آثار مادي و معنوي نمازدر بهسازي زندگي
آثار مادي و معنوي نمازدر بهسازي زندگي
نماز از جمله عباداتي است كه اثرات مادي و معنوي بسيار زيادي در زندگي بشر دارد. مقدمات نماز از هنگام وضو تا پايان نماز هر كدام جزء به جزء فوايد و آثاري دارد كه در اين جا قادر به بيان همه¬ي آن ها نيستيم و تنها به نكاتي چند اشاره مي¬كنيم.
آثار بهداشتي نماز از جمله صحيح بودن پاك نگه داشتن بدن، لباس و جاي نماز و پرهيز از نجاست¬ها كه موجب زدودن ميكروب¬ها و آلودگي¬ها از محيط زندگي و حفظ بهداشت جسماني است.
وضو سمبل طهارت عمومي بدن و موجب نشاط و سلامت است و مانند غسل، داراي آثار روحي و معنوي است و در پيشگيري و درمان بيماري هاي جسمي و رواني، اثر دارد.
البته نبايد اعمال عبادي را به خاطر اين فوايد اجرا كرد كه موجب بطلان آن خواهد شد، زيرا اگر كسي غسل و وضو كند. تا ضمن آن خنك شود يا از فوايد بهداشتي آن بهره¬مند شود و يا قيام و ركوع و سجود كند تا ضمن آن حركات ورزش و نرمش اجرا كند نماز شرك¬آلود خوانده است.
نماز بزرگ¬ترين و محكم¬ترين پناه¬گاه معنوي است. نماز كه مشتمل بر عقل، علم، اختيار حس مسئوليت، اتكا به حضرت حق و قدرت بي¬انتهاي او و قطع اميد از اغيار است. بزرگ¬ترين و محكم¬ترين سنگر اطمينان و آرامش و استنقاي روح انسان است.
از جمله آثار اخلاقي و تربيتي نماز پيام پرورشي پروردگار است. نماز بازدارنده از بدي¬ها، معراج هر مومن پاكيزه، مايه¬ي نزديكي هر انسان پرهيزگار به خدا، پاك¬كننده گناهان، شستشو دهنده¬ي جسم و جان، خاموش كننده¬ي آتش دوزخ، بن اسلام، پايه دين، نردبان رسيدن به اوج كمال و انسانيت، مهم¬ترين نماد دين، بهترين كارها و معيار سنجش اعمال است. اگر نماز قبول شود كارهاي ديگر هم پذيرفته مي¬شود و اگر نماز رد شود كارهاي ديگر نيز مردود است.
وقت¬شناسي و زمان¬سنجي از مهم¬ترين عوامل پيشرفت جوامع بشري است برنامه¬ريزي هاي شخصي و اجتماعي بدون سنجيدن زمان و اوقات مناسب هر كار ممكن نيست و مي¬توان گفت نماز وقت شناسي و زمان سنجي است.
نماز خواندن داراي خاصيت خودتاثيري و خودالقايي است. همان¬طور كه از طريق تلقين مي¬توانيم بر ديگران اثر بگذاريم. گاهي مي¬توانيم خود را نيز تحت تاثير تلقين¬هاي خود قرار دهيم. اسلام كه واقع¬بيني خاص خود را دارد با وضع نماز و تنظيم برنامه آن، بهترين دستور علمي و عملي را براي تلقين حقايق و خوبي¬ها به نمازگزار تدارك ديده است و با مقرركردن آن مسلمانان را موظف كرده است كه در هر شبانه روز پنج بار به خود تاثيري بپردازند و تلقين كننده¬ي آن حقايق و خوبي¬ها و وظيفه¬ها به نفس خود باشند.
نماز برطرف كننده¬ي كبر است. امام علي(ع) فرمودند: خدا، ايمان را براي پاك¬كردن از نجاست شرك و نماز را براي پاكيزه كردن از پليدي كبر واجب كرد.
رسول خدا(ص) فرمود: «شيطان پيوسته تا وقتي¬كه فرزند آدم بر نمازهاي پنج¬گانه محافظت و مواظبت دارد از وي ترسان است و چون نمازها را ضايع كند بر او دلير مي¬شود و او را در گناهان بزرگ مي¬اندازد.»
نماز عامل سازنده¬اي است كه پايداري و مقاومت انسان را در برابر فراز و نشيب هاي زندگي حفظ مي¬كند و نمازگزار در برابر هر خير و شر، خوبي بدي، خويش را حفظ نموده و با هر بادي نمي¬لرزد.
