ـ امـام عـلى (ع ) : آيا كسى هست كه پيش از آن كه عمرش به سر آيد, از خواب غفلت خويش بيدار شود؟
.
ـ آيا كسى هست كه پيش از فرا رسيدن مرگش , از خواب بيدار شود؟
.
ـ با وجود غفلت دلها, بيدارى چشمها سودى نمى بخشد.
ـ مستى غفلت و فريب , ديرتر از مستى شرابها زايل مى شود.
ـ هـان اى انـسان ! چه چيز تو را بر گناهت دلير كرد و چه چيز تو را به پروردگارت دلير ساخت و چـه چـيـز تـو را بـا نـابودى خودت مانوس و دمخور كرد؟
مگر درد تو دوايى ندارد؟
يا خواب تورا بيدارى نيست ؟
.
ـ مـن قـرآن را بـه شـمـا آمـوخـتـم و بـاب دلايـل و بـراهـين را به روى شما گشودم و آنچه را نمى شناختيد, به شما شناساندم و آنچه را كه از دهان به بيرون پرت مى كرديد, به مذاق شما گوارا ساختم اى كاش كه نابينا بينا مى گشت , يا خفته بيدار مى شد!.
ـ چـه شـده اسـت كـه شـمـا را هـمچون بدنهاى بى جان و جانهاى بى بدن و عابدان ناپرهيزگار وبازرگانان بى سود و بهره و بيداران خفته و حاضران غايب و چشمداران نابينا, مى بينم ؟

ـ امام على (ع ) : با بيدارى , به جنگ غفلت برويد.
ـ بيدارى , روشنايى است .

ـ بيدارى , بينش است .

ـ بيدارى در دين , نعمتى است كه روزى افراد مى شود.
ـ كسى كه از بيدارى يارى نطلبد, از نگهبانان نفعى نبرد.
ـ اى شنونده ! از مستى خود به هوش آى و از خواب غفلتت بيدار شو و از شتابت بكاه .

ـ خداوند را ـ كه نعمتهايش گرامى باد ـ در هر برهه اى از زمان و در فاصله هاى زمانى ميان بعثت پـيـامـبـران , هـمـواره بـنـدگـانـى بـوده اسـت كـه در انـديـشـه هايشان با آنان نجوا كرد و در درون خـردهـايـشـان بـا آنان سخن گفت و بدين سبب آنان چشمها و گوشها و دلهايشان از نور بيدارى تابناك گرديد.

قرآن .

((بـرايشان آمرزش بخواهى يا آمرزش نخواهى (فرقى نمى كند), اگر هفتاد بار هم بر ايشان آمرزش بـخـواهـى , خـدا هـرگـزآنان را نخواهد آمرزيد, زيرا به خدا و پيامبرش كفر ورزيدند و خدا مردم نافرمان را هدايت نمى كند)).
((تـفـاوتـى نـمـى كند كه برايشان آمرزش بخواهى يا آمرزش نخواهى , خدا هرگز آنان را نخواهد آمرزيد همانا خدا مردم نافرمان راهدايت نمى كند)).

ـ امام على (ع ) : آمرزش خواهى با وجود ادامه دادن به گناه , خود گناهانى تازه اند.
ـ امـام صـادق (ع ) : كـسـى كـه از گناه استغفار كند و باز به آن ادامه دهد, مانند شخص مسخره كننده است .

ـ امـام رضـا(ع ) : كـسى كه از گناهى استغفار مى كند و باز آن را انجام مى دهد, مانند كسى است كه پروردگارش را ريشخند كند.
ـ هـر كـه بـه زبانش آمرزش بخواهد و در دلش (از گناه خود) پشيمان نباشد, خودش راريشخند كرده است .

ـ پيامبر خدا(ص ) : بهترين استغفار نزد خدا, ترك گناه و پشيمانى (از آن ) است .

ـ پيامبر خدا(ص ) : گاه قلبم را غبارى مى گيرد و من روزى صد بار از خدا آمرزش مى طلبم .

ـ گاه قلبم را غبارى مى گيرد و من روزى هفتاد مرتبه از درگاه خدا آمرزش مى طلبم .

