباطي مستقيم با توليد داشته باشد برخي از اين هزينه ها عبارت از
 1- هزينه هاي حمل به داخل
 2- تخفيفات نقدي خريد با توجه به نحوه عمل حسابداري انها
3- هزينه هاي توليد درواحدهاي توليدي و يا بهاي تمام شده در واحدهاي بازرگاني
 
در مواردي كه هزينه حمل يك كالا مشخص است ان هزينه به بهاي تمام شده كالاي مربوط اضافه ميگردد و در مواردي كه امكان مشخص نمودن هزينه هاي حمل به طور دقيق مشخص نباشد اين هزينه ها را درحسابي به نام هزينه هاي حمل به داخل گزارش ميشود و در واحدهاي بازرگاني به عنوان يك هزينه اضافي بهاي تمام شده كالاهاي فروش رفته و در واحدهاي توليدي به عنوان يك هزينه اضافي بهاي تمام شده مواد اوليه مصرف شده ميباشد و ميبايست به نسبت مقدار كالاي فروش رفته و موجودي بين بهاي تمام شده كالاهاي فروش رفته و موجودي سرشكن شود
 
طبق اصل بهاي تمام شده خالص پرداخت نقدي معرف بهاي تمام شده است  ولي از لحاظ تئوريك كليه تخفيفات نقدي پيشنهادي اعم از اينكه استفاده شده باشد يا ازدست رفته باشده ميبايست از صورت حساب خريد (سياهه ) كسر گردد ؛ در صورتي كه از تخفيفات پيشنهادي استفاده نگردد بايد حسابي تحت عنوان تخفيفات از دست رفته بدهكار و به عنوان هزينه هاي مالي تلقي گردداز انجائي كه تخفيفات نقدي موجب كاهش بهاي تمام شده ميگردد بنابراين هم موجب كاهش بهاي تمام شده خريد ميگردد و هم موجب كاهش ارزش موجوديهاي كالا ميگردد
نحوه عمل تخفيفات نقدي خريد:
يا به شكل درامد و يا به عنوان كاهش در بعاي تمام شده خريد ثبت ميگردد از لحاظ تئوريك دلايل كسر تخفيفات از بهاي تمام شده خريد قوي تر از دلايل احتساب ان به حساب درامد ميباشد زيرا احتساب تخفيفات به حساب درامد ممكن است اين استنباط شود كه درامد قبل از فروش تحقق يافته است معمولا عقيده بر اينست كه واحد تجاري نبايست در نتيجه خريد كالا و پرداخت صورتحساب درامد شناسائي نمايد بلكه ميبايست زمان فروش كالا درامد شناسائي شود
و دلايل تلقي تخفيفات خريد به عنوان درامد اينست كه تخفيفات نقدي خريد مشابه بهره دريافتي از فروشنده است اين دليل قانع كننده نيست و درجواب ان ميتوان گفت كه خريدار در شرايطي نبوده است كه به فروشنده وام يا قرض داده باشد بلكه فقط مبلغ صورتحساب را پرداخت نموده است و مبلغ پرداخت شده معرف بهاي تمام شده چنين خريدي است

در سيستم  سفارش كار
هزينه هاي درج شده در كارتهاي هزينه تا زمان تكميل سفارش به عنوان موجودي كالاي در جريان ساخت محسوب ميگردد و بهاي تمام شده سفارشات تكميل شده تا زماني كه تحويل نشده  و مالكيت انها به مشتري منتقل نگرديده است در حكم موجودي كالاي ساخته شده ميباشد
 
در سيستم هزينه يابي مرحله اي فرايند توليد به مراكز هزينه يا دواير توليدي تقسيم ميگردد
براي تخصيص مخارج به محصولاتي كه وارد فرايند توليد شده اند ازدو روش ميتوان استفاده نمود اين دو روش عبارت از 1 - روش هزينه يابي متغير كه اغلب هزينه يابي مستقيم ناميده ميشودو2 - هزينه يابي جذبي كه هزينه يابي كامل نيز خوانده ميشود
 
در روش هزينه يابي مستقيم كليه هزينه ها بايد به ثابت و متغيير طبقه بندي شود ؛ هزينه هاي مستقيم به هزينه هاي گفته ميشود كه به تناسب مستقيم تغيير در توليد ؛ در كل تغيير ميكنند و هزينه هاي ثابت عبارت از هزينه هاي كه عليرغم تغيير در سطح توليد در كل ثابت ميمانند ؛ در روش هزينه يابي مستقيم تنها هزينه هاي به محصولات تخصيص ميابد كه مستقيما با تغييرات در سطح توليد تغيير ميكنند ؛ بنابراين بر اساس اين روش تنها بايد هزينه هاي مواد اوليه ؛ دستمزد مستقيم و سربارمتغيير كارخانه در بهاي تمام شده كالاهاي درجريان ساخت و كالاهاي ساخته شده منظور شود. به همين ترتيب بهاي تمام شده كالاهاي فروش رفته نيز صرفا بايد شامل هزينه هاي متغييير باشد
 
در روش هزينه يابي مستقيم كليه هزينه ها بايد به ثابت و متغيير طبقه بندي شود ؛ هزينه هاي مستقيم به هزينه هاي گفته ميشود كه به تناسب مستقيم تغيير در توليد ؛ در كل تغيير ميكنند و هزينه هاي ثابت عبارت از هزينه هاي كه عليرغم تغيير در سطح توليد در كل ثابت ميمانند ؛ در روش هزينه يابي مستقيم تنها هزينه هاي به محصولات تخصيص ميابد كه مستقيما با تغييرات در سطح توليد تغيير ميكنند ؛ بنابراين بر اساس اين روش تنها بايد هزينه هاي مواد اوليه ؛ دستمزد مستقيم و سربارمتغيير كارخانه در بهاي تمام شده كالاهاي درجريان ساخت و كالاهاي ساخته شده منظور شود. به همين ترتيب بهاي تمام شده كالاهاي فروش رفته نيز صرفا بايد شامل هزينه هاي متغييير باشد
طبق روش هزينه يابي كامل يا جذبي ؛ كليه هزينه ها اعم از هزينه هاي متغيير وثابت ؛ هزينه هاي مستقيم و غير مستقيم كه در كارخانه در فرايند توليد واقع ميگردد به محصولات تخصيص داده ميشود و دربهاي تمام شده موجوديها منظور ميگردد از نقطه نظر حسابداري و گزارشگري مالي خارجي(تهيه صورتهاي مالي پايان دوره ) به طور كلي ميتوان چنين بيان داشت كه :
بهاي تمام شده ؛ ان گونه كه در مورد مواد و كالا بكارميرود در اصل به مفهوم جمع مخارج قابل تخصيص و ساير هزينه هاي است كه در رساندن اقلام موجودي به شرايط و موقعيت فعلي ان بطور مستقيم يا غير مستقيم واقع ميشود؛ بنابراين از نقطه نظر تهيه صورتهاي مالي عدم احتساب هزينه هاي سربار در بهاي تمام شده موجوديها ي كالا جزء روشهاي پذيرفته شده حسابداري نميباشد
 