نماز حسّ مسئوليت و تقوا و پرهيزكاري و خداترسي و حق¬شناسي را در انسان زنده مي¬كند. نماز انسان را به ياد خدا و ياد دادگاه عدل او مي¬اندازد. و گرد غبار خودپسندي و خودپرستي را از صفحه¬ي دل او مي¬شويد و او را از جهان محدود بيرون آورده و به جهان ماوراي طبيعت و به عالم پاكي¬ها متوجه مي¬سازد.
نماز وسيله¬اي است كه انبياء(ع) و اولياي الهي در رفع هر مشكلي و دفع هر شرّي و دور ماندن از هر دشمني از آن استمداد مي¬نمودند. نماز انسان را به قدرت لايزالي پيوند مي¬دهد كه همه¬ي مشكلات براي او سهل و آسان مي¬شود، همين احساس سبب مي¬شود كه انسان در برابر حوادث نيرومند و خونسرد باشد. نماز يك نهر روان و يك چشمه¬ي كوثر است هم آتش¬هاي گذشته را خاموش مي¬كند و هم نمي¬گذارد انسان بعداً گرفتار آتش شود هم جلوي بدي¬ها را مي¬گيرد و هم آن بدي هاي گذشته را از بين مي¬برد يكي از بارزترين ذكر خداوند نماز است، عشق و محبت به خداست كه علاقه به امور دنيوي را از دل خارج مي¬كند و شوق لقاي حق تعالي را در دل زنده¬تر مي سازد. رسول خدا(ص) فرمودند: نماز اسلحه¬اي است در برابر كافر.
نماز باعث بركت و رحمت الهي است خداوند سبحان در سوره ي انفال آيه 2و 3، پنج صفت براي مومنان بيان مي¬كند كه يكي از آن اوصاف اقامه¬¬ي نماز است يعني نه تنها خود نماز مي¬خواند بلكه ديگران را هم وادار به نماز مي¬كند بعد براي آن ها چهار پاداش ذكر مي¬كند كه يكي از آن پاداش¬ها رزق كريم است لذا مي¬فرمايد: «رزق كريم»
آثار نماز در عالم برزخ( قبر):
رسول خدا(ص) فرمودند: «نماز بين نمازگزاران و عزرائيل (سلام ا عليه) فرشته ي مرگ، شفاعت مي¬كند. (تا نمازگزار راحت¬تر جان بدهد)
«نماز در قبر مونس و همدم نمازگزار است»، « نماز فرش نمازگزار در قبر مي¬شود».
آثار نماز در قيامت:
رسول خدا(ص) فرمود: «نماز واقعي و با حضور قلب در روز قيامت تاجي بر سر نمازگزاران است»، «نماز واقعي و با حضور قلب (در روز قيامت) نور چهره¬ي نمازگزاران است»، «نماز با حضور دل، روز قيامت پوشش و مانعي بين نمازگزار و آتش دوزخ مي¬گردد».
اميد است كه خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعي قرار دهد.
سبطین
ادامه مطلب
نماز و از ميان رفتن بديها
نماز و از ميان رفتن بديها
قرآن :
«و در دو طرف روز (اوّل و آخر آن) و نخستين ساعات شب نماز بر پا دار، زيرا خوبيها ، بديها را از ميان مى برد. اين پندى براى پندگيرندگان است.»
1 ـ ابو عثمان: با سلمان زير درختى بوديم كه شاخه خشكى را از آن گرفته وتكان داد، تا اينكه برگهايش ريخت و گفت: آيا نمى پرسى چرا اينگونه مى كنم؟ گفتم: چراكردى؟ گفت: پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله برايم اينگونه كرد و سپس فرمود: همانا مسلمان هر گاه وضويى نيكو گرفت و نمازهاى پنجگانه را خواند، گناهانش مى ريزد همانگونه كه اين برگها ريخت. سپس گفت: «و در دو طرف روز (اوّل و آخر آن) و نخستين ساعات شب نماز بر پا دار، زيرا خوبيها ، بديها را از ميان مى برد. اين پندى براى پندگيرندگان است».
2 ـ ابن مسعود: مردى از زنى بوسه اى ربوده بود . پس نزد پيامبر آمد و به او خبر داد. سپس خداوند اين آيه را فرو فرستاد: «و در دو طرف روز (اوّل و آخر آن) و نخستين ساعات شب نماز بر پا دار ؛ زيرا خوبيها ، بديها را از ميان مى برد». پس آن مرد گفت: اى پيامبر خدا، آيا اين مخصوص من است؟ فرمود: براى همه امّتم، تمام آنان.
