قرآن .

((اوست آن خدايى كه نخستين بار كسانى از اهل كتاب را كه كافر بودند از خانه هايشان بيرون راند و شـمـانـمى پنداشتيد كه بيرون روند آنها نيز مى پنداشتند حصارهايشان را توان آن هست كه در بـرابـر خـدا نـگهدارشان باشد خدااز سويى كه گمانش نمى بردند بر آنها تاخت آورد و در دلشان وحـشـت افكند, چنان كه خانه هاى خود را با دست خويش و بادست مؤمنان خراب مى كردند پس اى اهل بصيرت عبرت گيريد)).

قرآن .

((و بـامـدادان از ميان كسان خويش بيرون آمدى تا مؤمنان را در آن جايها كه مى بايست بجنگند, بگمارى و خدا شنواى داناست )).
ـ ابـن مـسعود : در جنگ احد زنان در پشت جبهه مسلمانان بودند و مجروحان را مداوامى كردند ابـوسـفـيان آمد و شعار ((اعل هبل , پيروز باد هبل )) را سر داد پيامبر خدا(ص )به مسلمانان فرمود :شما بگوييد ((اللّه اعلى و اجل )) و مسلمانان شعار ((اللّه اعلى و اجل )) را سردادند ابو سفيان شعار داد : ((لـنـا الـعـزى و لا عزى لكم , ما عزى را داريم و شما عزايى نداريد))پيامبر خدا به مسلمانان فرمود : شما هم بگوييد : ((اللهم مولانا و الكافرون لا مولى لهم ((12)) )).
ـ انس : در جنگ احد, دندان پيشين پيامبرخداشكست و سر آن حضرت شكاف برداشت ودر حالى كه از فرقش خون جارى بود مى فرمود :چگونه رستگار شوند مردمى كه فرق پيامبرخود را كه آنان را بـه خدا دعوت مى كند, شكافتند و دندان پيشينش راشكستند؟
پس ,خداوندعزوجل اين آيه رافرو فرستاد : ((تو را در اين كارها دستى نيست )).
ـ چـون پـيـامـبـر(ص ) از جـنـگ احـد بـرگـشـت و وارد مـديـنـه شـد, جـبـرئيـل (ع ) بـر آن حضرت فرودآمدوگفت : اى محمد! خداوند فرمانت مى دهد كه اين قوم (مشركان ) را تعقيب كنى وكـسـى جـز افـراد مـجـروح همراه تو نيايد! پس , پيامبر خدا(ص ) به جارچيى فرمود تا جار زند : اى گـروه مـهـاجـران و انصار! هر كس جراحتى دارد بيرون بيايد و هر كس مجروح نيست بماند آنـان شـروع بـه مـر هـم نـهـادن بـر زخـمـهـاى خود و مداواى آنها كردند و خداوند اين آيه را بر پيامبرش نازل فرمود : ((و در دست يافتن به آن قوم سستى مكنيد اگر شما درد مى كشيد آنها نيز چـون شـمـادرد مـى كـشـند ولى شما از خدا چيزى را اميد داريد كه آنان اميد ندارند)) و خداى عـزوجل فرمود :((اگر به شما زخمى رسيده به آن قوم نيز مانند شما زخمى رسيده است )) پس , مسلمانان با وجوددرد و جراحتى كه داشتند (براى تعقيب مشركان ) بيرون رفتند.
ـ پيامبر خدا(ص ) : خدايا! قوم مرا ببخشا, زيرا آنان مردمى نادانند.
ـ خـشـم خدا سخت است بر مردى كه پيامبر خدا(ص ) او را بكشد, خشم خدا سخت است برمردى كه خود را شاه شاهان مى نامد, حال آن كه پادشاهى جز خدا نيست .

