نماز، پرواز به سوی بی‌نیاز

   بسم الله الرحمن الرحیم، همراه من بدوید. پرواز با سوخت خاص است. نماز هم با غذای حلال است.2- قبل از پرواز، باید حرکت کرد. هواپیما یک مرتبه بلند نمی‌شود. یک مقداری در این خیابان‌ می‌رود. دور که گرفت، دور که گرفت پرواز می‌کند. نماز هم نمی‌شود گفت: احوال شما؟ گوجه هم گران شده است. همه چیزی گران شده.لپه گران، اوه اوه! الله اکبر! بسم الله الرحمن الرحیم.از لپه می‌خواهد پرواز کند. نمی‌شود. از گوجه می‌خواهد نمی‌شود. یک اذانی،اقامه‌ای، یک خرده در باند حرکت کن، دور بگیر، بعد از آن.

پرواز ازمکان خاصی است. از همه جا که نمی‌شود پرواز کرد. پیغمبر از پهلوی خانمش کهنتوانست پرواز کند. از پهلوی خانم مسجد الحرام آمد، «مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى‏» (اسراء/1) یعنی از همه جا نمی‌شود پرواز کرد. در همه جا نمی‌شود نماز خواند.
قبلاز پرواز اطلاعاتی لازم است. هم برای مردم، هم برای خلبان. قبل از نماز هم، هم باید ما احکام نماز را بلد باشیم، هم باید خلبان، یعنی پیش‌‌نماز. پرواز باید با فرودگاه مناسب باشد. پروازهای مهم در فرودگاه‌های کوچک نمی‌تواند بنشیند. این بچه حالا می‌خواهی نماز شب یادش بدهی؟ بگو: آقا جان!ببین نماز شب هم مثل نماز صبح است. یازده رکعت است. سحری‌ات را خوردی چند دقیقه به اذان است. نمی‌صرفد که بخوابی. این چند دقیقه آقاجان نماز بخوان. ما در طول سال که سحرها خواب هستیم. حالا که سحری خوردیم ببین، یازده رکعت نماز بخوان 5 تا دورکعتی یک، یک رکعتی. «قُلْ هُوَ اللَّه‏» (اخلاص/1)هم نخواندی طوری نیست. یعنی فرودگاه کوچک راهواپیمای کوچک در آن بنشانید. به بچه نگویید: نماز شب چهل تا مومن، سیصد تا العفو، فرار می‌کند. اگر بچه سرما خورد لحاف کرسی رویش نیانداز خفه می‌شود. این هم یکی.

عرض کنم در پرواز هرچه اوج بگیرد زمین کوچکتر می‌شود. اگر پرواز رفت بالا، هرچه پرواز بالاتر برود زمین کوچکتر می‌شود. یک زمین یک هکتاری ده هزار متر، بالا می رود نگاه می‌کنی یک هکتار قد یک زمین صد متری شد. پرواز بالاتر می‌رود قد یک قالی می‌شود. بالاتر می‌رود، قد یک جعبه پرتقال. بالاتر می‌رود قد یک صابون. بالاتر می‌رود قد یک کبریت. بالاتر می رود قد یک آدامس. بالاتر می‌رود قد یک عدس. یعنی هرچه به آسمان نزدیک شود زمین پهلویشکوچکتر می‌شود. هرچه ما به خدا نزدیکتر شویم آمریکا پهلوی ما کوچکتر می‌شود. امام که می‌فرماید: آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، چون کسی که بهخدا نزدیک شد، آمریکا پهلویش... «عَظُمَ الْخَالِقُ فِی أَنْفُسِهِمْ» (بحارالأنوار/ج64/ص315)  کسی که خالق پهلویش بزرگ است، آمریکا پهلویش کوچک است.

پروازجدا شدن از زمین است. نماز هم جدا شدن از مادیات است. در پرواز انسان از زمین جدا می‌شود، در نماز هم انسان باید از مادیات جدا شود. غفلت در همه‌جابد است. ولی در آسمان غفلت بدتر است. یک آیه در قرآن داریم می‌گوید:  اینها «وَ کَأَیِّنْ مِنْ آیَةٍ فِی السَّماواتِ» در آسمان‌ها نشانه‌هایی است که بشر از کنارش مرور می‌کند ولی در حال غفلت است. «وَ هُمْ عَنْها {مُعْرِضُونَ} غافلون» (یوسف/105) یا «مُعْرِضُونَ»نمی دانم کدام‌ها است؟ می‌گوید: شما در آسمان‌ها هم که پرواز می‌کنی غافل هستی؟ ولو در زمین هم غافل هستید اما شما با یک وسیله و امکاناتی در آسمان‌ها پرواز می‌کنید. ولی باز هم غافل هستید؟ حالا ما بیرون نماز که غافل هستیم. درون نماز هم غافل هستیم. این دیگر در نماز غافل شدن خیلی بد است.

