با اینکه شرافتِ کعبه از بیت‏ المقدس بیشتر است، چرا خداوند از ابتدا قبله را کعبه قرار نداد؟

 در مورد برتری کعبه بر بیت ‏المقدس هیچ اختلافی بین مسلمانان نیست و روایات فراوانی در کتاب‌های شیعه و سنی بر برتری دلالت دارد. کعبه اولین محل عبادت و بندگی انسان‏هاست و تردیدی در برتری آن وجود ندارد، چه از جهت قدمتِ بنا و چه از جهت سابقه عبادت.
امّا در پاسخ به چند حکمت می توان اشاره کرد:

 1.تقویت روحیۀ اطاعت و فرمانبری در اهل حجاز

اعراب حجاز، مخصوصاً اهل مكه، علاقه زیادى به سرزمین خود داشتند؛ لذا در آغاز كار لازم بود بر خلاف تمایل نفسانى و تعصب‌های محلى، كعبه را براى مدتى رها كنند و به طرف بیت‏المقدس نماز بگزارند تا تعصب‏ها در آنها كشته شود و روح اطاعت و فرمانبردارى در آنها تحكیم گردد.

 2.جلوگیری از قضاوت‌های نادرست نسبت به اسلام

کعبه در اول مرکز قدرتمند بت‌پرستی بوده است. اگر این محل در اوج قدرت بت‌ها، قبله قرار می‌گرفت، ممکن بود سبب شود کسانی که از دور خبر اسلام را می‌شنوند، گمان کنند این دین هم به نوعی بت‌پرستی دعوت می‌کند؛ اما بعد از گذشت حدود پانزده سال از دعوت اسلامی و تأکید آن بر توحید دیگر جایی برای این توهم و شبهه باقی نمی‏ماند.

 3.ایجاد تمایز بین مسلمانان و مشرکان

از آنجا که مشرکان در برابر بت‌هایی که در مسجد‏الحرام و در خانه کعبه بودند خضوع و قربانی می‏کردند؛ شاید در ابتدای کار لازم بود برای جداسازی هویت مسلمانان از آنان سمت و سوی اعمال عبادی آنها متفاوت باشد تا مؤمن از کافر باز شناخته گردد و پس از آنکه تعداد مسلمانان در مدینه زیاد گردید، دیگر نیازی به این تمایز گذاری نبوده است؛ لذا خداوند در ابتدا بیت‏المقدس و پس از افزایش جمعیت مسلمانان، کعبه را قبله قرار داد.

 4.همراهی اسلام با ادیان بزرگ

از آنجایی که قبله ادیان بزرگ آن زمان ـ همچون یهود ـ بیت المقدس بوده است، همراهی نمودن اولیه اسلام با آن ادیان و جذب قلوب آنها و سپس جدا شدن مسیر اسلام از آنان از دلایل مورد توجه می‏باشد.

 مرکز تخصصی نماز