3 ـ پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله : نمازها، پوشاننده آنچه در ميان آن هاست، مى باشند ؛ چون خداوند جلّ جلاله گفته است: «همانا خوبيها، بديها را از ميان مى برند»[1].
4 ـ ابو ايّوب انصارى: پيامبر همواره مى گفت: هر نماز، خطاهاى پيش از خود را مى زدايد.
5 ـ ابوذر: عرض كردم: اى پيامبر خدا، توبه مردى كه دروغ عمدى بگويد چيست؟ فرمود: استغفار و نمازهاى پنجگانه، كه آن را مى شويد.
6 ـ پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله : هر كس وضو بگيرد آنگونه كه فرمان داده شده و نماز بخواند آنگونه كه فرمان يافته، هر چه پيشتر كرده، آمرزيده مى شود.
7 ـ نمازهاى پنجگانه ونمازجمعه تا جمعه، پوشاننده آنچه درميان آن هاست، مى باشند تا آنگاه كه گناهان بزرگ را در بر نگيرد.
8 ـ همانا مسلمان نماز مى گزارد در حالى كه خطاهايش بر سرش نهاده شده است . پس هرگاه سجده مى كند فرو مى ريزد و از نماز فارغ مى شود ، در حالى كه خطاهايش ريخته است.
9 ـ هيچگاه دو فرشته نگهبان، نماز انسان را با نماز ديگرش به سوى خدا نمى برند ، جز اينكه خداى تبارك و تعالى (به آن دو فرشته) مى گويد: شما را گواه مى گيرم كه ميان آن دو نماز را بر بنده ام آمرزيدم.
10 ـ همانا گناهان بنده مسلمان در حال نمازِ خالصانه فرو مى ريزد ، همانگونه كه اين برگ از اين درخت فرو مى ريزد.
11 ـ هر گاه يكى از شما وضويى نيكو بگيرد و فقط براى نماز به مسجد بيايد، هيچ گامى بر نمى دارد ، جز اينكه خداوند در برابر آن ، او را يك درجه بالا مى برد و خطايى را از او مى زدايد.
12 ـ وقت هيچ نمازى در نمى رسد ، جز اينكه فرشته اى در پيشگاه خداوند فرياد بر مى آورد: اى مردم، برخيزيد و به سوى آتشهايى كه بر پشت خود افروخته، برويد و با نمازهايتان آن ها را خاموش سازيد.
13 ـ در وقت هر نماز، مناديى بر مى خيزد و مى گويد: اى پسران آدم، برخيزيد و آنچه را بر خود افروخته ايد، خاموش كنيد . پس بر مى خيزند و طهارت مى سازند و خطاهاى پيش رويشان فرو مى ريزد و نماز مى خوانند و آنچه در ميان آن دو بوده آمرزيده مى شود . سپس در اين ميان آتش مى افروزند (گناه مى كنند) پس هنگام نمازِ نخستين، فرياد بر مى آورد: اى فرزندان آدم، برخيزيد و آنچه بر خود افروخته ايد، خاموش كنيد . پس بر مى خيزند، طهارت مى سازند و نماز مى خوانند و آنچه در ميان آن دو بوده ، آمرزيده مى شود و هنگام نماز عصر، همينگونه است و نيز هنگام نماز مغرب و نماز عشاء. پس در حالى كه آمرزيده شده اند، به خواب مى روند.
14 ـ مى سوزيد، پس هنگامى كه نماز صبح مى خوانيد بر آن آب مى ريزيد . سپس مى سوزيد و مى سوزيد ، پس هنگامى كه نماز ظهر مى خوانيد بر آن آب مى ريزيد. سپس مى سوزيد و مى سوزيد ، پس هنگامى كه نماز عصر مى خوانيد بر آن آب مى ريزيد. سپس مى سوزيد و مى سوزيد، پس هنگامى كه نماز مغرب مى خوانيد بر آن آب مى ريزيد . سپس مى سوزيد و مى سوزيد، پس هنگامى كه نماز عشاء مى خوانيد بر آن آب مى ريزيد. سپس مى خوابيد و بر شما چيزى نوشته نمى شود تا اينكه بيدار شويد.
15 ـ در بيان پاداش نماز ـ : هنگامى كه به نماز مى ايستى و رو به قبله مى كنى و (سوره) حمد را و هر سوره اى كه مى توانى مى خوانى، سپس خم مى شوى وركوع وسجود را تمام به جا مى آورى و تشهد و سلام مى گويى ، همه گناهانت از نمازى كه آوردى تا نماز پس از آن ، آمرزيده مى شود . اين است آنچه در نمازت به دست مى آورى.
