آیا با امکانات رفاهی امروزه، باید نماز را شکسته خواند؟
آیا با امکانات رفاهی امروزه، باید نماز را شکسته خواند؟
با وجود امكانات رفاهي امروزه مثل هواپيما كه مسافر هيچ سختي اي نمی بیند آیا باز هم بايد نماز را شكسته خواند؟
در پاسخ سه نكته را بايد مد نظر داشت:
امروزه گرچه وسايل نقليه با گذشته فرق كرده است؛ ولى در عين حال هم اكنون نيز مسافرت داراى مسائل غير قابل پيش بيني و مشكلات زيادى است و آرامش محل زندگی انسان در مسافرت فراهم نيست و مشكلات سفر مثل فشارهاى عصبى و فرصتهاى محدود، همچنان محسوس است. براى نمونه شخصى كه با هواپيما مسافرت مىكند، گرچه با سريعترين و راحتترين وسيله به سفر مىرود؛ ولى چند دقيقه تأخير، مىتواند مانع سفر او شود.
بنابراين با توجه به مشكلات زياد و عدم آرامش، دستور قصر نماز مسافر صادر شده است.
يكى از حكمتهاى شکسته شدنِ نماز مشقت و سختي هاي سفر است و نه آنكه تمام العلة باشد. در هیچ روايتى ذکر نشده است که دليل شکسته شدن، فقط همین است تا اشكال شود که مشقت گذشته وجود ندارد و مسافر امروزي بايد نماز را کامل بخوانند.
اگر علت شکسته شدن نماز فقط مشقت و سختی های سفر می بود می بايد:
اوّلا: تمامى سفرهاى با مشقت، مشمول چنين حكمى باشند و حال آنكه مثلاً در سفر معصيت ـ هر چند هم با مشقت همراه باشد ـ باز بايد نماز تمام خوانده و روزه گرفته شود.
ثانياً: بايد هر چه سفر طولانىتر و با مشقتتر باشد، تخفيف بيشتر باشد و حال آنكه راننده که شغلش مسافرت است و دائماً سفر مىكند، بايد نمازش را تمام بخواند.
پس يكى از حكمتهاى اين حكم، تخفيف است که هديه الهى است و شامل برخى از مسافران مىشود و در تمام موارد، ربطى به مشقت و سختی سفر ندارد.
در وضع قوانين، به موارد كلى توجه مىشود، نه به موارد استثنايى. افراد معمولا در مسافرت عجله دارند و امكانات به اندازه محل سكونت برايشان فراهم نيست، دستور آمده كه مسافران ـ با شرايطى ـ نماز را شكسته بخوانند. در اين جا نبايد کسى را در نظر بگیریم كه هيچ مشكلى در سفر ندارد.
ادامه مطلب
با داشتن نماز قضا نماز مستحبی بخوانم یا نه؟
با داشتن نماز قضا نماز مستحبی بخوانم یا نه؟
کدام تفکر صحیح است؟
بنده به جاي نماز مستحبی، قضاي نمازهایم را مي خوانم چون با وجود واجباتِ قضا نشده، مستحبات نيز پذيرفته نمي شوند و اثري ندارند
بنده نماز مستحبی می خوانم، به اميد آن که توفيقي جهت قضاي نمازهایم حاصل شود
از نظر شرعي خواندن نماز مستحبی (نافله) براي کسی که نماز قضا دارد جايز است و داشتن نمازِ قضا به معناي قبول نشدنِ نماز مستحبي نیست.
کسي که به انجام واجبات جدیت دارد، ولي گاهي مايل است مستحبات را نيز انجام دهد باید بداند خواندن نماز مستحبی آثار خاص خود را دارد مثل اینکه توفيق آور است و انسان را موفق به خواندن نمازِ قضا مي کند.
کسي که به واجبات بي توجه است و فقط نسبت به مستحبات جدّیت دارد ، بايد بداند که مستحبات براي او نفع ندارد و بايد ابتدا نسبت به واجبات خود اهتمام بورزد، زيرا تقوا شرط قبولي اعمال است.
اگر برنامه ريزي کند تا هم نماز هاي قضا را بخواند و هم از برکات نوافل مثل نماز شب بسيار مناسب است.
ادامه مطلب
چرا نماز قضای پدر بر همه فرزندان واجب نشده است؟
چرا نماز قضای پدر بر همه فرزندان واجب نشده است؟
چرا خداوند نماز قضاى پدر را بر پسر بزرگتر، واجب کرده است؟ چرا به طور مشترک بر همه فرزندان واجب نشد؟
حكمت هاى گوناگونى مى تواند داشته باشد كه به تعدادى از آنها اشاره مى كنيم:
به طور معمول پسر بزرگتر بیشترین بهره را می برد چرا که از نظر سنی زمان بیشتری از نعمت وجودی و محبت و زحمات پدر بهره مند بوده است و از نظر محوریت در کارها و امور نیز بیشتر از خواهر و برادران کوچکتر از خود مد نظر قرار می گیرد.