ـ خشم خدا سخت است بر مردمى , كه چهره پيامبر خدا را مجروح كردند.
ـ ابـو سعيد : در جنگ احد چهره پيامبر خدا(ص ) شكاف برداشت و دندان پيشين او شكست در آن روز پـيـامـبـر خدا(ص ) ايستاد و دستهاى خود را به آسمان بلند كرد و گفت : خداوند بر يهودكه گـفـتـنـد : عـزير پسر خداست , بشدت خشم گرفت و بر نصارا كه گفتند: مسيح پسر خداست , سـخـت خشم گرفت و خشم خدا سخت است بر كسى كه خون مرا ريخت و با آزردن خاندانم , مرا آزرد.
ـ ابـو حـمـيـد سـاعـدى : هـنـگـامى كه پيامبر(ص ) از مدينه به قصد احد بيرون آمد, در عبور از ثـنية الوداع با يك گردان سراپا مسلح برخورد كرد پرسيد:اينهاكيستند؟
عرض كردند: عبداللّه بن ابـى اسـت بـا ششصد تن از يهوديان بنى قينقاع و هم پيمان خود فرمود: آيا اسلام آورده اند؟
عرض كـردنـد : نه , اى پيامبر خدا حضرت فرمود : بگوييدبرگردند, زيرا ما در برابر مشركان از مشركان كمك نمى گيريم .

ـ امـام عـلـى (ع ) : در جنگ احد هنگامى كه مردم از گرد پيامبر خدا پراكنده شدند, من در ميان كشتگان نگاه كردم , اما پيامبر خدا(ص ) را نديدم با خود گفتم : به خدا قسم او اهل فرار نبود و در مـيـان كـشته ها هم نمى بينمش فكر مى كنم خداوند از اين رفتار ما به خشم آمده و پيامبرش را به آسمان برده است پس ,وجود من ديگر بى فايده است و بايد بجنگم تا كشته شوم لذا غلاف شمشيرم را شـكـستم و به دشمن حمله كردم و آنان از برابر من دور شدند و ناگاه ديدم كه پيامبر خدا(ص ) در ميان آنهاست .

قرآن .

((كسانى را كه در راه خدا كشته شده اند مرده مپنداريد, بلكه زنده اند و نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند)).

 

قرآن .

((هـر آيـنـه خـدا شـمـا را در بـدر يارى داد و حال آن كه خوار بوديد پس از خدا بترسيد باشد كه سپاسگزار شويد آن گاه كه به مؤمنان مى گفتى كه اگر پروردگارتان سه هزار فرشته به ياريتان فرو فرستد, آيا شما را كافى نخواهد بود؟
)).
ـ امـام صـادق (ع ), دربـاره آيـه (( و حال آن كه خوار بوديد)), فرمود : با وجود پيامبر خدا(ص ) در مـيـان آنـان خـوار نـبودند, بلكه منظور اين است كه : خداوند شما را در بدر يارى داد حال آن كه ضعيف بوديد.
ـ ابـن عـبـاس : پـيـامـبـر خـدا(ص ) بـالاى سر كشتگان بدر ايستاد و فرمود : خداوند با گروهى انـدك كـيـفـرتـان داد شـما, من راستگو را دروغزن شمرديد و من امين را خائن داشتيد آن گاه حـضـرت رو بـه (جنازه ) ابوجهل بن هشام كرد و فرمود : اين مرد در برابر خدا از فرعون سركش تر بود, زيرا فرعون وقتى يقين كرد كه در چنگال مرگ گرفتار آمده است , به يگانگى خدا ايمان آورد اما اين مرد هنگامى هم كه يقين كرد دارد از بين مى رود باز لات و عزى را خواند.
ـ پـيـامـبـر خـدا(ص ) : اى ابوجهل ! اى عتبه ! اى شيبه ! اى اميه ! آيا وعده پروردگارتان را راست يـافـتـيـد؟
مـن كه وعده پروردگارم را راست يافتم عمر عرض كرد : اى پيامبر خدا! با پيكرهايى بـى جـان سـخـن مـى گويى ؟
حضرت فرمود : سوگند به آن كه جانم در دست اوست , سخن مرا همچنان كه شما مى شنويدآنها نيز مى شنوند, منتها آنان نمى توانند جواب بدهند.
ـ انـس : عـمـر دربـاره اهل بدر براى ما سخن به ميان آورد و گفت : پيامبر خدا(ص ) روز قبل از شـروع جنگ , قتلگاه مشركان را به ما نشان مى داد و مى فرمود : فردا به خواست خدا فلانى در اين جـا به خاك مى افتد و فلانى در اين جا جنگ كه شروع شد, آن افراد در همان جايى كه پيامبر(ص ) فـرمـوده بـود بـه خـاك مى افتادند من به پيامبر خدا عرض كردم : سوگند به آن كه تو را به حق مبعوث كرد, آن افراد درهمان جايى كه فرموده بودى به خاك افتاده اند حضرت سپس دستور داد كـه جـنازه آنها را در جايى انداختند و آن گاه به طرف آنان رفت و فرمود : اى فلان ! اى فلان ! آيا آنـچـه را خداوند به شما وعده داده بوديد راست يافتيد؟
من كه آنچه را خدا به من وعده داده بود راست يافتم عرض كردم : اى پيامبر خدا!با افرادى كه به لاشه اى تبديل شده اند سخن مى گويى ؟
حـضرت فرمود : همچنان كه شما سخن مرامى شنويد, آنها نيز مى شنوند منتها آنان قادر به جواب دادن نيستند.
ـ امام على (ع ) : در جنگ بدر چهره اصحاب پيامبر خدا(ص ), مانند پشم سفيد بود.
ـ در جـنـگ بـدر مـا خـود را در پـنـاه پـيامبر خدا(ص ) قرار مى داديم و آن حضرت از همه ما به دشمن نزديكتر بود و در آن روز از همه شجاعت بيشترى نشان مى داد.
ـ ابن عباس : در جنگ , بدر پرچم پيامبر خدا(ص ) در دست على بن ابى طالب بود و پرچم انصار در دست سعد بن عباده .

