چهار نوع نماز در قرآن داریم:

1- نماز شکر؛ خداونددر سوره بقره می‌فرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ وَالَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»[1]، ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید آن کس که شما و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید تا پرهیزکار شوید.

خداونددر آخر قرآن در سوره قریش می‌فرماید: «فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ»، چرا عبادت خداوند کنم، «الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»[2]،پس (به شکرانه این نعمت بزرگ) باید پروردگار این خانه را عبادت کنند، همانکس که آن‌ها را از گرسنگی نجات داد و از ترس و نا امنی ایمن ساخت.

2- نماز رشد؛ این نماز کلاسش از نماز شکر بالاتر است: قرآن کریم می‌فرماید: «وَأَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ»[3]، و نماز را برپا دار که نماز (انسان را) از زشتی‌ها و گناه باز می‏دارد، این نوع نماز کارخانه انسان را می‌سازد.

3- نماز دیگر، نماز انس است؛ خداوند به حضرت موسی(ع): «وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْرِی»[4]، و نماز را برای یاد من بپادار، چون نماز یاد من خداست، پس با یاد خدا انس می‌گیرد، ذکر و یاد خدا چه فایده‌ای دارد، «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»[5]، آگاه باشید، تنها با یاد خدا دل‌ها آرامش می‏یابد.

وفایده اطمینان و آرامش چیست؟ قرآن کریم می‌فرماید: «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعی‏ إِلی‏ رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً»[6]، تو ای روح آرام‏یافته، به سوی پروردگارت بازگرد، در حالی‌که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است.

4- نماز تقرب که در سوره علق آیه که سجده واجب دارد، ذکر شده: «...وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ»[7]، خداوند به پیامبر می فرماید اگر می‌خواهی به من نزدیک شوی، راهش سجده کردن است.

[1] بقره/ 21

[2] قریش/ 3 و 4

[3] عنکبوت/ 45

[4] طه/ 14

[5] رعد/ 28

[6] فجر/ 27 و  28

[7] علق/ 19