نماز وقت شناسان قضا نمیگردد
نماز وقت شناسان قضا نمیگردد
تفسیر آیه شریفه: الَّذِینَ یؤْمِنُونَ بِالْغَیبِ وَیقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ ینْفِقُونَ(البقرة/3)
(پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [=آنچه از حس پوشیده و پنهان است] ایمان میآورند؛ و نماز را برپا میدارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی دادهایم، انفاق میکنند.
نماز وقت شناسان قضا نمیگردد

میوه همان اول که چیده میشود تازه و خوش طعم است و هر چه زمان بگذرد رنگ و طعم و شکل آن دستخوش تغییر میشود، غنچهها نیز همینطور، همان اول که گل میشوند باید چید و عطر و گلاب آنها را گرفت و گرنه هر چه زمان بگذرد رنگ و بوی آنها کم و کمتر میشود.
نماز هم اول وقت تازگی و لذت و بهره فراوان دارد، و گرنه هر چه زمان بگذرد طراوت و طعم خود را از دست میدهد.
درست مثل نان سنگک، که همان اول که از تنور در میآید بوی خوش و طعم لذیذ دارد و گرنه هر چه بماند فطیر و سفت و بیمزه خواهد شد.
همیشه اول وقت است حقپرستان را
نماز وقت شناسان قضا نمیگردد
«یقیمون الصلاه» یعنی کسانی که نماز را در جای خود و وقت خود اقامه و برگزار میکنند.
عربها وقتی بخواهند بگویند بازار رونق یافته و پر مشتری و پرآمد و شد است، میگویند: اقام السوق، یعنی بازار از کسادی درآمده و رونق یافته است.
و بازار وقتی رونق مییابد که کاسبان بازار هم اخلاقشان خوش بوده و هم جنس خوب داشته باشند.
و وای به روزی که نه اخلاق کاسب خوش و نه جنس او خوب و خوش باشد، البته اگر اخلاق یک بازاری خوش بوده اما جنس او خوب نباشد، باز هم دست کمی از آن ندارد.
چون این قبیل آدمها مثل بعضی از بساز و بفروشها هستند که خانه پوسیده را گرفته و رنگ و لعاب میدهند و آنگاه به دیگران میفروشند، اما دیر یا زود دیوار و سقف آن طبله کرده و فرو میریزد.
بعضی از کاسبها هم همینطور یعنی اخلاق خوش و زبان نرم و گرمی دارند اما جنسهای آنها مثل خود آنها ناسالم است، و اینها هستند که بازار را از رواج و رونق انداخته و آنرا کساد میکنند.
حال قرآن کریم در وصف اهل تقوا میگوید:
و یقیمون الصّلاه
نماز را اقامه میکنند.
یعنی اهل تقوا بازار نماز را گرم میکنند.
چون دیگران وقتی اخلاق آنها و جنس آنها و جنس رفتار و کردار آنها را میبینند هوس و هوای نماز پیدا میکنند، در نتیجه نماز در چنین جامعهای افتاده و متروک نیست.
کسی از فرزند خود پیش من گلایه میکرد که نماز نمیخواند، گفتم: اگر تصویر یک تلویزیون شفاف باشد از آنتن و نوع آن جهت تهیه و خرید میپرسند، و اگر تصویر صاف و شفاف نباشد کسی کار به آنتن ندارد، تازه اگر هم بپرسند میخواهند نوع آن را بشناسند تا از آن نوع تهیه نکنند.
نماز هم مثل آنتن است اگر خوب باشد و به سوی مرکز فرستنده که خداست تنظیم شود، اخلاق و رفتار و گفتار را شفاف و خوش و روشن میکند، و اینجاست که همه از نماز میپرسند و آن را دنبال میکنند، و طبیعتاً بازار رونق مییابد.
ولی اگر به سوی خدا و برای خدا و از سر اخلاص و بندگی برپا نشود، بلکه تنها صورت نماز را داشته باشد، مثل همان آنتنی است که در جهت و سوی فرستنده تنظیم نشده باشد.
