تعقیب مشقّتی افزون بر نماز واجب است نمازی که خود نیز جز بر فروتنان گران و دشوار است، اثر مهمی در دوام عبادت دارد از این رو از امام صادق علیه السلام درباره آن وارد شده که فرمود: "ما عالج النّاس شیئا اشدّ من التعقیب / هیچ چیز شدیدتر و سریع تر از تعقیب مردم را درمان نمی کند." پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم درباره اهمیت تعقیب می فرماید: "مَن اَدّی الله مَکتوبه فَلهُ فِی اَثرها دَعوه مُستجابه / کسی که برای خداوند نماز واجبی انجام دهد - در پی نمازش - تعقیب و نیایشی است که به اجابت مقرون است و به سود او خواهد بود."  امام صادق علیه السلام می فرماید: "ثَلاثُاوقات لا یُحجُب فیها الدّعاء عَن الله تعالی فی اثر المکتوبه و عند نزول المَطَر و ظهور معجزه لله فی ارضه / در سه وقت نیایش به درگاه خداوند متعالرا حاجب و مانعی نیست و به اجابت می رسد. نیایش در تعقیب نماز واجب، و هنگام بارش باران و آنگاه که نشانه اعجازآمیزی از خداوند در زمین ظاهر شود."

 نماز همچون قلب انسان پر از اسرار و شگفتی است که جز به مَحرَم نمودار نمی شود که گفته اند: پاک شو اول و پس دیده بر آن پاک انداز و البته :  لا یمسه الّا المطهّرون. علمای بزرگ شیعه همواره کوشیده اند با استعانت از روایات و احادیث معصومین علیه السلام، نقبی به رازهای نماز بزنند. از جمله این علما، فیلسوف و مفسر بزرگ معاصر آیت الله جوادی آملی است. "رازهای نماز"  اثر این عالم  به این معانی انداخته است.

برای تعقیب نماز، حدّ و مرزی خاص تعیین نشده چنان که نیایش های پیش از نماز، زمان و وقت مخصوصی ندارند و هر مقدار از آن را بنده ای کهسالک راه معبود است می آورد یا واجب است و یا مستحب. بنابراین هر سخنی که بر زبان جاری می سازد و بدان نیایش می کند و یا هر آیه ای که تلاوت می کند با عملی که انجام می دهد منافاتی ندارد. از این رو او همیشه در نماز است و صحیح است به قصد اقتدا به بزرگان مکرّم دین که خداوند آنان را اسوه و الگوینیکوی مردم قرار داده بگوید: "انّ صَلاتی و نُسُکی و مَحیای و مَماتی لله ربّ العالمین / بگو در حقیقت نماز من و - سایر-  عبادات من و زندگی و مرگ من برای خدا، پروردگار جهانیان است."

خبرگزاری شبستان -  سرویس قرآن و معارف