نماز صبح به جماعت
رسول خدا چون شنید تعدادی از مسلمین در نماز جماعت صبح حضور ندارند فرمود: اگر آنها از ثواب زیاد نماز جماعت صبح و عشا خبر داشتند مانند راه رفتن کودکان شیرخوار، خود را به نماز جماعت می رساندند(بهترین پناهگاه/ص۹۴)
ادامه مطلب
چه کنیم که لذت عبادت را درک کنیم؟
یک سری مقدمات خارج از نماز دارد و یک سری مقدمات در خود نماز.
آنچه که قبل از نماز و در خارج از نماز باید مورد ملاحظه شود و عمل شود این است که انسان گناه نکند.
معصیت، روح را مکدّر می کند؛ نورانیّت دل را می برد، و اما هنگام خود نماز، انسان باید زنجیر و سیمی دور خود بکشد تا غیر خداوند متعال داخل نشود.
بایستی فکرش را از غیر خدا منصرف کند و توجهش به غیر خدا مشغول نشود.
البته اگر به صورت غیر اختیاری توجهش به جایی رفت که هیچ، اما به محض التفات پیدا کردن، بایستی قلبش را از غیر خدا منصرف کند.
"برگرفته از کتاب نماز آیت الله بهجت"
ادامه مطلب
مراتب حضور قلب
گرچه درباره مراتب حضور قلب، سخنان بسیاری از بزرگان اهل معرفت رسیده، ولی ما به جهت مختصرگویی و ساده نویسی برآنیم تا با الهاماز سخنان ارزشمند آنان به ذکر پنج مرتبه از مراتب حضور قلب بپردازیم.
مرتبه اول: شخص نمازگزار باید اجمالا بداند که با خداوند سخن می گوید و حمد و ثنای او می کند، اگر چه به معانی الفاظ توجه نمی کند. این مرتبه برای آنانیاست که معانی نماز را نمی دانند؛ حضرت امام خمینی ـ قدّس سره ـ از قول مرحوم شاه آبادی ـ قدّس سره ـ نقل می کند:
«مثل این نحوه، به این صورت است که یکی، قصیده در مدح کسی بگوید و به طفلی که معانی آن را نمی فهمد بدهد که در محضر او بخواند و به طفل بفهماند که این قصیده در مدح این شخص است، البته آن طفل که قصیده را می خواند اجمالا می داند ثنای ممدوح را می کند، اگر چه کیفیت آن را نمی داند».[1]
مرتبه دوم: علاوه بر مرحله قبلی، به معانی کلمات و اذکار نیز توجه داشته باشد و بداند که چه می گوید. امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید:
«من صلّی رکعتین یعلمُ ما یقولُ فیهِما. انصرَفَ و لیسَ بَینَهُ و بینَ الله ذنبٌ إلّا غفرَلَهُ؛[2]هر کس دو رکعت نماز بخواند در صورتی که بداند چه می گوید، از نماز فارغ میشود در حالی که بین او و خداوند گناهی نیست، مگر این که خداوند آنها را میبخشد». در این مرحله، قلب تابع زبان است.
مرتبه سوم: اسرار عبادت و حقیقت اذکار و تسبیح و تحمید و سایر مفاهیم را بفهمد و در حال نماز به آنهاتوجه کند تا خوب بداند چه می گوید و چه می خواهد.
مرتبه چهارم: نمازگزار علاوه بر مراحل سابق، باید اسرار و حقایق اذکار را به طور کامل درباطن ذاتش نفوذ داده و به مرحله یقین و ایمان کامل برسد. در این صورت است که زبان از قلب پیروی می کند. قلب چون به آن حقایق ایمان دارد، زبان را به اذکار وادار می کند.
مرتبه پنجم: در این مرحله، نماز گزار به مرتبه کشفو شهود و حضور کامل می رسد که به این مرحله حضور قلب در معبود می گویند نهحضور قلب در عبادت؛ یعنی مرحله ای که اسما و صفات و کمالات حق را با چشم باطن مشاهده می کند،چیزی را جز خدا نمی بیند، حتی به خودش و افعال و حرکات واذکارش نیز توجه نداشته از سخنگو و سخن نیز غافل است و در حقیقت در انجذابکامل قرار دارد، البته در این مرحله هم مراتبی است که نسبت به سالکین متفاوت است.[3]
[1] . امام خمینی، اربعین، ص 434.
[2] . ثواب الاعمال، ص 72.
[3]. بر همه ماست که در این مراتب به دقت تأمل نموده و درصدد تحصیل آنها باشیم؛ برای اطلاع بیشتر ر.ک: امام خمینی، اربعین، ص 434؛ ابراهیم امینی، خودسازی، ص 231؛ میرزا ملکی تبریزی، اسرار الصلوه، ص 307.
علی اصغر عزیزی تهرانی ـ حضور قلب در نماز، ص11
ادامه مطلب
خشوع در نماز(2)
خشوع در نماز(2)
نکته: «اصل روح نماز خشوع است و حاضر بودن دل اندر جمله نماز؛ که مقصود از نماز، راست داشتن دل است با حق ـ تعالی ـ و تازه کردن ذکر حق ـ تعالی ـ بر سبیل هیبت و تعظیم».[1]
توصیه: «اکنون تو کار را باش! سرّ اعظم نماز در خضوع و خشوع دل است. اگر قالبی بی جان به کار اید هرگز، می دان که نماز بی خشوع و خضوع نیز به کار اید. و خلق جهان از نماز بدان محجوب مانده اند که حبّ دنیا در درون ایشان رخت بنهاده است. حبُّ الله می باید که به دل افتد».[2]
[1]. کیمیای سعادت، 1/165.
[2]. نامه های عین القضات همدانی، به اهتمام: علی نقی منزوی و عفیف عسیران، تهران، اساطیر، 1377، ج1، صص250 و 251.
ادامه مطلب
درباره وبلاگ
آرشیو ماهانه
آرشیو موضوعی
آمار وبلاگ
دیگر امکانات
دستور آسان نماز شب از زبان حجت الاسلام عالی وصیت شهدا