ـ امـام عـلـى (ع ) : در شـب جـنگ بدر پيامبر خدا(ص ) نماز مى خواند و مى گفت بار خدايا! اگر اين گروه (مسلمانان ) را نابود كنى ديگر بندگى نخواهى شد در آن شب بر آنان باران باريد.
ـ در روز بدر جز مقداد كه بر اسب ابلق خود سوار بود ما سواره ديگرى نداشتيم .

ـ زمانى كه در جنگ بدر شركت كرديم , جز مقداد بن اسود سواره ديگرى در ميان ما نبود درشب جنگ بدر هر كه با ما بود خوابيد, مگر پيامبر خدا(ص ) كه در زير درختى ايستاده بود و تاصبح نماز مى خواند و دعا مى كرد.
ـ دربـاره آيـه ((آن گـاه كـه از پـروردگـارتـان يـارى مـى خواستيد)) : وقتى پيامبر(ص ) شمار فـراوان مشركان و اندك بودن تعداد مسلمانان را ديد, رو به قبله كرد و گفت : بار خدايا! وعده اى را كـه بـه مـن داده اى بـه كـار بـند بار خدايا! اگر اين گروه را از بين ببرى , ديگر در روى زمين پـرستش نخواهى شد حضرت در حالى كه دستهاى خود را به سوى آسمان كشيده بود پيوسته اين جـمله را مى گفت , چندان كه رداى او از شانه اش افتاد پس خداوند متعال اين آيه را نازل فرمود : ((آن گاه كه از پروردگارتان يارى مى خواستيد)).
ـ عـمـربـن خطاب : در روز بدر پيامبر(ص ) به ياران خود نگريست كه سيصد و چند تن بودند وبه مـشـركـان نـگاه كرد ديد بيش از هزار نفرند پس در حالى كه ردا و ازارى بر تن داشت , رو به قبله ايـسـتاد و دستهايش را به جانب آن كشيد و گفت : بار خدايا! وعده اى را كه به من داده اى عملى گردان بار خدايا! وعده اى را كه به من داده اى عملى گردان بار خدايا! اگر اين گروه را ازاسلام بگيرى ديگر هرگز بر روى زمين پرستش نخواهى شد در اين هنگام خداى متعال آيه ((آن گاه كه از پروردگارتان يارى مى طلبيديد)) را نازل فرمود.

قرآن .

