نماز درمان کننده امراض روحي است

نماز درمان امراض روحي است كه گوئيا روزي 5 بار وارد چشمه‌ ساري زلال مي‌شويم كه خود آرامش آور است.
حضرت مولي امير المؤمنين (سلام ‌الله ‌عليه) در نامه به امام حسن و امام حسين (عليهم االسلام) فرمودند: «وَ اللهَ، اللهَ فِي الصَّلاهِ فَاِنَّهَا عَمُودُ دِينِكُمْ؛»1  و خدا را خدا را! در مورد نماز در نظر داشته باشيد كه آن، ستون دين شما است.
اهميت به نماز
خداوند خود امر به حفظ اوقات نماز و به ويژه نماز ظهر و عصر كه در خلال فعاليت روزانه است فرموده است: «حَافِظُوا عَلَي الصَّلَواتِ وَ الصَّلاهِ الْوُسْطي، وَ قُومُوا لِلّه قَانِتِينَ»2 نمازها را و به ويژه نماز ظهر را حفظ كنيد، و مطيع خداوند باشيد.
توجه به نماز
اين شيوه و سيره پيامبر اكرم (ص) بوده كه ايشان هيچ چيز را بر نماز مقدم نمي‌داشت. حضرت امير‌المؤمنين (عليه‌السلام) در وصف نوع برخورد با نماز پيامبراكرم (صلوات الله عليه) فرموده‌اند كه «كَانَ رَسُولُ الله (ص) لا يُؤْثِرُ عَلَي الصَّلاهِ عَشَاءٌ وَ لا غَيره»3 اين سيره هميشگي پيامبر بود كه هيچ كاري حتي شام خوردن را بر نماز مقدم نمي‌داشتند. «وَكَانَ اِذَا دَخَلَ وَقْتُهَا كَاَنَّهُ لا يُعْرِفُ اَهلاً وَ لا جَميعاً»4 در بيان سيره پيامبر است كه حضرت مولي فرمودند هر گاه كه وقت نماز فرا مي‌رسيد گوئيا پيامبر اهل و جمعي را نمي‌شناخت.
ويژگي نماز
در معرفي نماز روايات فراواني با بيانات متفاوت به ما رسيده است كه از جمله آن‌ها اين است:
1. بزرگ‌ترين ياد خداوند:
در قرآن كريم آمده است كه «وَ لَذِكْرُ اللهِ اَكْبَرُ وَ الله يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ»5  نماز بزرگ‌ترين ياد خداوند است. توجه كنيد كه اگر ديديد نماز شما را از پليدي باز نداشت او خود مي‌داند كه شما چه مي‌كنيد. نكته اين‌جا است كه در صدر اين آيه بحث از يكي از آثار نماز است كه آن شما را از پليدي و بدي باز مي‌دارد. در آخر فرموده او از كرده شما باخبر است اگر ديدي نرسيدي و به پاكي نرسيدي صفت نمازت را بنگر كه خداوند متعال بر آن مبنا كار را سامان مي‌دهد.
2. نماز چهره دين است:
پيامبر اكرم (صلوات‌ الله‌ عليه) فرموده‌اند: «لِكُلّ شَيء وَجْهٌ، وَ وَجْهُ دينِكُم الصَّلَاه»6 براي هر چيزي صورتي است كه چهره دينشان نماز است.
3. محبوب ترين اعمال است:
حضرت امام صادق (عليه‌السلام) فرمودند كه: «اَحَبُّ الاَعْمَال اِلَي اللهِ جل جلاله اَلصَّلاهُ»7 محبوب ترين اعمال نزد خداوند نماز است.
4. نماز مورد درخواست انبياء الهي:
آن‌قدر نماز داراي اهميت است كه حضرت ابراهيم خليل (عليه‌السلام) براي خود و فرزندانش از خداي تعالي درخواست نمازگزار بودن كرده است. «رَبِّ اجْعَلْنِي مُقيمَ الصَّلاهَ وَ مِنْ ذُرّيَّتِي، رَبَّنَا وَ تَقَبَّلْ دُعَاء»8 خدايا من و فرزندانم را از نمازگزاران قرار ده! اي خدا تو دعايم را پذيرا باش!
