نماز اولین واجبی است که بر پیغمبر واجب میشود

یک وقتی در دوران طاغوت و در بعضی از سلولهای زندانهای دشوار وهولناکِ آن رژیم که زندانیهای گوناگونی در آنجا زندانی بودند؛ از زندانیهای مسلمان و با تفکر اسلامی، تا بعضی که با گرایشهای حزبی و ایدئولوژیهای گوناگونی که بهرحال اسمش اسلامی بود، ما شنیده بودیم - شاید خود من به غیر واسط هم شنیده بودم، اگر دیگران هم شنیده بودند که نقل میکردند - که بعضی از اینها میگفتند: چقدر میگویید «حیّ علی الصّلوة»، بگویید «حیّ علی الجهاد». فضای مبارزه، این تفکر و این نگاه را به مسائل بهوجود آورده که دائم چسبیدهاید به صلوة و مرتب میگویید «حیّ علی الصّلوة،حیّ علی الصّلوة»، خوب بگویید «حیّ علی الجهاد» و مردم را به جهاد فرا بخوانید. اما تجربههای روزگار نشان داد که بیاعتنایی به نماز،چه بر سر یک انسانی و چه بر سر جهاد انسانها میآورد؛ هم جهاد را تعطیل میکند، هم جهت مبارزه را از جهاد بودن خارج میکند و به مبارزهی برای قدرت و برای هوای نفس تبدیل میکند. آن چیزی که مبارزهی یک انسان و چالش یک امت را رنگ جهاد و معنای جهاد میبخشد، همان توجه به خداست، که قوامش به نماز است. لذا اولین واجبی که بر پیغمبر واجب میشود، نمازاست؛ اول تبلیغی که برای پیغمبر خدای متعال معین میکند، «و أمر اهلک بالصّلوة» است؛ توصیفی که خدای متعال در درجهی اول برای جامعهی موحد بیانمیکند، «الّذین ان مکّنّاهم فی الارض اقاموا الصّلوة» (1) است. این، اهمیت نماز است.
1) حج: ۴۱
ادامه مطلب
فلسفه نماز همان یاد خدا است
فلسفه نماز همان یاد خدا است
1- روح و اساس و هدف و پایه و مقدمه و نتیجه و بالآخره فلسفه نماز همان یاد خدا است، همان" ذکر اللَّه" است که در آیه فوق بعنوان برترین نتیجه بیان شده است.
البته ذکری که مقدمه فکر، و فکری که انگیزه عمل بوده باشد، چنان که در حدیثی از امام صادق (ع) آمده است که در تفسیر جمله وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ فرمود:« ذکر اللَّه عند ما احل و حرم
" یاد خدا کردن به هنگام انجام حلال و حرام" (یعنی به یاد خدا بیفتد به سراغ حلال برود و از حرام چشم بپوشد) [1] .»
[1] - بحار الانوار جلد 82 ص 200.
ادامه مطلب
محرومیت از نماز شب
محرومیت از نماز شب
از دیگر آموزه های اساسی درباره سیره امام علی (علیه السلام) درباره نماز شب آن است که به ذکر علت و دلیل محرومیت افراد از اقامه نماز شب پرداخته اند:
جناب صدوق در کتاب توحید روایت کرده اند که مردی نزد امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) آمد و گفت: یا امیرالمؤمنین مندر شب گذشته از نماز شب محروم شدم. حضرت به او فرمودند: تو مردی هستی که گناهان پایبند تو شد.1
همان طور که مشاهده می شود حضرت در بیان علت عدم توفیق به خواندن نماز شب، کلیدی را ارائه می فرمایند که امروزه نیزمی تواند راهگشای ما باشد. سرّ آنکه موفق به نماز شب نشویم جز این نیست کهگناهان و زشتی ها همچون زنجیری پایمان را بسته اند و پرده غفلت و خواب زدگی بر چشمانمان کشیده اند. پس برای رهایی از چنگال گناهان و توفیق پرواز در شب های پر رمز و راز برای مناجات با معبود بی انباز باید تلاش و جهادی اکبر نمود.