((چـون بـراى گـرفـتـن غنايم به راه بيفتيد, آنان كه از جنگ تخلف ورزيده اند خواهند گفت : بـگذاريد تا ما هم از پى شمابياييم مى خواهند سخن خدا را ديگرگون كنند بگو : شما هرگز از پى ما نخواهيد آمد خدا از پيش چنين گفته است سپس خواهند گفت : بلكه بر ما حسد مى بريد؟
نه , اينان جز اندكى نمى فهمند)).
ـ بـريـده : در روز جنگ خيبر, ابوبكر پرچم را گرفت اما بدون آن كه موفق به فتح شود برگشت روزبـعـد عـمر پرچم را گرفت و او هم ناكام برگشت و ابن سلمه كشته شد و مردم (مسلمانان ) بـرگـشـتند پيامبرخدا(ص ), فرمود اين پرچم را به كسى خواهم داد كه خدا و رسولش را دوست دارد و خـدا و رسولش نيزاو را دوست دارند و هرگز بر نمى گردد تا فتح و پيروزى نصيبش شود مـا آن شب را خوشحال از اين كه فردا روز پيروزى است , به صبح رسانديم پيامبر خدا نماز صبح را خـوانـد و آن گـاه پرچم را خواست و ازجا بلند شد هر يك از ما كه نزد پيامبر خدا قرب و منزلتى داشـت امـيـدوار بـود كـه آن مـرد او باشد حتى من به خاطر قرب و منزلتى كه نزد پيامبر داشتم گـردن كشيدم و سرم را بالا گرفتم اما پيامبر خدا على بن ابى طالب را صدا زدعلى (ع ) مبتلا به چشم درد بود پيامبر خدا دستى بر چشم او كشيد و آن گاه پرچم را به وى سپرد و فتح وپيروزى نصيب او شد.
ـ چـون پـيامبر خدا(ص ) در نزديك خيبر فرودآمد, اهل خيبر دچار ترس و هراس شدند و گفتند :مـحـمـد بـا يـثـربـيـان آمـد پـيامبر خدا(ص ) عمر بن خطاب را با مسلمانان فرستاد و او با اهل خـيـبـربـه نـبردپرداخت ,اما آنان او و نيروهايش را عقب زدند عمر در حالى كه يارانش را متهم به بـزدلـى مـى كردو آنان او را, نزد پيامبر خدا برگشتند پيامبر(ص ) فرمود : فردا پرچم را به مردى مـى دهم كه خدا ورسولش را دوست دارد و خدا و رسولش نيز او را دوست دارند روز بعد, ابوبكر و عـمـر گردن مى كشيدندكه پرچم به يكى از آنها داده شود, اما پيامبر(ص ) على را صدا زد در آن روز على مبتلا به چشم درد بودپيامبر خدا(ص ) در چشم او اندكى آب دهان انداخت و پرچم را به وى سـپرد على با نيروهاى مسلمان حركت كرد و به مقابله با اهل خيبر شتافت و با مرحب خيبرى رو به رو شد كه اين رجز را مى خواند:.
خيبر مى داند كه من مرحب هستم .

غرق سلاحم و پهلوانى كار آزموده ام .

آن گاه كه شيران ژيان رو آورند,.
بارها نيزه مى زنم و گاهى هم ضربتى شمشير فرود مى آورم .

او و عـلـى رو يـا روى هـم قـرار گـرفـتـنـد و على با شمشير چنان ضربتى بر فرق او زد كه تا به دنـدانـهـايـش رسيد و صداى ضربتش را همه اردوگاه شنيدند و هنوز آخرين افراد لشكر نيامده بودند كه خيبر به دست اوليها فتح شد.
ـ جابر : روز خيبر مرحب يهودى بيرون آمد و اين رجز را مى خواند:.
خيبر مى داند كه من مرحب هستم .

غرق در سلاحم و پهلوانى كار آزموده ام .