5. آخرين وصيت انيباء است:
از حضرت امام صادق (عليه‌السلام) گزارش شده است كه «وَ هِيَ آخِرُ وَصَايَا الاَنْبِيَاء»9  و نماز آخرين وصيت و سفارش انبياء است.
6. نور چشم رسول خدا:
از پيامبر اكرم (صلوات ‌الله‌ عليه) نقل شده است كه فرموده‌اند: «جَعَلَ اللهُ وَجَلَّ ثَنَاوُهُ قُرَّةَ عَيني فِي الصَّلَاهِ»10  خداوند جل جلاله نور چشم مرا نماز قرار داده است.
7. پيامبر از نماز خواندن سير نمي شد:
آن قدر نماز خلأهاي دروني را سيراب مي كند كه هر قدر انسان رشد يافته هم باشد مع الوصف نماز مي تواند به اوجي فراتر و برتر او را فرا بخواند. از پيامبر (صلوات الله عليه) نقل شده است كه آن قدر نماز را دوست دارم كه هرگز سير نمي شوم. همان گونه كه گرسنه به غذا و تشنه از آب، آري، گرسنه به غذا و تشنه به آب وقتي بخورد و بياشامد سير مي شود ليكن «وَ اَنَا لَا اَشبَعُ مِنَ الصَلاه»11 من از نماز سيرائي ندارم.
8. افضل اعمال است:
كسي از امام صادق (عليه‌السلام) برترين و بهترين اعمال نزد خداي تعالي را پرسيد. ايشان در پاسخ فرمودند: «مَا اَعْلَمُ شَيْئاً بَعْدَ الْمَعْرِفَهِ اَفْضَلُ مِنْ هَذِهِ الصَّلاهِ، اَلا تَري اَنَّ الْعَبْدَ الصَّالِحَ عِيسَي بْنَ مَرْيَمْ قَالَ: وَ اَوْصَانِي بِالصَّلاهِ وَ الزَّكَوهِ مَا دُمْتُ حَيّاً»  بعد از معرفت و شناخت برتر از اين نماز نمي‌شناسم. مگر نديده اي كه بنده صالح عيسي بن مريم فرمود: و مرا خداوند وصيت و سفارش تأكيد به نماز و زكات فرموده تا زماني كه زنده‌ام.
درآمد بحث:
امام علي (عليه‌السلام) از ركن اصلي دين يعني نماز بحث فرمودند، كه اموري را بايد در باب نماز مورد دقت قرار داد:
1. نماز از اعمال تعبدي است، كه بايد دقت جدي در وقت و انجامش داشت.
2. نماز درمان امراض روحي است كه گوئيا روزي 5 بار وارد چشمه‌ ساري زلال مي‌شويم كه خود آرامش آور است.
3. اين همه تأكيد اهل‌ بيت (عليهم‌السلام)، قرآن كريم و بزرگان دربارة نماز براي چيست؟ و آيا اين نماز ما با آن تأكيدات سازگاري دارد؟
فعل و ضميرها در عبارات نماز، چون دعا با رعايت ادب اسلامي، به شكل جمع به كار رفته است. اگر بنا بود كه نماز يك عمل شخصي باشد بايد مي گفتيم: «اِياكَ اعبد وَ اِياكَ استَعين،أهدِني اِلَي صِراط المُستقيم»، اما به شكل جمع آمده، حتي زماني كه در گوشه‌اي خلوت كرده‌ایم بايد از برادران ، خواهران ديني ياد كرده و همه را در دعاي خويش شريك سازیم.
اسلام، مصالح فرد را در سايه مصالح جامعه تأمين مي‌كند.
-------------------------------
منابع:
1. امام علي عليه السلام، نهج البلاغه،
2. سوره مباركه بقره، آيه شريفه 238.
3. تنبيه الخواطر، ج 2، ص 78.
4. تنبيه الخواطر، ج 2، ص 78.
5. سوره مباركه عنكبوت، آيه شريفه 45.
6. دعائم الاسلام، ج 1، ص 133.
7. صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 210، ح 638.
8. سوره مباركه ابراهيم، آيه شريفه 40.
9. صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 210، ح 638.
10. مكارم‌الاخلاق، ج 2، ص 366.
11. مكارم الاخلاق، ج 2، ص 366.
12. كليني، كافي، ج 3، ص 264، ح 1.