جهت حضور قلب در نماز مکان خلوت و تاریکی را انتخاب کنیم؟

نمازگزار برای این که هیچ چیز او را به خود جلب نکند، باید مکان خلوت و بی سر و صدا، بی منظره و تاریکی را انتخاب کند؛ مثلاً در مکانی که عکس، تلویزیون و رادیوی روشنی، زن و بچه و… نباشد که مسلماً تحصیل حضور قلب در چنین مکانی راحت‏تر از مکان شلوغ، پر رفت و آمد و… می‏باشد، چون زمینه حواس پرتی در آنجا کم تر است. در این باره بهتر است کلامی را از شهید ثانی نقل کنیم که می‏فرماید: “از برای شخص ضعیف که فکرش به اندک چیزی که چشمش می‏بیند یا گوشش می‏شنود، متفرق می‏شود، علاج آن است که چشمهای خود را ببندد یا در خانه تاریکی نماز بخواند یا آن که در مقابل خود چیزی نگذارد که جلب نظر او را کند یا نزدیک دیواری بایستد که چشم انداز نداشته باشد و احتراز کند از نماز بر شوارع – خیابانها – و مواضع – مکانها – منقوشه – نقاش شده – و بر فرشهای مزین و از این جهت، اهل عبادت در خانه تنگ و تاریکی که وسعت آن به قدری بود که انسان بتواند در آن نماز بگزارد عبادت می‏کردند تا آن که هم آنان – بر یک نقطه – متمرکز باشد.
گفتنی است که حالات قلوب مختلف است، پس هر انسانی خود می‏داند که اگر در خلوت عبادت کند به حال او مناسب تر است یا در جلوت.
در آخر نباید این نکته را فراموش کرد که بستن چشم یا انتخاب مکان خلوت و تاریک نمی‏تواند حضور قلب کامل بیاورد، چرا که قوه خیال و حب دنیا در تاریکترین جا و بی سر و صداترین مکان وجود دارند، بلکه گاهی در خانه تاریک و کوچک فعالیت قوه خیال بیشتر می‏شود، پس انسان در مرحله نخست باید به حال خود رجوع کند که خلوت با او سازگاری دارد یا جلوت و در مرحله بعد از انتخاب مکان، باید بداند که قوه خیال در تاریکترین مکانها خواهد آمد و با انتخاب چنین مکانی، فقط زمینه برای کنترل قوه خیال آماده شده، ولی چگونگی حفظ آن به همت و تلاش بیشتری نیاز دارد.

کتاب” حضور قلب در نماز، علل و درمان حواس پرتی در نماز” تألیف علی اصغر عزیزی تهرانی