وقتى خداوند مى خواهد مديريت شخصى را جا بيندازد و فرهنگ سازى كند، تكليف بيشترى نيز بر دوشش مى گذارد؛ تا مديريت او، توجيه پذير باشد. پسر بزرگتر در مدیریت خانواده، جانشین پدر است و تکلیف بیشتری هم دارد. امام رضا (ع) فرمودند: بزرگترین برادر به منزله پدر است.
اگر نماز قضاى پدر بر همه فرزندان واجب مى شد، ممكن بود مانند ميراث مالى، مورد اختلاف ورثه گردد و در نتيجه، منجر به ترك آن شود. علاوه بر اين، عدم وجوب آن بر دختران با توجه به عذرهايى كه دارند، نوعى تخفيف در حق آنان است.
در پايان ذكر این نكته را یادآوری می کنیم که: پسر بزرگ تر مى تواند از ثلثِ ميراث پدر و مادر، قبل از تقسيم آن، هزينه خواندن نماز و اداى روزه را جدا كند و شخصى را براى انجام آن، اجير نمايد که اگر مقدار آن زياد باشد، مشكلى براى پسر بزرگ پيش نخواهد آمد.
- البته در مقابل اين تكليف، از ارث بيشترى برخوردار مى گردد؛ يعنى اموال اختصاصى پدر، مثل انگشتر، اسلحه، وسيله سوارى و... به او مى رسد كه در فقه اسلامى به آن «حبوه» می گویند. البته ثوابى كه از ناحيه انجام آن نمازها و روزه ها به وى مى رسد، بسيار زيادتر از آن است كه با ارزش آن ارث مازاد، مقايسه گردد.
- قَالَ الرضا (ع) : الْأَخُ الْأَكْبَرُ بِمَنْزِلَةِ الْأَبِ (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج75 ؛ ص335)
- عادت ماهیانه و حاملگی و ... از جمله آن عذز ها می باشد.
ادامه مطلب
چرا نماز پدر بر پسر بزرگتر واجب است؟
چرا نماز پدر بر پسر بزرگتر واجب است؟
اینکه نماز قضاى پدر، بر پسر بزرگتر، واجب است؛ چرا بايد تكليف پدر را پسر بزرگ بر دوش بكشد؟
در ابتدا توجه شما را به حکم شرعی در این باره جلب می کنیم:
همه مراجع: نماز قضاى پدر تنها بر عهده پسر بزرگ خانواده (بعد از فوت پدر) است. امّا اگر كس ديگرى هم به جا آورد، اشكال ندارد و رفع تكليف از پسر مىشود. پسر بزرگ نيز مىتواند كسى را براى خواندن نماز پدر اجير كند.
اگر پدر وصيت كند كه از ثلث مالش براى قضاى نماز او اجير بگيرند، پس از خواندن اجير، قضاى نماز از عهده پسر بزرگ ساقط مىشود.
این نکته نیز قابل ذکر است که برخی از فقها می گویند: وجوب قضاي نماز بر پسر بزرگتر فقط در صورتى است كه وي به خاطر مرض و سفر، نتوانسته نماز و روزه اش را انجام دهد نه اينكه به خاطر نافرماني و يا از روى بى مبالاتى آنها ترك كرده باشد.
اما در صورتى كه پدر از روى عمد و بى مبالاتى، نماز نخوانده باشد، مى گوييم: اين مسئله، يك تكليف بر پسر بزرگ تر است؛ نه رفع تكليف از پدر؛ تا گفته شود چرا وظيفه پدر را پسر بايد بر دوش بكشد؟ بنابراين، چنین پدری در قيامت، مؤاخذه و بازخواست مى شود؛ حتى اگر پسر وى نمازهاى او را به جا آورد؛ زيرا اين نماز، تكليف پدر بود كه به جا نياورده بود و آن نماز، تكليف پسر است؛ مانند بقيه تكاليف پسر. اگر از اول، خداوند به جاى هفده ركعت، سى و چهار ركعت نماز را در شبانه روز بر پسر بزرگ واجب مى كرد، آيا جاى اعتراض داشت؟ بنابراين، در قبال انجام اين عبادت، خداوند، به پسر، ثواب و اجر عنايت مى كند؛ پس پسر، گناه پدر را بر دوش نمى كشد.
البته همان طور كه انجام خيرات و صدقه دادن به نيت والدين، در حق آنها مؤثر است، اداى نماز و روزه قضا نيز از باب فضل الهى، بى تأثير در وضع آنها در برزخ و قيامت نيست؛ ولى هيچ گاه به طور كامل، جاى نمازهاى پدر را نمى گيرد.
- توضيحالمسائل مراجع، م 1394 و 1390، آيتالله نورى، توضيحالمسائل، م 1390- 1393 آيتالله وحيد، توضيحالمسائل، م 1398- 1402 دفتر آيتالله خامنهاى.
ادامه مطلب
درباره وبلاگ
آرشیو ماهانه
آرشیو موضوعی
آمار وبلاگ
دیگر امکانات
دستور آسان نماز شب از زبان حجت الاسلام عالی وصیت شهدا