ترسیم نظام اقتصادی اسلام بر اساس مکتب اقتصادی آن از دیدگاه امام خمینی
عناوين نوع اوّل مشتمل بر عقودي است كه از جهت عملكرد به سه قسم تقسيم ميشوند:
الف) عقودي كه گروه اوّل و دوّم و سوّم39 از مردم ميتوانند از آن استفاده كنند: عقد شركت.
ب) عقودي كه صاحبان نيروي كار و سرمايه نقدي و غير نقدي را در درآمد حاصل از فعاليت اقتصادي شركت ميدهد: مضاربه، مساقات، جعاله، صلح.
ج) عقدي كه تنها صاحبان سرمايه غير نقدي ميتوانند از آن استفاده كنند: اجاره
د) عقدي كه تنها صاحبان سرمايه غير نقدي از آن بهره ميبرند: خريد و فروش (نقد، نسيه، سلف).40
اكنون با استفاده از گروههاي مردم و انواع عقود به كشف و معرّفي نهادهاي بخش غير دولتي ميپردازيم.
ادامه مطلب
بررسي نكات اقتصادي درعهدنامة مالك اشتر
نظام اقتصادي اسلام با همة عمق، اصالت و عظمت، صلاحيت پياده شدن درهر عصر، زمان و مكاني را دارد. اما اين امر، در سايه وجود حكومتي اسلامي كه به تمامي مباني اعتقادي، اخلاقي و معنوي اقتصاد اسلامي معتقد باشد، امكانپذير است. اكثر معضلات و مشكلاتي كه در گذشته و حال روياروي اقتصاد قرار داشته است، از 3 منبع سرچشمه ميگيرد:
1. فقدان توليد كافي
2. توزيع ناعادلانه
3. رعايت نكردن الگوي مصرف
اغلب كشورها از ناحيه موارد فوقالذكر در رنج هستند، تا جايي كه بسياري از تلاشها در جهان كنوني در زمينة‌علم اقتصاد،متوجه بهينهسازي سطح توليد، اصلاح روش توزيع و رعايت الگوي مناسب مصرف است. نظام اقتصادي اسلام نيز به اين معضلات و مشكلات توجه كرده است. حضرت علي(ع) نيز در نامة‌معروفشان به مالك اشتر، نظام اقتصادي مطلوب را بخوبي ترسيم كرده و براين نكته تأكيد نمودهاند كه، حكومت اسلامي، در جهت بالا بردن سطح توليد، توزيع عادلانه و مصرف صحيح، كاملاً تلاش و سعي كند.
ادامه مطلب
بازخوانيديدگاههاياقتصاديشهيداستادمطهري
استاد مطهري به عنوان يك اسلامشناس و متفكر جامع در معارف ديني بودند. و ازجمله ابعاد اين جامعيت، ديدگاهها و نظراتي است كه استاد در مورد اقتصاد اسلامي ابراز داشتهاند. گرچه ورود ايشان به مباحث اقتصادي با تاخير انجام شد و سالهاي آخر عمر مبارك خود را به ابراز اين نظرات پرداختند، اما اين نكته را بايد گفت كه: در عين حال ورود ايشان به مباحث اقتصادي مبارك و بااشراف و تسلط كامل نسبت به اين مسايل همراه بود.
يكي از آثاري كه از ايشان به جا مانده است «بررسي اجمالي مباني اقتصاد اسلامي» است. البته اين اثر به صورت تاليف نيست، بلكه به صورت يادداشتهايي پراكنده از استاد شهيد مطهري است كه، بعدها توسط يكي از آقايان جمعآوري و تدوين شده و به صورت يك كتاب درآمده است. اين كتاب نشان ميدهد كه شهيد استاد مطهري نيز نظريهي اقتصادي نسبت به اقتصاد سوسياليستي ماركس دارد و هم نظر انتقادي نسبت به اقتصاد سرمايهداري.
ادامه مطلب