ارزش نماز

 در میان عبادات، نماز دارای ارزش والا و اهمیت بسزایی است که از پیشینه ای دیرینه و ماندگار برخوردار است. در قرآن کریم از زبان حضرت عیسی ـ علیه السلام ـ نقل شده که فرمود:

«و أوصانی بالصلاة و الزکاة ما دمت حیّا»⁽¹⁾

«خداوند مرا به نماز و زکات سفارش کرده است، تا آنگاه که زنده ام.»

در تاریخ، نخستین عبادتی که خداوند متعال، آن را بر پیامبران به منظور گسترش پیام توحید امر نمود و پیامبر اسلام نیز پیش از هر چیز به برپایی آن فرمان داد، نماز بود. احکام اسلامی در سایه نماز تشریع شده است و تبلیغ آنها بدون سلاح نماز نتیجه قابل قبولی نخواهد داشت.

نماز یکی از عناصر بنیادی و اساسی جامعه اسلامی، به منظور ریشه کن کردن کفر و فرهنگ بیگانه و از تعلیمات مهم زیر بنایی اسلام و یکی از ارزشهای اخلاقی، معنوی و اجتماعی این مکتب آسمانی به شمار می رود.

نماز، چون کعبه ای است که سایر اعمال عبادی بر گرد آن می گردد و با آن ارتباط ناگسستنی و محکمی دارد. در قرآن، نماز همپای زکات ذکر شده و اعمال سیاسی ـ عبادی حج با همه ارزش فراگیرش، بدون نماز طواف، ناقص و باطل است. جهاد نیز روح، معنا و انگیزه خود را از نماز می گیرد. در اصل، همه اعمال عبادی اسلام، اعم از فردی و اجتماعی، به نحوی با نماز پیوند، و تحت تأثیر مستقیم آن قرار دارند. به علاوه، نماز عبادتی است که در هیچ حال کنار گذاشتنی و شایان بی اعتنایی و سستی نیست: «الصلاة لا تسقط بحالٍ».

نماز، یاد خدا و سخنی دل انگیز با او و دریچه ای به سوی نور و روشنایی باطنی است. نماز اظهار عبودیت در برابر معبودی یکتا و بی همتا و پرواز ملکوتی همه بندگان به سوی اوست: «الصلاةُ معراج المؤمن»، تا آنجا که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: «جعلت قرة عینی فی الصلاة»⁽²⁾ این پرواز معنوی مایه قرب به درگاه رب العالمین می شود: «الصلاةُ قربانُ کلّ تقیّ».⁽³⁾

1ـ سوره مریم (19) آیه 31.

2ـ زاد المعاد فی هدی خیر العباد، ج 1، باب الصلاة: نور چشم من در نماز است.

3ـ فروع کافی، ج 3، ص 256؛ نهج البلاغه، حکمت 136.