آثار اجتماعى نماز

  نمـاز داراى آثار اجتماعى بسیارى است که امام خمینى(ره) در سخنى به تاثیر نماز در اصلاح جامعه و جلوگیرى از تخلفات و بزه کارى ومـفـاسد اجتماعى اشاره کرده و آن را به عنوان یک کارخانه انسان سـازى مـعـرفـى کرده است: (در اسلام از نماز هیچ فریضه اى بالاترنـیـسـت... شما پرونده هایى که در دادگسترى ها, در جاهاى دیگر,دادگـاه هـا هـست, بروید ببینید, از نمازخوان ها ببینید پرونده هـسـت آن جا؟ از بى نمازها پرونده هست, هرچه پرونده پیدا کنید,پـرونـده بـى نـمازها است. نماز پشتوانه ملت است. سیدالشهدا درهـمـان ظهر عاشورا که جنگ بود ـ آن جنگ بزرگ بود و همه در معرض خـطر بودند ـ وقتى یکى از اصحاب گفت ظهر شده است, فرمود که یادمـن آوردید, یاد آوردید نماز را, خدا تو را از نمازگزاران حساب کـنـد و ایـستاد همان جا نماز خواند. نگفت که ما مى خواهیمجنگ بـکـنـیم, خیر, جنگ را براى نماز کردند... جنگ براى این است که مـردم آن زبـالـه هایى که هستند, آن هایى که مانع از پیاده شدن اسـلام هـستند, آنهایى که مانع از ترقى مسلمین هستند, آن ها رااز بـین راه بردارند; مقصد این است که اسلام را پیاده کنند و بااسلام انسان درست کنند. نماز یک کارخانه انسان سازى است

نـمـاز خـوب, فحـشا و مـنکر را از یـک امـتى بیرون مى کند. اینهـایـى کـه در این مراکز فساد کشیده شدند, این ها هم بى نمازهاهـسـتـنـد. نـمـازخـوان ها تو[ى] مساجدند و مهیایند براى خدمت,مسجدها را خالى نکنید.)1

سـازنـدگـى نماز وقتى آشکار مى شود که بدانیم انسان با اعمال ورفـتـارش ساخته مى شود و به دیگر بیان روحیات انسان از کردار ورفـتـار ارادى اش شـکل مى گیرد و براى او ملکه حاصلمى شود. پس اگـر کـسـى آداب ظـاهرى و باطنى نماز را که مجموعه شرایط صحت وقـبـولـى نـماز است, رعایت کند و در اقامه این فریضه بزرگ الهى بـکـوشـد, کـم کـم ملکه پاکى و تقوا در روحش پدید آمده و انسان کـامـل مـى گردد, زیراآداب نماز, انسان را به امورى چون رعایت نـظـافت و پاکى, مراعات حقوق دیگران, انضباط و وقت شناسى, وحدت جـهـت و هم سویى با مسلمانان, خویشتن دارى و تسلط بر نفس, بزرگ دیـدن خـداوند و کوچک دیدن غیر او, صلح و هم زیستى مسالمت آمیزبـا مـومنان و زدودن گناهان و پالایش روح از آلودگى هاى اخلاقى وامور دیگرى که لازمه کمال انسانى است, سوق مى دهد.2

1 ـ صحیفه نور (چاپ جدید) ج7, ص289.

2ـ بـراى اطلاع بیش تر در این زمینه رجوع شود به کتاب طهارت روح(آثار تربیتى نماز از دیدگاه شهید مطهرى).