سرّ چگونگی تیمم
اما علت اینکه از میان اعضا، دست و پیشانی با خاک مسح میشوند، این است که: ...خضوع و ذلت عبد در مسّ نمودن خود به خاک، اکبر و اعظم خواهد بود. پس مسح میشود پیشانی به خاک، برای آنکه ذلت و عبودیت و افتقار بر پیشانی زده شود، و اشرف مواضع بدن به علامت خضوع و مسکنت علامتگذاری گردد، و این عمل رمز آن باشد که ناصیة خلق جمله بدست خداوند رحیم است1.پس از مسح پیشانی، مسح میکند دو دست را، به جهت آنکه دست ظهور قدرت تامه است و در پیشگاه خدای تعالی بزرگترین مظهر قدرت و قوّت و شوکت را ذلیل میسازد؛ تا با اظهار این چنین تذلّل فراوان، بتواند با رفع حدث باطنی در نماز داخل شود و در وصف حاضران محضر قرار گیرد.2
در خلاصهای میتوان گفت: "خداوند آب و خاک را سبب طهارت وی گردانید تا امروز آتش شهوت بر او بنشاند و فردا آتش عقوبت".
[1] . احمد فهری زنجانى، پرواز در ملکوت،ج 1،ص130.
[2] . عبدالله انصارى، تفسیر کشف الاسرار، ج 1، ص1239.
ادامه مطلب
سرّ سجده بر زمین
در سجده گرامیترین اعضا، به پستترین که خاک است، ساییده میشود. تا نهایت خضوع و فروتنى را فقط براى خداى عزّوجل داشته باشد.
هشام بن حکم مىگوید: محضر امام صادق عرض کردم: بفرمایید سجده بر چه چیز جائز است و بر چه چیز جایز نیست؟
حضرت فرمودند: جایز نیست سجده مگر بر زمین یا بر آنچه از زمینمىروید به شرط آنکه مأکول یا ملبوس نباشد. عرض کردم: فدایت شوم، علّت آن چیست؟ فرمود: زیرا سجود و خضوع و فروتنى براى خداى عزّوجل است لذا سزاوار نیست که آن را بر مأکول و ملبوس قرار دهند چه آنکه دنیاپرستان بندگان خوردنیها و نوشیدنیها هستند. حال آنکه سجدهکننده در سجودش، مشغول عبادت حق تبارک و تعالى است؛ از این رو شایسته نیست اینکه پیشانى خود را در حال سجود بر معبود ابنای دنیا که فریفته او هستند بگذارد. سجده بر زمین افضل است؛ زیرا نسبت به تواضع و خضوع در مقابل حق عزّوجل رسانندهتر مىباشد.1
به حضرت صادق عرض شد چرا خداوند ابراهیم را خلیل خود گردانید؟ فرمودند: براى سجده بسیارى که بر زمین مى کرد.2
1 (علل الشرائع، ج2، ص 341)
2 . علل الشرایع ، ص
ادامه مطلب
چرا نماز بخوانیم؟
جهان را آفریدگاری است دانا و توانا، و موجودات را به گونهای زیبا آفریده و همه را از نعمتهای مورد نیاز آن برخوردار کرده است.
در بین همه موجودات، انسان را از نعمت عقل بهرهمندش ساخت، و به او قوه انتخاب و اختیار عطا کرد تا بتواند به کمک آن، راه نیک و بد را تشخیص دهد، از زشتیها دوری کند و به خوبیها عمل کند و سعادت زندگی دنیا و پس از مرگ خود را تأمین کند.
آیا تاکنون با خود اندیشیدهایم که چگونه میتوانیم شکر این همه نعمت را بجا آوریم، و آیا هیچگاه به این فکر بودهایم که چگونهمیتوانیم، آفریدگار بزرگ را سپاس گوییم، وظیفه انسانی خود را به انجام رسانیم، و فرمانش را اطاعت کنیم؟
نماز، شکر نعمتهای بیکران الهی و توجه به قدرت بیپایان اوست.
نماز دستور خداوند بزرگ برای انسانهای پاک و وارسته است.
نماز، نزدیکترین شیوه ارتباط با خالق یکتا و جلوهای است از بندگی انسان در پیشگاه او.
نماز، عالیترین ذکر خدا، موجب آرامش و اطمینان قلبها، مایه صفای باطن و روشنی روح و روان است.