بارها نيزه مى زنم و گاهى هم ضربتى شمشير,.
آن گاه كه شيران به ميدان آيند و تجربه كنند.
و مـى گـفـت : آيـا مـرد مـيدانى هست ؟
پيامبر خدا(ص ) فرمود : چه كسى به مصاف او مى رود؟
مـحمدبن مسلمه عرض كرد : من اى پيامبر خدا به خدا قسم من داغديده و خونخواهم آنان ديروز بـرادر مـرا كشتندجابر مى گويد : پيامبر خدا فرمود : برو خدايا! او را كمك فرما چون دو مبارز به هم نزديك شدندميانشان درختى قرار گرفت مرحب بر محمد بن مسلمه حمله كرد و ضربه اى به او حـواله كرد كه محمدسپرش را پيش آورد و شمشير مرحب در آن گير كرد و محمد بن مسلمه با استفاده از اين فرصت ضربتى بر مرحب زد و او را كشت ((14)) .

ـ حـسـيـل بـن خـارجـه اشـجعى : من براى فروش كالا وارد مدينه شدم مرا نزد پيامبر خدا(ص ) بردندحضرت فرمود : اى حسيل ! حاضرى بيست پيمانه خرما به تو بدهم و تو در مقابل آن راه خيبر را بـه اين ياران من نشان دهى ؟
من اين كار را كردم و چون پيامبر خدا(ص ) به خيبر رسيد, نزد آن حضرت رفتم واو بيست پيمانه خرما به من داد بعد از آن مرا (به اسيرى ) نزد پيامبر خدا بردند, آن حـضـرت بـه مـن فرمود : اى حسيل ! هيچ كس نزد من (به اسيرى ) آورده نشد كه سه روز باشد و مسلمان نشود و ريسمان زرد (اسارت ) از گردنش بيرون آيد حسيل گفت : من هم مسلمان شدم .

ـ ابـو طـلـحـه : مـن پـشـت سـر پيامبر(ص ) سوار بودم , به طورى كه زانويم با زانوى آن حضرت تماس داشت پيامبر شب به خيبر حمله نكرد و چون سحرگاه شد, بر آنان شبيخون زد و فرمود : ما هرگاه درميدان قومى فرود آييم , بد سرنوشتى در انتظار بيم داده شدگان است .

ـ چـون صـبـح شـد اهـالـى خيبر با بيل و زنبيلهاى خود براى رفتن به مزارعشان بيرون آمدند و چـون پـيـامبر و سپاه اسلام را ديدند, برگشتند و فرار كردند پيامبر خدا(ص ) فرمود اللّه اكبر, اللّه اكبر خيبر ويران شد (و سقوط كرد) : ما هرگاه در ميدان قومى فرود آييم , بد سرنوشتى در انتظار بيم داده شدگان است .

ـ ايـاس بـن سـلـمـه از پـدرش نقل مى كند : در روز خيبر عمويم براى جنگ با مرحب يهودى به ميدان رفت مرحب اين رجز را خواند:.
خيبر مى داند كه من مرحب هستم .

غرق در سلاحم و پهلوانى كار آزموده ام .

آن گاه كه آتش جنگها شعله ور شود.
عموى من عامر نيز چنين رجز خواند:.
خيبر مى داند كه من عامر هستم .

سراپا مسلحم و پهلوانى ماجرا جويم .

آن دو سـپـس دو ضـربه رد و بدل كردند شمشير مرحب در سپر عامر گير كرد و عامر از قسمت پايين بدن مرحب ضربه اى زد و شمشير به ساق پاى خود او برگشت و شاهرگ پايش را قطع كرد و بـر اثـر آن مـردسـلمة بن اكوع مى گويد : من به عده اى از ياران پيامبر خدا(ص ) برخوردم و آنان گـفـتند : كار عامر تباه گشت , خودش را كشت سلمه مى گويد : من با چشم گريان , نزد پيامبر خـدا(ص ) آمـدم و عـرض كردم : اى پيامبر خدا! آيا كار عامر تباه شد؟
پيامبر فرمود : چه كسى اين حرف را زده است ؟
عرض كردم : گروهى از ياران شما پيامبر خدا(ص ) فرمود : دروغ گفته هر كه ايـن حـرف را زده اسـت بـلـكـه عـامـر دو پـاداش دارد عـامـر در راه رفـتن به خيبر براى ياران پيامبرخدا(ص ) كه پيامبر نيز در ميانشان بود, رجز مى خواند و سواران را به حركت وا مى داشت او اين اشعار رامى خواند:.
به خدا قسم , اگر خدا نبود ما هدايت نمى شديم .