طرفداران روش هزينه يابي مستفيم معتقدند كه اعمال اين روش باعث ميشود تا مديريت به اطلاعاتي دست يابد كه در مقايسه با اطلاعات فراهم شده از طريق روش هزينه يابي كامل در تعيين خط مشي قيمت گذاري و كنترل هزينه ها مفيدتر و اطلاعات مورد نياز براي تجزيه و تحليل سود خالص ؛ تجزيه و تحليل هزينه هاي ثابت و متغيير و تجزيه و تحليل ارتباط بين سود ؛ هزينه ها و حجم فعاليت به سهولت قابل دسترسي خواهد بود. روش هزينه يابي مستقيم از نقطه نظر مالياتي نيز پذيرفته شده نميباشد زيرا به ارائه ارزش موجوديهاي كالا به مبلغي كمتر از ميزان واقعي منجر ميگرددولي علي رغم مطالب فوق به دليل اين كه هزينه يابي مستقيم براي مديريت در تصميم گيريها ؛ كنترل هزينه ها و تهيه بودجه بسيار مفيد است ؛ بكارگيري ان درسطح وسيع براي مقاصد داخلي همچنان ادامه دارد ؛ بانجام تعديلات ساده اي در پايان هر دوره مالي ميتوان بهاي تمام شده موجوديها ي كالا و بهاي تمام شده كالاهاي فروش رفته را كه مبناي هزينه يابي  مستقيم تعيين گرديده است براي مقاصد مالياتي و گزارشگري مالي به يكي از مباني پذيرفته شده تبديل كرد

اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار
اگر ارزش موجوديهاي كالا به هر دليلي به مبلغي كمتر از بهاي تمام شده كاهش يابد (مانند نابابي ؛ تغيير سطح نسبي قيمتها ؛ آسيب ديدگي ) و براورد شود كه اين تغيير كاهش موقتي نيست ؛ ارزش موجوديهاي كالا به منظور انعكاس اين زيان بايد كاهش داده شود؛ زيرا قاعده كلي اينست كه هنگامي كه قابليت آتي ( توانائي ايجاد درآمد) دارائي كمتر از بهاي تمام شده ان است ميتوان از اصل بهاي تمام شده انحراف حاصل كرد
 
قاعده اقل بهاي تمام شده يا بازار مبتني بر دو اصل اساسي حسابداري است :1- اصل تطابق هزينه با درامد - كاهش در سودمندي كالاهاي موجود بايد در دوره اي به عنوان زيان شناسائي شود كه كاهش در ان دوره ايجاد گرديده است 2- اصل محافظه كاري - اين اصل حاكي از اين است كه موجوديهاي كالا به عنوان دارائي بايد به اقل قيمت گزارش شوند ؛ در قاعده اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار يك فرض ضمني نيز وجود دارد كه طبق ان قيمتهاي فروش به نسبت ارزشهاي جايگزيني كاهش يابد
 
در مواردي كه نتوان به طور معقول ارزش جايگزيني را تعيين نمود يا ارزش جايگزيني از مبلغي كه انتظارميرود از فروش اقلام مزبور بازيافت شود بيشتر باشد ميتوان از ارزش خالص بازيافتني استفاده نمود ؛ ارزش خالص بازيافتني يك قلم كالا از كسر نمودن هزينه هاي مستقيم و قابل پيش بيني مربوط به تكميل و فروش آن كالا از قيمت فروش مورد انتظار آن محاسبه ميگردد.
 
حسابدارن اصولا ارزش جاري جايگزيني موجوديهاي موادو كالاراتعيين ميكنند و هنگامي كه اين ارزش از بهاي تمام شده كمتر باشد آن را ملاك ارزشيابي موجوديهاي كالا قرارميدهند ؛ مگر انكه ارزش جايگزيني از ارزش خالص بازيافتني بيشتر باشد يا ارزش خالص بازيافتني پس از كسر سود متعارف كمتر باشد
اصطلاح قيمت بازار به معني ارزش جاري چايگزيني است باتوجه به اين كه 1 -  قيمت بازار نبايد از ارزش خالص بازيافتني بيشتر باشد و 2  -قيمت بازار نبايد از ارزش خالص بازيافتني پس از كسر مبلغي به عنوان سود كمتر باشد
مزاياي استفاده از روش اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار : 1- شناسائي هرگونه زيان ناشي از كاهش ارزش در همان دوره 2- ارزشيابي موجوديهاي كالا به مبلغي كه انتظار ميرود در تحصيل درآمد دوره هاي آتي سهم داشته باشد
 
براي بكارگيري قاعده اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازار؛ جهت اندازه گيري ارزش كليه موجوديهاي كالاسه روش به شرح زير وجوددارد:
 
مقايسه بهاي تمام شده و قيمت بازارهريك از اقلام موجودي به طور جداگانه
مقايسه بهاي تمام شده و قيمت بازار هرگروه از اقلام موجودي به طور جداگانه
مقايسه كل بهاي تمام شده تمامي موجوديها با جمع كلي قيمت بازار آنها
صرف نظر از اينكه كدام روش به كارگرفته ميشود ابتدا بايد هر يك از اقلام موجودي به اقل بهاي تمام شده با قيمت بازار ارزشيابي و قيمت گذاري شود . اعمال روش اول به ارزشيابي موجوديهاي كالابه كمترين قيمت منجر ميشود در حالي كه اغمال روش سوم به ارزشيابي موجوديهاي كالا به بالاترين قيمت منتهي ميشود
 
حسابداران بر اين عقيده اند كه پس از انكه قيمت يك كالا كاهش داده شد ؛ قيمت كاهش يافته در مقايسه هاي بعدي با قيمت بازار؛ به عنوان بهاي تمام شده ملاك قرار گيرد.
 
براي ثبت وگزارش نتايج حاصل از بكارگيري قاعده اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازاردو روش وجود دارد يكي روش كاهش مستقيم ارزش موجوديها و روش ديگر ذخيره كاهش ارزش موجوديها ميباشد
در روش مستقيم بهاي تمام شده واقعي كالاهاي فروش رفته يا مصرف شده وزيان مربوط به كاهش در ارزش موجودي به طور جداگانه محاسبه و گزارش نميشود؛ بنابراين به جاي بهاي تمام شده واقعي تنها نتايج حاصل از بكارگيري قاعده اقل بهاي تمام شده يا قيمت بازارهر سال ثبت و گزارش ميگرددو زيان نگهداري موجوديهاي كالا(كاهش ارزش موجوديهاي كالا) در مبالغ موجوديهاي پايان دوره و كالاهاي فروش نرفته تاثير داده ميشود ولي در روش ذخيره كاهش ارزش موجوديها ؛ بهاي تمام شده و زيان نگهداري موجودي هاي كالا(كاهش ارزش موجوديهاي كالا)هم براي ابتداي دوره و هم براي پايان دوره به طور جداگانه محاسبه و گزارش ميشودبنابراين بهاي تمام شده موجوديها و كالاهاي فروش نرفته به بهاي تمام شده واقعي ثبت و گزارش ميشود و  زيان كاهش ارزش موجوديهاي كالانيز به طور جداگانه شناسائي ميشود
 



 



استاندارد حسابداري شماره 7
نوشته شده در جمعه 15 بهمن 1389 
ساعت : 5:11 PM
نويسنده : فرزانه ج.ک