1- فضایل و سیره چهارده معصوم(علیهم السلام) در آثار استاد علامه حسن زاده آملی- عباس عزیزی
ادامه مطلب
قبله حضرت ابراهیم کجا بود؟
قبله حضرت ابراهیم کجا بود؟
دستهای از روایات بر این نکته تأکید دارند که بنای کعبه به دست حضرت آدم بوده است، به گفته این روایات آغاز مراسم حج نیز به زمان حضرتآدم باز میگردد، همچنانکه نامگذاری برخی از نواحی اطراف مکه و نیز مشاعردر ارتباط با حضرت آدم و همسرش حوا یاد شده است. اگر این روایات را بپذیریم باید بگوییم که مدت زمانی پس از آدم خانه کعبه چندان محل توجه نبوده است، تا آن که حضرت ابراهیم بار دیگر آن را تجدید بنا کرد، در این صورت در نگاه تاریخی قرآن: تاریخ مکه و کعبه با تاریخ قدمت انسان بر کره خاکی برابری میکند، آنچه قرآن مجید در آیات مختلف بر آن تأکید دارد قدمت خانه کعبه و فضیلت آن بر جاهای دیگر است، آنجا که یهود دربارة تغییر قبله وبیتالمقدس گفتند خداوند به صراحت فرمود که «اولین محلی که خداوند در آن عبادت شده است در این شهر بکه قرار دارد؛ إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُدی لِلْعالَمِینَ»
و در آیات دیگر سخن از تجدید بنای این خانه توسط ابراهیم و اسماعیل میگوید:
«وَإِذْ بَوَّأْنا لِإِبْراهِیمَ مَکانَ الْبَیْتِ أَنْ لا تُشْرِکْ بِی شَیْئاً وَ طَهِّرْ بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَ الْقائِمِینَ وَ الرُّکَّعِالسُّجُودِ و آن گاه که برای ابراهیم جای خانه کعبه را تهیه دیدیم که چیزی را با من شریک مساز و خانه مرا برای طواف کنندگان و به نماز ایستادگان و رکوع کنندگان سجدهگر پاکیزه کن».[1]
بنا بر این با وجود کعبه قبله آن حضرت غیر از کعبه جایی نبوده است. چون آن حضرت مراسم حج را در آن به جای میآورد و نماز و عبادت در این محل انجام میداد و به غیر از این خانه که مقدسترین مکان عبادت در روی زمین است، قبلهگاه ابراهیم جایی نبوده است. چنان که پس از او اسماعیل و فرزندان او در این محل عبادت میکردند و این قداست تا زمان ظهور اسلام استمرار داشت، اگرچه مشرکین در آن بتپرستی میکردند، ولی پرستش بتها در این مکان خود بهترین دلیل بر عبادتگاه بودن دیرینهی این خانه دارد که بر اثر تحریف، آنها گرفتار بتپرستی شده بودند.[2]
از سیاق این آیات و آیات دیگر قرآن که درباره خانه کعبه نازل شده به توان به خوبی دریافت که ابراهیم نه تنها بدین سو و در همین خانه نماز میگذارد و مرکز عبادتگاه پروردگار بود، بلکه برای عبادت دیگراننیز این خانه را آماده مینمود، و خداوند این پردهداری را که بهترین شغل برای مؤمنین حساب میشود، به حضرت ابراهیم و فرزندان او داده است. چنان که قبل از اسلام نیز قریش که از فرزندان و نسل اسماعیل بودند به این شغل افتخار مینمودند.
در نتیجه قبلهگاه ابراهیم همین خانه مقدس بوده است و فضیلت این خانه بنابر روایات بسیار معتبر از تمام خانههای خداوند درروی زمین برتر است و این خانه موازی با خانهای است که در بیتالمأمور ساخته شده است که فرشتگان در طواف می کنند.
[1] . حج/26.
[2] . جانبی ناس، تاریخ ادیان، تهران، علمی فرهنگی، چاپ هفتم، 73، ص12-711
ادامه مطلب