و زكات نمى داديم و نماز نمى خوانديم .

كسانى كه ما را انكار كردند,.
هرگاه بخواهند فتنه و آشوب به پا كنند ما زير بار نمى رويم .

ما از فضل و عنايت تو بى نياز نيستيم .

پس در هنگام رو يا رويى با دشمن گامهايمان را استوار بدار.
و بر ما ثبات و آرامش فرو فرست .

پـيـامـبـر خـدا(ص ) فـرمود : اين كيست ؟
عرض كردند : عامر است اى پيامبر خدا حضرت فرمود :پـروردگـارت تو را بيامرزد سلمه مى گويد : پيامبر خدا(ص ) هرگز براى كسى اختصاصا طلب آمـرزش نـكـرد مـگـر اين كه او به شهادت رسيد عمر بن خطاب چون اين سخن (پيامبر) را شنيد عـرض كرد : اى پيامبر خدا! چرا ما را از وجود عامر بهره مند نساختى ؟
عامر به ميدان جنگ رفت و شـهيد شد سلمه مى گويد : پيامبر خدا(ص ) سپس مرا دنبال على (ع ) فرستاد و فرمود : امروز اين رايـت را بـه مـردى مـى دهـم كـه خدا و رسولش را دوست دارد و خدا و رسولش نيز او را دوست مـى دارنـد سـلـمـه مـى گويد : من نزد على رفتم و او را كه مبتلا به چشم درد بود, آوردم پيامبر خدا(ص ) در چشمان على آب دهان انداخت و آن گاه رايت را به او داد در اين هنگام مرحب بيرون آمد و در حالى كه شمشير خود را در هوا تكان مى دادگفت :.
خيبر مى داند كه من مرحب هستم .

غرق در سلاحم و پهلوانى كار آزموده ام .

آن گاه كه آتش جنگها شعله ور شود.
على صلوات اللّه عليه و بركاته نيز فرمود:.
من آنم كه مادرم مرا حيدر ناميد.
همچون شير بيشه ها وحشتناك و پرهيبتم .

آنان را با پيمانه بزرگ كيل مى كنم .

پس , سر مرحب را با شمشير شكافت و فتح و پيروزى به دست او صورت گرفت ((15)) .

ـ مـصـبـاح الشريعه : امام صادق (ع ) فرمود : آدم فريب خورده (دنيا) در دنيا بينواست و درآخرت بـازنـده , زيـرا چـنـين كسى ارزشمندترين چيز (يعنى آخرت ) را به بى ارزشترين چيز(يعنى دنيا) فـروخـتـه اسـت , و از خـود راضـى و مـغـرور مباش , زيرا گاه فريب ثروت و تندرستى خويش را مـى خـورى و خيال مى كنى كه براى هميشه زنده اى گاه فريب عمر دراز و فرزندان ودوستان و يارانت را مى خورى , به اين خيال كه اينها موجب نجات تو هستند گاه فريب وضعيت خود و آرزوها و دست يافتن به اميد و خواسته ات را مى خورى و مى پندارى كه تيرت به هدف خورده و راه درست را رفـتـه اى گـاه فـريب اين را مى خورى كه به مردم وانمود مى كنى از كوتاهى كردن در عبادت پـشـيمانى , حال آن كه خداوند تعالى مى داند كه خلاف آن در دل تو مى گذردگاه خودت را در عـبـادت بـه زحمت مى اندازى , در صورتى كه خداوند خواستار اخلاص است گاه به علم و اصل و نـسـب خـود مـى نازى , حال آن كه از آنچه در غيب خداوند نهفته است بى خبرى گاه باشد كه به ظـاهـر خـدا را بخوانى , اما در واقع ديگرى را مى خوانى گاه به گمان خودت مردم را نصيحت و خيرخواهى مى كنى , اما در واقع غرض تو جلب توجه و متمايل كردن آنان به سوى خودت مى باشد گاه نفس خويش را نكوهش مى كنى , حال آن كه درحقيقت در پى ستايش آن هستى .

