نماز، سپاس نعمت
نماز، سپاس نعمت
انسان، اسير محبت ديگران است و نعمت و نيکي، انسان را به مقام سپاس و تشکر مىکشد. اگر کسى نعمتى به ما بخشيد و احسانى در حق ما کرد، با زبان و عمل، سپاسگزار او مىشويم. ما بنده خداييم و غرق در نعمتهاى او، پس در هر نفسي، نه يک نعمت بلکه صدها نعمت موجود است و در اين نعمتها نه يک شکر، بلکه هزاران شکر لازم است. کافى است که اندکى چشم بصيرت بگشاييم و ببينيم لطف و فضل خدا را درباره خودمان، آن گاه خواهى نخواهى سپاس او خواهيم گفت. نماز، نوعى سپاس از نعمتهاى فراوان و بىشمار اوست.
خداوند، به ما هستى بخشيد. آنچه براى زندگى مادى و معنوى لازم داشتيم، عطا کرد. هوش و عقل و استعدادمان داد. قطرات باران، برگ درختان، ماهيان دريا، پرندگان آسمان، نورخورشيد و هدايت عقل و ولايت پاکان و راهنمايى وجدان را جهت سعادت ما ارزانى داشت. اعضايى متناسب، قوايى مفيد، مربيانى دلسوز، طبيعتى رام و مسخر براى ما قرار داد، تا با او بيشتر آشنا باشيم. اگر لب ما نرم نبود، توان سخن گفتن نداشتيم. اگر انگشت شست نداشتيم، حتى دکمه يقه خود را نمىتوانستيم ببنديم.
اگر آبها، شور و تلخ بود، درختان نمىروييد. اگر زمين جاذبه نداشت، اگر فاصله خورشيد به ما نزديکتر بود، اگر هنگام تولد، مکيدن را نمىدانستيم، اگر قدرت نطق و گويايى نداشتيم، اگر چشممان نابينا بود، اگر از موهبت عقل بىبهره بوديم... و هزاران اگر ديگر. به تعبير قرآن، نعمتهاى الهي، قابل شمارش نيست. آيا اين همه نعمت، تشکر لازم ندارد، آيا بىانصافى و حق ناشناسى نيست که انسان، غرق نعمتهاى خدا باشد ولى حالت سپاس به درگاه صاحب نعمت نداشته باشد؟
نماز، تشکر از خداست که ولى نعمت ماست، هر چه داريم از اوست. البته اين سپاس، براى خدا سودى ندارد، بلکه براى خودمان مفيد است و نشان معرفت ماست. همچنان که تشکر يک دانشآموز از معلم، بيانگر کمال و رشد فکرى اوست و از تشکر او چيزى عايد معلم نمىشود. چه غافلاند، آنان که بر سر سفره نعمت خدا، عمرى مىنشينند و يک بار هم به شکرانه اين موهبتها در آستان آن خداى متعال، پيشانى عبوديت و سجده شکر بر زمين نمىگذارند!
ادامه مطلب
اهمیت نماز صبح از نظر روایات
اهمیت نماز صبح از نظر روایات
شيخ حر عاملي، در «وسائل الشيعه» يکي از باب هاي جماعت را اين عنوان قرار داده: «باب تأکّد استحباب حضور الجماعة في الصبح و العشائين؛ حضور در نماز جماعت صبح و مغرب و عشا، مستحب مؤکد است» و در اين رابطه سه حديث را ذکر کرده است. علامه مجلسي نيز در بحارالانوار، رواياتي آورده است.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «اما انه ليس من صلاه اشدّ علي المنافقين من هذه الصلاة اشد علي المنافقين من هذه الصلاة و العشاء».
رسول خدا (صلي الله عليه وآله و سلم) روزي پس از اداي نماز صبح در مسجد، رو به اصحاب کرده و از حال مردمي که نامشان را يک به يک برد، پرسيد که آيا اينان به جماعت حاضر شده اند؟ اصحاب عرض کردند: نه يا رسول الله! حضرت با تعجب پرسيد: آيا غايب اند؟ بعد فرمود:
«به راستي که هيچ نمازي بر منافقان از اين نماز صبح و نماز عشا، دشوارتر نخواهد بود»(1).