دامنه كاربرد‌‌‌
1 . اين‌ استاندارد در رابطه‌ با حسابداري‌ مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه‌ كاربرد دارد.
2. فعاليتهاي‌ زير در اين‌ استاندارد مورد بحث‌ قرار نمي‌گيرد :
الف‌. فعاليتهاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌اي‌ كه‌ به‌ موجب‌ قرارداد براي‌ ديگران‌ انجام‌ مي‌شود.
ب‌ . عمليات‌ اكتشاف‌ نفت‌، گاز و ذخاير معدني‌

تعاريف
3 . اصطلاحات‌ ذيل‌ در اين‌ استاندارد با معاني‌ مشخص‌ زير بكار رفته‌ است‌ :
. تحقيق‌ و توسعه‌ فعاليتهايي‌ است‌ كه‌ در يكي‌ (يا بيش‌ از يكي‌) از زمينه‌هاي‌ گسترده‌ زير واقع‌ شود:
الف‌. تحقيق‌ محض‌ (يا پايه‌اي‌) كار تجربي‌ يا نظري‌ است‌ كه‌ عمدتاً به‌ منظور كسب‌ دانش‌ علمي‌ يا فني‌ جديد انجام‌ مي‌شود و اساساً معطوف‌ به‌ هدف‌ كاربردي‌ مشخصي‌ نيست‌.
ب‌ . تحقيق‌ كاربردي‌ پژوهشي‌ بديع‌ يا منتقدانه‌ است‌ كه‌ به‌ منظور كسب‌ دانش‌ علمي‌ يا فني‌ جديد انجام‌ مي‌شود ومعطوف‌ به‌ هدف‌ كاربردي‌ مشخصي‌ است‌.
&ج‌ . توسعـه‌ عبارت‌ است‌ از بكارگيري‌ دستاوردهاي‌ تحقيقاتي‌ يا ساير دانشها در برنامه‌ يا طرحي‌ براي‌:
1. توليد مواد ، ابزار و محصولات‌ يا ارائـه‌ خدمات‌ جديد يا اساساً بهسازي‌ شده‌ ،
2. استقرار فرايندها يا سيستمهاي‌ جديد پيش‌ از آغاز توليد يا كاربرد تجاري‌ ،
يا 3. بهسازي‌ اساسي‌ مواردي‌ كه‌ قبلاً توليد يا ارائه‌ گرديده‌ و يا استقرار يافته‌ است‌.

انواع مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه
4 . اصطلاح‌ تحقيق‌ و توسعه‌ در حال‌ حاضر طيف‌ وسيعي‌ از فعاليتها، از جمله‌ فعاليتهاي‌ بخش‌ خدمات‌ را در بر مي‌گيرد. تعاريفي‌ كه‌ براي‌ انواع‌ مختلف‌ تحقيق‌ و توسعه‌ در اين‌ استاندارد بكار رفته‌ است‌ مبتني‌بر تعاريف‌ مورد استفاده‌ سازمان‌ همكاري‌ و توسعه‌ اقتصادي‌ است‌ كه‌ در مقياسي‌ جهاني‌ براي‌ گردآوري‌ آمار درخصوص‌ اين‌ موضوع‌ بكار مي‌رود. واژه‌ توسعه‌ در برگيرنده‌ فعاليتهاي‌ مرتبط‌ با گسترش‌ واحدهاي‌ توليدي‌ موجود و يا ايجاد واحدهاي‌ توليدي‌ جديد فاقد نوآوري‌ كه‌ معمولاً عناويني‌ از قبيل‌ طرح‌ توسعه‌، توسعه‌ و تكميل‌ و غيره‌ به‌ آن‌ اطلاق‌ مي‌گردد، نمي‌باشد.
5 . طبقه‌بندي‌ مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه‌ اغلب‌ به‌ نوع‌ فعاليت‌ واحد تجاري‌ و سازمان‌ آن‌ بستگي‌ دارد. بااين‌حال‌، چنين‌ مخارجي‌ را مي‌توان‌ به‌ سه‌ گروه‌ كلي‌ تحقيقات‌ محض‌، تحقيقات‌ كاربردي‌ و توسعه‌ طبقه‌بندي‌ كرد.
6 . مرزبندي‌ گروههاي‌ بالا اغلب‌ مشكل‌ است‌ و برخي‌ از اين‌ مخارج‌ ممكن‌ است‌، خصوصيات‌ بيش‌ از يك‌ گروه‌ را دارا باشد. اين‌ امر به‌ ويژه‌ در مواردي‌ صادق‌ است‌ كه‌ محصولات‌ يا خدمات‌ جديد، پس‌ از طي‌ فرايند تحقيق‌ و توسعه‌ وارد مرحله‌ توليد شود و فعاليتهاي‌ مربوط‌ هر دو خصوصيت‌ توليد و توسعه‌ را داشته‌ باشد.
7. ملاك‌ تشخيص‌ فعاليتهاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌ از فعاليتهاي‌ غير مبتني‌ بر تحقيق‌، وجود يا نبود عامل‌ مهم‌ نوآوري‌ در اين‌ فعاليتهاست‌. اگر فعاليت‌ مورد نظر، از مسير عادي‌ و يكنواخت‌ خود جدا شود و به‌ عرصه‌هاي‌ جديد راه‌ يابد، معمولاً از نوع‌ فعاليتهاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌ است‌، ليكن‌ هرگاه‌ از يك‌ الگوي‌ استقرار يافته‌ تبعيت‌ كند، فعاليت‌ تحقيق‌ و توسعه‌ محسوب‌ نمي‌شود.
8 . نمونه‌اي‌ از فعاليتها كه‌ معمولاً فعاليت‌ تحقيق‌ و توسعه‌ تلقي‌ مي‌شود، عبارت‌ است‌ از: فعاليتهاي‌ تحقيق‌ الف‌. كارهاي‌ تجربي‌، نظري‌ و ساير كارهايي‌ كه‌ معطوف‌ به‌ دستيابي‌ به‌ دانش‌ جديد يا پيشبرد دانش‌ موجود باشد، ب‌ . كنكاش‌ در جهت‌ كشف‌ موارد كاربرد دانش‌ مذكور، ج‌ . فرموله‌ كردن‌ و طراحي‌ كاربردهاي‌ احتمالي‌ كارهاي‌ مذكور، د . جستجو جهت‌ محصول‌، خدمت‌ يا فرايند جايگزين‌، و ه . ايجاد سيستم‌ نرم‌افزار رايانه‌اي‌ براي‌ استفاده‌ در يك‌ فعاليت‌ خاص‌ تحقيق‌. فعاليتهاي‌ توسعه‌ الف‌. ارزيابي‌ محصول‌، خدمت‌ يا فرايند جايگزين‌، ب‌ . طراحي‌، ساخت‌ و آزمايش‌ نمونه‌ها و مدلها قبل‌ از مرحله‌ توليد، ج‌ . طراحي‌ ابزار، قالبها، محصولات‌، خدمات‌، فرايندها يا سيستمهايي‌ با هدف‌ بكارگيري‌ فناوري‌ جديد يا بهسازي‌ موارد موجود، د . طراحي‌، ساخت‌ و راه‌اندازي‌ تجهيزات‌ و ماشين‌آلات‌ آزمايشي‌ در حدي‌ كه‌ از نظر اقتصادي‌، توليد تجاري‌ تلقي‌ نشود، و ه . ايجاد سيستم‌ نرم‌افزار رايانه‌اي‌ براي‌ استفاده‌ در يك‌ فعاليت‌ خاص‌ توسعه‌.
9 . نمونه‌ فعاليتهايي‌ كه‌ ممكن‌ است‌ با فعاليت‌ تحقيق‌ و توسعه‌ ارتباط‌ نزديك‌ داشته‌ باشد، ليكن‌ فعاليت‌ تحقيق‌ و توسعه‌ محسوب‌ نمي‌شود عبارت‌ است‌ از : الف‌. آزمايش‌ و بررسي‌ تجهيزات‌ در مراحل‌ اوليه‌ توليد تجاري‌ و كنترل‌ كيفي‌ و كمي‌ محصولات‌ در مراحل‌ توليد تجاري‌، ب‌ . تغييرات‌ ادواري‌ و معمول‌ در ابزار، قالبها، محصولات‌، خدمات‌ و يا فرايندهاي‌ موجود حتي‌ اگر نوعي‌ بهسازي‌ محسوب‌ شود، ج‌ . تطبيق‌ امكانات‌ موجود توليد با الزامات‌ خاص‌ يا نياز مشتري‌ به‌ عنوان‌ بخشي‌ از فعاليت‌ مستمر تجاري‌، د . هزينه‌هاي‌ مربوط‌ به‌ رفع‌ عيوب‌ ماشين‌آلات‌ در دوران‌ توليد تجاري‌، ه . كارهاي‌ حقوقي‌ و اداري‌ در ارتباط‌ با تقاضاي‌ ثبت‌، سوابق‌ و دعاوي‌ مربوط‌ به‌ حق‌ اختراع‌ و فروش‌ يا صدور پروانه‌ توليد، و . فعاليتهايي‌ (از جمله‌ مهندسي‌ ساخت‌ و طراحي‌) در جهت‌ ساخت‌، جابجايي‌، آرايش‌ جديد يا راه‌اندازي‌ تجهيزات‌ و تأسيسات‌ به‌جز آنهايي‌ كه‌ تنها در ارتباط‌ با پروژه‌ تحقيق‌ و توسعه‌ خاصي‌ انجام‌ شود، ز . بررسي‌ وضعيت‌ بازار، و ح‌ . ايجاد و توسعه‌ سيستم‌ رايانه‌اي‌ براي‌ بهبود روشهاي‌ اداري‌ يا فروش‌، هزينه‌ اجاره‌ نرم‌افزار رايانه‌اي‌ غير مرتبط‌ با فعاليت‌ خاص‌ تحقيق‌ و توسعه‌ و هزينه‌هاي‌ مستمر بهبود سيستم‌ نرم‌افزاري‌ موجود.