بـدان كه از تاريكيهاى فريب و آرزو هرگز بيرون نروى , مگر اين كه از سر راستى به پيشگاه خداى تـعـالـى تـوبـه بـرى و در برابرش فروتنى و زارى كنى و به معايبى كه در تو هست و باعقل و علم سازگارى ندارند و دين و شريعت و روشها و معيارهاى پيامبر و ائمه هدى آنها راتحمل نمى كنند, بـشـنـاسى اگر به وضعى كه دارى خرسند و قانع باشى , در بدبختى و تباه كردن عمر و حسرت و افسوس خوردن در روز قيامت كسى بدتر از تو نخواهد بود.

قرآن .

((جـولان كـافران در شهرها تو را نفريبد اين برخوردارى اندكى است پس از آن جايگاهشان جهنم است و جهنم بدآرامگاهى است )).
ـ امـام على (ع ), در سفارش به كميل بن زياد, فرمود : اى كميل ! فريب بعضى از مردم را مخوركه نمازهاى طولانى مى خوانند و روزه هاى پياپى مى گيرند و صدقه مى دهند و احسان مى كنند,زيرا اينان (براى حسابرسى در موقف ) نگه داشته مى شوند.
ـ امام صادق (ع ) : گريه هاى آنان تو را نفريبد, زيرا كه تقوا در دل است .

ـ امـام عـلـى (ع ) : هـرگاه نادرستى بر روزگار و مردم آن چيره گردد و با چنين وضعى انسانى به انسان ديگر خوشبين باشد, بيگمان فريب خورده است .

ـ فـريب فراوانى مسجدها و نماز جماعت مردمى را كه بدنهايشان در كنار هم و دلهايشان پراكنده است , مخور.
ـ امام باقر(ع ) : مبادا مردم تو را از خود غافل سازند, زيرا زيان اين غفلت به تو مى رسد نه به آنان .

ـ امام على (ع ) : سوگند به خدا كه اين جدى است نه شوخى و راست است نه دروغ منظورم چيزى جـز مرگ نيست كه دعوت كننده اش نداى خود را به گوش همگان رسانيد و ساربانش همگان را (به سوى مرگ ) شتاباند پس , (مشاهده ) انبوه مردمان تو را از خويشتن غافل نسازد.
ـ پيامبر خدا(ص ) : گناه كردن مردم تو را از گناهت غافل نكند و نعمتهاى مردم تو را ازنعمتهايى كـه خـداوند ارزانيت داشته است دچار غفلت نسازد و مردم را از رحمت خداى عزوجل كه تو خود بدان اميد بسته اى , نوميد مگردان .

ـ امام على (ع ) : هر كه نادان باشد, فريب نفس خود را بخورد و امروزش بدتر از ديروزش باشد.
ـ هر كه فريب نفس خود را بخورد, نفسش او را به دست هلاكتها سپارد.
ـ عـزتـت , تو را فريفت و سرانجام آن خوارى تو باشد پس , از كردار زشت خويش بترس ,شايد بدين وسيله هدايت شوى .

ـ بـدبخت كسى است كه فريفته وضع خود (از توانگرى يا دانش يا پاكى و مانند اينها) شود وگول فريبندگى آرزوهايش را بخورد.
ـ هر كه مغرور وضعيت خود شود, در چاره انديشى براى كارهاى خويش كوتاهى كند

ـ امـام عـلـى (ع ) : از فـريـب دنـيـا بـپرهيزيد, زيرا دنيا هر خوبى و نعمتى كه فريبكارانه به انسان دهد,همواره پس مى گيرد و كسى را كه به دنيا دل بندد و در آن جا خوش كند, كوچ دهد.
ـ فريفته شدن به دنيا, حماقت است .

ـ دنيا خوابى است و فريفته شدن به آن (موجب ) پشيمانى .

ـ دل بستن نفس به دنيا, بزرگترين فريب است .