حفظ صورت میتوان کردن به ظاهر در نماز
روی دل را جانب محراب کردن مشکل است
تالیف» حجت الاسلام رنجبر
ادامه مطلب
نمازهای مثبت و منفی در قرآن
نمازهای مثبت و منفی در قرآن

اگر یک نگاهی به قرآن بکنیم و کارهایمان را با معیارها اندازه بگیریم ، می بینیم که حتی بهترین کار ما که نماز است ،درقرآن چند رقم مطرح شده است .....
ادامه مطلب
چه غم خوری ز بلندی چو نردبان کردیم

تفسیر آیه شریفه: الَّذِینَ یؤْمِنُونَ بِالْغَیبِ وَیقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ ینْفِقُونَ(البقرة/3)
(پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [=آنچه از حس پوشیده و پنهان است] ایمان میآورند؛ و نماز را برپا میدارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی دادهایم، انفاق میکنند.
زهی تصور باطل زهی خیال محال!
ورزشکارانی که پرش با نیزه را انجام میدهند ابتدا چند قدمی کوتاه و بلند برداشته و آنگاه نیزه را در یک نقطه به زمین زده و به وسیله آن بالا رفته و پرش میکنند و گرنه هر قدر هم نیرومند و قوی بوده و در کار خود ورزیده و کار آزموده باشند امکان ندارد که در هر مکانی نیزه به دست گرفته و در همانجا نیزه را به زمین زده و بالا بروند.
و نماز چیزی شبیه همان نیزه و عمود است:
الصلاه عمود
و با کمک آن میتوان اوج گرفت و بالا رفت و معراج کرد.
الصلاه معراج
به شرط آنکه پیش از آن قدمی و اقدامی و حرکتی از خود نشان دهیم، یعنی مشکلی را حل کرده و گرهی را بگشاییم.
گفتم که دامنش به کف آرم زهی خیال
بیدست عشق دامن تو چون توان گرفت
و گرنه کسی که پیش از نماز دست به کار نشده و کاری مثبت از خود نشان نداده باشد، اما با شنیدن اذان قامت بسته و به نماز میایستد درست مثل کسی است که بدون گام زدن، نیزه را زمین میزند تا بالا برود.
زهی تصور باطل زهی خیال محال!
بنابراین، نماز نقش نیزه و عمود را دارد و از همین روست که خداوند از واژه اقامه کردن یاد کرده و در وصف اهل تقوا میگوید:
و یقیمون الصّلاه
اهل تقوا نماز را اقامه میکنند.
چه غم خوری ز بلندی چو نردبان کردیم
یک نردبان وقتی شما را بالا میبرد که هم خود محکم باشد و هم در جایی محکم قرار گیرد و گرنه نردبانی که خود سست بوده و یا بر مکانی سست مثل خاکستر تکیه زند هرگز نمیتواند کسی را با خود بالا ببرد.
اساساً چنین نردبانی همیشه گوشهای افتاده و کسی آن را سرپا نمیکند.
نماز نیز بنابرآنچه در روایات آمده است معراج است و یک معنای معراج نردبان میباشد.
و نردبان نماز، آدمی را از زمین جدا و آسمانی میسازد.
اگر چه بام بلند است آسمان، مگریز
چه غم خوری ز بلندی چو نردبان کردیم
و این نردبان نیز وقتی انسان را بالا برده و به آسمان معنا و معنویت میرساند که افتاده نباشد بلکه برپا بوده و اقامه شود.
از اینرو خداوند میفرماید اهل تقوا نماز را بر پا میدارند.
و نماز مثل نردبان وقتی برپا میشود که هم خود از سستی و کسالت دور باشد و هم بر کارها و اعمال قرص و محکم و نیز اعتقادات راسخ برپا گردد.
تالیف: حجت الاسلام محمد رضا رنجبر
ادامه مطلب
سيماي نماز در قرآن
سيماي نماز در قرآن
صلوه (نماز)به معناي دعا، رحمت، سلام و درود است. معناي معروف آن، عبادت ويژه اي است که هر مسلمان روزانه حداقل 5 بار و 17 رکعت به جا مي آورد. در قرآن بيش از 90 مرتبه از نماز سخن به ميان آمده است. نماز رکن اصلي دين است و بايد اصلي ترين جايگاه را در زندگي مردم داشته باشد. اگر قبول درگاه خداوند شود، عبادت هاي ديگر نيز قبول مي شود و اگر قبول نشود، عبادت هاي ديگر نيز قبول نخواهد شد. اول چيزي که در قيامت مورد سنجش و حساب رسي قرار مي گيرد، نماز است.