‌‌‌حسابداري مخارج تحقيق و توسعه
10 . مخارج‌ تحقيق‌ محض‌ و كاربردي‌ (به‌ استثناي‌ اقلام‌ مورد اشاره‌ در بند 19 ) بايد در دوره‌ وقوع‌، به‌ عنوان‌ هزينه‌ شناسايي‌ شود .
11 . مخارج‌ تحقيقات‌ محض‌ و كاربردي‌ را مي‌توان‌ به‌ عنوان‌ بخشي‌ از عمليات‌ مستمري‌ تلقي‌ كرد كه‌ لازمه‌ نگهداشت‌ سطح‌ فعاليت‌ واحد تجاري‌ و حفظ‌ موقعيت‌ رقابتي‌ آن‌ است‌. چون‌ انتظار نمي‌رود دوره‌ مالي‌ خاصي‌ از نتايج‌ اين‌ مخارج‌ بهره‌مند گردد، لذا چنين‌ مخارجي‌ در دوره‌ وقوع‌ در صورت‌ سود و زيان‌ منعكس‌ مي‌شود.
12 . اغلب‌ مي‌توان‌ توسعه‌ محصولات‌ يا خدمات‌ جديد و داراي‌ كيفيت‌ بهتر را از تحقيقات‌ محض‌ و كاربردي‌ تميز داد. معمولاً اين‌گونه‌ مخارج‌ هنگامي‌ انجام‌ مي‌شود كه‌ موفقيت‌ پروژه‌ از نظر تجاري‌ و نيز منافع‌ آتي‌ حاصل‌ (خواه‌ به‌ صورت‌ افزايش‌ درآمد و سود مربوط‌، و خواه‌ به‌ صورت‌ كاهش‌ هزينه‌)، به‌ گونه‌اي‌ معقول‌، مورد انتظار باشد. بنابراين‌، مخارج‌ يادشده‌ بايد تا حدي‌ كه‌ قابل‌ بازيافت‌ باشد به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ گردد تا در دوره‌هاي‌ آتي‌ براساس‌ معيارهاي‌ شناخت‌ هزينه‌ به‌ سود و زيان‌ منظور شود.
13 . مخارج‌ توسعه‌ بايد در دوره‌ وقوع‌ هزينه‌ شود ، مگر در صورت‌ وجود كليه‌ شرايط‌ زير كه‌ بايد آن‌ را به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ كرد: الف‌. پروژه‌اي‌ موجود بوده‌ و به‌ روشني‌ تعريف‌ ومشخص‌ شده‌ باشد ، ب‌ . مخارج‌ مربوط‌ به‌طور جداگانه‌ قابل‌ تشخيص‌ و به‌گونه‌اي‌ اتكاپذير قابل‌ اندازه‌گيري‌ باشد، ج‌ . ماحصل‌ چنين‌ پروژه‌اي‌ ، از جهات‌ زير ، با اطمينان‌ معقولي‌ ، مثبت‌ ارزيابي‌ شده‌ باشد: ــ امكان‌ پذيري‌ آن‌ از نظر فني‌ ، و ــ قابليت‌ تداوم‌ نهايي‌ آن‌ از نظر تجاري‌ در پرتو عواملي‌ ، نظير شرايط‌ احتمالي‌ بازار (از جمله‌ محصولات‌ رقيب‌) ، افكار عمومي‌ ، قوانين‌ مربوط‌ به‌ حمايت‌ ازمصرف‌كننده‌ وقوانين‌ محيط‌ زيست‌،يا ــ حصول‌ اطمينان‌ معقول‌ از قابل‌ استفاده‌ بودن‌ محصول‌ يا فرايند براي‌ واحد تجاري‌ در شرايطي‌ كه‌ هدف‌ استفاده‌ داخلي‌ باشد ، د . به‌ گونه‌اي‌ معقول‌ چنين‌ انتظار رود كه‌ درآمدهاي‌ آتي‌ مربوط‌ ، مبالغي‌ بيش‌ از ميزان‌ لازم‌ جهت‌ بازيافت‌ مخارج‌ توسعه‌ و مخارج‌ تحمل‌شده‌ بعدي‌ (مخارج‌ بعدي‌ توسعه‌ پروژه‌ و مخارج‌ توليد ، فروش‌ و اداري‌ مربوط‌) ايجاد مي‌كند ، و ه . جهت‌ تكميل‌ پروژه‌ و تأمين‌ هر گونه‌ افزايش‌ لازم‌ در سرمايه‌ در گردش‌ ، منابع‌ كافي‌ موجود يا دسترسي‌ به‌ آن‌ ، به‌ گونه‌اي‌ معقول‌ مورد انتظار باشد.
14 . در شرايط‌ يادشده‌در بند 13 ، مخارج‌ توسعه‌ را بايد تا ميزاني‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ كرد كه‌ نسبت‌ به‌ بازيافت‌ آن‌ اطمينان‌ معقول‌ وجود داشته‌ باشد.
15 . در ملاحظات‌ مندرج‌ در بند 13، ابهامات‌ ذاتي‌ قابل‌ توجهي‌ موجود است‌. ارزيابي‌ قابليت‌ تداوم‌ پروژه‌ از نظر فني‌، تجاري‌ و مالي‌، نيازمند همكاري‌ افراد مختلفي‌ با سطوح‌ قضاوت‌ مختلف‌ خواهد بود. تركيب‌ ارزيابيهاي‌ معتبر و متفاوت‌ اين‌ افراد ممكن‌ است‌ ارزيابيهاي‌ بسيار متفاوتي‌ را درخصوص‌ وجود و ميزان‌ منافع‌ آتي‌ به‌ دست‌ دهد.
16 . چنانچه‌ خصوصيت‌ احتياط‌ در بررسي‌ اين‌ ابهامات‌ مدنظر قرار گيرد، منافع‌ آتي‌ اغلب‌ طرحهاي‌ توسعه‌ آنقدر مبهم‌ است‌ كه‌ نمي‌تواند شناخت‌ مخارج‌ توسعه‌ را به‌ عنوان‌ دارايي‌ توجيه‌ كند. بااين‌حال‌، در صنايع‌ خاصي‌ ممكن‌ است‌ تعدادي‌ از طرحهاي‌ عمده‌ توسعه‌ واجد معيارهاي‌ مندرج‌ در بند 13 باشد. به‌ اين‌ ترتيب‌، چنانچه‌ براساس‌ شواهد موجود و همراه‌ با احتياط‌ لازم‌، چنين‌ قضاوت‌ شود كه‌ مخارج‌ طرحهاي‌ توسعه‌ واجد معيارهاي‌ يادشده‌ است‌، اين‌ مخارج‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ مي‌شود.
17 . اگر مخارج‌ توسعه‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ شود بايد آن‌ را مستهلك‌ كرد . استهلاك‌ مخارج‌ توسعه‌ بايد با آغاز توليد تجاري‌ يا كاربرد محصول‌ ، خدمت‌ ، فرايند يا سيستم‌ شروع‌ شود و برمبنايي‌ سيستماتيك‌ ، به‌ هريك‌ از دوره‌هاي‌ مالي‌ تخصيص‌ يابد . مبناي‌ مذكور ممكن‌ است‌ ميزان‌ فروش‌ يا استفاده‌ از محصول‌، خدمت‌، فرايند يا سيستم‌ يا مدت‌ زماني‌ باشد كه‌ انتظار مي‌رود موارد مذكور به‌ فروش‌ رسد يا مورد استفاده‌ قرار گيرد .
18 . مخارج‌ توسعه‌ هر پروژه‌ كه‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ شده‌ است‌ ، بايد در پايان‌ هر دوره‌ مالي‌ بررسي‌ شود . در مواردي‌ كه‌ شرايط‌ توجيه‌كننده‌ شناخت‌ مخارج‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ (مندرج‌ در بند 13) وجود نداشته‌ يا قابل‌ ترديد باشد ، اين‌ مخارج‌ بايد ، پروژه‌ به‌ پروژه‌ ، به‌ ميزاني‌ كه‌ بازيافت‌ نمي‌شود ، بلافاصله‌ هزينه‌ شود .
19 . بهاي‌ تمام‌ شده‌ داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود و داراييهاي‌ نامشهودي‌ كه‌ به‌ منظور تأمين‌ تسهيلات‌ لازم‌ جهت‌ فعاليتهاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌ طي‌ چند دوره‌ مالي‌ خريداري‌ يا ساخته‌ مي‌شود ، بايد جزء مخارج‌ سرمايه‌اي‌ منظور و در طول‌ عمر مفيد آنها ، مستهلك‌ شود .
20 . به‌ منظور تأمين‌ وسايل‌ لازم‌ جهت‌ فعاليتهاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌، ممكن‌ است‌ داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود و داراييهاي‌ نامشهودي‌ خريداري‌ يا ساخته‌ شود. استفاده‌ از اين‌ داراييها معمولاً چندين‌ دوره‌ مالي‌ به‌ طول‌ خواهد انجاميد. به‌ اين‌ ترتيب‌، آنها را بايد جزء مخارج‌ سرمايه‌اي‌ منظور و در طول‌ عمر مفيدشان‌ مستهلك‌ كرد. مبلغي‌ كه‌ به‌ اين‌ صورت‌ مستهلك‌ مي‌شود در صورتهاي‌ مالي‌، جزء مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه‌ منظور و طبق‌ استاندارد مربوط‌ افشا مي‌شود.
21. مخارج‌ توسعه‌اي‌ كه‌ قبلاً به‌ هزينه‌ منظور شده‌ است‌ نبايد به‌ حساب‌ دارايي‌ برگشت‌ شود ، حتي‌ اگر موارد عدم‌ اطميناني‌ كه‌ باعث‌ به‌ هزينه‌ منظور كردن‌ آنها گرديده‌ بود برطرف‌ شده‌ باشد.

