معنای "الصراط المستقیم" نماز از دید حضرت صادق علیه السّلام
معنای "الصراط المستقیم" نماز از دید حضرت صادق علیه السّلام
امام صادق عليهالسلام در مورد آية « اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيمَ » (فاتحه 6) ميفرمايند:
« هُوَ أمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام وَ مَعْرِفَتُه»
« صراط مستقيم اميرالمؤمنين عليهالسلام و معرفت ايشان است. »
ان شاء اللّه از اين پس نماز خود را با توجه به فرمايشات ائمه عليهمالسلام اقامه مي كنيم.
خداوندا، ما را به اميرالمؤمنين علي عليهالسلام برسان،
و به سوي ايشان و معرفتشان هدايت نما.
(بحارالأنوار 24 / 11 ح 4 ؛ معاني الأخبار/ 32)
ادامه مطلب
از چه آياتي وقت هاي سه گانه نماز اثبات مي شود؟
از چه آياتي وقت هاي سه گانه نماز اثبات مي شود؟
خداوند متعال در سورة اسراء (بني اسراييل) آية 78 به اوقات سه گانه نماز هاي روزانة واجب اشاره فرموده است: «أقم الصلاهَ لدلوك الشمس الي غسق الليل و قرءآن الفجر»
نماز را از زوال خورشيد (هنگام ظهر) تا نهايت تاريكي شب (= نيمه شب) بر پا دار. و هم چنين قرآن فجر (= نماز صبح) را.
كه «دلوك الشمس» هنگام ظهر را گويند و شامل وقت نماز ظهر و عصر مي شود، و «غسق الليل» تا نصف شب را مي گويند و شامل وقت نماز مغرب و عشاء مي شود، و تنها نماز صبح مي ماند كه از آن تعبير به «قرءآن الفجر» آورده و اشاره به وقت نماز صبح است.[1]
آية شريفة 114 سورة هود «واقم الصلوهَ طرفي النهار و زلفاً من الليل» در دو طرف روز (= اول و آخر آن) و نخستين ساعات شب، نماز را بپا دار اين آيه نيز به وقت نماز صبح و مغرب و عشاء اشاره دارد.[2]
آن چه در پايان قابل بيان است اين است که: در بين مفسران و فقها، ذيل اين آيات اختلاف نظر نيز وجود دارد ... .
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. تفسير الميزان، ج19، ذيل سوره مزمل.
2. تفسير راهنما، ج19، ذيل سوره مزمل مراجعه شود.
پي نوشت ها:
[1]. ر.ك: حمعهَ العروسي الحويزي، تفسير نور الثقلين، ج 3، ص 115؛ و مكارم شيرازي، ناصر وهمكاران، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميهَ، چاپ دهم، زمستان 1371، ج 12، ص 223 ؤ 222.
[2]. مكارم شيرازي، ناصر، همان، ج 9، ص 267ؤ 265.
ادامه مطلب
استعانت از روزه و نماز
استعانت از روزه و نماز
خیمهها را دیدهای كه اگر ستون و خرگاه نداشته باشد، فرو خواهد افتاد!... ساختمانها و بناها كه اگر پایهاش سست باشد و خراب شود، همه آن ساختمان را با خود فرو خواهد ریخت؛ هر چقدر هم كه با عظمت باشد، آن ساختمان! ... .
مكتبها و مرامها را دیدهای كه شعاری دارد و نمادی و سمبلی كه اگر بینماد باشد و بیسمبل، ناشناخته میماند؛ گویی هیچ است و گمنام ... .
فروتنی و نیازخواهی و سپاس من و تو در برابر عظیمترین سرچشمه قدرت، دانایی، حكمت و بینایی؛ یعنی خداوند، "نماز" است كه هم ستون و پایه دین است و هم نماد و سمبل و جوهره آیین اسلام. "نماز"، فروتنی و نیازخواهی در برابر معبودی است كه تكیهگاه انسان در میدانهای كارزار است و امید مجاهدان در صحنههای خونین جهاد؛ الهامبخش مقاومت و صبر است در تندباد حوادث و هجوم مشكلات؛ پناه درماندگان است در گرفتاریها و مونس آدمی در تنهاییهای زندگی و غربت روح.
اسْتَعینُوا بِالصّبْرِ وَ الصّلاةِ 1
... و بیگانه از نماز، مگر میتواند با روحی استوار در شداید و خطرها از خود پایمردی و استواری نشان دهد كه هر كار من و تو، تابع و وابسته به نماز من و توست ... و نماز، هماهنگی، همراهی و همصدایی با همه كائنات است كه پیوسته با زبان فطرت و زبان خاموش، تسبیحگوی خدایند. قبله و كعبه، رمز وحدت و یكپارچگی است و نماز، صحنه و تجلیگاه این هماهنگی ... .
پس باید كه اهتمام ورزید به حق نماز تا مصداق این سخن باشیم كه «حق نماز را كسانی از مؤمنان میشناسند كه نه زیور و كالای دنیا آنان را از نماز باز میدارد و مشغول میسازد، نه نور چشمهایی از فرزندان و ثروت رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللّهِ وَ إِقامِ الصّلاةِ وَ إیتاءِ الزّكاةِ یَخافُونَ یَوْمًا تَتَقَلّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ اْلأَبْصارُ.2
نماز، سپاس بندگان عارف، صاحبدل و نعمتشناس به درگاه معبود بیهمتا است كه دلها، همه در گرو محبت اوست و كیست كه اندك نعمتی داشته باشد و از این سرچشمه یاد ننوشد؟ ... .3
1 . بقره (2): 45
2 . نور (24) : 37
3 . نهجالبلاغه، خطبة 199
ادامه مطلب
کم فروشی در نماز
کم فروشی در نماز
در قرآن می خوانیم:
وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ * الَّذِینَ إِذَا اكْتَالُواْ عَلَى النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ * وَإِذَا كَالُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ(1)
واى بر كمفروشان. كسانى كه هرگاه از مردم پیمانه بگیرند كامل مىگیرند. و هرگاه به ایشان پیمانه دهند یا برایشان (كالایى را) وزن كنند، كم مىگذارند.
«طفیف» و قلیل به یك معناست و «تطفیف» به معناى كاستن و كم گذاشتن است و ریشه آن از «طفّ» به معناى كنار است. به فروشندهاى كه از كنار اجناس مىزند، «مطفّف» گویند.
ابن مسعود نقل مىكند كه هركس از نمازش بكاهد مشمول این آیه است.(2)
كم فروشى هر صنفى متناسب با خودش مىباشد: معلم، كارگر، نویسنده، فروشنده، مهندس، دكتر و دیگر مشاغل، هر كدام در انجام وظیفه خود كوتاهى كنند، كم فروشند.
كمفروش، خود را زرنگ مىداند، مردم را دوست ندارد، خدا را رازق نمىداند و ظلم اقتصادى به جامعه مىكند.
كم فروشى از گناهان كبیره است، زیرا وعده عذاب براى آن آمده است.
امكانِ كم فروشى یا حساسیّت در كیل بیش از وزن است، لذا در یك آیه فقط از كیل و در آیه پس از آن، ابتدا مجدداً از كیل و سپس وزن، سخن به میان آمده است.
در روایات مىخوانیم: هرگاه مردم گرفتار گناه كمفروشى شوند، زمین روئیدنىهاى خود را از مردم باز مىدارد و مردم به قحطى تهدید مىشوند.(3)
انضباط و دقّت اقتصادى، در رأس برنامههاى اصلاحى انبیاست. چنانكه حضرت شعیب به قوم خود فرمود: «اوفوا الكیل و لا تكونوا من المخسرین وزنوا بالقسطاس المستقیم و لا تبخسوا الناس اشیاءهم و لا تعثوا فى الارض مفسدین»(4) پیمانه را (در معامله) كامل و تمام بدهید و از كم كنندگان و خسارت زنندگان نباشید و با ترازوى درست وزن كنید و كالاهاى مردم را كم ندهید و روى زمین مفسدانه عمل نكنید.(5)
_________________
1) ذیل آیات 1-3 سوره مطففین.
2) تفسیر نمونه.
3) تفسیر المیزان.
4) شعراء، 181 - 183.
5)400نکته از تفسیر نور
منبع: تبیان
ادامه مطلب