16 ـ قطب راوندى: پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله مردى را ديد كه مى گويد: خدايا ، مرا بيامرز و نمى بينم كه بيامرزى. پس حضرت به او فرمود: چرا بدگمانى؟ گفت: چون من در دوران جاهليت و اسلام گناه كرده ام. حضرت فرمود: اما گناهانى كه در جاهليت كرده اى، ايمان آن ها را زدود و آنچه در اسلام انجام داده اى، نماز تا نماز ، كفاره ميان آن دوست.
17 ـ امام علىّ عليه السّلام : هر كس نماز را با آگاهى از حقيقتش به جا بياورد آمرزيده مى شود.
18 ـ گناهى كه مهلت يابم پس از آن دو ركعت نماز بخوانم، مرا انديشناك نمى كند.
سبطین
ادامه مطلب
نماز و بازداشتن از كار زشت و ناپسند
نماز و بازداشتن از كار زشت و ناپسند
قرآن :
«آنچه از كتاب به تو وحى شده است، بخوان و نماز برپادار كه همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز مى دارد و بى گمان ياد خدا بزرگتر است و خداوند مى داند چه مى كنيد.»
29 ـ پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله : هر كس نمازش او را از كار زشت و ناپسند باز ندارد، جز دورى از خدا نيفزايد.
30 ـ كسى كه از نماز فرمان نبرد، نمازى ندارد و فرمان بردن از نماز، خوددارى از كار زشت و ناپسند است.
31 ـ عمران بن حصين: درباره گفته خدا: «همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز مى دارد» از پيامبر صلّى الله عليه و آله پرسيده شد. فرمود: هر كس، نمازش او را از كار زشت و ناپسند باز ندارد، نمازى ندارد.
32 ـ انس: جوانى از انصار همراه پيامبر نماز مى گزارد و كارهاى زشت هم مى كرد . اين مطلب را به پيامبر خدا صلّى الله عليه و آله گفتند. فرمود: روزى، نمازش او را باز مى دارد[3].
33 ـ ابو هريره: مردى نزد پيامبر آمد وگفت: همانا فلانى در شب نماز مى خواند وصبح، دزدى مى كند. فرمود: آنچه مى گويد (نمازش) بزودى او را باز مى دارد.
34 ـ امام صادق عليه السّلام : هر كس دوست دارد بداند آيا نمازش پذيرفته شده است يا نه، پس بنگرد آيا نمازش، او را از كار زشت و ناپسند بازداشته است، يا نه. پس به هر اندازه كه او را بازداشته، از او پذيرفته شده است.
35 ـ نماز ، بازدارنده اى الهى است؛ زيرا نمازگزار را تا آنگاه كه در نماز است از گناهان باز مى دارد. خداى جلّ جلاله مى فرمايد: «همانا نماز از كار زشت و ناپسند باز مى دارد».
36 ـ بدان كه نماز بازدارنده اى براى خدا در زمين است، پس هر كس دوست دارد بداند چه اندازه از نمازش سود برده ، پس بنگرد، اگر نمازش او را از كارهاى زشت و ناپسند باز داشته، به همان اندازه كه او را بازداشته، از نمازش بهره برده.
سبطین
ادامه مطلب
نماز و پايدارى
نماز و پايدارى
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد، از شكيبايى ونماز يارى جوييد؛ كه خدا با شكيبايان است.»
37 ـ حذيفه: هرگاه به پيامبر صلّى الله عليه و آله غم و اندوهى مى رسيد، نماز مى خواند[4].
38 ـ يوسف بن عبدالله بن سلام: پيامبر صلّى الله عليه و آله هرگاه به خانواده اش سختى مى رسيد، آنان را به نماز فرمان مى داد و سپس اين آيه را قرائت مى كرد: «و خانواده ات را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكيبا باش».
39 ـ امام صادق عليه السّلام : علىّ عليه السّلام هرگاه از چيزى انديشناك مى گرديد، به نماز پناه مى برد و سپس اين آيه را تلاوت مى كرد: «و از شكيبايى و نماز يارى جوييد».
40 ـ چه چيز مانع مى شود هرگاه بر يكى از شما اندوهى از اندوههاى دنيا رسيد ، وضو بگيرد ، سپس به مسجد برود و دو ركعت نماز بخواند و خدا را در آن بخواند؟ آيا نشنيده اى كه خداوند مى گويد: «و از شكيبايى و نماز يارى جوييد» ؟
سبطین
ادامه مطلب