نماز، همچون نهر آبی است که نمازگزار، روزی پنج مرتبه خود را در آن شستشو میدهد.
نماز، بسیج همگانی انسانهای وارسته، در هر صبح و شام و در هر جماعت و جمعه است.
نماز مقبول، انسان و جامعه را از کارهای زشت و ناپسند باز میدارد.
نماز، در بین واجبات، اهمیت بسیار دارد و نمازگزار نزد خداوند، دارای مقامی است بس والا و ارزشمند.
نماز، مهر تأیید اعمال انسان است و در حدیث میخوانیم که اگر نماز، قبول درگاه خداوند عالم بشود عبادتهای دیگر نیز قبول میشود و اگر نماز پذیرفته نشود، اعمال دیگر نیز قبول نخواهد شد.
نماز، پرچم دین است که همیشه باید برافراشته بماند و تا نماز در جامعه پا برجاست، دین اسلام زنده است. همچنان که توهین به پرچم یک کشور روانیست، هرگونه بیاحترامی به نماز و سستشمردن آن ناپسند است.
نام کتاب :آموزش نماز
نویسنده:محمد حسین فلاحزاده
ادامه مطلب
رازهای تعقیب نماز چیست؟
رازهای تعقیب نماز چیست؟
چون تعقیب مشقّتی افزون بر نماز واجب است نمازی که خود نیز جزبر فروتنان گران و دشوار است، اثر مهمی در دوام عبادت دارد از این رو از امام صادق علیه السلام درباره آن وارد شده که فرمود: "ما عالج النّاس شیئا اشدّ من التعقیب / هیچ چیز شدیدتر و سریع تر از تعقیب مردم را درمان نمی کند."
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم درباره اهمیت تعقیب می فرماید: "مَن اَدّی الله مَکتوبه فَلهُ فِی اَثرها دَعوه مُستجابه / کسیکه برای خداوند نماز واجبی انجام دهد - در پی نمازش - تعقیب و نیایشی است که به اجابت مقرون است و به سود او خواهد بود."
امام صادق علیه السلام می فرماید: "ثَلاثُ اوقات لا یُحجُب فیها الدّعاء عَن الله تعالی فی اثر المکتوبه و عند نزول المَطَر و ظهور معجزه لله فی ارضه / در سه وقت نیایش به درگاه خداوند متعال را حاجب و مانعی نیست و به اجابت می رسد. نیایش در تعقیب نماز واجب، و هنگام بارش باران و آنگاه که نشانه اعجازآمیزی از خداوند در زمین ظاهر شود."
امام صادق علیه السلام می فرماید: "مَن صلّی صَلاه فَریضه و عقّب الی اخری فَهُوَ ضیف الله - عزّوجلّ - و حقّ علی الله اَن یُکرم ضَیفَه / کسی که نماز واجب به جای آورد و تا وقت نماز واجب دیگر همچنان در تعقیب نماز باشد او مهمان خداست و بر خداوند است که مهمانش را گرامی بدارد."
افزون بر این که خدا از ترک تعقیب، نهی فرموده زیرا این پنداررا پیش می آورد که بنده بی نیاز از خدای متعال است چون پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: "اِذا فَرغ العَبد مِن الصَّلاه و لَم یَسألالله حاجته، یَقول الله تعالی لِلمَلائکته: اُنظروا الی عَبدی فَقد اَدّی فَریضتی وَ لَم یَسأل حاجَته مِنّی، کَانّه قَد استَغنی عنّی، خُذوا صَلاتهفَاضرِبوا بِها وجهه / وقتی بنده از نماز فارغ آمد و از خداوند درخواست حاجتی نکرد خدا به فرشتگان خویش می فرماید به بنده من بنگرید واجب مرا ادا کرد و حاجت خود را از من نخواست گویا از من بی نیاز شده نمازش را بگیرید و به صورتش بزنید."
امام صادق علیه السلام در جواب کسی که از او پرسید: من بلافاصله پس از نماز در پی نیاز و کارم می روم ولی دوست دارم به تعقیب نمازم بپردازم فرمود: "ان کنت علی وضوء فانت معقّب / اگر با وضو باشی گویا در حال تعقیب نماز هستی."
خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف
ادامه مطلب