امام صادق (عليه السلام) از رسول خدا نقل مي کند که فرمود: «من صلّي الغداه و العشاء الاخره في جماعه فهو في ذمه، فمن ظلمه فانما يظلم الله و من حقره فانما يحقر الله عزوجل؛ هر کسي نماز صبح و عشا را با جماعت به جا آورد، در تحت نگهباني و ذمه خدا قرار مي گيرد و هر کس به او ستم کند، گويا خدا را ستم کرده است و هر کسي او را تحقير کند، همانا خدا را تحقير کرده است»(2).
پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله وسلم) فرمود: «و لو علموا الفضل الذي فيهما (صلاه الغداه و العشاء) لا توهما و لو حبوا؛ اگر بدانند فضيلت خواندن نماز صبح و عشا [با جماعت] را، به (سوي) آن مي آيند هر چند با زانوها و دست ها باشد مانند راه رفتن کودک با نشستنگاه خود»(3).
و در حديثي ديگر فرمود: «من صلّي المغرب و العشاء الاخره و صلاه الغداه في المسجد في جماعه فکانما احيي الليل کله؛ هر کس نماز مغرب و عشا و صبح را در مسجد با جماعت بخواند، گويا تمام شب را احيا نگه داشته» (4).
و نيز فرمود: «لان اصلي الصبح في جماعه احب اليَّ من ان اصلّي ليلتي حتي اصبح؛ اگر نماز صبح را به جماعت بخوانم، در نظرم محبوب تر از عبادت و شب زنده داري تا صبح است»(5).
پی نوشت ها:
1- وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي ، ج 5، ص 378؛ ثواب الاعمال عقاب الاعمال، شيخ صدوق، ص 275؛ بحارالانوار، ج85، ص 9.
2- بحار الانوار، ج 85، ص 12 و 13، ح 22؛ محجه البيضاء، فيض کاشاني، ج1، ص 343.
3- همان.
4- وسائل الشيعه، ج5، ص 378.
5- کنز العمال، علاء الدين هندي، ح 22792.
ادامه مطلب
نماز جماعت و بهره مند شدن از امور اجتماعي
نماز جماعت و بهره مند شدن از امور اجتماعي
به اميرمؤمنان (عليه السلام) خبر رسيد که گروهي براي نماز در مسجد حاضر نمي شوند. حضرت خطبه اي خواند و فرمود: «به درستي که گروهي براي نماز در مساجد ما حاضر نمي شوند! پس با ما نه غذا بخورند، نه آب بياشامند، نه مشورت کنند، نه از ما (زن بگيرند) و از غنايم ما چيزي اخذ نکنند تا اينکه در نماز جماعت با ما حاضر شوند».
در واقع حضرت مي فرمايد که حاضر نشدن در جماعت مسلمين و بي اعتنايي به آن، موجب محروميت از امور اجتماعي خواهد شد و با توجه به ذيل حديث «او يحضروا معنا صلاتنا جماعه» حاضر شدن در جماعت، موجب برخورداري از امور اجتماعي خواهد شد.
ادامه مطلب
عدم شرکت در نماز جماعت
عدم شرکت در نماز جماعت:
پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود: «و من لزم جماعه المسلمين حرمت عليهم غيبته و ثبت عدالته؛ کسي که بر نماز جماعت مداومت داشته باشد، غيبت او بر مسلمانان حرام و عدالتش ثابت مي شود».(1)
و نيز فرمود: «کسي که بدون عذر موجهي با مسلمين در مسجد نماز جماعت نمي خواند، نمازش کامل نيست و کسي که در منزلش نماز مي خواند و نسبت به جماعت مسلمين بي توجه است، غيبتش جايز است و کسي که نسبت به جماعت مسلمين بي توجه است، از عدالت ساقط است و واجب است دوري کردن از او»(2)
پی نوشت ها:
1- وسائل الشيعه، ج 5، ص 394، ح13.
2- همان، ص 394؛ بحارالانوار، ج 85، ص 5.
ادامه مطلب