____________________________
1- یعنی باید حکم شرعی؛ مثل این که مجتهدی بفرماید، انسان تا خمس در آمدش را ندهد نمی تواند در آن تصرف کند هر چند قصد
دادن خمس را هم داشته باشد.
* توجه: عبارات، زیر فتوا محسوب می شوند:
باید، واجب است ،بنا برأقوی، بنا براظهر، بنا برأقرب بعید نیست، خالی از وجه نیست و...
2- یعنی بیان مصداق حکم شرعی، مثل این که «روزه عید فطرکه حرام است»؛ «مجتهد حاکم شرع» بفرماید: فردا؛ روز اول ماه است
برای اطلاع تفصیلی ازتفاوت «حکم» و «فتوا» و این که «حکم» غالبا اختصاص به «حاکم شرع مجتهد» دارد، به کتب تخصّصی و تفصیلی در این زمینه مراجعه شود.
3- یعنی احتیاطی که قبل یا بعدش ،فتوا نباشد؛ مثلا مجتهدی بفرماید: به احتیاط واجب، برای یاد دادن واجبات مزد گرفته نشود.
* توجه: این عبارات غالبا احتیاط واجب محسوب می شوند:
احتیاط، احوط، احتیاط لازم ،اشکال دارد، خالی از اشکال نیست، محل اشکال است، محل تامل است.
آیة الله امام خامنه ای: عبارت های «فیه اشکال»، «مشکل»، «لا یخلومن اشکاال» دلالت بر احتیاط دارند، مگر عبارت«لا اشکال فیه» که فتوی است . [50]
4- یعنی احتیاطی که قبل یا بعدش فتوا باشد؛ مثل این که مجتهدی بفرماید:ظرف نجس را اگر در آب کر یا جاری یک مربته بشویند پاک میشود، ولی احتیاط آن است که سه مرتبه بشویند.