زندگي نکبت بار و سخت در اثر اعراض از ياد خدا و نماز(طه:124)
ماهيت و اهميت نماز
- نماز مهم ترين ياد خدا (طه:14)
- نماز ميزان سنجش اعمال (بقره : 45)
- نماز تشکر از ولي نعمت (بقره:21)
- نماز نشانه ي ايمان به معاد (انعم: 92)
- بايد از نماز ياري خواست (بقره : 153)
- چرا کافران از نماز شما ناراحت هستند؟ (مائده:58)
- نماز شرط برادري و اخوت (توبه : 11)
- نماز، جنگ با شيطان (آل عمران: 38و39)
- عبادتي که تعطيل بردار نيست (مريم:31)
- وظيفه ي همگاني (احزاب: 33)
- نماز در بزرگ ترين سوره هم وجود دارد (بقره:3)
- در کوچک ترين سوره هم وجود دارد (کوثر:2)
- اهميت نماز جمعه (جمعه:9).
نماز در تمام اديان
- دعاي حضرت ابراهيم (ع) در مورد نماز (ابراهيم:37 و 40)
- اسماعيل (ع) خانواده اش را به نماز امر مي کرد (مريم:55)
- پيمان بني اسرائيل و سفارش به نماز (بقره:83)
- نماز در شريعت موسي (ع) (طه:24، ليل:78)
- نماز در دين شعيب (ع) (هود:87)
- سفارش نماز از سوي لقمان به فرزندش (لقمان:17)
- عيسي (ع)به نماز سفارش کرده است (مريم:35)
- دستور به نماز در اسلام(حج:78، مزمل:20)
- تأکيد بر نماز در قرآن (روم:31).
نمازگزاران
- نماز از صفات پرهيزکاران (بقره:3)
- اقامه ي نماز از نشانه هاي محسنين(نيکوکاران)(لقمان:4)
- از صفات مخبتين(متواضعان)(حج:35)
- از صفات اهل ايمان(شوري:38)
- از صفات اولياي خدا(نور:37)
- محافظت از نماز از صفات مومنين (معارج:34)
- مؤمنين راستين در هيچ موقعيتي نماز را ترک نمي کنند(حج:41)
- از نشانه هاي دين استوار(بينه:5)
- پاي داري در نماز از صفات نمازگزاران (معارج:23).
براي نماز و در راه نماز
- سوز و تلاش براي نماز (آل عمران:35)
- تحمل آوارگي و هجرت به خاطر نماز(ابراهيم:37)
- خون دادن براي حفظ نماز(حج:40)
- اقامه ي نماز، اولين وظيفه ي امت حزب الله(حجر:41)
- اولين واجب بعد از ايمان به توحيد و معاد(بقره:2)
- يکي از دلايل تحريم شراب و قمار به خاطر جدا شدن از نماز است (مائده:91)
- باني و معمار و مهندس مسجد بايد اهل نماز باشد(توبه:18)
- مهندسي خانه و نماز(خانه ها را رو به قبله بسازيد)(يونس:87)
- نماز جماعت (بقره:43)
درجات اهل نماز
- بعضي نماز را با خشوع مي خوانند (مومنون:2)
- بعضي مراقبت شديد نسبت به نماز دارند (انعم:92، معارج:34)
- بعضي کار را به خاطر نماز رها مي کنند(نور:37)
- بعضي با نشاط حرکت مي کنند(جمعه:9)
- بعضي بهترين لباس را مي پوشند(اعراف:31)
- بعضي عشق ثابتي نسبت به نماز دارند (معارج:23)
- بعضي شب را با نماز به صبح مي رسانند (فرقان:64)
- بعضي سجده اي همراه با اشک دارند (مريم:58)
نماز همراه با تمام عبادت ها
- نماز همراه با عمل صالح و نتيجه ي آن (بقره:277)
- همراهي نماز و قرآن (اعراف:170، انعام:92، فاطر29)
- نماز و ولايت (حمد:6)
- نماز و نياز (هود:114، بقره:238)
