خوش آمدید

شان نزول آیه
در تفسير آيه 28 و 29 همين سوره و بيان شان نزول آنها كه جمعى از همسران پيامبر (صلي الله عليه و آله) به پيامبر (صلي الله عليه و آله) عرض كردند كه بر نفقه و هزينه زندگى ما بيفزا (زيرا چشمشان به غنائم جنگى افتاده بود، و چنين مى‏پنداشتند كه بايد از آن، بهره زيادى به آنها برسد).

آيات مزبور نازل شد و صريحا به آنها گوشزد كرد كه اگر دنيا و زينت دنيا را مى‏خواهند براى هميشه از پيامبر (صلي الله عليه و آله) جدا شوند و اگر خدا و پيامبر و روز جزا را خواهانند با زندگى ساده او بسازند. از اين گذشته در چگونگى تقسيم اوقات زندگى پيامبر (صلي الله عليه و آله) در ميان‏ آنها نيز با هم رقابتهايى داشتند كه پيغمبر (صلي الله عليه و آله) را با آن همه گرفتارى و اشتغالات مهم در مضيقه قرار مى‏داد، هر چند پيامبر (صلي الله عليه و آله) كوشش لازم را در زمينه عدالت در ميان آنها رعايت مى‏كرد ولى باز گفتگوهاى آنها ادامه داشت، آيه فوق نازل شد و پيامبر را در تقسيم اوقاتش در ميان آنها كاملا آزاد گذاشت، و ضمنا به آنها اعلام كرد كه اين حكم الهى است تا هيچگونه نگرانى و سوء برداشتى براى آنها حاصل نشود. 

كلمه «تُرجى»، از «ارجاء» به معناى تأخير انداختن و «تُؤى» از «مأوي» به معناى مكان دادن است. اين دو كلمه كنايه از طلاق و نگهدارى يا تأخير و تقدّم در همبسترى است.
اجراى عدالت در ميان همسران واجب است، ولكن پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) به دليل مشكلات فراوان و جهاد با دشمنان و تلاش براى جامعه، از طرف خداوند مجاز بود كه موعد همسران خود را تغيير دهد، به جاى اين كه هر شب در منزل يكى از آنان باشد، چند شب پياپى در يك جا بماند، بعد چند شب ديگر منزل ديگرى باشد. 
البتّه بعضى مفسّران اين آيه را درباره‏ى اختيار پيامبر در كم و زياد كردن نفقه همسران يا رد كردن تقاضاى زنان هبه‏اى و بعد پذيرفتن آنها و يا طلاق اوليّه و رجوع ثانوى تفسير كرده‏اند.

1- براى افرادى كه مسئوليّت‏هاى سنگين دارند بايد اختياراتى ويژه گذاشت. (ترجى من تشاء) (كسانى كه عدالت و تقوا و عملكردشان براى همه روشن است، مى‏توانند در همان چهار چوب عدل و تقوا در زندگى خود تغييراتى ايجاد كنند.
چنانكه همسران پيامبر(صلي الله عليه و آله و سلم) به موضع و تصميم عادلانه آن حضرت درباره تأخير و تقدّم هم خوابگى با هريك از آنان اطمينان خاطر داشتند.)
2- اختيارات پيامبر، به معناى ناديده گرفتن حقّ همسران نيست. (تقرّ اعينهنّ - لا يحزنّ - يرضين)
3- چشم همسر به دو چيز روشن مى‏شود: يكى نداشتن غم و ديگرى رضايت قلبى. (تقرّ اعينهنّ و لايحزنّ و يرضينّ)
4- راضى كردن همسر نبايد مخصوص روزهاى اول زندگى باشد، بلكه بايد همواره چنين باشد. (و يرضين)
5- جلب رضايت صد در صد چند همسر، محال عادّي است، ولى بايد چنان برنامه ريزى كرد كه به اين امر نزديك باشد. (ادنى ان... يرضين) 
6- مرد بايد درصدد راضى كردن تمام همسران خود باشد. (كلّهنّ) 
7- احكام الهى براى برقرارى عدالت و حفظ حقوق خانواده است، گرچه در دلها توقّع چيز ديگرى باشد. (والله يعلم ما فى قلوبكم)
8- احكام خانواده در اسلام، از سرچشمه‏ى علم الهى است. (كان الله عليماً)
تفسیر نور