افشا
22 . علي‌رغم‌ وجود ابهامات‌ ذاتي‌ در پروژه‌هاي‌ تحقيق‌ و توسعه‌ ، اين‌ فعاليتها از نظر پيش‌بيني‌ وضعيت‌ آتي‌ واحد تجاري‌ داراي‌ اهميت‌ است‌. بنابر اين‌ لازم‌ است‌ موارد زير در يادداشتهاي‌ توضيحي‌ افشا شود: الف‌. رويه‌ حسابداري‌ مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه‌ (از جمله‌ روشهاي‌ استهلاك‌، عمر مفيد يا نرخهاي‌ استهلاك‌ مخارج‌ توسعه‌) طبق‌ استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 1 با عنوان‌ " نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌ " ، ب‌ . مجموع‌ مخارج‌ تحقيق‌ و توسعه‌ كه‌ به‌ سود و زيان‌ دوره‌ منظور شده‌ است‌. مبلغ‌ مزبور بايد به‌ "مبالغي‌ كه‌ طي‌ دوره‌ جاري‌ مستقيماً به‌ هزينه‌ منظور شده‌" و "مبالغ‌ انتقالي‌ از حساب‌ دارايي‌" تفكيك‌ شود ، و ج‌ . گردش‌ حساب‌ دارايي‌ (مخارج‌ توسعه‌). مخارج‌ توسعه‌اي‌ كه‌ به‌ عنوان‌ دارايي‌ شناسايي‌ شده‌ است‌ بايد جزء داراييهاي‌ نامشهود در ترازنامه‌ انعكاس‌ يابد.


تاريخ اجرا
23 . الزامات‌ اين‌ استاندارد در مورد كليه‌ صورتهاي‌ مالي‌ كه‌ دوره‌ مالي‌ آنها از تاريخ‌ 1/1/1380 و بعد از آن‌ شروع‌ مي‌شود، لازم‌الاجراست‌.

