عبادت شبانه در اديان گذشته

   عبادت و راز و نياز شبانه ، ناله شبانه و.... در اديان پيشين و سيره صالحان گذشته بوده است . گويي تا بوده رسم بر اين بوده که شب ميعادگاه عاشقان باشد، گويا خصلت عشق است که در شب خواب از ديده فراق زده مبتلايانش بگيرد. «شب ز سوداي سر توام خواب کجاست.»
و ترجيح محبوب اين است که رخ در نهان بگشايد که ديده اغيار در خواب است و ديده عشاق در خون تا جايي که خداوند عشق به خود را عبادت شبانه بيان مي فرمايد:
اي فرزند عمران ، دروغ مي گويد آن کس که گمان مي کند مرا دوست مي دارد و همين که شب مي رسد از من روي مي گرداند و مي خوابد، مگر نه اين است که هر محبي خلوت با محبوب خويش را مي خواهد؟ هان اي فرزند عمران بدان که من بر احباي خود مطلع هستم ...
از روي مشاهده با من خطاب مي کنند واز روي حضور با من سخن مي گويند، اي فرزند عمران ! در تاريکي شب از قلب خويش براي من خشوع را نثار کن و از بدن خويش خضوع را و از چشمانت اشک را که تو مرا نزديک خواهي يافت . (1)
1- حر عاملي / کليات حديث قدسي / ص 165