خوب، هواپیما که نشست یک مرتبه خلبان خاموش نمی‌کند. یک مدتی هم باز موتور روشن است بعدخاموش می‌کند. نماز هم که می‌خوانی نگو: «السَّلَامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاته» بدو! بابا یک تعقیبی بخوان. یک مقدار موتورت روشن باشد. یعنی بعد از... این هم یکی.
برایشکافتن هوا و آب، هواپیما و قایق و کشتی، باید نوکش تیز باشد. اگر نوکش تیز باشد می‌تواند هوا و آب را بشکافد. شما اگر تمرکز داشته باشی می‌توانی مادیات را بشکافی و جلو بروی. یعنی تا تمرکز نباشد، نمی‌توانی اوج بگیری. این هم یکی. در فضایی که مه و غبار و دود است نمی‌شود پرواز کرد. مشکل است.

در حالات کینه و بخل و فحش و لعنت نماز پروازی ندارد. در پرواز گرفتار موانع زمینی شویم. کوه و دشت و هرچه باشد سریع‌ترین حرکت را انجام می‌دهیم.هرکس نمی‌تواند خلبان باشد. هرکسی هم نمی‌تواند امام جماعت باشد. اطراف خلبان مهندسین پرواز است. یعنی خلبان پهلوی مسافرها نمی‌نشیند. یک کابین دارند اتاق جلو، دور و بر خلبان مهندسین پرواز و کمک خلبان است. صف اول هم که دور امام جماعت هستند باید آدم‌های به درد بخور باشند. یعنی آدم‌هایی باشند که شبیه امام جماعت باشند. یعنی آن کنار خلبان آدم‌های عادی نیستند. کمک خلبان و مهندس و اینها، پشت سر صف اول هم باید یک چنین آدم‌هایی باشند.همه‌ی پروازها انگلیسی حرف می‌زنند. همه‌ی آدم‌ها هم باید با نماز عربی حرف بزنند.

خوب، پرواز، پرواز خوب این است که تأخیر نداشته باشد. نماز خوب هم این است که اول وقت خواند. پروازهایی که تأخیر دارد. گاهی سوارهواپیما می‌شوند ولی پرواز نیست. سوار هواپیما می‌شود پرواز نیست. امتحانیمثل اینهایی که می‌روند هواپیما را جارو می‌کنند، برمی‌گردند، یا مثلاً چراغ هواپیما را درست می‌کند، این سوار هواپیما شده ولی پرواز نکرده است. خیلی‌ها در نماز هستند اما پرواز نمی‌کنند. بعضی‌ها پرواز خیالی دارند. مثلاینهایی که پای کامپیوتر می‌نشینند،  ستون‌های خیال پرواز می‌کنند.

بعضی‌ها هم «مَلِکِ یَوْمِ الدِّینِ(4) إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ(5) اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ(6) صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیرِْ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ ...» (فاتحه/4 -7)‏این مثل اینهاست که با کامپیوتر پرواز می‌کند. پروازهای خیالی. در دنیای خیال پرواز می‌کند. خوب، بعضی وقت‌ها پرواز درست است، یک دزدی هواپیما را می‌دزدد. خیلی‌ها هم نماز را با خدا شروع می‌کنند، اما شیطان می‌آید اینها را سر نماز حواسشان را پرت می‌کند. حواس پرتی در نماز مثل هواپیما ربایی است. خوب، اینها چیزهایی بود که راجع به دو تا تشبیه، یکی تشبیهی که در هواپیما بودم به ذهنم رسید که اینها را بگویم. ذوقیات البته، یکی هم این حدیث است. یک حدیث بود تشبیه نماز مثل سر است. یک تشبیه هم خودم کردم نماز وپرواز!

خدایا تو خودت می‌دانی نمازهای ما چقدر خاصیت دارد. خدایا تا حالا کوتاهی‌ها، تقصیر و قصورهای ما را ببخش، از این به بعد نمازی که قرب ما در آن باشد. رضای تو در آن باشد. نجات ما در آن باشد. « َتنهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَر»در آن باشد.آن نمازهای مقبول را نصیب ما بفرما. مزه‌ی نماز را به همه‌ی مابچشان. اینها که کاهل و تارک هستند در این ماه رمضان توفیق توبه و تصمیم نماز جدی عطا کن. همسایه‌های مسجد اگر در خانه نماز بخوانند نمازشان کم خاصیت است. «لَا صَلَاةَ لِجَارِ الْمَسْجِدِ إِلَّا فِی الْمَسْجِد» (مستدرک/ج3/ص356) ماه رمضان لا اقل مسجدها را پر کنید.
منبع: پایگاه مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن