زمان وجوب نماز جمعه

زمان وجوب نماز جمعه
77909375420223782055.jpg;
اکثر دانشمندان مسلمان، زمان فرض و وجوب نماز جمعه را در لیله الاسراء (شب معراج) در مکه دانسته اند، اما اقامه نشدن نمازجمعه در مکه (قبل از هجرت) یا بدان جهت بود که افراد به تعدادی که با حضور آنان نماز جمعه برپا می شود، نمی رسیدند و یا آن که لازمه ی برپایی نماز جمعه تبلیغ علنی و آزادانه ی اسلام بود، حال آن که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در مکه مکلف به تبلیغ علنی و عبادت دسته جمعی نبودند.
در مقابل نظر مشهور، ابن حجر از علمای اهل سنت می گوید: احادیث صحیح دلالت دارند بر این که نماز جمعه در مدینه فرض شده است. برای رفع تعارض بین گفته ی ابن حجر و نظر مشهور در حاشیه اعانة الطالبین چنین نوشته شده است:
می توان سخن ابن حجر را این گونه توجیه کرد که نماز جمعه در مدینه فرض شد؛ یعنی مانع وجوب جمعه در مدینه از بین رفت؛ زیرا عذری که در مکه داشتند، در مدینه برطرف شده بود. به سخن دیگر، انجام نماز جمعه در مکه خواسته شد، اما چون شرایط مهیا نبود و این شرایط در مدینه فراهم آمد، گویا آنان در مدینه مأمور به برگزاری جمعه شدند1 و لذا در این رابطه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید:
همانا خداوند سبحان نماز جمعه را بر شما از همین سال، از همین ماه و از همین ساعت فرض و واجب نمود. سپس کسی که آن را در حال حیات من، و بعد از رحلت من تا روز قیامت، از راه انکار یا استخفاف ترک نماید، خداوند پریشانی او را جمع نگرداند، و عمر و مال پربرکت به او ندهد و مبارکش نگرداند. آگاه باشید چنین آدمی (با این بی اعتنایی به نماز جمعه) نمازی برای او نیست، حجّی برای او نیست، صدقه ی او مورد پذیرش نیست، اموال او برکت ندارد تا این که توبه کرده، پشیمان شود و اگر توبه کند، توبه اش پذیرفته خواهد شد.2
1ـ اعانة الطالبین، ج 1، ص 52؛ مغنى المحتاج، ج 1، ص 276، به نقل از نماز جمعه در تاریخ و فقه اسلام، ص 20.
2ـ وسائل، ج 5، باب صلوه الجمعه.

ادامه مطلب


[ سه شنبه 22 دی 1394  ] [ 11:41 AM ] [ فروزان ]
[ نظرات(0) ]

نخستین اقامه کننده ی جمعه در اسلام

نخستین اقامه کننده ی جمعه در اسلام
77909375420223782055.jpg;
 
بیشتر تاریخ نگاران و مفسران عقیده دارند که «اسعد بن زراره»1 نخستین اقامه کننده ی نماز جمعه بود که قبل از هجرت در قریه نقیع الخضمات «در یک میلی مدینه» نماز جمعه را اقامه کرد، تعداد همراهان او در نماز چهل نفر بودند.2
عبدالرحمن بن کعب که راهنمای پدر نابینایش بود گوید: پدرم کعب بن مالک هرگاه اذان نماز جمعه را می شنید برای اسعد بن زراره طلب رحمت می نمود. پرسیدم: چرا برای اسعد در خواست رحمت می کنی؟ گفت: چون او کسی بود که ما را در «هزم البیت» یثرب، جمع کرد و با ما نماز جمعه خواند. پرسیدم: آن روز چند نفر بودید؟ گفت چهل نفر.3
در چگونگی اقامه ی جمعه از سوی «اسعد» گفته اند: پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم مصعب بن عمیر را به عنوان امیر مدینه فرستاد و به او دستور داد تا نماز جمعه را اقامه کند، سپس مصعب نزد اسعد رفته و امر به جمعه را به وی خبر داد و او را امر کرد تا خود نماز را برگزار کند. در روایت دیگری، دارقطنی از ابن عباس روایت کرد که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم قبل از هجرت که امکان اجتماع ایشان با مسلمانان در مکه نبود به مصعب بن عمیر امر فرمود تا در مدینه نماز جمعه را به دو رکعت اقامه کند.4
1ـ اسعد بن زراره از نخستین مسلمانان انصار و از اشراف بنى عبدالاشهل مى باشند. تاریخ پیامبر اسلام، دکتر آیتى، ص 143.
2ـ الدرالمنثور، ج 6، ص 218، تفسیر روح الجنان، ج 11، ص 147، به نقل از نماز جمعه در فقه و تاریخ اسلام، ص 19.
3ـ سنن ابن داود، ج 1، حدیث 1069، به نقل از مباحثى پیرامون نماز جمعه، ص 90.
4ـ تفسیر الدرالمنثور، ج 6، ص 218، تفسیر روح الجنان، ج 11، ص 147، نماز جمعه در تاریخ و فقه اسلام، ص 19.
 

 


ادامه مطلب


[ سه شنبه 22 دی 1394  ] [ 11:39 AM ] [ فروزان ]
[ نظرات(0) ]

اولین نماز جمعه ای که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم اقامه کردند

 اولین نماز جمعه ای که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم اقامه کردند
77909375420223782055.jpg;
 
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم بر اثر فشار بت پرستان مکه به دستور خداوند متعال در سال سیزدهم بعثت به سوی مدینه مهاجرت فرمود. روز دوشنبه دوازده ربیع الاول به قریه ی قبا در نزدیکی مدینه وارد شد. قبا مرکز قبیله ی بنی عمروبن عوف بود، حضرت در منزل بزرگ قبیله (کلثوم بن هدم) فرود آمد. گروهی از مهاجر و انصار در انتظار موکب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم بودند. پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم تا آخر هفته در آن جا توقف کرد.1 و در این مدت شالوده ی مسجدی را برای قبیله بنی عوف ریخت. افراد قبیله اصرار کردند که در «قبا» اقامت گزیند و عرض کردند ما افراد کوشا و با استقامت و مدافعی برای شما هستیم، ولی آن حضرت نپذیرفت، قبیله ی (اوس و خزرج) از مهاجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آگاه شدند لباس و سلاح رزم بر تن کردند و به استقبال او شتافتند و او را به مدینه آوردند.
عموم تاریخ نویسان نوشته اند، رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم روز جمعه وارد مدینه شد و نماز جمعه را با اصحاب بجا آورد. خطبه ی بلیغی خواند که در اعماق قلوب و جان آنان اثر بدیعی گذارد؛ زیرا آنان تا آن روز با چنین کلمات گران بهایی آشنا نبودند. متن خطبه را ابن هشام در سیره و مرحوم مجلسی در بحار نقل کرده اند.2
1ـ تفسیر الدرالمنثور، ج 6، ص 218، روح الجنان، ج 11، ص 147.
2ـ بحارالانوار، ج 19، ص 108.

ادامه مطلب


[ سه شنبه 22 دی 1394  ] [ 11:37 AM ] [ فروزان ]
[ نظرات(0) ]

زندانیان و نماز جمعه

زندانیان و نماز جمعه

15123580082353400539.jpg;


امام صادق علیه السلام از پدر بزرگوارش روایت می نماید: سیره ی علی علیه السلامچنین بود که کسانی را که به واسطه بدهکاری یا تهمت محبوس بودند، برای شرکت در نماز جمعه از زندان خارج می ساخت، و آنان به نماز حاضر می شدند، و اولیای آن ها ضامن می شدند که آنان را به زندان باز گردانند.

 مستدرک، ج 6، ص 27.

 

 


ادامه مطلب


[ سه شنبه 22 دی 1394  ] [ 11:06 AM ] [ فروزان ]
[ نظرات(0) ]