مطابقت با استانداردهاي بين المللي حسابداري‌‌‌
24 . با اجراي‌ الزامات‌اين‌ استاندارد، مفاد استاندارد بين‌المللي‌ حسابداري‌ شماره‌ 38 با عنوان‌ داراييهاي‌ نامشهود نيز رعايت‌ مي‌شود.

0


 



فایلهای مفید
نوشته شده در جمعه 15 بهمن 1389 
ساعت : 4:56 PM
نويسنده : فرزانه ج.ک

  

 

عنوان مطلب

لینک دانلود

حجم فایل

استاندارد های حسابداری

(نشریه 160 سازمان حسابرسی)

KB 728 

استاندارد های حسابرسی

(نشریه 124 سازمان حسابرسی )

305KB

قانون تجارت

253KB

قانون مالیات بر ارزش افزوده

245KB

قانون بورس اوراق بهادار ایران

611KB

قانون مالیاتهای مستقیم

643KB

قانون محاسبات عمومی

64KB

قانون مالیات بر ارزش افزوده

245KB

آئین نامه تحریر دفاتر قانونی

72KB

آئین نامه معاملات بورس اوراق بهادار ایران

476KB

آئین نامه الزامی بودن حسابرسی واحدها

169KB

 

منبع:http://www.hnp.ir/




 



بستن حسابها
نوشته شده در جمعه 1 بهمن 1389 
ساعت : 9:13 AM
نويسنده : فرزانه ج.ک

بستن حسابها یک اصطلاح است و به این معنی است که حسابهای موقتی که مانده آنها بدهکار است بستانکار میشوند و حسابهای موقتی که مانده آنها بستانکار است ، بدهکار شده و در نهایت مانده آنها صفر میشود .

1- بستن حساب برداشت :

مانده بدهکار حساب برداشت مستقیماً به حساب سرمایه بسته می شود بطوری که حساب برداشت به میزان مبلغ مانده اش بستانکار شده و در مقابل حساب سرمایه به همان میزان بدهکار می گردد .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

30/2/84 حساب سرمایه 1500.000

حساب برداشت 1500.000

بابت بستن حساب برداشت

--------------------------------------------------------------------------------

2- بستن حساب سرمایه گذاری مجدد :

مانده بستانکار حساب سرمایه گذاری مجدد مستقیماً به حساب سرمایه بسته می شود بطوری که حساب سرمایه گذاری مجدد به میزان مبلغ مانده اش بدهکار شده و در مقابل حساب سرمایه به همان میزان بستانکار می گردد .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

30/2/84 حساب سرمایه گذاری10.000.000

حساب سرمایه 10.000.000

بابت بستن حساب سرمایه گذاری مجدد

--------------------------------------------------------------------------------

نکته :

برای بستن حسابهای درآمد و هزینه از یک حساب واسطه بنام حساب عملکرد که خود یک حساب موقت است استفاده می شود به اینصورت که ابتدا تمامی حسابهای درآمد و هزینه به حساب عملکرد بسته شده و در نهایت مانده حساب عملکرد به حساب سود و زیان بسته می شود .

3- بستن حساب درآمد خدمات :

برای این کار حساب درآمد خدمات به میزان مبلغ مانده اش بدهکار شده و در مقابل حساب عملکرد به همان میزان بستانکار می گردد .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

30/2/84 حساب درآمد خدمات 5.000.000

حساب عملکرد 5.000.000

بابت بستن حساب درآمد خدمات

--------------------------------------------------------------------------------

4- بستن حسابهای هزینه :

برای بستن این حسابها ، مبالغ مانده حسابهای هزینه بستانکار شده و در مقابل حساب عملکرد به میزان جمع آنها بدهکار می گردد .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

30/2/84 حساب عملکرد 1.000.000

حساب هزینه حقوق 1.000.000

حساب هزینه اجاره 1.000.000

حساب هزینه آب و برق 250.000

بابت بستن حسابهای هزینه

--------------------------------------------------------------------------------

5- بستن حساب عملکرد :

برای این کار ابتدا مانده حساب عملکرد را بدست می آوریم ، در صورت بدهکار بودن آنرا بستانکار میکنیم و حساب سود و زیان را بستانکار مینماییم و چنانچه بستانکار باشد آنرا بدهکار نموده و حساب سود و زیان را بستانکار مینماییم .

 

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

30/2/84 حساب عملکرد 2.750.000

حساب سود و زیان 2.750.000

بابت بستن حساب عملکرد

--------------------------------------------------------------------------------

پس از انجام ثبتهای فوق مانده همه حسابهای موقت صفر شده و این حسابها در دفاتر سال مالی منتهی به 30/2/84 بسته میشوند ضمناً باید توجه داشت که مانده حساب عملکرد که به سود و زیان بسته میشود همان مانده سود قبل از کسر مالیات است .

واحدهای اقتصادی از نظر نوع فعالیت به سه دسته تقسیم می شوند:

1- واحدهای خدماتی: واحدهایی هستند که خدماتی را به مشتریان ارایه می کنند و معمولاً در قبال ارایه خدمات حق الزحمه دریافت می کنند .

2- واحدهای بازرگانی: به خرید و فروش مواد خام، فرآورده ها و کالاهای ساخته شده اشتغال دارند .

3- واحدهای تولیدی: با استفاده از عوامل تولید (نیروی انسانی ، مواد اولیه ، ماشین آلات و ... ) به ساخت کالاهای اقتصادی می پردازند . مثل شرکت های تولید مواد غذایی .

در درسهای قبل تمام مطالبی که گفته شد یک چرخه کامل از حسابداری عملی برای دسته اول یعنی واحد های خدماتی بود . اما در فعالیت بعضی از شرکت ها خرید و فروش کالا هم هست که عملیات حسابداری آنها با موسسات خدماتی مقداری تفاوت داره چون در موسسات خدماتی عملاً کالایی خرید و فروش نمیشه لذا از اینجا به بعد سعی میکنیم نحوه انجام عملیات حسابداری در شرکت های بازرگانی و تفاوت های حسابداری آنها رو با موسسات خدماتی شرح بدیم و اگر لازم شد مثالهایی رو هم بزنیم.

معمولاً خرید و فروش کالا فعالیت اصلی واحد های تجاری و بازرگانی محسوب میشود یعنی این شرکتها کالا یا کالاهایی رو به قصد فروش خریداری میکنند و این تفاوت عمده ای است که در حسابداری شرکت های تجاری با شرکتهای خدماتی وجود دارد چون در شرکتهای خدماتی کالایی برای فروش خریداری نمیشود به همین خاطر حسابی تحت عنوان حساب موجودی کالا در دفتر کل برای کنترل عملیات خرید و فروش افتتاح میشود .

سیستمهای نگهداری و کنترل موجودی کالا شامل :

1- سیستم ادواری

2- سیستم دایمی

سیستم ادواری موجودی کالا :

این سیستم در آن گروه از واحدهای تجاری مورد استفاده قرار می گیرند که کالاهای نسبتا ارزان قیمت می فروشند در چنین شرکتهایی هزینه نگهداری سوابق موجودی کالا بیشتر از منافع آن می باشد به همین خاطر این شرکتها در هر سال حداقل یکبار مبادرت به شمارش فیزیکی موجودی کالا مینمایند تا مقادیر موجودی کالا را مشخص کنند از این مقادیر موجودی کالا در تهیه صورتهای مالی استفاده می شود .

واحدهایی نظیر رستورانها و فروشگاههای زنجیره ای کوچک نیز از این سیستم استفاده می کنند .

سیستم دایمی موجودی کالا :

واحدهای تجاری که از این سیستم استفاده می کنند یک سابقه مستمر از موجودی کالا را در اختیار دارند .اصولا این سیستم در مواردی که کالاهای گرانقیمت همچون اتومبیل و جواهرات یا اثاثیه دارند بهترین روش برای نگهداری موجودی کالا میباشد .

اگر چه استفاده از این سیستم پر هزینه می باشد ولی این هزینه را می توان با زیان ناشی از کسری یا سرقت کالا های گرانقیمت که ممکن است در سیستم ادواری اتفاق افتد مقایسه و به راحتی توجیه کرد .

نکته قابل ذکر در این سیستم این است که واحدهای تجاری هرچند که از این سیستم استفاده می کنند ولی سالانه باید یکبار موجودی کالای خود را شمارش کنند (انبار گردانی) . شمارش فیزیکی موجودی کالا باعث حصول اطمینان از برابری موجودی فیزیکی پایان دوره با موجودی کالای دفاتر و سوابق حسابداری می شود .

به طور کلی می توان دو سیستم فوق الذکر را به صورت زیر با یکدیگر مقایسه نمود :

سیستم ادواری :

1- نیازی به نگهداری سوابق موجودی کالا نیست .

2- موجودی کالا حداقل یکبار در سال شمارش می شود .

3- برای کالاهای ارزان قیمت مورد استفاده قرار می گیرد .

سیستم دایمی :

1- سوابق مستمر خرید و فروش کالا را نگهداری می کند .

2- موجودی کالا باید یکبار در سال شمارش شود .

3- برای هر نوع کالایی می تواند استفاده شود .

ابتدا خرید و فروش کالا را در سیستم دایمی نگهداری موجودی کالا مطرح می کنیم و در درسهای آتی همین فعالیتها را در سیستم ادواری نیز شرح خواهیم داد .

اصولا در واحدهای بازرگانی وجه نقد یا نقدینگی از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که نقطه عطف در خرید و فروش کالا می باشه یا در حقیقت چرخه فعالیت یک واحد بازرگانی با وجه نقد شروع می شه .

اکنون فرض کنید که شرکت سعید و آرش به خرید و فروش کامپیوتر اشتغال دارند و این شرکت کامپیوترهایی را که به قصد فروش خریداری می کند

در سیستم دایمی نگهداری موجودی کالا در هنگام خرید ، کالای خریداری شده در بدهکار حسابی به نام موجودی کالا ثبت می شود و کل عملیات خرید و فروش بر روی همین حساب انجام میشود .

مثال :

شرکت سعید و آرش در تاریخ 1/1/84 تعداد 10 دستگاه کامپیوتر به مبلغ هر واحد 5.000.000 ریال خریداری می نماید با فرض اینکه سیستم موجودی کالا در این شرکت دایمی باشد ثبت خرید به شکل زیر در دفتر روزنامه انجام میشود :

فرض اول : شرکت کامپیوترهای فوق را به صورت نقدی خریداری نماید .

 

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

1/1/84 موجودی کالا 50.000.000

بانک 50.000.000

بابت خرید کالا به صورت نقدی

--------------------------------------------------------------------------------

فرض دوم : شرکت سعید و آرش خرید کالای خود را به صورت نسیه انجام داده باشد .

 

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

1/1/84 موجودی کالا 50.000.000

حسابهای پرداختنی 50.000.000

بابت خرید کالا به صورت نسیه

--------------------------------------------------------------------------------

ممکن است در زمان خرید از فروشنده تخفیف گرفته شود در این حالت عملیات حسابداری تخفیفات کالا به شرح زیر عمل میشود :

در خرید کالا دو نوع تخفیف وجود دارد :

1 - تخفیف تجاری

2 - تخفیف نقدی خرید

1 - تخفیف تجاری ( تخفیف کمیت )

این نوع تخفیف معمولاً مربوط به حجم خرید زیاد می باشد به اینصورت که هر چه کالای بیشتری خریداری شود به خریدار درصدی تخفیف داده خواهد شد و این باعث می شود که بهای تمام شده هر واحد کالای خریداری شده پایین تر شود . با توجه به مطالب بالا در حسابداری حسابی برای تخفیفات تجاری و همچنین ثبت حسابداری برای این نوع از تخفیفات وجود ندارد به عبارت دیگر تخفیفات تجاری در دفاتر ثبت نمیشوند و ثبت خرید ها در دفاتر حسابداری بر اساس قیمت خالص خرید (قیمت خرید پس از کسر تخفیف تجاری خرید) انجام می شود .

به عنوان مثال اگر شرکت سعید و آرش 5 دستگاه کامپیوتر خریداری می کردند هیچ تخفیف تجاری به آنها تعلق نمی گرفت و بهای تمام شده هر دستگاه 5.000.000 ریال تمام می شد ولی با توافق فروشنده اگر این موسسه 10 دستگاه خریداری نماید 10 درصد تخفیف تجاری به آن تعلق می گیرد که در اینصورت بهای تمام شده هر واحد 4.500.000 ریال تمام خواهد شد .

بنابراین خرید 10 دستگاه کامپیوتر را شرکت سعید و آرش به صورت زیر ثبت می کند :

فرض اول : این شرکت کامپیوترهای فوق را به صورت نسیه خریداری کند .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

1/1/84 حساب موجودی کالا 45.000.000

حسابهای پرداختنی 45.000.000

بابت خرید کالا به صورت نسیه

--------------------------------------------------------------------------------

فرض دوم : این شرکت کامپیوترهای فوق را به صورت نقدی خریداری کند .

--------------------------------------------------------------------------------

تاریخ شرح مبلغ بدهکار مبلغ بستانکار

--------------------------------------------------------------------------------

1/1/84 حساب موجودی کالا 45.000.000

حساب بانک 45.000.000

بابت خرید کالا به صورت نقدی

--------------------------------------------------------------------------------

2 – تخفیف نقدی : Cash Discounts

این نوع تخفیف در فروشهای نسیه است و ربطی به حجم خرید ندارد فقط برای تشویق خریدار نسبت به تسویه زودتر بدهی خود یک شرط قرار میدهند که چنانچه خریدار زودتر از موعد نسبت به تسویه بدهی خود اقدام نماید مبلغی به عنوان تخفیف از بدهی وی کسر گردد .

تخفیفات نقدی بر خلاف تخفیفات تجاری در دفاتر ثبت میشوند و در اینجا سعی میکنم با یک مثال مطلب را روشن نمایم.

مثال :

شرکت سعید و آرش در تاریه 15/1/84 تعداد 5 دستگاه کامپیوتر به بهای هر دستگاه 5.000.000 ریال را به طور نسیه 60 روزه خریدار کردند و با توافق فروشنده اگر این شرکت بدهی خود را 20روزه تسویه نماید 10درصد به او تخفیف تعلق خواهد گرفت .

توضیح اینکه : اصطلاحاً این تخفیف به صورت (ن / 60 – 10 / 20 ) نوشته میشود و به صورت (نسیه 60 روزه 10درصد 20روزه ) خوانده میشود .

طریقه ثبت رویداد بالا به صورت زیر می باشد :

 

 

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

15/1/84

 

موجودی کالا

               حسابهای پرداختنی

بابت خرید کالا به طور (ن/60-10/20)

   25.000.000

 

 

 

 

25.000.000    

 

فرض الف) شرکت سعید و آرش میتواند در موعد مقرر بدهی خود را پرداخت نماید و از تخفیف استفاده نماید :

 

تاریخ

شرح

 

بدهکار

 

بستانکار

 

 

4/2/84

 

حسابهای پرداختنی

 

25.000.000  

 

             تخفیف نقدی خرید   

 

 

2.500.000

                  بانک

 

 

22.500.000

بابت تسویه

بدهی واستفاده ازتخفیف

   

فرض ب) شرکت سعید و آرش نمیتواند در موعد مقرر بدهی خود را پرداخت نماید :

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

15/3/84

 

 

حسابهای پرداختنی

                    بانک

بابت تسویه بدهی خرید 5 کامپیوتر

 

25.000.000

 

 

 

25.000.000

 

 

برگشت از خرید و تخفیفات

در مواردی ممکن است خریدار پس از خرید کالا متوجه شود که کالای خریداری شده مطابق با کالای درخواستی او نبوده یا اینکه کالا دریافت شده معیوب است در این حالت دو راه وجود دارد یا کالا به فروشنده برگشت داده میشود یا اینکه خریدار با فروشنده به توافق میرسد که کالای معیوب را با تخفیف خریداری نماید که ثبت عملیات حسابداری آن به شرح زیر است .

 

مثال :

در تاریخ 17/1/84 شرکت سعید و آرش پس از خرید 5 عدد کامپیوتر(در درس قبل) متوجه شد که یک عدد از آنها دارای عیب است لذا با فروشنده به توافق رسید که کالای مذکور را برگشت دهد لذا ثبت حسابداری زیر را در حسابهای خود انجام میدهد :

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

17/1/84

 

 

حسابهای پرداختنی

                     موجودی کالا 

بابت برگشت یک دستگاه کامپیوتر معیوب به فروشنده

 

 

5.000.000

 

 

5.000.000

مثال فروش کالا :

در تاریخ 1/3/84 شرکت مجید تعداد 7 دستگاه موتور سیکلت را به مبلغ هر عدد 3.000.000 ریال به صورت نقد به فروش رساند با فرض اینکه قیمت خرید آنها از قرار هر عدد 2.500.000 ریال بوده است .

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

1/3/84

بانک

                     فروش

بابت فروش 7دستگاه موتور

21.000.000

 

21.000.000

 

تاریخ

 شرح

بدهکار

 بستانکار

 

1/3/84

قیمت تمام شده کالای فروش رفته

                     موجودی کالا

بابت فروش 7دستگاه موتور

17.500.000

 

17.500.000

توضیح :

همانطوریکه ملاحظه میکنید در هنگام فروش 2 ثبت حسابداری در دفاتر ثبت میشود که ثبت اول به قیمت فروش است (21.000.000=3.000.000×7) و ثبت دوم به قیمت تمام شده است (17.500.000=2.500.000×7) و مابه التفاوت آنها که در آینده مجدداً در صورتهای مالی نشان داده خواهد شد سود است (3.500.000=17.500.000-21.000.000).

ضمناً توجه داشته باشیم که موتور ها را به صورت نقد فروخته است و چنانچه بصورت نسیه فروخته بود بجای حساب بانک حسابهای دریافتنی بدهکار میشد.

قبلاً در مورد سیستم ادواری به طور مختصر صحبت شد . در این سیستم برای خرید و فروش کالا از همان حسابهای خرید و فروش استفاده میشود و در پایان سال از طریق انبارگردانی به تعداد موجودی کالا خواهیم رسید .

مثال 1:

شرکت محمد و حسن در تاریخ 10/5/84 تعداد 10 دستگاه کامپیوتر را به مبلغ هر عدد 5.000.000 ریال برای فروش خریداری کرد و هزینه حمل آنها را به مبلغ 200.000 ریال پرداخت نمود .

 

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

10/5/84

 

خرید

                  بانک

بابت خرید 10 دستگاه کامپیوتر

50.000.000

 

 

50.000.000

 

 

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

10/5/84

 

هزینه حمل

                     صندوق

بابت هزینه حمل کالای خریداری شده

 

 

200.000

 

 

200.000

توضیح اینکه اگر کالا بطور نسیه خریداری میشد حسابهای پرداختنی بستانکار میشدند.

مثال 2:

فرض الف) اگر در تاریخ 12/5/84 تعداد 2 عدد از کامپیوتر ها بدلیل معیوب بودن به فروشنده برگشت دهد ثبت حسابداری زیر در حسابهای شرکت محمد و حسن زده میشود :

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

12/5/84

بانک

         برگشت از فروش و تخفیفات

بابت برگشت 2دستگاه کامپیوتر به فروشنده

 

10.000.000

 

10.00.000

فرض ب) چنانچه شرکت محمد و حسن بجای برگشت کامپیوترها ، با فروشنده به توافق برسد که از هر کامپیوتر مبلغ 1.000.000 ریال بعنوان تخفیف کسر گردد ثبتی به شرح زیر زده میشود :

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

12/5/84

 

بانک

          برگشت از فروش و تخفیفات

بابت برگشت 2دستگاه کامپیوتر به فروشنده

2.000.000

 

2.000.000

برخلاف سیستم دایمی که حسابداری فروش کالا از دو ثبت تشکیل میشد در سیستم ادواری برای فروش فقط یک ثبت (آرتیکل) زده میشود.

مثال 1 :

شرکت محمد و حسن در تاریخ 15/5/1384 تعداد 3 عدد از کامپیوتر های خریداری شده در درس قبل را به مبلغ هر عدد 5.500.000 ریال بطور نسیه به فروش رساند.

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

15/5/84

 

حسابهای

دریافتنی(بدهکاران)

                                  فروش

بابت فروش 3 دستگاه کامپیوتر

 

16.500.000

 

 

16.500.000

مثال 2 :

فرض کنیم فروش نسیه فوق با شرط (ن - 60 / 10% - 20) باشد و خریدار قبل از اتمام مدت شرط نسیه یعنی در تاریخ 5/6/1384 نسبت به تسویه مبلغ مذکور اقدام نماید ثبت حسابداری زیر در دفاتر شرکت محمد و حسن انجام خواهد شد.

تاریخ

شرح

بدهکار

بستانکار

 

 

5/6/84

بانک

تخفیف نقدی فروش

                 حسابهای دریافتنی

بابت فروش 3 دستگاه کامپیوتر

 

14.850.000

1.650.000

 

 

  

16.500.000

در اینجا مقدمه آشنایی با حسابداری به اتمام می رسد. توصیه می کنم حتما مقاله زیر را نیز در این سایت بخوانید :

حسابداری و روش های شناسایی موجودی اولیه و پایان دوره انبار در حسابداری