امام صادق علیه‏ السلام به نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: مسواک کردن موجب پاکیزگی دهان و خشنودی خداست و از سنت‏های موکد است و منافعی برای برون و درون دارد که بی‏شمار است. هم چنان که زواید غذا را با مسواک از دندان هایت می‏زدایی، آلودگی را نیز با تضرع و خشوع و شب‏زنده داری به درگاه خدا از بین ببر، ظاهر و باطن خود را از تیرگی‏های مخالفت با فرمان خدا و ارتکاب گناهان بزدای. چوب مسواک، گیاهی پاک و لطیف است، دندانها هم وسیله خوردن. جویدن و گوارش است. مسواک سبب می‏شود که آلودگی‏های غذا از بین برود و جوهر زلال آن آشکار شود و مثل حالت اولش گردد. خداوند را هم پاک و هم شفاف قرار داد و فکر و یاد و تکریم خدا را غذای قلب قرار داد. هر گاه غفلت و تیرگی، شفافیت دل را بزداید با صیغل توبه و آب اناب (بازگشت از گناه) آن را جلا بده تا به حالت نخست برگردد و صاف شود. (1) باید اندیشید همانگونه که مسواک، سبب سالم ماندن دندان و کمک به بهتر هضم شدن غذاست که قوای بدن و مایه حیات آدمی و طول عمر اوست، پاکسازی درون زمینه‏ساز سعادت انسان است. معیار، خوب و دقیق انجام دادن کارهاست، نه کمیت بسیار. همچنان که وزیر در برابر سلطان کاری آسانتر از جنگ یک جنگجو در میدان نبرد دارد، ولی و قرب‏تر است. چون کارش حساس‏تر و دقیق‏تر است، مراقبت بر حسن اجرای فرمان خدا حتی در مسواک زدن موجب قرب به اوست و بعید نیست نماز با مسواک، پاداشی هفتاد برابر داشته است. بنده باید مراقب باشد وقت حضور در مقابل خدا همه اعضایش، به خصوص عضوی که با آن کلام الهی را می‏خواند، آلوده به آلودگی‏های دنیوی نباشد، این مراقبت لطیف، در خور هر گونه پاداش الهی است.

1) مصباح الشریعه

نام کتاب : نماز عارفانه

نویسنده: میرزا جواد ملکی تبریزی