پرسش:با سلام مدتی است این سؤال به ذهنم می آید که علت قرائت فاتحه بر مزار ها چه است و طبق کدام سنت است؟ از پاسخ شما متشکرمپاسخ:
پرسش:با سلام مدتی است این سؤال به ذهنم می آید که علت قرائت فاتحه بر مزار ها چه است و طبق کدام سنت است؟ از پاسخ شما متشکرمپاسخ:
در روایات زیادی توصیه و ترغیب به زیارت اهل قبور و احسان نمودن و هدیه دادن به آنها آمده است. در روایتی که از پیامبر صلی الله عیه و آله نقل شده است آن حضرت چنین می فرماید:
مردگانتان را که در قبرها آرمیدهاند از یاد نبرید. مردگان شما امید احسان شما را دارند. مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام کاری ندارند، شما صدقه و دعائی به آنها هدیه کنید.[1]
و در حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود: مرده به خاطر طلب رحمت و آمرزشی که برای او میشود شادمان میگردد همان گونه که زنده بوسیله هدیهای که به او میدهند خوشحال میگردد.[2]
احسان به مردگان مصایق متعددی دارد، مانند دادن خیرات، مبرات و هدیه نمودن ثواب آن به آنان، طلب استغفار از خداوند برای آنان و نیز انجام برخی اعمال که از آنها به عنوان صدقات جاریه یاد شده است؛ مانند ایجاد بناهای خیریه، مدرسه سازی، مسجد سازی و ...، کار هدایت و ارشاد مردم، ایجاد پارک و فضای سبز جهت استفاده عموم و ...، که تمام این اعمال توسط فرشتگان الهی ثبت و به کسانی که به نیت آنها احسان می گردد داده می شود.
یکی از بهترین اعمال خیر قرائت قرآن و تدبر در آن است، خصوصا سوره حمد یا فاتحة الکتاب که در آیه شریفه 87 از سوره حجر در کنار کل قرآن قرار گرفته است، آنجا که می فرماید:*وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانی وَ الْقُرْآنَ الْعَظیمَ*[3] «ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم دادیم!»
و در روایات می یابیم که فاتحة الکتاب از شریف ترین گنجینه های عرش است که خداوند متعال پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را به آن مشرّف نموده است.[4] و روایات بسیار دیگر که در فضیلت و آثار قرائت قرآن بیان شده است. البته حقیقت و کمال آثار عمل خیر در وجود و روح انجام دهنده آن عمل اثر می کند و به واسطه اهداء او و لطف خداوند در پذیرش آن، بهره ای از برکات آن به میت هم می رسد.
اباالحسن علی ابن موسی الرضا علیهما السلام فرمود: من زار قبر مؤمن فقرأ عنده «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» سبع مرّات غفر اللَّه له و لصاحب القبر[5] کسی که زیارت کند قبر مؤمنی را و نزد او هفت بار سوره قدر را بخواند، خداوند او را و صاحب قبر را می بخشاید.
[1]- عن النبیّ صلّی اللَّه علیه و آله: لا تنسوا موتاکم فی قبورهم و موتاکم یرجون إحسانکم و موتاکم محبوسون یرغبون فی أعمالکم البرّ و هم لا یقدرون، اهدوا إلی موتاکم الصّدقة و الدّعاء. انوار الهدایة ص 115 به نقل از: الحکم الزاهرة با ترجمه انصاری صفحه 232. [2]- الحکم الزاهرة با ترجمه انصاری، ص: 233 [3]- سوره حجر آیه 87. [4]- تفسیر المنسوب به إمام الحسن العسکری علیه السلام، صفحه 29 ذیل عنوان: فضل فاتحة الکتاب [5]- البحار 82/ 169 به نقل از الحکم الزاهرة با ترجمه انصاری، ص: 233 منبع: پایگاه حوزه، 12277