ـ امـام صـادق (ع ) : پـيـامبر خدا(ص ) بدون آن كه گناهى كرده باشد, روزى هفتاد بار به درگاه خداوندتوبه مى كرد.
ـ پـيـامـبـر خـدا(ص ) روزى هـفتاد بار به درگاه خداى عزوجل توبه مى كرد (راوى مى گويد :) عـرض كـردم : آيـا مـى گـفـت : ((استغفر اللّه و اتوب اليه ))؟
حضرت فرمود : نه , بلكه مى گفت : ((اتوب الى اللّه )).
ابوحامدغزالى ,در توضيح وجوب توبه براى همگان و در همه حال , مى نويسد : و اما بيان وجوب توبه بـه طـور مـسـتمر و در همه حال , اين است كه هيچ بشرى خالى از معصيت نيست , حال يا با اعضا وجـوارح خـود نافرمانى خدا مى كند, يا اگر در برخى حالات از معصيت با جوارح خالى باشد نيت گـنـاه دردل او راه پـيدا مى كند و اگر از آهنگ گناه هم خالى باشد از وسوسه هاى شيطان كه افـكـار گوناگون غافل كننده از ياد خدا در دل او مى افكند به دور نيست و اگر از اين هم به دور بـاشـد از غـفلت و قصوردرشناخت خدا و صفات و افعال او خالى نيست اينها همه نقص است و اين نقص علل و اسبابى دارد و رهاكردن اين علل و اسباب با پرداختن به علل و عوامل ضد آنها بازگشت از يك راه است به راهى مخالف آن و مراد از توبه هم بازگشت است به هر حال , خالى بودن آدمى از ايـن نـقـص قـابـل تصور نيست , منتهااندازه اين نقص در انسانها فرق مى كند, ولى اصل آن گريز ناپذير است به همين دليل پيامبر خدا(ص )فرموده است : ((گاه دلم را غبارى ((18)) مى گيرد تا جـايـى كـه شـبـانه روزى هفتاد مرتبه از خدا آمرزش مى طلبم ((19)) )) و نيز از همين رو خداوند آن حـضـرت را بـه ايـن آيـه گـرامـى داشـتـه اسـت : ((تـا خـدا گـنـاهـان قـبـل و بـعـد تـو را ببخشايد))وقتى پيامبر خدا چنين حالى داشته باشد ديگران چگونه حالى خواهند داشت ؟
.
مـى گـويـم ((20)) :دركـتـاب قـواعـدالعقايدمن ربع العبادات , توضيح داديم كه گناه پيامبران واوصـيـاى آنـان مـانـنـد گـنـاهـان ما نيست بلكه گناه آنان عبارت است از ترك دوام ذكر خدا و سرگرم شدن به امور مباح و در نتيجه , محروم شدن از زيادى اجر و پاداش در كافى به سندى نيكو ازعـلى بن رئاب روايت شده است كه گفت : از ابو عبد اللّه الصادق (ع ) درباره آيه ((و هر گرفتارى ومـصـيـبـتـى كه به شما مى رسد به سبب اعمال خودتان است و خدا از بسيارى گناهان گذشت مـى كـنـد))پرسيدم و عرض كردم آيا به نظر شما گرفتاريهايى كه به على (ع ) و بعدا به خانواده او رسـيـد, بـه سـبب اعمال خود آنهابوده در حالى كه آنان خاندانى پاك و معصومند؟
حضرت فرمود : پيامبرخدا(ص ) بدون آن كه گناهى كرده باشد شبانه روزى صد بار به درگاه خدا توبه مى كرد و آمـرزش مـى طـلـبـيـد هـمانا خداوند اولياى خود را گرفتار مصائب مى كند تا به سبب آن اجر و پاداششان دهد, بدون آن كه گناهى كرده باشند مقصود گناهى مانند گناهان ماست .

قرآن .

((و نـيـز از پـروردگـارتان آمرزش بخواهيد و به درگاهش توبه كنيد, تا شما را از رزقى نيكو, تا مدتى كه مقرر است ,برخوردار سازد و هر شايسته انعامى را از فضل خود عطا فرمايد)).
((و اى قوم من ! از پروردگارتان آمرزش بخواهيد و آن گاه به درگاه او توبه بريد, تا باران را پياپى بر شما فروريزدوبرنيرويتان بيفزايدوچون گنهكاران رخ ‌بر متابيد)).
ـ امام على (ع ) : آمرزش خواهى , روزى را مى افزايد.
ـ استغفار كن , تا روزى داده شوى .