- اخلاص در نماز (انعام:162)
- نماز همره با مردم داري(بقره:83)
- نماز همراه با حج (بقره:121)
- نماز همراه با روزه(بقره:45)
- نماز وخشوع(مؤمنون:2)
- همراهي نماز و زکات (توبه:71)
- همراهي نماز و صدقه (توبه:103)
- همراهي نماز و صبر(طه:132)
- نماز همراه با امر به معروف و نهي از منکر(لقمان:17)
نماز سدي محکم در برابر سيل و توفان گناه است (عنکبوت:45)
- نماز همراه با عدالت اجتماعي (اعراف:29)
- نماز همراه با مشورت(شوري:38)
اهميت دادن به وقت نماز
- وقت شناسي در نماز(روم:17و18)
- مراقب وقت نماز بودن(مؤمنون:9)
- توجه به وقت نماز(اسراء:78)
آثار ترک نماز و بي توجهي به آن
- زندگي نکبت بار و سخت در اثر اعراض از ياد خدا و نماز(طه:124)
- بريدن از نماز، زمينه ي گرايش به همه ي مفاسد(مريم:59)
- نتيجه ي تارک عبادت به خدا، جهنم است (غافر:60)
- نتيجه ي غفلت از ياد خدا، همراهي با شيطان است (زخرف:36)
- جايي که نماز ارزش ندارد(انفال:35)
- تارک نماز نبايد محبوب باشد (ابراهيم:37)
- عذاب دردناک ترک کنندگان نماز، گرفتاري در دوزخ (مدثر:40تا43)
- انتقاد شديد خداوند به خاطر ترک نماز يا بي توجهي به آن (قيامت:31)
- نتيجه ي سبک شمردن نماز، واي بر آن ها (ماعون:4و5)
- نماز و تنبيه (توبه:83)
- بي حالي در نماز (نشانه ي منافق بودن است) (نساء:142)
- مسخره کننده هاي نماز (مائده:58)
- آن ها که مانع نماز ديگران مي شوند (علق:9و10)
- آن هايي که بي نشاط نماز مي خوانند (نساء:142)
- کسي که نماز را به بازي مي گيرد؛ تمام دين را به بازي گرفته و حق دوستي با آنان را نداريد (مائده:57و58)
نماز در خانواده
- بيش ترين مسئوليت پدر و مادر، آموزش نماز است (طه:132)
- دعا نسبت به اقامه ي نماز ذريه و نسل (دعاي ابراهيم (ع)) (ابراهيم:40)
- اسماعيل (ع)خانواده اش را به نماز امر مي کرد (مريم:55)
- لقمان فرزندش را به نماز سفارش مي کند (لقمان:17)
آثار دنيوي و اخروي و روحي و معنوي نماز
- ياد خدا دل را آرام مي کند (رعد:28)
- نماز سدي محکم در برابر سيل و توفان گناه است (عنکبوت:45)
- نماز غفلت را از بين مي برد (طه:14)
- نماز وسيله ي محو گناهان است (هود:114)
- نمازهاي مرتب، انسان را در برابر حوادث تلخ و شيرين حفظ مي کنند (معارج:20تا 23)
- نماز سبب نزول رحمت الهي است (نور:56)
- نماز جلوي عقايد غلط را مي گيرد (هود:87)
- خداوند ستايشگر کسي است که نماز را بر هر کاري مقدم مي دارد (نور:37)
- نمازتجارتي پر منفعت و معامله اي پر سود است (فاطر:29، بقره:152)
- نمازگزاران پندپذير هستند (فاطر:18)
- نماز وسيله ي رستگاري است (مؤمنون:1و2، اعلي:14و15)
- نماز اصلاح فرد و جامعه است (اعراف:170)
- نماز موجب برادري و اخوت و محبت مي شود(توبه:11)
- عاقبت نيکو براي نمازگزاران است (رعد:22) .
منبع: مجله ي آموزش قرآن، جعفر شيخ الاسلامي
ادامه مطلب