ـ هر كه فريب دنيا را بخورد, گول آرزوها را بخورد.
ـ زنـهار كه دنيا با هوسهاى دروغين و بى اساس تو را نفريبد, زيرا هوس از بين مى رود و گناهانى كه كسب كرده اى , براى تو مى ماند.
ـ برخوردارى فريفته شدگان به دنيا, تو را نفريبد, زيرا آن برخوردارى سايه اى گذراست .

قرآن .

((اى انـسـان ! چه چيز تو را به پروردگار كريمت مغرور (و دلير) كرده است آن كه تو را بيافريد و اعضايت تمام گردانيدو اعتدالت بخشيد و به هر صورتى كه خواست تو را تركيب داد)).

 امـام عـلـى (ع ) آيـه ((اى انـسـان ! چـه چـيـز تـو را به پروردگار كريمت مغرور (و دلير) كرده اسـت ))راتـلاوت كـرد و فـرمود : انسانى كه در اين آيه مورد خطاب و سؤال است , هر دليلى براى مغرور شدنش به خدا بياورد دليلش بر باطل است و عذر و بهانه اش از عذر و بهانه هر فريب خورده ديگرى بى پايه تر وجهالت وجود او را سخت فرا گرفته است اى انسان ! چه چيز تو را به گناه كردن دلـير كرده است ؟
چه چيز تو را به پروردگارت مغرور و گستاخ كرده است ؟
چه چيز تو را به نابود كردن نفست خو داده است ؟
.
ـ پـيـامبر خدا(ص ) : خوشا شب خفتن زيركان و روزه خوارى آنان كه از شب زنده دارى نابخردان وسـخـتـكـوشى آنان در عبادت , بى خبرند! ذره اى عبادت شخص پرهيزگار و با يقين بهتر از يك دنياعبادت فريفتگان است .

ـ در زبور آمده است : اى پسر آدم ! چون .

به شما نعمت زبان را روزى كردم و اندام و جوارح در اختيارتان نهادم و مال و ثروت روزيتان كردم , شـمـااز هـمـه اندامها و اعضاى بدن خود در راه معاصى و گناهان كمك گرفتيد, گويى به من مغرور گشته ايد وكيفر مرا به بازى گرفته ايد.
ـ امـام صـادق (ع ) : هـمـانـا خداى تبارك و تعالى مى داند كه بندگان چه خواهند كرد و به سوى چـه سـرنـوشـتى رهسپار خواهند شد از اين رو,وقتى گناه و بدى مى كنند, چون از پيش به آنچه مى كنند آگاه است , كارى به آنها ندارد پس , مبادا رفق و مدارا از سوى كسى كه بيم از دست دادن چيزى را ندارد, تو رابفريبد.
ـ امام على (ع ) : زنهار, زنهار, اى فريب خورده ! به خدا سوگند كه او چنان (گناهان را) پوشانده , كه گويى بخشيده است .

ـ يـكـى از عـوامـل مـصـون مـانـدن از گناهان , اين است كه به خدا مغرور نشويد (و به او طمع بيهوده مبنديد و خود را از عذاب او ايمن مپنداريد).
ـ پـيـامـبر خدا(ص ) : اى پسر مسعود! به خدا مغرور مشو و به پاكى و علم و عمل و نيكى و عبادت خود,فريفته مگرد.
ـ امـام عـلـى (ع ) : پا فشارى كردن بنده در معصيت و آرزوى آمرزش داشتن از خدا, مغرور شدن به خداست .

ـ پـيامبر خدا(ص ) : به خدا مغرور مشويد, زيرا اگر قرار بود خدا چيزى را به حال خود وا گذارد, هرآينه مورچه و خردل و پشه را به حال خود وا مى گذاشت .

ـ امـام عـلـى (ع ) : بـسا كسانى كه با احسان خداوند اندك اندك به عذاب حق نزديك شده اندو به خاطرپوشاندن گناهانشان مغرور و فريفته شده اند و به سبب تعريف و تمجيد (مردمان ) از آنان به فتنه وتباهى افتاده اند!.