ـ پـيامبر خدا(ص ) : هر كس زياد آمرزش بخواهد, خداوند از هر غمى براى او گشايشى قراردهد و از هر تنگنايى برونشوى .

ـ امـام عـلى (ع ) : خداوند سبحان , آمرزش خواهى را سبب فزونى روزى و رسيدن رحمت به خلق قـرار داده و فرموده است : ((از پروردگارتان طلب آمرزش كنيد كه او بسى آمرزنده است ))پس , رحمت خدا بر كسى كه به توبه روى آورد و گناهش را جبران كند و پيش از مرگش كارى بكند.
ـ عـربـى بـاديـه نـشـيـن از سختى زندگى و تنگدستى و عيالوارى نزد اميرالمؤمنين (ع ) شكوه كـردحـضرت فرمود : بر تو باد به آمرزش خواهى ,زيرا خداى عزوجل مى فرمايد : ((از پروردگارتان طلب آمرزش كنيد كه او بسى آمرزنده است )) تا آخر آيه .

آن مـرد بـعـد از مـدتـى نـزد امام (ع ) برگشت و عرض كرد : يا اميرالمؤمنين ! من از درگاه خدا بـسـيـارآمـرزش طـلـبيدم , اما گشايشى در كار خود نمى بينم ! حضرت فرمود : شايد راه درست اسـتـغـفـار كـردن رانمى دانى عرض كرد : به من ياد دهيد حضرت فرمود : نيت خويش را خالص گـردان و از پـروردگارت اطاعت كن و بگو : ((اللهم انى استغفرك من كل ذنب قوى عليه بدنى بعافيتك صل على خيرتك من خلقك محمد النبى و آله الطيبين الطاهرين , وفرج عنى )).
آن عـرب باديه نشين مى گويد : من بدين سان بارها استغفار كردم و خداوند اندوه و تنگدستى را ازمن بر طرف ساخت و روزيم را گشايش داد و رنج و محنت را زدود.

ـ امام صادق (ع ) : هرگاه بنده گناهى مرتكب شود, از بامداد تا شب به او مهلت داده مى شوداگر آمرزش خواست , آن گناه برايش نوشته نمى شود.
ـ هـر كـس گـنـاهـى كـنـد, هفت ساعت از روز به او مهلت داده مى شود اگر در اين مدت سه بارگفت : ((استغفر اللّه الذى لا اله الا هو الحى القيوم )) آن گناه برايش نوشته نمى شود.
ـ پـيـامـبـر خدا(ص ) : بنده قصد مى كند كار خوبى انجام دهد, اگر آن كار را انجام نداد, خداوند به سبب نيت خوب او يك ثواب برايش مى نويسد و اگر آن را انجام داد, ده ثواب برايش رقم مى زند و بـنـده آهـنـگ كـار بـد مـى كـنـد اگـر آن را انـجـام نـداد, گـنـاهـى ـ وا ب وخـ ت يـن ب بسه ب بـرايـش نـوشـتـه نـمى شودواگرانجامش داد,هفت ساعت مهلت داده مى شود و فرشته مامور ثبت خوبيها به فرشته بديها كه فرشته دست چپ است مى گويد : شتاب مكن , شايد به دنبال آن كار بد كـارخـوبـى انـجـام دهـد كـه آن بـدى را پـاك گـرداند, زيرا خداى عزوجل مى فرمايد : ((همانا خوبيهابديها را از بين مى برند)) يا شايد آمرزش بخواهد پس اگر گويد : ((استغفر اللّه الذى لا اله الا هوعالم الغيب و الشهادة العزيز الحكيم الغفور الرحيم ذوالجلال و الاكرام و اتوب اليه )), گناهى بـراو نـوشته نمى شود ولى چنانچه هفت ساعت بگذرد و بعد از آن گناه ثوابى نكند و آمرزش هم نـخـواهـد, فـرشـتـه مامور خوبيها به فرشته مامور بديها و گناهان مى گويد : بنويس برضد اين شوربخت محروم .

قرآن .

