حقیقت نماز
شيخ حسنعلى اصفهانى ؛ (1279 - 1361 ه .ق ):
بارى اى عزيز! اسرار نماز آنگاه حاصل شود كه شش چيز حاصل شود:
اول : حضور دل ، يعنى دل را به هنگام نماز، به هيچ چيز جز پروردگارت ((جلت عظمته )) تعلق نباشد.
دوم : فهم كردن معانى قرائت و ذكر و تسبيح نماز، به طورى كه دل در فهم آن الفاظ، مطابق زبان باشد.
سوم : تعظيم ، يعنى در آن حالت ، عظمت معبود و مبداء مقصود در خاطر او بود.
چهارم : هيبت ، يعنى از غايت عظمت پروردگار، خوف بر دلش هجوم آرد كه مبادا در اين عبادت ، تقصيرى باشد.
پنجم : اميد، كه مقام كرم و وجود خداوند متعال ، بر او معلوم باشد. كه از نهايت مرحمت ، او را محروم و بى نصيب نخواهد فرمود و گناهانش را خواهد بخشيد.
ششم : حيا، يعنى خود و عبادت خود را كوچكتر از آن بداند كه شايسته درگاه باشد و عبادت خود را در نهايت بندگى به انجام رساند. (1)
1- نشان از بى شانها، ص 325.
منبع : کتاب نماز خوبان
ادامه مطلب
غفلت دل در نماز
ابو حامد محمد غزالى :
غفلت دل در نماز از دو سبب بود: يكى از ظاهر بود و يكى از باطن .
اول - آنچه ظاهر بود آن باشد كه جايى كند كه چيزى مى بيند يا مى شنود كه دل بدان مشغول مى باشد و دل تبع چشم و گوش بود. علاج وى آن بود كه نماز جايى كند كه هيچ آواز نشنود و اگر جايى تاريك بود بهتر باشد تا چشم بر هم نهد، و بيشتر عابدان عبادت را خانه ساخته باشند، تاريك ، كه در جاى فراخ دل پراكنده تر باشد.
دوم - سبب دوم از باطن بود و آن انديشه و خاطر پراكنده بود و اين دشوارتر است .
چون پيش از نماز ذكر حق تعالى بر دل غالب نبود، در نماز حاضر نيايد و انديشه كه به دل راه يافت بدانكه در نماز دل خالى نشود، هر كه نماز خواهد با حضور دل ، بايد كه بيرون نماز دل را علاج كرده باشد و خالى كرده باشد، و اين بدان بود كه مشغله هاى دنيا از خود دور كرده باشد به قدر حاجت از دنيا قناعت كند و مقصود وى نيز از آن قدر فراغت عبادت بود. چون چنين نبود دل حاضر نبود. الاّ در بعضى از نماز، بايد كه در نوافل مى افزايد و دل حاضر مى كند تا بقدر چهار ركعت دل حاضر شود كه نوافل جبران فرايض است (1)
1- كيمياى سعادت ، ابو حامد محمد غزالى ، ص 147.
منبع : کتاب نماز خوبان
ادامه مطلب
بهترين وسيله بعد از شناخت نماز است
معاويه بن وهب سئَلتُ ابا عبدالله عليه السّلام
((عَنْ اَفْضَلِ ما يَتَقَّربُ بِهِ العبادُ اِلى ربِّهِم وَ اَحَبُّ ذلِكَ اِلى اللهِ عَزّ وَ جَلّ ما هُوَ فقال ما اَعْلَمُ شياً بَعْدَ المَعرِفَةِ اَفْضَلُ مِن هذِهِ الصلوة الحديث .))
معاويه بن وهب گويد: از امام صادق عليه السّلام پرسيدم : از برترين چيزيكه بندگان خدا بواسطه آن به پيشگاه الهى تقرّب مى جويند و از محبوبترين چيز نزد خدا چيست ؟ فرمود: پس از معرفت و شناخت حضرت حق و ذات احدّيت ، چيزى را برتر از اين نماز نمى دانم .(1)
1- شرح و تفسير آداب الصلوة امام (ره )، ص 31.
منبع : کتاب نماز خوبان
ادامه مطلب
الله اكبر در نماز
الله اكبر در نماز
نماز با گفتن الله اكبر شروع مى شود و امورى را براى نمازگزار حرام مى كند. مانند خوردن و آشاميدن و حرف زدن ، لذا به تكبير اول نماز تكبيرة الاحرام مى گويند.
الله اكبر اولين كلمه واجب به هنگام صبح است . اولين كلمه اى است كه نوزاد مسلمان در آغاز تولّد به عنوان اذان و اقامه مى شنود و آخرين كلمه اى است كه بر ميّت خوانده مى شود. و سپس وارد قبر مى شود.(نماز ميّت )
اولين و يگانه ذكرى است كه در نماز، هم واجب است و هم ركن نماز است . الله اكبر بيشترين ذكرى است كه هم در مقدمات نماز، هم در خود نماز و هم در تعقيبات آن گفته مى شود. بطورى كه يك مسلمان در طول يك روز فقط در نمازهاى پنجگانه واجب (نه نمازهاى مستحب ) حدود 360 مرتبه آنرا تكرار مى كند. بدين صورت كه :
اول - براى هر 5 نماز اذان وارد شده و در هر اذانى 6 مرتبه الله اكبر گفته مى شود.(مجموعاً 30 مرتبه )
دوم - براى هر 5 نماز اقامه وارد شده كه در هر اقامه 4 مرتبه الله اكبر گفته مى شود. (مجموعاً 20 مرتبه )
سوم - قبل از شروع نماز در هر 5 نماز، 6 تكبير مستحب است و تكبير هفتم همان تكبيرة الاحرام واجب است . (مجموعاً 30 مرتبه )
چهارم - تكبيرة الاحرام آغاز نماز، كه در مجموع 5 تكبير مى شود.
پنجم - قبل از هر ركوع ((در 17 ركعت )) يك تكبير وارد شده است . (مجموعاً 17 مرتبه )
ششم - در هر 17 ركعت نماز دو سجده داريم كه براى هر سجده دو تكبير مستحب است . يكى قبل و يكى بعد از آن (مجموعاً 68 مرتبه )
هفتم - هر نماز يك قنوت دارد كه قبل از هر قنوت يك تكبير وارد شده است . (مجموعاً 5 مرتبه )
هشتم - در پايان هر يك از نمازهاى 5 گانه 3 تكبير وارد شده است . (مجموعاً 15 مرتبه )
نهم - بعد از هر نماز 34 مرتبه تكبير به عنوان تسبيحات حضرت زهراعليهاالسّلام وارد شده است . (مجموعاً 170 مرتبه ) و...(1)
1- تفسير نماز، ص 84 و 85.
منبع : کتاب نماز خوبان
ادامه مطلب