((شكيبايان و راستگويان و فرمانبرداران و انفاق كنندگان و آمرزش خواهان در سحرگاهان )).
ـ امـام صـادق (ع ), دربـاره آيـه ((و آمـرزش خـواهـان در سـحـرگاهان )), فرمود : يعنى كسانى كه سحرگاه نماز مى گزارند.
ـ دربـاره آيـه ((و در سحرگاهان آمرزش مى طلبند)) : هنگام سحر در نماز وتر هفتاد باراستغفار مى كردند.
ـ كسى كه در هنگام سحر هفتاد مرتبه از خداوند استغفار كند, او از اهل اين آيه است .

ـ هر كس در نماز وتر خود در حالى كه ايستاده است هفتاد مرتبه بگويد : ((استغفر اللّه واتوب اليه )) و اين كار را تا يك سال ادامه دهد, خداوند نام او را در زمره آمرزش خواهان درسحرگاهان بنويسد و آمرزش خداى عزوجل بر او لازم گردد.
ـ پـيامبر خدا(ص ) : خداى تعالى سه بانگ را دوست دارد : بانگ خروس و بانگ قارى قرآن وبانگ كسانى كه در سحرگاهان آمرزش مى طلبند.
ـ لقمان (ع ), در سفارش به فرزند خود, مى فرمايد : فرزندم ! مبادا خروس از تو زرنگتر باشد,هنگام سحر كه تو در خوابى او بر مى خيزد و آمرزش مى طلبد!.
ـ پـيـامـبـر خـدا(ص ) : سه گروهند كه از گزند ابليس و سپاهيان او مصونند : كسانى كه به ياد خداهستند, كسانى كه از خوف خدا گريانند و آمرزش خواهان در سحرگاهان .

ـ روايـت شـده اسـت كه داود(ع ) از جبرئيل درباره بهترين اوقات سؤال كرد و جبرئيل پاسخ ‌داد : نمى دانم , ولى عرش در سحرگاهان مى لرزد.
ـ پـيـامـبر خدا(ص ) : بهترين زمانى كه در آن خداى عزوجل را بخوانيد سحر است و اين آيه راكه سـخـن يـعـقـوب (ع ) است , تلاوت كرد: ((بزودى از پروردگارم براى شما بخشايش مى طلبم )) وفرمود : دعا براى آنها را به وقت سحر واگذار كرد.
ـ در خبرى از امام صادق (ع ) آمده است دعا كردن براى آنان را به سحرگاه شب جمعه موكول كرد .

ـ امـام كـاظـم (ع ) هـرگـاه از ركـعـت آخـر نماز وتر سر بر مى داشت مى فرمود : اين كسى است كـه حـسـنـاتـش نـعمتى است از سوى تو و شكر گزاريش ناچيز است و گناهش بزرگ و چيزى جـزحـمـايـت و رحـمـت تـو نـدارد در كـتـاب خـود كـه بـر پـيـامـبـر مـرسـل خـويـش ـما ــ ـ نـازل كـردى فرمودى :((اندكى ازشب رامى خوابيدند و در سحرگاهان استغفار مى كردند)) خفتنم بـه درازا كـشـيـد و شـب زنـده داريم اندك است و اينك سحر است و من براى گناهم از درگاه تـوآمـرزش مـى طـلـبـم , آمـرزش خواهى كسى كه نه سود و زيانش در اختيار اوست و نه مرگ و نه زندگى و نه رستاخيزش حضرت سپس به سجده مى افتاد.
ـ امـام عـلـى (ع ) : خـداى عزوجل هرگاه اراده مى كند كه به زمينيان عذابى رساند, مى فرمايد : اگـرنـبـودند كسانى كه به واسطه عظمت و شكوه من با يكديگر مهر مى ورزند و مسجدهاى مرا آبادمى سازند و در سحرگاهان آمرزش مى طلبند, هر آينه عذابم را فرو مى فرستادم .

آمرزش خواهى .

قرآن .

((و كسانى كه چون كار زشتى كنند يا به خود ستم ورزند, خدا را ياد مى كنند و براى گناهانشان آمرزش مى طلبند)).
((و هـر كـس كـه كـار بـدى كـند يا به خود ستم نمايد, سپس از خدا آمرزش بخواهد, خداوند را آمرزنده و مهربان مى يابد)).
ـ امام صادق (ع ) : يكى از جامعترين دعاها اين است كه بنده استغفار بگويد.
ـ امام على (ع ) : آمرزش خواهى , گناهان را پاك مى كند.
ـ پيامبر خدا(ص ) : درهاى بلاها را با آمرزش خواهى ببنديد.
ـ امام على (ع ) : در شگفتم از كسى كه آمرزش خواهى را دارد و با اين حال نوميد مى شود.
ـ پيامبر خدا(ص ) : بهترين دعا, آمرزش خواهى است .

ـ بهترين عبادت , استغفار كردن است .

ـ امـام رضـا(ع ) : حـكايت استغفار (و ريختن گناهان به سبب آن ) حكايت برگ درخت است كه با تكان خوردن درخت , مى ريزد.
ـ امام على (ع ) : با آمرزش خواهى , خود را معطر كنيد تا بوى گناهان شما را رسوا نكند.
ـ پيامبر خدا(ص ) : خوشا به حال كسى كه در نامه اعمالش , آمرزش خواهى بسيار يافت شود.
ـ آمرزش خواهى در نامه اعمال , مانند نور مى درخشد.
ـ خوشا به حال كسى كه روز قيامت در نامه اعمالش , زير هر گناهى جمله استغفر اللّه يافت شود.
ـ هر كس دوست دارد كه نامه اعمالش او را خوشحال كند, استغفار آن را زياد گرداند.
ـ زيـاد اسـتـغـفـار كنيد, زيرا خداوند عزوجل آمرزش خواهى را به شما ياد نداد, مگر براى اين كه مى خواهد شما را بيامرزد.
ـ خداى متعال , گنهكاران را مى آمرزد مگر كسى را كه خودش نخواهد آمرزيده شود عرض كردند : اى پيامبر خدا! چه كسى خواهان آن است كه آمرزيده نشود؟
فرمود : كسى كه آمرزش نمى طلبد.
ـ امام على (ع ) : بهترين توسل , استغفار است .

ـ حربه گنهكار, آمرزش خواهى است .

ـ هيچ واسطه اى , مؤثرتر از آمرزش خواهى نيست .

ـ پيامبر خدا(ص ) : هر كه غم و اندوهش بسيار شود, استغفار كند.
ـ ابـلـيـس گـفـت : بـه عـزتت سوگند كه تا بندگانت جان در بدن دارند, از گمراه كردنشان دست نمى كشم خداوند فرمود : به عزت و جلالم سوگند, تا زمانى كه از من آمرزش بطلبند, آنان رامى آمرزم .

ـ آيـا شـمـا را بـه دردتـان و داروى دردتـان راهـنـمايى نكنم ؟
بدانيد كه درد شما گناهان است ودارويتان آمرزش خواهى است .

ـ هر دردى , دارويى دارد و داروى گناهان , آمرزش خواهى است .

ـ امام على (ع ) : به هر كس (نعمت ) آمرزش خواهى داده شود از آمرزيده شدن محروم نشود.
ـ نـشايد كه خداوند در سپاسگزارى را به روى بنده اى بگشايد و در افزون شدن نعمت را به رويش بـبـنـدد و در دعـا را بـه روى بـنده اى باز كند و در اجابت را به رويش ببندد و در توبه را به روى بنده اى بگشايد و در آمرزيدن را به رويش ببندد.
ـ بر روى زمين دو عامل ايمن كننده از عذاب خدا وجود داشت كه يكى از آن دو از دست رفت پس آن ديـگـرى را بگيريد و بدان چنگ در زنيد اما آن ايمنى بخشى كه از دست رفت پيامبر خدا(ص ) بود و آن كه باقى است , آمرزش خواهى است خداى متعال مى فرمايد : (( (اى محمد) تا تو در ميان آنان هستى , خدا عذابشان نمى كند و تا زمانى كه آمرزش مى طلبند, خداعذابشان نكند)).
ـ پـيـامبر خدا(ص ) : خداوند دو امان براى امتم بر من نازل فرمود : ((تا تو در ميان آنها هستى خدا عـذابـشان نمى كند و تا زمانى كه آمرزش مى طلبند, خدا آنان را به عذاب نمى رساند)) پس ,چون من رفتم , آمرزش خواهى تا روز قيامت را در ميان شما باقى گذاشتم .